استوخدوس در بیشتر نقاط دنیا به صورت خودرو می‌روید و بسته به شرایط محیط و خاک به انواع مختلف ظاهر می‌شود .

قسمت مورد استفاده این گیاه، گلها و سر شاخه‌های گل دار آن است . استوخدوس بوی بسیار مطبوعی دارد ؛ ولی طعم آن تلخ است و به علت بوی آن در عطر سازی مصرف می‌شود.

از دیر باز ، ملل مختلف با خواص این گیاه دارویی آشنا بودند و از آن برای رفع بسیاری ناراحتی ها از جمله مشکلات هاضمه ، بی خوابی و اضطراب استفاده می‌کردند.

خواص درمانی

تاثیر بر روی دستگاه عصبی :

• دمنوش استوخدوس ، آرام بخش و ضد استرس است و برای برطرف کردن غم و اندوه استفاده می‌شود .
• برای رفع فراموشی و تقویت حافظه مفید است .
• ضد تشنج است .
• سردرد و سر گیجه را برطرف می‌کند .  
• دمنوش استوخدوس برای معالجه ضعف اعصاب مفید است .
• برای رفع بی‌خوابی یک قاشق چای خوری پودر استوخدوس رابا یکی قاشق چای خوری پودر سنبل الطیب مخلوط کرده ، در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت 10 دقیقه دم کنید . این دمنوش را یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب میل کنید تا بی خوابی شما بر طرف شود.
• برای رفع خستگی و ایجاد آرامش چند قطره روغن استوخدوس را در وان آب گرم بریزید و برای مدت 15 دقیقه در آن دراز بکشید .

تاثیر بر دستگاه حرکتی :

• دمنوش استوخدوس درمان کننده رماتیسم ، آرتروز و نقرس است .
• گرفتگی عضلانی را باز می‌کند
• برای بر طرف کردن رعشه و سرگیجه حدود 5 گرم از پودر آن را با عسل مخلوط کنید و هر شب بخورید .

تاثیر بر دستگاه تنفسی :

• دمنوش استوخدوس برای مبارزه با التهاب نایژه یا همان برونشیت ، سلاح خوبی است.
• آسم را برطرف می‌کند .
• بیماری های سینه و سرفه را رفع می‌نماید .
• در معالجه زکام موثر است.

تاثیر بر سیستم گوارشی :

• دمنوش استوخدوس مقوی معده است.
• کرم های روده و معده را از بین می‌برد .
• از آن می‌توان به عنوان مسهل و تمیز کننده معده و روده استفاده کرد .
• برای برطرف کردن سوء هاضمه یک قطره اسانس استوخدوس را در یک لیوان آب نیم گرم بریزید و یا یک فنجان از دمنوش آن را میل کنید . 
  برای رفع حالت تهوع مفید است .
• صفرا بر است و کبد را به کار می‌اندازد و بیماری های کبدی را برطرف می‌کند .

تاثیر بر دستگاه قلبی _ عروقی :

• دمنوش استوخدوس تپش قلب را از بین می‌برد .
• روغن گیاه استوخدوس قلب را آرام می‌کند و می‌تواند در کاهش فشار خون بالا موثر باشد.

تاثیر بر دستگاه ادراری و تناسلی :

• دمنوش استوخدوس ، ادرار آور می‌باشد.
• برای رفع بیماری های مجاری ادراری مفید است.

تاثیر بر روی پوست:

• زخم های کهنه را با مالیدن اسانس استوخدوس که در الکل حل کرده اید برطرف کنید .
• مالیدن پماد استوخدوس زخم را ضد عفونی می‌کند و التیام می‌بخشد .
• روغن استوخدوس عملکرد قابل ملاحظه‌ای در روند احیای پوستی در اثر سوختگی دارد.

خواص دیگر :

• دمنوش استوخدوس برای تقویت عمومی بدن خوب است .
• برای پیشگیری از آب آوردن  بدن ، دمنوش استوخدوس بنوشید .
• برای رفع ترشحات زنانه می‌توانید از این گیاه استفاده کنید .
• برای برطرف کردن بوهای نا مطبوع در منزل می‌توانید چند قطره روغن استوخدوس را در آب ریخت و به آرامی آن را جوشاند تا عطر خوش آن در هوای منزل پخش شود .
• روغن این گیاه تسکین دهنده سوزش نیش حشرات است .
• استوخدوس به اندازه گلوله‌های نفتالین و دیگر حشره کش‌های سمی برای  از بین بردن بیدها موثر است .

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

ضرر و عوارض خاصی ندارد اما اشخاص صفراوی مزاج از این گیاه استفاده نکنند ؛ زیرا باعث آشفتگی آنان می‌‍شود . این اشخاص باید آن را با سکنجبین میل نمایند.

طبیعت

استوخدوس  از نظر طب قدیم ایران ، گرم و تر است .

طرز تهیه

یک قاشق غذا خوری از سرشاخه گل دار و یا گل خشک شده استوخدوس را در دو لیوان آب جوش بریزید و به مدت ده دقیقه بر روی شعله غیر مستیقیم قرار دهید تا دم بکشد ؛ سپس آن را صاف کنید و با عسل مخلوط کرده، میل نمایید .

مقدار مصرف این دمنوش سه فنجان در روز است .

برگرفته از :

دمنوش‌های ایران زمین

تالیف دکتر مهدی فهیمی

آویشن درختچه‌ای کوتاه و پر شاخه است. شاخه‌های علفی آن پوشیده از برگ هایی در قسمت فوقانی ساقه است. گل‌های سفید ریز آن چتری و منفرد می‌رویند . میوه آن فندق چهار قسمتی است گیاه آویشن گیاهی است علفی با ساقه های کرک دار و سفید از خانواده نعناع که سر شاخه‌های گل‌دار و برگ آن قابل استفاده می‌باشد.

گونه های مختلفی از این گیاه در مناطق مختلف ایران می‌روید. این گیاه در کشور ما معمولاً به صورت خشک شده و پودر مورد استفاده قرار می‌گیرد ؛ ولی در کشور های دیگر علاوه بر پودر آن ‌، نوع تازه اش را نیز در غذا مصرف می‌کنند ؛زیرا آویشن تازه ، عطر و بوی بیشتری نسبت به خشک آن دارد.

خواص درمانی

تاثیر بر دستگاه گوارش :

•  دمنوش آویشن به هضم غذا کمک میکند.
• درد شکم را بر طرف می‌کند .
•  در درمان نفخ به کار می‌رود .

تاثیر بر دستگاه تنفسی:

•  دمنوش آویشن ضد سرفه و خلط آور است .
•  در درمان برونشیت تاثیر بسزایی دارد.
•  سیاه سرفه و التهاب دستگاه تنفس فوقانی را رفع می‌کند.
•  در درمان آسم به کار می‌رود .

تاثیر بر دستگاه عصبی  :

• دمنوش آویشن آرام بخش و خواب آور است .
• حافظه را تقویت می‌کند .
• ضد میگرن ، سردرد و سرگیجه است.

تاثیر بر دستگاه قلبی - عروقی :

•  دمنوش آویشن تپش قلب را برطرف می‌کند.

تاثیر بر دستگاه حرکتی  :

•  اگر از درد مفاصل ، نقرس ، ورم مفاصل و درد سیاتیک در رنج هستید دمنوش آویشن بنوشید.
•  حمام آویشن برای مبتلایان به دردهای عضلانی ، مفصلی  و روماتیسمی مفید است.

خواص دیگر  :

•  دمنوش آویشن صدای وزوز گوش را از بین می‌برد.
•  آویشن خاصیت ضد میکروبی ، ضد قارچی و ضد انگلی دارد و این به دلیل وجود ماده تیمول در آن است ؛ از این رو با توجه به این که تیمول خاصیت سمی نیز دارد، در مصرف آویشن نباید زیاده روی کرد .

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

   از مصرف روغن فرار آویشن به صورت خوراکی باید خودداری نمود ضمناً زیاده روی در خوردن آویشن باع بروز آلبومین در ادرار می‌شود.

   در حاملگی نیز مصرف این گیاه ممنوع است ؛ اما در دوران شیر دهی منعی ندارد .

طبیعت

   آویشن از نظر طب سنتی ایران، طبیعتی گرم و خشک  دارد.

طرز تهیه

   یک قاشق مربا خوری آویشن خشک شده را در دو لیوان آب جوش بریزید و بگذارید با شعله غیر مستقیم دم بکشید؛ سپس به مقدار دلخواه ، عسل به آن بیفزایید و میل نمایید .

برگرفته از:

دمنوش های ایران زمین

تالیف دکتر مهدی فهیمی

بومادران، علف هرز مزارع است و به صورت خودرو در دشت‌ها و کنار جاده‌هاو نواحی کوهستانی اروپا و در مناطقی از شمال ایران و ارتفاعات البرز می‌روید. زمان گل‌دهی گیاه از اواخر اردیبهشت تا پایان تیرماه و بهترین زمان برداشت نیمه اول تیر ماه است . قسمت دارویی این گیاه ، برگ‌ها و گل‌های آن هستند.

نام لاتین این گیاه برگرفته از آشیل، قهرمان افسانه‌ای یونان است. گفته می‌شود در دوران نبردهای تروآ(حدود 1200 سال قبل از میلاد) از بومادران برای درمان زخم  و جلوگیری از خون‌ریزی و عفونت استفاده می‌شد.

نام مرسوم آن یعنی"خون دماغ" کاربرد سنتی بند آورنده خون‌ریزی را بیان می‌کند.

خواص درمانی

تا ثیر بر روی دستگاه قلبی_عروقی:

• نوشیدن دمنوش بومادران رسوبات رگ‌ها و اجزای بدن را از بین می‌برد.
• برطرف کننده ورم رگ‌ها می‌باشد
• برای جلو گیری از خون‌ریزی بینی از دمنوش بومادران بنوشند.
• بومادران کاهش دهنده قند خون است .
• از دمنوش بومادران برای درمان بیماری‌های قلبی مانند ضعف قلب ، گرفتگی و درد ناحیه قلب ، ورم عضله قلب و سکته قلبی می‌توان استفاده کرد.
• کاهنده فشار خون است.
• تقویت کننده رگ‌های واریسی می‌باشد.

تاثیر بر روی دستگاه عصبی :

• دمنوش بومادران برای انواع سردردهای میگرنی مفید می‌باشد.
• برای صرع و تشنج تجویز می‌شود.
• برای تسکین اعصاب ، شب‌ها از دمنوش بومادران بنوشید.
• برای رفع بی‌خوابی مفید است.
• دمنوش بومادران رقیق کننده خون و ضد لخته شدن خون در عروق می‌باشد.

تاثیر بر روی دستگاه ادراری و تناسلی:

• برای درمان عادت دماهانه که بر اثر ترس یا سرمازدگی ، نامنظم شده است بعد از پاک شدن روزی سه فنجان دمنوش بومادران بنوشید.
• این دمنوش تسکین دهنده دردهای قاعدگی می‌باشد.
• برای کاهش خون‌ریزی زیاد عادت ماهانه و خون‌ریزی بین عادت ، بعد از پاک شدن به مدت روزی سه فنجان بنویشید.
• دمنوش بو مادران ادرار آور است .
• برای برطرف کردن ترشحات زیاد رحم هر ماه به مدت یک هفته از دمنوش بومادران بنوشید
• دفع کننده سنگ کلیه می‌باشد.
• قاعده آور است.
• برای درما سوزش و سختی ادرار از دمنوش بومادران بنوشید.

تاثیر بر روی غدد:

• به منظور تقویت کبد بعد از غذا یک فنجان از دمنوش بومادرا بنوشید.
• نوشیدن این گیاه باعث افزایش تعریق می‌شود.

تاثیر بر روی دستگاه تنفسی:

• برای درمان تنگی نفس مفید است.
• برای رفع سرماخوردگی از دمنوش این گیاه بنوشید.
• به منظور تخلیه سینوس‌ها با دمنوش بومادران استنشاق کنید.

تاثیر بر روی دستگاه حرکتی :

• در درمان سیاتیک روغن بومادران را به محل درد بمالید.
• برای تسکین دردها رمایسمی مفید است .
• کسانی که دست‌های آن‌ها خواب می‌رود ادمنوش بومادران بنوشند.
• برای درمان واریس نیز تجویز می‌شود.

تاثیر بر روی دستگاه گوارش :

• در رفع بی‌اشتهایی مفید است.
• دمنوش بومادران برطرف کننده اسهال می‌باشد.
• برای دفع کرم روده و معده ، حداقل به مدت 10 روز صبح و شب یک فنجان از دمنوش بومادران بنوشید.
• در درمان بواسیر مفید است.
• دمنوش بومادران بادشکن و تقویت کننده معده می‌باشد.
• دمنوش بومادران ضد انگل ژیاردیا است.
• برای درمان زخم معده و اثنی‌عشر از دمنوش بومادران بعد از غذا بنوشید.

تاثیر بر روی پوست:

• به منظور بهبود زخم‌های چرکین می‌توان آن را با دمنوش بومادران شست‌وشو داد .
• برای روشن شدن پوست، رفع تحریکات جلدی و درمان جوش‌های آکنه دمنوش بومادران را به وسیله پارچه تمیزی بر روی پوست بمالید.
• برای جلوگیری از چین و چروک صورت با جوشانده بومادران صورت را کمپرس کنید .
• برای درمان لک و پیسی هر ماه به مدت بک هفته ، دمنوش بومادران بنوشید.
• برای درمان جوش و آکنه ، دمنوش بومادران بنوشید.

خواص دیگر:

• به منظور روییدن مو،ضماد گرم بومادران را بر روی محل مورد نظر بگذارید .
• برای جلوگیری از ریزش موی سر ، با جوشانده بومادران سر خود را بنوشید.
• دمنوش بومادران رفع کننده بلغم می‌باشد.
• جوییدن برگ تازه بومادران برای دندان درد توصیه می‌شود.

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

• مصرف بومادراندر دوران حاملگی ، منع شده است. همچنین مصرف دمنوش بومادران نباید بیش از یک هفته باشد.
• مصرف زیاد بومادران باعث حالت تهوع و سرگیجه می‌گردد.
• به خاطر داشته باشید که دمنوش این گیاه زود فاسد می‌شود؛  سعی کنید زود نوشیده شود.
• طبیعت بومادران از نظر طب سنتی ایران، گرم وخشک است.

طرز تهیه

یک قاشق چای خوری از س رشاخه‌های گل دار را با حدود یک لیوان آب جوش در قوری بریزید و به مدت بیست دقیقه آن را بر روی شعله غیر مستقیم قرار دهید و پس از صاف کردن، آن را با عسل شیرین کنید و میل نمایید. خوردن آن به مدت یک هفته و هر روزتا سه بار مجاز می‌باشد.

منبع:

دمنوش های ایران زمین

شیر خشت

جوشانده آن برای بیماری های رماتیسم مفید است و اعم از اینکه از داخل یا خارج مصرف شود مارگزیدگی را درمان میکند . آب مقطری که از شیر خشت تهیه می شود در کاستن انساج چربی دار موثر است . جوشانده برگ های درخت شیر خشت در دفع سنگ مثانه و سنگ کلیه موثر است .

ریحان

هندو ها احترام خاصی برای ریحان قائلند و آن را در گلدانی می کارند و در خانه های خود قرار می دهند . از نظر طبی ریحان در درمان تب های نوبه ای و بیماری های مثانه و کلیه مصرف زیادی دارد .

کنگر

این گیاهه یک نوع کنگر مخصوص می باشد که در فرانسه و اسپانیا هم به وفور دیده میشود . از لحاظ طبی کنگر مدر و برای درمان امراض کلیه و مثانه مفید است .

علف ماست

چینی ها این گیاه را عامل تصفیه خون می دانند به عنوان داروی مقوی در بسیاری از امراض مفید است . مخصوصا عامل موثری در کاهش چاقی و تصفیه خون و تولید خواب است . علف ماست اثر خاصی روی جهاز تناسلی دارد و بیماری سنگ مثانه و کلیه را درمان می کند .

تره فرنگی

تره فرنگی حاوی مقدار زیادی سولفور ، مواد آهکی ، کلسیم و فسفر است و برگ های آن کلسیم بیشتری دارد که همین مواد از نظر طب سنتی برای حل بیماری سنگ کلیه و مثانه مثمر ثمر خواهد بود .

برگ هلو

برگ هلو مدر ، خلط آور و ضد زخم است . یرقان را درمان می کند برگ های درخت هلو در دفع کرم معده موثر است به شرطی که به صورت ضماد روی شکم بسته شود . این امر در مورد سنگ کلیه م مثانه هم نیز صدق می شود . 

منبع : کتاب پزشک خانواده