تبیان، دستیار زندگی

دیوانگی است قصه‌ی تقدیر و بخت نیست
از نام سرنگون شدن و گفتن این قضاست

در آسمان علم، عمل برترین پر است
در كشور وجود هنر بهترین غناست

میجوی گرچه عزم تو ز اندیشه برتر است
میپوی گرچه راه تو در كام اژدهاست


شعر از : پروین اعتصامی

زن جوانی كه مادرش او را در كودكی به خانواده‌ای در تهران سپرده بود، اینك پس از 29 سال دوری از والدین، جستجوی خود را برای یافتن مادرش آغاز كرده است.

او می‌گوید: بنا بر شناسنامه‌ای كه دارم، نامم زهراست و 27 بهمن 56 در یكی از محله‌های تهران به دنیا آمده ام. پدرم موسی و مادرم ثریابیگم است. از دوران تولدم چیز زیادی به خاطر نمی‌آورم. یادم می‌آید دو ساله كه بودم، همراه زن مهربانی كه به او ثریا می‌گفتم، وارد یك خانه قدیمی در یكی از كوچه‌های جنوب تهران شدیم، وقتی مقابل آن خانه ایستادم، دختری كه از من بزرگتر بود، در را باز كرد و من با دیدن این دختر، خودم را پشت چادر گلدار مامان ثریا پنهان كردم.

وقتی وارد حیاط خانه قدیمی شدیم، روی تخت كنار حیاط، یك پدر و پسر نشسته بودند. آنها به محض دیدن من گفتند این دختر چقدر كوچولو و دوست‌داشتنی است. پسر خانواده، سیب قرمزی را كه داخل بشقاب روی تخت گذاشته بود، برداشت و با مهربانی در میان دستان كوچكم گذاشت. مامان چادرش را روی لبه تخت انداخت و من را روی پاهایش گذاشت. موهایم را نوازش كرد و به همه گفت: این زهراست و از این به بعد با ما زندگی خواهد كرد.

از آن روز به بعد، عضو آن خانواده و خواهر كوچولوی دختر و پسر خانواده شدم. آنها من را خیلی دوست داشتند و تنهایم نمی‌گذاشتند. من هم خیلی به آنها علاقه داشتم.

شب‌ها با لالایی مامان ثریا می‌خوابیدم و صبح‌ها وقتی موهایم را نوازش می‌كرد، از خواب بیدار می‌شدم. زندگی خوب و آرامی داشتم تا این كه وقتی شش ساله بودم، پای یك زن كه به او خاله نرگس می‌گفتیم، به منزلمان باز شد. با آمدن وی اوضاع كمی تغییر كرد. مامان او را دوست خودش معرفی كرد و گفت باید خاله صدایش بزنم.

نمی‌دانم چه چیزی میان من و خاله نرگس بود كه ما را به هم وابسته می‌كرد، اما مامان ثریا از این وابستگی نگران بود و نمی‌گذاشت من با خاله نرگس تنها باشم و هر وقت خاله نرگس می‌خواست من را برای تفریح بیرون ببرد، اجازه نمی‌داد و حتما خودش هم با ما می‌آمد. خیلی برایم جای سؤال بود كه چرا مامان وقتی‌ خاله نرگس پیش ما بود، نمی‌گذاشت زیاد با هم ارتباط داشته باشیم و هیچ گاه برای این پرسش، پاسخی پیدا نكردم.

شش ساله بودم كه یك روز خاله نرگس طبق عادت همیشگی به منزلمان آمد، اما این بار مثل همیشه نبود و حتی پاسخ سلام من را نداد. او بی‌آن كه به من توجهی كند، سراغ بابا رفت و من هم با تعجب پشت در اتاقی رفتم كه خاله نرگس آنجا بود. خیلی سعی كردم سر از حرف‌های بابا و خاله ‌نرگس دربیاورم، اما نشد و بعد صدای داد و فریاد خاله را شنیدم. بابا می‌گفت بهتر است دیگر به دیدن دخترم نیایی و او را فراموش كنی. حرف‌های آنها خیلی گنگ و نامفهوم بود و نمی‌فهمیدم چه می‌گویند و از كدام دختر صحبت می‌كنند.

یكدفعه در اتاق باز شد و خاله نرگس بی‌آن كه از پدرم خداحافظی كند، كفش‌هایش را پوشید و پله‌ها را دو تا یكی كرد و پایین آمد. هر چه صدایش كردم، توجهی نكرد و به سمت سطل زباله داخل حیاط رفت و چیزی از داخل كیفش درآورد، بعد آن را تكه‌تكه كرد و داخل سطل انداخت و در را محكم بست و برای همیشه رفت.

گریه كردم و صدایش زدم اما بی‌فایده بود. از مامان و بابا سراغ خاله نرگس را گرفتم، اما آنها جوابی به من ندادند و گفتند دیگر درباره او صحبت نكنم و او را فراموش كنم. آن روز روی تختخوابم آنقدر گریه كردم كه خوابم برد و روز بعد، هراسان از اتاقم بیرون آمدم و به سمت سطل زباله داخل حیاط رفتم. آشغال‌های داخل آن را این سو و آن سو كردم تا این كه یك قطعه عكس پاره‌پاره پیدا كردم.

تصویر یك زن جوان و دختر كوچولویی كه بغلش بود، در آن عكس سالم مانده بود. عكس متعلق به خاله نرگس بود، ولی نفهمیدم كودك كنارش، چه كسی بود. عكس خاله نرگس را بی‌آن كه مامان ثریا متوجه شود، برداشتم و بردم داخل اتاقم و زیر لباس‌هایم پنهان كردم و در خلوت و تنهایی‌ام با او صحبت می‌كردم. دلم برای خاله نرگس تنگ شده بود. احساس عجیبی داشتم. نمی‌دانم چرا اینقدر به آن عكس وابسته بودم و نمی‌خواستم آن را از من بگیرند.

روزها جای خود را به ماه‌ها و ماه‌ها به سال‌ها می‌سپردند و من بزرگ و بزرگ‌تر می‌شدم، اما دوری خاله نرگس همچنان بر دلم سنگینی می‌كرد. سال‌ها به سرعت باد گذشتند و رفتند و به نوجوانی رسیدم. انگار مشكلاتم تمامی نداشت. وقتی دوازده ساله بودم، بزرگترین حامی‌ام، مامان ثریا را از دست دادم و زندگی بر سرم آوار شد.

خواهر و برادرم ازدواج كرده بودند و بابا هم سال‌ها پیش از پیش ما رفته بود و من و مامان ثریا مانده بودیم، اما او هم مرا تنها گذاشت و رفت و من ماندم و خاطرات تلخ و شیرین زندگی.

پس از فوت مامان ثریا، دیگر حتی حوصله خودم را هم نداشتم و از همه كس و همه چیز بدم می‌آمد. حوصله مدرسه رفتن هم نداشتم، ولی یاد و خاطره خاله نرگس امیدی دوباره به من می‌داد و تحمل مشكلات را برایم راحت‌تر می‌كرد. مدتی تنها زندگی كردم تا این كه یكی از اقوام مامان ثریا به خواستگاری‌ام آمد و با وی ازدواج كردم و ثمره آن یك دختر و یك پسر شد.

حتی پس از ازدواج هم نتوانستم از یاد و خاطره خاله نرگس بیرون بیایم. گمان می‌بردم چیزی بین من و او باید باشد كه رشته محبت را این‌چنین عمیق می‌كند. لحظات شاد زندگی مشتركم هم چندان به درازا نكشید و سه سال پیش به خاطر اختلاف‌هایی كه با شوهرم پیدا كردم، از او جدا شدم و ناچار سرپرستی فرزندانم به وی سپرده شد و من بار دیگر تنها ماندم.

هر از گاه به دیدن فرزندانم می‌رفتم و هنگام بازگشت به منزل دلواپس آنها می‌شدم. عید فطر امسال تصمیم گرفتم همراه دخترم به مشهد سفر كنم تا شاید كمی آرام بگیرم، بنابراین به منزل شوهر سابقم رفتم و از او خواستم اجازه دهد دخترم را با خودم به مسافرت ببرم كه قبول كرد و خواست پیش از سفر، رازی را بازگو كند. گیج و مبهوت بودم كه كدامین راز را او سال‌ها از من پنهان كرده بود. به دیوار تكیه زدم و سرجایم میخكوب شدم. زبانم بند آمده بود و نمی‌فهمیدم از چه رازی می‌خواهد حرف بزند.

شوهر سابقم كمی آرامم كرد و ادامه داد، می‌دانی چرا خاله نرگس خانه‌ای را كه در آن زندگی می‌كردی برای همیشه ترك كرد و سپس ادامه داد: یادت می‌آید می‌خواستی بدانی میان تو و این زن چه ارتباطی وجود دارد، آن زن، خاله نرگس مادر تو بود. با شنیدن این جمله، سرجایم میخكوب شدم. نفسم بالا نمی‌آمد و قدرت صحبت كردن نداشتم. یكهو بغضم تركید و گریه كردم. باورم نمی‌شد، زنی كه همیشه به دیدنم می‌آمد، مادرم بوده و سال‌ها بود كه من او را جستجو می‌كردم.

اكنون بی‌صبرانه در انتظار دیدار زنی هستم كه احساسم به من گفته بود او مادر من است. كاش او هم بداند هر روز به امید یافتن او از خانه خارج می‌شوم تا شاید نشانی از او پیدا كنم، اما افسوس ...

منبع : جام جم

دوست من، یادت باشد که لیوان آب را همین امروز زمین بگذاری. زندگی همین است ...

علاقه به خواب و رویا پیشینه ای به قدمت تاریخ بشریت دارد. یکی از کتاب های آسمانی مانند ""قرآن"" و ""انجیل"" سرشار از داستان های مختلف در مورد خواب و رویا می باشد که شامل اولین رویاها که تقریبا 1900 سال قبل از میلاد مسیح به وقوع پیوستند نیز می باشد. مردم یونان، روم و بابل به خواب و رویا اعتقاد محکمی داشتند به ویژه در شب های جنگ. آنها تصور می کردند که خدا از طریق رویا به آنها راه پیروزی را نشان می دهد. امروزه اعتقاد به خواب و رویا و تفسیر آن مانند گذشته عمیق نمیباشد. در آغاز قرن 20 زیگموند فروی خواب را به این صورت تعریف کرد: ""راهی ملکوتی به ضمیر ناخودآگاه."" او تصور خود را از رویا نشات گرفته از احساسات سرکوب شده فرد به ویژه امیال جنسی می دانست. امروزه بر این باورند که تعبیر فروید اندکی ساده انگارانه بوده. اما به راستی ما برای چه خواب می بینیم؟
خواب هایی که می بینیم معمولا نوعی واکنش نسبت به افکار، فعالیتها و احساساتی هستند که در طول روز داشتیم. آنها بازتاب افکاری هستند که برای یکی دو روز گذشته در ذهن ما خطور می کردند. رویاها ظاهرا یکی از بخش های جدا نشدنی موجودیت ما هستند. چندی پیش آزمایشی انجام شد که در طی آن به افراد بالغ داروهایی داده میشد که اجازه حرکت سریع مردمک چشم در خواب (REM) را از آنها می گرفت. زمانی که چشم چنین حرکتی دارد، فرد مورد نظر خواب می بیند. حذف توانایی خواب دیدن تضادهای اخلاقی شدیدی را در افراد تحت آزمایش ایجاد کرد. آنها به شدت مضطرب و خشن شده بودند و نمی توانستند به راحتی بر روی مطلبی تمرکز کنند. در این آزمایش همچنین ثابت شد که هر چه فردی جوانتر باشد رویا برای حفظ سلامت او نقش محوری تری را بازی می کند.

مطالعه و تحقیق دانشمندان در زمینه خواب و رویا به یکسری نتایج جهان شمول ختم شده. اول اینکه تمام افراد حتی آنهایی که این امر را انکار می کنند خواب می بینند. خواب دیدن به اندازه نفس کشیدن یک امری بدیهی است. کودکان خیلی بیشتر از بزرگترها خواب می بینند.
نوزادان در حدود 70% از خواب خود را در حال دیدن رویاهای متعدد هستند. در مقایسه، بزرگسالان تنها در 25% از خواب خود رویا می بینند. در برخی موارد ثابت شده است که حیوانات نیز خواب می بینند.

تحقیقات نشان می دهد که خواب هر فردی دارای 2 مرحله مختلف می باشد. در ابتدا افراد به خواب سبک فرو می روند. از آن به بعد به طور تدریجی وارد مراحل بعدی شده تا به مرحله ای می رسیم که به عنوان IV شناخته می شود. این مرحله یک قدم پیش تر از مرحله خواب سنگین (REM) است. در این مرحله با وجود اینکه چشم ها بسته هستند اما مردمک با حرکات تندی همراه می باشد. درست مثل این است که چشم ها در حال نگاه کردن به فیلمی هستند که بر روی پرده بسته پلک ها در حال نمایش است. در طول این مرحله مغز همانطور که در بیداری فعالیت می کند از خود واکنش نشان می دهد. و در این زمان است که عمل خواب دیدن اتفاق می افتد.

تقریبا در حدود 90 دقیقه زمان لازم است تا فرد به خواب عمیق فرو رود. زمانی که مرحله REM سپری شد مجددا این فرایند تکرار می شود. در چرخه اول این مرحله چیزی در حدود 5 دقیقه است. این میزان در طول چرخه افزایش پیدا می کند و در آخرین مرحله ممکن است تا حدود 50 دقیقه نیز به طول انجامد. بنابراین در یک شب فرد به طور نرمال در طول 20 تا 90 دقیقه خواب می بیند.

خواب ها به راحتی فراموش می شوند. در حقیقت ما فقط خواب های آخری را که می بینیم به یاد می آوریم. همه ما اغلب خواب می بینیم و این امر باعث می شود تا در زمان بیداری به یک تعادل نسبی دست پیدا کنیم. خواب یک رویداد ویژه با یک معنای خاص نیست. چیزی است که هر شب برای تمام افراد پیش می آید. افراد بسیار زیادی هستند که خوابهای شما را برایتان تعبیر می کنند. اما حقیقت اینجاست که تفاوت و تضادهای بیشماری در بین تعابیر متفاوت وجود دارد. شاید یک کارشناس به شما بگوید که تعبیر خواب شما این است در حالی که کارشناس دیگر تعبیر کاملا متفاوتی از آن برای شما بیاورد. مشکل دیگر این است که روان درمانگرهای هر کشور با توجه به فرهنگ خود و نمادها و سمبلهایی که برای خود دارند به تعبیر و تفسیر خواب ها میپردازند. این امر مجددا باعث می شود که یک خواب تعابیر کاملا متفاوتی داشته باشد.
امروزه تحلیلگران قصد دارند تا به افراد آموزش دهند خودشان خواب هایشان را تعبیر کنند. هر کس از افکار، احساسات و تجربیات خود بیشتر از هر فردی آگاه است و بنابراین می تواند تحلیل درست تری از خوابش داشته باشد. به عبارت دیگر ما میتوانیم خواب هایمان را هر طوری که دلمان می خواهد تعبیر کنیم.

مجمع عمومی علوم اظهار می دارد که رویا یکی از ضروریات برای تمرین ضمیر ناخودآگاه می باشد. آنها اخطار داده اند که نباید تحلیل های غیر اصولی از خواب ها داشته باشیم. آنها پیشنهاد می کنند که رویاهایتان را خیلی جدی نگیرید و فقط سعی کنید از آنها لذت ببرید چرا که مرحله ای ضروری از خواب شما هستند.