تبیان، دستیار زندگی

آموختن از طریق هنر

چشم ها دریچه هایی به سوی روح هستند. معماری یک مکان مقدس ممکن است بتواندعظمت خدا را به یاد بیننده بیاورد یا احساس حضور خدا را در انسان زنده کند. مکان های مقدس و معماری هایی که بیانگر حضور خدا هستند، روح کودک را تحت تأثیر قرار می دهد. به فرزندتان کمک کنید تا خود را بیابد. فرزندان خود را به مکان های مقدس ببرید و هنرهای نمادینی را که در این بناها به کار رفته است برای او توضیح دهید. فرزندتان را تشویق کنید تا به مکان های مقدس دیگران احترام بگذارد ، در این مکان ها آهسته سخن بگوید، به زائران خیره نشود و با مراسمی که برگزار می کنند همراهی کند.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق موسیقی و تحرک جسمی

گاهی اوقات برای آموزش مؤثر فرزندتان درباره ی خدا نمی توانید کلمات لازم را بیابید. هنگامی که کلمات فاقد توانایی برای معرفی خدا هستند از موسیقی وتحرک جسمی بهره بگیرید. تمامی مذاهب دارای موسیقی های خاص خود هستند؛ زیرا موسیقی از دوران های گذشته به عنوان زبان مذهب مورد استفاده قرار می گرفته است.نمونه ای از تحرکات جسمی رکوع و سجود مسلمانان در هنگام نماز است. می توانید به فرزندان خود خواندن سرودهای مذهبی همراه با موسیقی و حرکات جسمانی همراه با موسیقی را آموزش دهید.موسیقی بدون کلام هم می تواند مهیج باشد. موسیقی مذهبی در فرهنگ های گوناگون معمولاً برانگیزاننده احساسات و پرورش دهنده روح مذهبی آدمی هستند.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق طبیعت

طبیعت از راه های گوناگون درباره ی خدا با ما سخن می گوید. بخشندگی خدا در تنوع و گوناگونی پدیده های طبیعی قابل درک است. احیاگری خداوند و نو شدن پدیده ها را می توان با مشاهده تجدید حیات طبیعت در بازگشت بهار، احیای طبیعت پس از سوانح طبیعی اعم از زلزله ، طوفان و آتشفشان و مهاجرت حیوانات و پرندگان استنباط کرد. اولین درسی که ادیان الهی به انسان می آموزند این است که طبیعت،کتاب بزرگ آفرینش خداست . به طبیعت توجه کنید و زیبایی های طبیعت را به همراه فرزندتان نظاره گر باشید و به او کمک کنید تا با طبیعت ارتباط برقرار کند. برای مثال از فرزندتان سؤال کنید که هنگام مشاهده ی غروب آفتاب، جنگل ،آبشار و پرندگان چه تصویری از خدا بدست می آورد. با مشاهده چرخه زندگی موجودات ، به کودکان خود نشان دهید که مرگ اجتناب ناپذیر است و به او توضیح دهید که مرگ مثل استراحت و خواب زمستانی درختان است. به آرامش بعد از طوفان فکر کنید و مواظب باشید که فرزندتان در صورت ارتکاب عملی نادرست از خود مأیوس و ناامید نشود.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق اشتباهات والدین

نحوه ی برخورد والدین با اشتباهات خود ، تأثیر زیادی در استنباط فرزندشان از خدا دارد. همیشه اشتباهات خود را بپذیرید. اگر لحظه ای را به یاد دارید که موجب رنجش فرزندتان شده اید یا او را ناامید کرده اید، در اولین فرصت نزد فرزندتان به اشتباه خود اعتراف کرده و از او عذر خواهی کنید. عذر خواهی شما باعث می شود تا فرزندتان در پس اشتباه و نقصی که داشته اید، میل به اصلاح و جبران اشتباهات را در رفتار شما مشاهده کرده و به تصویری مناسب تر از خدا دست یابد و او را کمالی بداند که همه ی انسان ها به آن تمایل دارند. به یاد داشته باشید که هر تصویری مفهوم خاصی را منتقل می کند.والدین باید درست مانند هر تصویری سعی کنند به سمت درستی و اصلاح گری در زندگی جهت گیری کنند . تنها در این صورت است که فرزندان از ورای اشتباهات و نواقص والدین خود ، جهت خدایی را پیدا می کنند و راه درست را می پیمایند.والدین می توانند از طریق سخنان، رفتارها و ارتباطات خود محیطی مناسب را برای فرزندشان مهیا کنند که او را به سمت خدا سوق دهند.اگر نوعی عشق و اعتماد بین شما و فرزندتان برقرار شود، فرزند شما نیز به خدا عشق و اعتماد خواهد داشت.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق والدین

تصویر کودکان از خداوند بسیار متأثر از تصویری است که از والدین خود دارند.اگر والدین برای کودک قابل اعتماد ، مهربان و قابل دسترسی باشد احتمالاً خدا نیز دارای چنین صفاتی تصور خواهد شد و بالعکس. والدین در نحوه ی درک فرزندشان از خدا بیشترین تأثیر را دارند. بنابراین باید تمهیداتی را فراهم آورید تا فرزندتان تصویر مناسبی از خدا بدست آورد. اجازه بدهید فرزندتان بداند که او را دوست دارید. برای انتقال پیام خود به فرزندتان راه های ساده ی زیر را امتحان کنید:

_ قبل از خوابیدن به او شب بخیر بگویید و وقتی به مدرسه می رود او را ببوسید.

_ گاهی او را در آغوش بگیرید و روی زانوی خود بنشانید و مهربانانه نوازشش کنید.

_ اوقاتی را به بودن با فرزندتان اختصاص دهید.

_ قابل اعتماد باشید، به وعده های خود وفا کنید.

_ منصف باشید و برخورد تبعیض آمیز نداشته باشید.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق مردم

پژوهشگران مکانیزم یادگیری کودکان، بر اصلی تأکید ورزیده اندکه والدین قبلاً آن را درک کرده بودند :       

" کودکان مقلدان زبر دستی هستند". کودکان می توانند بسیاری ازرفتارها را از طریق تقلید بیاموزند. به عنوان مثال نحوه ی رفتار با دیگران ، نحوه ی رسیدن به اهداف ، نحوه ی پوشیدن لباس و... توسط کودک از محیط بیرون کپی برداری می شود. کودکان در طول دوران رشد خود به سنی می رسند که " تقلید از قهرمانان" بخش عمده ای از روان شناسی رفتاری آنها را تشکیل می دهد. این قهرمان پرستی موجب اضطراب والدین می شود. اما والدین می توانند ارتباط فرزند خود را با شخصیت های مورد علاقه ی  خود و نیز شخصیت های مثبت افزایش دهند تا بتوانند جهت مطلوبی به تأثیر پذیری فرزندشان بدهند.والدین باید روشی انتخاب کنند که به ذکر مثال و الگو می پردازد.این روش قوی ترین روش آموزش بوده و در زمینه یادگیری های مذهبی نیز کاربرد دارد. اصول اعتقادی در بستر عملی و تجربی قابل آموزش هستند. بنابراین یادگیری زندگی معنوی با مشاهده و اطلاع از زندگی معنوی دیگران تسهیل می شود.مواردی که باید در رشد معنوی فرزندتان مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از:

_ آشنا کردن کودکان با زندگی شخصیت های اصلاح گری که به رغم شکست ها  ومشکلاتی که داشته اند، موفق شده اند.

_ مؤسسین ادیان و مذاهب.

_ قهرمانان مذهبی.

_ آَشنایان مورد علاقه ی فرزندتان.

فرزندتان را با الگوی معنوی ارتباط دهید.( از طریق تهیه کتاب خاطرات شخصیت های بزرگ، رفت و آمد با خانواده هایی که انسان های شریفی هستند.شرکت دادن کودک در مراسم عبادی). کودکان تمایل دارند که از الگوهایی که اندکی از آنها بهتر است تقلید کنند. بنابراین سعی کنید فرزندتان را بااین الگوها آشنا کنید.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=2

یادگیری از طریق نظریه ها

بیشتر سنن مذهبی حاوی یک سلسله اعتقادات و نظریه های بنیادی هستند که به سؤالات اساسی مذاهب پاسخ می دهند. آموزش این نظریه های بنیادی یکی از مشکل ترین تکالیف والدین به شمار می آید؛ زیرا معمولاً برای کودکان کسل کننده هستند.
اعتقادات بنیادی یک سنت مذهبی، زمانی برای کودک معنی دار می شوند که با زندگی روزمره او ارتباط داشته باشند. مفاهیم یقینی و بدیهی را در اوایل دوران کودکی فرزندان تان پایه ریزی کنید. هیچگاه نظریه ای رسمی را برای فرزندتان تکرار نکنید ؛ مگر اینکه توانایی درک آن را داشته باشد. اگر فرزند شما کمتر از 8 سال داشته باشد به صورت ساده ، مطلق و غیر رسمی فکر می کند و او ممکن است بتواند فقط کمی فراتر از معنی ظاهری جملات را درک کند. کودکان در این سن نیاز به تذکر و تکرار دارند. همیشه باید به آنها گفت: خدا به تو کمک می کند که اعمال شایسته ای انجام دهی. اگر فرزندتان در سن نوجوانی قرار دارد، قادر به درک معانی توصیه های شما خواهد بود؛ زیرا "تفکر منطقی " او شکل گرفته است. تجربه روزمره فرزندتان را مدخلی برای ورود به بحث درباره اصول اعتقادی قرار دهید. ارتباط تجارب روزمره با اصول اعتقادی ، در سطوح مختلفی صورت می گیرد. در سطح عقلانی از استدلال، حافظه و خلاقیت استفاده می شود. در سطح احساسی از عواطف، امید و آرزو ها استفاده می شود. در این سطح باید درباره خواسته های کوتاه مدت و دراز مدت فرزندتان ، احساسات او درباره گزینه های مختلف و محرک های او در انتخاب راه های خدا پسندانه صداقت داشته باشید. سطوح احساسی و عقلانی در برقراری ارتباط با هر نوع نظام اعتقادی اهمیت فراوانی دارد. سعی کنید احساسات و عواطف کودک را با استدلال منطقی او عجین کنید. در صورت بیان اصول اعتقادی در قالب داستان های تاریخی، انواع تمثیل، اشعار و سنت های فرهنگی، فرزندتان می آموزد که اصول اعتقادی را در ارتباط با واقعیت های عینی بیاموزد. برای آموزش یک اصل از داستان های مختلف استفاده کرده و در نهایت با طرح سؤالاتی او را راهنمایی کنید تا قادر به درک اصول مورد نظر از متن داستان ها باشد.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=1

یادگیری از طریق تمثیل ها و سایر داستان ها

تمثیل بیان داستان های مادی و زمینی یا معانی معنوی و الهی است. به بیانی دیگر در تمثیل ، مجهولات معنوی و ماورایی با استفاده از معلومات مادی و زمینی توضیح داده می شوند. سعی کنید از تمثیل ها و داستان های فرهنگ و مذهب خود استفاده کنید. برای توضیح مفاهیمی همچون مفهوم خدا، معنی زندگی و ... می توانید از تمثیل هایی را بسازید که قدرت انتقال این مفاهیم را به کودکان داشته باشد. مثلاٌ می توانید خوبی را به روشنایی و بدی را به تاریکی تشبیه کنید. تمثیل باعث عینی و ملموس شدن مفهوم خدا برای فرزندتان خواهد شد.در پاره ای موارد ،تمثیلها آنقدر بدیهی هستند که مفاهیم مورد نظر را بدون نیاز به هرگونه توضیحی منتقل می کنند،ولی گاهی درک محتوا و پیام آنها به توضیح بیشتری نیاز دارد. برای درک مفهوم حضور خدا در همه جا ، نور تمثیلی بسیار غنی است.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=1

یادگیری از طریق تاریخ مذاهب

تاریخچه مذاهب به واسطه ی نوشته های مذهبی و متون دینی از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و توصیه های فراوانی درباره ی حال و آینده دارد. بسیاری از داستان های گذشته به معرفی  اعمال و رفتار گذشتگان پرداخته و الگوهایی برای نسل های جدید ارائه می کند. سیر در تاریخ گذشتگان اعم از شکست ها و موفقیت های آنان ، موجب آشنایی با زندگی معنوی آنان می شود. سعی کنید فرزندتان را با این داستان های تاریخی آشنا کنید. شما می توانید از فرزند خود بخواهید لحظاتی از زندگی خود را بیاد بیاورد که به یکی از وقایع تاریخی شباهت دارد. می توانید از فرزند بزرگتر خود بخواهید تفاوت زندگی امروز را از نظر اجتماعی، نحوه ی تصمیم گیری و نوع حوادث در مقایسه با زندگی در مقاطع خاصی از تاریخ بیان کند. می توانید برای بچه ها در تمام مقاطع سنی، اعمال و شعائر مذهبی را اندک اندک همراه با ریشه های تاریخی آنها شرح و آموزش دهید. به کودکان کمک کنید تا تاریخ گذشته را با زمان حال مرتبط کند. بهترین راه این است که از کودک خود بخواهید تا پس از آموزش تاریخ ، صحنه های آن را در زمان حاضر نمایش دهد. مثلاً از طریق بازی کردن و ایفای نقش شخصیت های تاریخی، از فرزندتان بخواهید تا تصورات و الگو های خود را به تصویر بکشد.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=1

یادگیری به هر وسیله

ادیان مختلف تصاویر و نقطه نظرات متفاوتی درباره ی خداوند دارند.مهم نیست از چه زبانی و چه وسایلی برای عبادت خدا استفاده می کنید، چرا که او را با هر زبانی می توان عبادت کرد.به فرزندتان کمک کنیدتا از راه های گوناگون و با نقطه نظراتی مختلف به رابطه ی خدا و پدیده ها بنگرد.با استفاده از داستان های مذهبی،متون دینی و یا نقل قول های شفاهی که بازگوکننده ی مواجهه انسان با خداوند هستند،به فرزندتان کمک کنید تا تصویر شخصی خود را درباره ی خدا رشد دهد.درک کردن خدا به عنوان یک پادشاه، مادر، خالق و یا انرژی حیات، تأثیرات چند جانبه ای بر ذهنیت فرزندتان خواهد داشت.
یکی از این تأثیرات، رشد فکری کودک است.زیرا درباره ی چگونگی خدا و نحوه ی ارتباط او با انسان می اندیشد.
تأثیر دوم، رشد احساس کودک است که از طریق شکر گزاری، عبادت و دعا امکان پذیر می شود.
رشد معنوی و اخلاقی نیز بر اثر احساس حضور خداوند در تمام مکان ها و پیروی از دستورات او تحقق می یابد.نوجوانان معمولاً در جمع کردن صفات متضادی که ادیان مختلف به خدا نسبت داده اند، دچار مشکل می گردند.هر یک از این صفات متضاد می توانند درست باشنداگر چه از لحاظ مفهوم با یکدیگر تفاوت دارند.شما همیشه نمی توانید این تضاد ها را حل کنید بلکه باید صفات یادشده را در مجموع بپذیرید. وقتی جوان ترها این صفات متضاد را با هم مقایسه می کنند، به ناتوانی انسان در حل مسائل معترف شده و عمیق بودن شناخت خداند را درک می کنند.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=630472&forumid=457&pageindex=1