تبیان، دستیار زندگی

خوبى كننده بهتر از خودِ خوبى و

 بدى كننده بدتر از خودِ بدى

است.

نهج البلاغه، حكمت 32 .  

  بهترين خانه‏هاى مسلمانان، خانه‏اى است كه در آن يتيمى باشد كه به او نيكى مى‏شود و بدترين خانه‏ هاى مسلمانان خانه‏اى است كه در آن يتيمى باشد كه با او بدى مى‏شود، من و سرپرست يتيم در بهشت مانند دو انگشت همراهيم.

 نهج الفصاحه، ص 1510.

مرغ آمين مرغی افسانه ای است كه می گويند هرگاه كسی دعا يا نفرينی كند و در آن هنگام مرغ آمين در راه ( در حال پرواز ) باشد، آن دعا يا نفرين بی‌درنگ، به اجابت خواهد پيوست : " مادره از جا در رفت و پسرش را نفرين كرد كه الهی داغت به دلم بماند ! -         نگو مرغ آمين، در راه بود؛ پسره جلوی چشم مادره پرپر زد و مرد !!  "

آن قدر شور بود كه خان هم فهميد !  عبدالله مستوفی بر اين مثل شرحی آورده كه : خان لری بوده و ذائقهء درست و حسابی نداشته هر شور و تلخی را كه جلوش می گذاشتند می خورده و اعتراض نمی كرده. آشپزی داشته كه او هم شايد ذائقه اش خوب نبوده و غذاها را خيلی شور از كار در می آورده. زيردستان كه بايد با خان هم غذا باشند يا از آن غذا بخورند از اين وضع عذاب می كشيدند و چون خان چيزی نمی گفته نمی توانستند اعتراض كنند. يك شب كه آشپز غذا را خيلی شور كرده بودخان او را احضار كرد و طرف مواخذه قرار داد، ولی آشپز منكر شوری دست پخت خود بود و بالاخره يكی از هم غذاها گفت : خانه خراب ! آن قدر شورش كرده ای كه خان هم فهميد، با وجود اين تو انكار می كنی ؟ ( اما توضيح مثل به اين قصه پردازی نيازی ندارد، سران عشاير به سادگی و ساده لوحی بيش از حد، ضرب المثل بوده اند؛ آنچنان ساده و بيابانی بوده اند كه شهريان خودپسند، به غلو، آنان را درك و فهم مزه ها نيز عاجز پنداشته چنين مثلی پرداخته اند) . مثل هنگامی به كار می رود كه در نابكاری و نادرستی و سوء استفاده چندان افراط شده باشد كه ساده دل ترين و بی زبان ترين افراد نيز به اعتراض برخاسته باشند .

 امام على عليه‏ السلام :

    اَلْخَيْرُ اَسْهَلُ مِنْ فِعْلِ الشَّرِّ؛

    كار خوب آسان‏تر از كار بد است.

مَنْ لَبِسَ الْخَيْرَ تَعَرّى مِنَ الشَّرِّ؛

هر كس جامه «خوبى» به تن كند از «بدى» برهنه مى‏گردد.

 تواضع كند هوشمند گزين نهد شاخ پر ميوه سر بر زمين 

                                                                 ( سعدی )

درخت هر چه بارش بيشتر می شود، سرش پائين تر می آيد.

انسان هر چه خردمندتر و فرزانه تر باشد متواضع تر و خاشع تر می شود.