1287ش:زد و خورد عوامل مشروطه خواه كه نام مجاهد بر خود نهاده بودند با نیروهای دولتی كه آنان را عمله استبداد می خواندند در اسفندماه 1287 خورشیدی به اوج خود نزدیك می شد. این زد و خورد ها تقریبا در همه نقاط كشور مشاهده می شد. در گیری ها از آغاز این سال به صورت مشاجره لفظی شروع شده و از خرداد ماه كه محمدعلی شاه تنی چند از نمایندگان مجلس را توقیف كرد رو به شدت گذارد و داوطلبانی كه برای محافظت از مجلس جمع شده بودند نام مجاهدان مشروطه بر خود نهادند كه این عنوان درسراسر كشور مصطلح شد.
از اواخر همین ماه بود كه گروههای متعدد در تبریز، اصفهان ، كرمان و شیراز به مخالفت با سلطنت محمد علیشاه كه مورد حمایت روسیه بود برخاستند كه به همه آنان مجاهد اطلاق می شد.
از آغاز تیر ماه محمد علی شاه مخالفت خود را با مجلس علنی ساخت و از دوم تیر ماه قزاقها و قوای دولتی به فرماندهی افسران روس به محاصره مجلس و حمله به منازل مخالفان شاه دست زدند و چون مجاهدان مسلح از مجلس دفاع كردند در همین روز به فرمان سرهنگ لیاخوف افسر روس ساختمان مجلس به توپ بسته شد و جمع تلفات دوم تیرماه از سیصد كشته تجاوز كرد و عده ای از نمایندگان مجلس ، ناشران روزنامه ها و مخالفان شاه به سفارت انگلستان پناه بردند و فرهنگ تحصن در سفارتخانه ها را بیش از پیش گسترش دادند كه رواج یافت و نقطه ضعفی در تاریخ ما ایرانیان شد.
با اخطار سرهنگ لیاخوف كه سفارت انگلستان را هم به توپ خواهد بست ، پای این دو دولت بیش از پیش به این ماجرای ظاهرا داخلی كشیده شد و نماینده دولت انگلستان در تهران شدیدا اعتراض كرد .
شاه در تهران حكومت نظامی اعلام داشت و سرهنگ لیاخوف را كه مورد تنفر انگلیسی ها بود فرماندار نظامی كرد و روز بعد به دستور محمدعلی شاه كه به باغ شاه نقل مكان كرده بود در همین محل چهار ناشر روزنامه از جمله ملك المتكلمین و میرزا جهانگیر خان را اعدام كردند و مجلس برای سه ماه تعطیل شد.
محمدعلی شاه كه مورد اعتراض سفیران انگلستان و فرانسه !!! قرار گرفته بود از این پس تا مدتی سیاست به نعل و به میخ زدن را درپیش گرفت . از یك طرف والیان و فرمانداران موافق مشروطه را یكی پس از دیگری بر كنار و هواداران خود را به جای آنان می گمارد و از سوی دیگر پنهان شدگان و متحصن شدگان را مورد عفو قرار می داد و دستور محافظت از اموالشان را صادر می كرد.
این سیاست كار ساز نشد و شهرها همچنان صحنه زد و خورد مسلحانه مخالفان او( به نام مجاهد مشروطیت ) و موافقان او ( موسوم به عمله استبداد ) بود . كار زدو خورد كه مردم عادی از آن آسیب بیشتری می دیدند رو به گسترش بود و امور از كنترل خارج می گشت كه محمدعلی شاه پس از به دست آوردن تایید پاره ای از روحانیون از جمله شیخ فضل الله نوری اواخر آبان ماه 1288 مشروطیت را ابطال كرد.
این اقدام محمد علی شاه بر دامنه زد و خورد ها افزود كه در اسفند به اوج خود نزدیك شد و مجاهدین گیلان كنترل شهر رشت را به دست گرفتند و محمد ولی خان تنكابنی (بعدا سپهسالار) را به رهبری خود برگزیدند .
در حالی كه در آذربایجان میان مجاهدین و قوای روسیه و در شهرهای شرقی فارس و سایر نقاط بین مجاهدان و قوای دولتی جنگ بود سردار اسعد با سواران بختیاری از اصفهان و مجاهدان گیلان از رشت به سوی تهران به حركت در آمدند و در تیرماه 1288 وارد تهران شدند و محمدعلی شاه را كه به محل تابستانی سفارت روسیه در قلهك پناه برده بود بر كنار كردند . در تمام این مدت و بعد از آن اتگشت دو رقیب اروپایی ــ انگلستان و روسیه ــ در كار بود. مجاهدان معمولی كه با شكست محمد علی شاه اعتباری كسب كرده بودند بعدا در بعضی نقاط درد ساز شدند كه دولت مجبور شد در كشور اعلام خلع سلاح كند و ....
1290ش:مورگان شوستر (مورگن شوستر) آمریكایی كه به تصویب مجلس شورای ملی برای سر و سامان دادن به مالیه ایران و ایجاد یك خزانه نوین برای ما استخدام و وارد ایران شده بود 23 اسفندماه 1290 (13 مارس 1912 ) و با اولتیماتوم روسیه از ایران خارج شد. استخدام او بدون جلب موافقت قبلی انگلستان و روسیه صورت گرفته بود كه طبق موافقتنامه دو جانبه سال 1907 سن پترزبورگ وطن ما را میان خود به مناطق نفوذ قسمت كرده بودند!.
شوستر پس از تاسیس یک خزانه داری كل برای ایران و اعلام این واقعیت که تا ایرانیان عادت به دادن مالیات؛ به میزان واقعی نکنند این کشور از بدبختی و دشواری ها خارج نخواهد شد یك واحد پلیس مالیات و حافظ خزانه داری مركب از عده ای ژاندارم تشكیل داده بود كه روسها با این كار او هم موافق نبودند. شوستر پیشنهاد کرده بود که [بمانند آمریکا] تعلل در پرداخت مالیات جریمه سنگین و تقلب در آن کیفر زندان و سلب القاب [سلطنه، دوله و ...] داشته باشد.
دولت وقت روسیه (دولت تزار) که نمی خواست وضعیت مالی دولت ایران سر و سامان یابد و استقراض از خارج با بهره سنگین و دادن امتیازهای سیاسی دیگر را متوقف سازد [به اشاره لندن] هشتم آذر ماه 1290 خورشیدی (28 نوامبر 1911) به ایران یك اولتیماتوم سه ماده ای تسلیم كرده بود كه ماده اول آن اخراج شوستر و ماده دیگرش خودداری از استخدام خارجی بدون جلب موافقت قبلی روسیه و انگلستان بود!.
مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را رد كرد كه 24 آذر (14 دسامبر) دولت روسیه به ایران اخطار كرد كه اگر ظرف 48 ساعت مفاد اولتیماتوم را اجرا نكند نیروهای آن كشور كه به حركت در آمده اند وارد تهران خواهند شد.
در این میان یپرم خان رئیس پلیس تهران (از ارامنه و از مجاهدان مشروطیت) به مجلس اندرزداد كه به مصلحت است اولتیماتوم روسیه را بپذیرد كه مجلس پذیرفت و چهار روز بعد مراتب به شوستر ابلاغ شد كه دیگر سمتی ندارد و پلیس او [پلیس مالیه] نیز منحل شده است. شوستر درخواست غرامت كرد و در بهمن ماه غرامت مورد مطالبه او پرداخت و یک مهلت چند هفته ای نیز به وی داده شد تا ایران را ترک کند.
شوستر پس از بازگشت به آمریكا خاطرات خود از اقامت در ایران شامل مشاهدات و ضعفهایی را كه دیده بود در كتابی منتشر ساخت كه تاكنون چندین بار تجدید چاپ شده است. این كتاب وخامت اوضاع ایران و مداخلات خارجی در آن زمان را به وضوح منعكس كرده است و تاکید برآن دارد که دادن مالیات در ایران باید به صورت یک عادت ملی درآید و تا مسئله مالیات حل نشود مسائل دیگر ایران از میان رفتنی نخواهد بود.
در دهه جاری [قرن 21] وسیعا به نظرات مورگن شوستر اشاره و استناد شده است ولی دیدیم که در مارس 2009 و هنگام بررسی بودجه سال مالی بعد در مجلس نه تنها به گرفتن مالیات واقعی از درآمدها و بویژه "کپیتال گین" توجه آنچنانی نشده بود بلکه سوبسیدهای دولتی و ازجمله سوبسید سوخت خودروها و دادن کمک مالی به روزنامه ها ادامه خواهد یافت. گرفتن مالیات از فروش بنزین از 25 فوریه سال 1919 و از ایالت اروگون آمریکا آغاز و جهانی شده است. میزان این مالیات در برخی از کشورها بیش از بهای نفت خام است.
نظر شوستر بعدا توسط دکتر شاخت آلمانی که به ایران دعوت شده تا برای اقتصاد نابسامان راه حلی بیاید تایید شده بود.
استخدام مستشار آمریکایی برای مالیه ایران به شوستر ختم نشد و در سال 1321 (1942) دولت ایران برای تمشیت امور مالیه خود یك آمریكایی دیگر به نام دكتر میلسپو را استخدام كرد. وی كه در اسفند ماه این سال (مارس 1943) كار خود را در تهران آغاز كرده بود بعدا با مخالفت مدیر وقت بانك ملی رو به رو شد و در اسفند ماه 1322 (درست یك سال بعد ) از ایران خارج گردید و اعلام داشت که مقامات ایرانی، خودشان نمی خواهند که مسئله مالیات در این کشور حل شود؛ شاید هم می ترسند که عصیان روی دهد و مقام و منافع شان را از دست بدهند.
1322ش:مهمترین رویدادمجلس شورای ملی در اسفند ماه 1322 مخالفت شدید دكتر مصدق نماینده اول تهران با تصویب اعتبار نامه سید ضیاء طباطبایی یزدی بود كه پس از سالها سكونت در فلسطین به ایران باز گشته و از یزد به نمایندگی مجلس انتخاب شده بود. دكتر مصدق در مخالفت با عضویت سید ضیاء در مجلس به تشریح كودتای 1299 خورشیدی كه سیدضیاء نخست وزیر آن شد پرداخته و آن را یك كودتای انگلیسی خوانده بود . دكتر مصدق در نطق خود گفت كه سید ضیاء یك عامل خارجی است و ضدیت با او یك وظیفه میهنی و واجب است. دكتر مصدق در همین نطق اشاره كرد كه برای نخستین بار در عمر خود مردم اصفهان او را به مجلس فرستاده بودند وچون به سی ساله بودن وی تردید شد خودش كنار رفت تا احترام مقررات محفوظ ماند و در اینجا هم سید ضیاء كه بهتر از هر كس می داند چه به روزگار این كشور آورده است بهتر است خودش كنار برود. نمایندگان حزب توده از جمله دكتر رادمنش نیز درخواست رد اعتبار نامه سید ضیاء را كردند ، ولی هنگام اخذ رای ، اكثریت به آن رای مثبت داده بودند.
سید ضیاء كه دراراضی خود در سعادت آباد تهران زندگی می كرد در شهریور 1348 در 80سالگی در گذشت. وی تا پایان عمر تماسهای خود را باسیاسیون حفظ كرده بود كه معمولا جمعه ها به دیدنش می رفتند و چون در آن زمان سعادت آباد در خارج از شهر بود ژاندارمری تهران مكلف شده بود كه مامور مخفی بگذارد و گزارش كسانی را كه با او دیدار می كردند به شاه بدهد.
2008م:13 مارس 2008 (23 اسفند 1386) اعلام شد كه بانو مریم فیروز كمونیست معروف ایران و از بانوان انقلابی جهان در تهران فوت شده است.
رسانه هایی كه خبر درگذشت بانو مریم فیروز را منتشر كرده بودند از او به عنوان یكی از دو دبیركل مشترك حزب توده ایران از سال 1979 تا 1983 نام برده بودند.
مریم دختر عبدالحسین میرزا فرمانفرما، شاهزاده قاجار، همانند اسكندرمیرزا از جوانی یك انقلابی كمونیست بود. وی به دلیل عقایدش كه نمی خواست «فرمانفرما»ی انسان دیگری باشد؛ نام خانوادگی خود را تغییرداده بود.
مریم و شوهرش ـ نورالدین كیانوری نوه شیخ فضل الله نوری ـ بخشی از سالهای عمر را در دربدری و فرار گذرانیده بودند. در سال 1344 یك محكمه نظامی تهران غیابا كیانوری را به اعدام و همسرش مریم را به حبس ابد محكوم كرده بود. مریم پس از فرار شوهرش به اروپا، سالها در تهران پنهان و هر روز در یك خانه بسر می برد تا بالاخره وی نیز از وطن فرار و در اروپا به سایر سران فراری حزب توده پیوست و سالها در آلمان شرقی به تدریس سرگرم بود و در سال انقلاب (1357) به ایران بازگشت و در انقلاب شركت جست و .... در پی درگیری دولت جمهوری اسلامی با حزب توده ایران در دهه 1980 و درجریان جنگ عراق با ایران، كیانوری مدتی در زندان اوین بازداشت بود و پس از آن با همسرش مریم، در تهران به نوعی تحت نظر زندگی می كردند. كیانوری چند سال پیش از مریم درگذشت.
1883م:كارل ماركس صاحب فرضیه سوسیالیسم خالص (سوسیالیسم علمی) 14 مارس سال 1883 در لندن درگذشت كه در همین شهر مدفون است. ماركس هنگام مرگ 64 ساله بود. وی مولف «مانیفست كمونیست» و كتاب كاپیتال است كه حاوی اندیشه هایش هستند. «مانیفست كمونیست» كه در سال 1848 انتشار یافت پلاتفورم كمونیسم شناخته شده است.
ماركس فرضیه های سوسیالیستی همزمان و یا پیش از خود را به عنوان سوسیالیسم انقلابی نمی پذیرفت و آنها را خرده بورژوازی، سوسیالیست بورژوازی و ... خطاب می كرد، كه به باور او به برابری كامل مردم نخواهند انجامید. از نظر ماركس، بورژوازی (توانگری) در هر شکل نوعی كاپیتالیسم است.
ماركس معتقد به لغو مالكیت زمین و ابزارهای تولید (كارخانه و كارگاه) توسط افراد و قرار گرفتن آنها در دست جامعه و ابطال حق ارث بود. به علاوه، مصادره ثروتها و ملی و مشترک بودن آنها، تصمیم گیری مركزی (تمرکز قدرت و اختیارات ملی در مرکز)، تضمین شغل برای همه، همچنین همگانی بودن تامین امكانات رفاهی و بازنشستگی و از كار افتادگی، رایگان و یکنواخت و در دسترس همگان بودن آموزش و پرورش و بهداشت تا نگرانی ها از میان برود و تضاد طبقاتی كه به زعم او عامل اصلی رویدادها در طول تاریخ بوده است محو شود.
ماركس كه از دانشگاه برلن دكترا گرفته بود روزنامه نگاری را حرفه خود قرار داده بود و مدتها سردبیر روزنامه بود. وی به مدت 11 سال نیز مفسر و مقاله نویس روزنامه امریكایی «نیویورك تریبیون» بود و مطالب خود را از اروپا برای این روزنامه ارسال می داشت و ارسال می داشت.
ماركس كه روی اهمیت امر اقتصاد در تحول تاریخ تاكید می كند زاده آلمان بود و فرضیه های خود را بر پایه شرایط جامعه آلمان كه از آن شناخت كامل داشت طرح زیری كرده بود . ولی، این فرضیه ها در روسیه كه جامعه اش آمادگی پیاده کردن آنها را نداشت به آزمایش در آمدند.
با وجود فروپاشی شوروی هنوز هواداران عقاید ماركس که مشابهت بسیار به نظرات مزدک ایرانی - متفکر قرن ششم میلادی دارد در سراسر جهان کم نیستند.
از آنجا که نابرابری ها برای بشر نسل نوین (که نسبت به نسل گذشته روشنتر، آگاهتر و حساستر است) قابل تحمل نیست و نارضایی خود را به صوّر مختلف و روزانه در گوشه و کنار جهان نشان می دهد پس از فروپاشی شوروی، راه های تازه برای سوسیالیستی کردن جوامع ارائه شده است که مشابهت بیشتری به عقاید سن سیمون (سنت سایمون) فرانسوی و «اوون» دارند تا مارکسیسم و مزدکیسم. تازه ترین این ایسم ها «سوسیالیسم قرن 21» عنوان دارد که اندیشه آن را هوگو چاوس مطرح ساخته و دارد آن را در ونزوئلا پیاده می کند. این نوع سوسیالیسم ترکیبی عملی از فرضیه های سوسیالیستی قدیمی تر به اضافه اندیشه های ملی گرایانه سیمون بولیوار است. لاتین های قاره آمریکا که عمدتا مخلوطی از بومیان هستند گرایش چشمگیر به سوسیالیسم نوع تازه نشان داده اند. بومیان قاره آمریکا پیش از ورود کریستوفر کلمبوس اروپایی به آن قاره دارای نوعی زندگانی سوسیالیستی بودند.
1932م: 14مارس 1932 جورج ایستمن مخترع فیلم عكاسی ژلاتینی نواری و سایر ابزارهای عكاسی و صاحب و بنیادگذار كارخانه كداك در 77 سالگی خودكشی كرد. ایستمن به علت سخت شدن بافتهای ستون فقرات زمین گیر شده بود و نمی خواست بقیه عمر را به آن صورت بگذراند و متكی به كمك دیگران باشد و به همین جهت به عمر خود پایان داد. وی پس از ساختن فرمول تهیه فیلم ژلاتینی ، كارخانه كداك را در سال 1888 در شمال ایالت نیویورك تاسیس كرد.
1942م: 14مارس 1942 ، پس از خروج ژنرال مك آرتور از فیلیپین 76 هزار تن نیروهای آمریكایی و فیلیپینی تحت فرمان او در منطقه بتان فیلیپین به اسارت ارتش امپرانوری ژاین در آمدند . ژاپنی ها تصور می كردند كه بیش از 25 هزار اسیر نخواهند داشت و خود را برای سه برابر این عده آماده نكرده بودند. بنابراین نزدیك به ده هزار تن از اسیران از گرسنگی و سختی شرایط و پیاده روی طولانی تا محل اردوگاه جان سپردند. ژاپنی ها سپس همه جزایر فیلیپین را تصرف كردند. فیلیپین از آغاز قرن 20 از مستعمرات آمریكا بود . قبلا فیلیپین متعلق به اسپانیا بود كه در جنگ از آمریكا شكست خورد و فیلیپین و گوام را در شرق وكوبا و پورتوریكو را در غرب از دست داد.
2008م:در پی قتل یك دانشجوی دوره دكترا در دانشگاه دوك (ایالت كارولینای شمالی آمریكا) به نام «آبیجیت ماهوتو» از كشور هند و سرقت پولش از آپارتمانی در همسایگی دانشگاه، پنجم مارس 2008 نیز «ایو كارسونEve Carson» بیست و دو ساله دانشجوی سال آخر دانشگاه دولتی كارولینای شمالی (واقع در 19 كیلومتری دانشگاه دوك) ربوده و جسد او كه با اصابت پنج گلوله كشته شده بود به دست آمد. «ایو» درعین حال رئیس انجمن دانشجویان این دانشگاه بود. خانواده «ایو» كه دختری زیبا بود در ایالت جورجیای آمریكا زندگی می كنند. چند ساعت پس از مشاهده جسد «ایو»، اتومبیل او نیز در نزدیكی دانشگاه به دست آمد. اشیاء داخل كیف دستی «ایو» بسرقت رفته بود.
باتوجه به اینكه چهارم مارس 2008 (یك روز پیش از این واقعه)، عینا به همین صورت یك دانشجوی 18 ساله دختر از ایالت جورجیا كه در دانشگاه «آبورنAuburn» در ایالت آلاباما تحصیل می كرد كشته شده بود، گمان رفت كه میان دو قتل رابطه ای وجود داشته باشد. جسد لورن بورك Lauren Burk نیز كه هدف گلوله قرار گرفته بود در كنار یك راه به دست آمده بود؛ حال آنكه اتومبیلش در پاركینگ دانشگاه آتش زده شده بود. وضعیت اتومبیل و جسد نشان می داد كه لورن هم احتمالا به خاطر پولش و با تهدید اسلحه ربوده شده بود.
پلیس بعدا یك نظامی سابق بازگشته از عراق به نام «كورنتی لاكهارت (سیاهپوست)Courtney lockhart» را به اتهام قتل «لورن» دستگیر كرد و با اینكه وی هنور اعتراف به قتل نكرده، مادر او بانو «كاترین ویلیامز» از قتل لورن ابراز تاسف كرده و گفته است كه پسرش «كورنتی» پس از بازگشت از عراق چیز دیگری شده بود و كورتنی سابق نبود. كورتنی (و در آن زمان) 23 ساله 16 ماه در عراق بود.
در این میان، پلیس كارولینای شمالی متوجه شد كه پس از قتل ایو كارسون، از كارت اعتباری او برای دریافت پول از ماشین مربوط سوء استفاده شده ولی دوربین امنیتی ماشین، تصویر فرد سوء استفاده گر را گرفته كه در داخل اتومبیلش نشسته بوده و در تصویر در صندلی عقب اتومبیل هم مرد دیگری دیده می شود.
پلیس با دادن این تصویر به رسانه ها، موفق به دستگیری هر دو شد كه هر دو سیاهپوست و «دماریو اتواترDemario Awater» و «لارنس لووتLawrence Lovette» نام دارند، اولی 21 ساله و دومی 17 ساله است كه هر دو بازداشت شده اند. پلیس 13 مارس 2008 اعلام كرد كه قاتل «ماهوتو» دانشجوی هندی هم لووت 17 ساله بوده كه این كار را با كمك مرد دیگری انجام داده بود.
1794: الی ویتنی اختراعش ، دستگاه پنبه پاك كنی (جین) را به نام خود به ثبت داد.
1914: عثمانی و صربستان با امضای یك معاهده صلح به اختلافات طولانی خود پایان دادند.
1923: دیوان عالی آلمان فعالیت حزب ناسیونال سوسیالیست (نازی) را در آن كشور ممنوع كرد ، ولی ده سال بعد این حزب انتخابات آلمان را برد و قدرت را در این كشور به دست گرفت.
1939: جمهوری چك اسلواكی منحل شد.
1962: دكتر علی امینی نخست وزیر وقت در پایان دیدار طولانی خود از چند كشور اروپایی اعلام كرد كه دولت ایران از نظر مالی ورشكسته است . با انتشار این مطلب بهای زمین و خانه در تهران شدیدا پایین آمد و ظرف چند روز به نصف سابق رسید.
تقویم تاریخ 22 اسفند
1309ش:با تصویب متمم قانون انحصار تجارت، از این روز در اسفندماه 1309 بازرگانی خارجی ایران در دست دولت قرار گرفت.
1332ش:در این روز در اسفند 1332 فرمانداری نظامی تهران و حومه اعلام كرد كه دكتر حسین فاطمی وزیر امور خارجه سابق 22 اسفند در خانه ای در شمیران دستگیر شده و در زندان است.
1519:فرناندو كورتزFernando Cortez افسر اسپانیایی 13 مارس 1519 با پانصد مردمسلح گام به مكزیك گذارد تا این سرزمین پهناور را به نام پادشاه اسپانیا تصرف و خزائن پر از طلای دولت آن را به كشور خود منتقل كند .
1642:«آبل تاسمانی» دریانورد هلندی و مامور كمپانی هند شرقی هلند ( اندونزی ) كه به دستور مدیر این كمپانی مامور یافتن راهی از جنوب اقیانوس آرام به جنوب شیلی و ورود به اقیانوس اطلس و رسیدن به اروپا شده بود 13 مارس 1642 به جزایری رسید كه انها را به نام ایالت نیوزیلند هلند « نیوزیلند » نا مید.
1881:الكساندر دوم تزار روسیه 13 مارس 1881 هنگامی كه با كالسكه سلطنتی از خیابان می گذشت با پرتاب بمب كشته شد.
1921:درست یك ماه پس از قتل پتر كروپوتكینPeter Kropotkin فرضیه پرداز آنارشیسم ، پیروان او در شهر مادرید « ادواردو داتو » نخست وزیر وقت اسپانیا را كه ازجلسه پارلمان به خانه اش می رفت هدف گلوله قراردادند كه چند روز بعد در 13 مارس 1921 درگذشت.
1938:مارس 1938 وحدت آلمان و اتریش تامین شد و این دو سرزمین ژرمن ها یكی شدند كه به زبان آلمانی انشلوس Anschluss (اتحادیه) تشكیل دادند.
1967:سوهارتو ــ مردی كه تنها یك نام دارد ــ یك سال پس از كودتا در13 مارس 1967 به كنگره اندونزی اشاره كرد كه همه اختیارات و عناوین دكتر احمدسوكارنو بنیاد گذار جمهوری انونزی را جز لقب « پدر كشور » از او سلب كند .
12:2003 مارس 2003 در شهر بلگراد "زوران جینجیچ Zoran Djindjic " نخست وزیر 50 ساله هوادار غرب جمهوری صربستان هنگام خروج از ساختمان دولتی محل كارش هدف گلوله قرار گرفت و كشته شد.
1848: انقلابات این سال اروپا كه اتریش را هم در برگرفته بود در این روز « مترنیخ » صدر اعظم این كشور را مجبور به كناره گیری كرد . او پس از تسلیم استعفاءنامه اش گفت كه امپراتوری اتریش هم به دنبال او خواهد رفت . تاریخ نشان داد كه چنین شد.
1868: محاكمه پارلمانی ( ایم پیچمنت ) اندرو جانسون رئیس جمهوری وقت آمریكا به اتهام نادیده انگاشتن یك قانون مصوب، از 13 مارس سال 1868 در كنگره این كشور آغاز شد.
1921: مغولستان خارجی (قسمت شمالی مغولستان ) از چین جدا شد و به نام جمهوری مغولستان اعلام استقلال كرد.
1954: ژنرال جیاپ دستور حمله و محاصره دژ « دین بین فو » را صادر كرد كه به شكست فرانسه و خروج این كشور از هندوچین منجر شد.
1963: دو جت نظامی شوروی برای سنجش میزان آمادگی دفاعی آمریكا برفراز قلمرو این دولت در آلاسكا پرواز اكتشافی انجام دادند و سالم به پایگاه خود بازگشتند.
1973: كاسیگین نخست وزیر وقت شوروی در این روز در اسفند 1351 برای شركت در مراسم گشایش پولادسازی اصفهان وارد ایران شد. تاسیسات پولاد سازی اصفهان با كمك شوروی ساخته شده است. قبل از جنگ جهانی دوم، ایران در صدد برآمده بود باكمك آلمان در كرج یك كارخانه پولادسازی دایر كند.
1989: سازمان دولتی دارو وغذای آمریكا در پی مسموم شدن چند تن از اتباع این كشور با خوردن انگور وارداتی از كشور شیلی كه به دانه های آن ماده سمی تزریق شده بود دستور جمع آوری میوه های محصول این كشور و منع واردات میوه از شیلی تا اطلاع ثانوی را اعلام كرد.
1955: پلیش تركیه در استانبول به سوی علوی ها ( شیعیان ) تیراندازی و باعث مرگ 16 تن از آنان گردید.
1999: به رغم مخالفت روسیه ، سه كشور عضو سابق پیمان ورشو ــ لهستان ، چك و مجارستان ــ به عضویت ناتو ( پیمان نظامی غرب) پذیرفته شدند.
