زبـــانــــه بــــرآمــــد ز چــــرخ بــــلــــنــــد | | چــو افــگــنــد خــور ســوی بــالــا كــمــنـــد |
نـشــســت از بــر چــرمــه ی ســنــگ رنــگ | | بــپــوشــیــد ســهــراب خـــفـــتـــان جـــنـــگ |
یــكــی مـــغـــفـــر خـــســـروی بـــر ســـرش | | یــكــی تــیــغ هــنــدی بــه چــنـــگ انـــدرش |
خـــــم انـــــدر خــــــم و روی كــــــرده دژم | | كــمــنــدی بــه فــتــراك بــر شــســت خـــم |
بـــه جـــایـــی كـــه ایـــرانـــیـــان را بـــدیـــد | | بـــیـــامـــد یــــك بــــرز بــــالــــا گــــزیــــد |
بـــدو گـــفـــت كـــژی نـــیـــایـــد ز تــــیــــر | | بــفــرمــود تــا رفـــت پـــیـــشـــش هـــژیـــر |
چـــو پـــیـــچـــان شـــود زخــــم كــــم آورد | | نــــشــــانــــه نــــبــــایــــد كــــه خــــم آورد |
چــو خــواهــی كــه نــگــزایــدت كــاســتـــی | | بــه هــر كــار در پــیــشـــه كـــن راســـتـــی |
مــــتــــاب از ره راســــتــــی هـــــیـــــچ روی | | سـخـن هـرچـه پـرسـم هــمــه راســت گــوی |
ســرافــراز بـــاشـــی بـــه هـــر انـــجـــمـــن | | چــو خــواهــی كــه یــابــی رهـــایـــی ز مـــن |
مــــتــــاب از ره راســــتــــی هـــــیـــــچ روی | | از ایــران هــر آنــچــت بــپــرســم بــگـــوی |
بــیــابــی بــســی خـــلـــعـــت و خـــواســـتـــه | | ســــپــــارم بــــه تــــو گــــنــــج آراســــتــــه |
هــمـــان بـــنـــد و زنـــدان بـــود جـــای تـــو | | ور ایــــدون كــــه كــــژی بــــود رای تـــــو |
ســخــن هــرچــه پــرســد ز ایــران ســپـــاه | | هــژیــرش چــنــیــن داد پــاســـخ كـــه شـــاه |
بــه كــژی چــرا بـــایـــدم گـــفـــت و گـــوی | | بــــگــــویــــم هــــر آنـــــچ دانـــــم بـــــدوی |
ز گــــردن كــــشـــــان و ز شـــــاه و رمـــــه | | بــدو گــفــت كــز تـــو بـــپـــرســـم هـــمـــه |
چــو طــوس و چـــو كـــاوس و گـــودرز را | | هــــــمــــــه نــــــامـــــــداران آن مـــــــرز را |
ز هـر كــت بــپــرســم بــه مــن بــر شــمــار | | ز بـــــهـــــرام و از رســـــتـــــم نـــــامـــــدار |
بــدو انــدرون خـــیـــمـــه هـــای پـــلـــنـــگ | | بــگــو كـــان ســـراپـــرده ی هـــفـــت رنـــگ |
یــكــی مــهــد پـــیـــروزه بـــر ســـان نـــیـــل | | بـه پـیـش انـدرون بـسـتــه ســد ژنــده پــیــل |
ســرش مــاه زریــن غـــلـــافـــش بـــنـــفـــش | | یــكــی بــرز خــورشــیــد پــیــكــر درفـــش |
ز گــــردان ایــــران ورا نــــام چــــیــــســــت | | بــه قــلــب ســپــاه انــدرون جــای كــیــســت |
بـــه درگـــاه او پـــیـــل و شــــیــــران بــــود | | بـــدو گــــفــــت كــــان شــــاه ایــــران بــــود |
ســـواران بـــســـیــــار و پــــیــــل و بــــنــــه | | وز آن پــس بــدو گــفـــت بـــر مـــیـــمـــنـــه |
ره گـــردش انـــدر ز هــــر ســــو ســــپــــاه | | ســـراپـــرده یـــی بـــر كـــشـــیـــده ســـیـــاه |
پــس پــشــت پـــیـــلـــان و بـــالـــاش پـــیـــش | | بـه گـرد انـدرش خــیــمــه ز انــدازه بــیــش |
بـــه در بـــر ســـواران زریـــنـــه كــــفــــش | | زده پـــیـــش او پـــیـــل پـــیـــكــــر درفــــش |
درفــشــش كـــجـــا پـــیـــل پـــیـــكـــر بـــود | | چــنــیــن گــفــت كـــان طـــوس نـــوذر بـــود |
ســواران بـــســـی گـــردش انـــدر بـــه پـــای | | دگــر گـــفـــت كـــان ســـرخ پـــرده ســـرای |
درفـــشـــان یـــكـــی در مـــیـــانـــش گـــهـــر | | یــك شــیـــر پـــیـــكـــر درفـــشـــی بـــه زر |
جـــهـــان گـــیـــر گـــودرز گـــشـــوادگــــان | | چـــنـــیـــن گـــفــــت كــــان فــــر آزادگــــان |
یـكـی لـشــگــری گــشــن پــیــشــش بــه پــای | | بــپــرســیـــد كـــان ســـبـــز پـــرده ســـرای |
زده پـــــیـــــش او اخـــــتـــــر كـــــاویــــــان | | یــكـــی تـــخـــت پـــرمـــایـــه انـــدر مـــیـــان |
ابـــا فــــر و بــــا ســــفــــت و یــــال گــــوان | | بــرو بــرنــشـــســـتـــه یـــكـــی پـــهـــلـــوان |
نـشـسـتـه بـه یـك رش سـرش بــرتــر اســت | | ز هـر كـس كـه بـرپـای پـیـشــش بــر اســت |
كــمــنـــدی فـــروهـــشـــتـــه تـــا پـــای اوی | | یــكــی بـــاره پـــیـــشـــش بـــه بـــالـــای اوی |
تـو گـویــی كــه در زیــن بــجــوشــد هــمــی | | بــرو هـــر زمـــان بـــرخـــروشـــد هـــمـــی |
هـمـی جـوشــد آن مــرد بــر جــای خــویــش | | بــســی پــیــل بـــرگـــســـتـــوان دار پـــیـــش |
نــه بــیــنــم هــمـــی اســـپ هـــمـــتـــای اوی | | نــه مـــردســـت ز ایـــران بـــه بـــالـــای اوی |
بـر آن نــیــزه بــر شــیــر زریــن ســرســت | | درفــشــی بــه دیـــد اژدهـــا پـــیـــكـــرســـت |
بـــه نـــوی بـــیـــامــــد بــــر شــــهــــریــــار | | چـنــیــن گــفــت كــز چــیــن یــكــی نــامــدار |
بـــدو گـــفـــت نـــامـــش نـــدارم بــــه ویــــر | | بـــپـــرســـیـــد نـــامـــش ز فـــرخ هـــژیـــر |
كـــجـــا او بـــیـــامــــد بــــر شــــهــــریــــار | | بــــدیــــن دژ بــــدم مــــن بــــدان روزگـــــار |
كــه جــایــی ز رســتـــم نـــیـــامـــد نـــشـــان | | غـــمـــی گــــشــــت ســــهــــراب را دل از آن |
هـــمــــی دیــــد و دیــــده نــــبــــد بــــاورش | | نـــــشـــــان داده بـــــود از پـــــدر مــــــادرش |
مــگــر كــان ســخــن هــا شــود دلـــپـــذیـــر | | هـــمـــی نـــام جـــســـت از زبـــان هـــژیــــر |
ز فــرمــان نــكـــاهـــد نـــخـــواهـــد فـــزود | | نـبـشــتــه بــه ســر بــر دگــر گــونــه بــود |
كـــشـــیـــده ســـراپـــرده بـــد بــــر كــــران | | از آن پــس بــپــرســـیـــد ز آن مـــهـــتـــران |
بـــرآیــــد هــــمــــی نــــالــــه ی كــــرنــــای | | ســواران بــســـیـــار و پـــیـــلـــان بـــه پـــای |
بـــــرآورده از پــــــرده زریــــــن ســــــرش | | یــكــی گــرگ پــیـــكـــر درفـــش از بـــرش |
كــه خــوانــنــد گــردان ورا گـــیـــو نـــیـــو | | بــدو گـــفـــت كـــان پـــور گـــودرز گـــیـــو |
بــه ایــرانــیــان بــر دو بـــهـــره ســـرســـت | | ز گــودرزیــان مــهـــتـــر و بـــهـــتـــرســـت |
بــرآیــد یــكــی پـــرده بـــیـــنـــم ســـپـــیـــد | | بــدو گــفــت ز آن ســوی تــابــنـــده شـــیـــد |
رده بــــركــــشــــیــــده فــــزون از هــــزار | | ز دیــبـــای رومـــی بـــه پـــیـــشـــش ســـوار |
شــده انـــجـــمـــن لـــشـــگـــری بـــی كـــران | | پــــیـــــاده ســـــپـــــردار و نـــــیـــــزه وران |
نـــهـــاده بــــر آن عــــاج كــــرســــی ســــاج | | نــشــســتــه ســپــهــدار بـــر تـــخـــت عـــاج |
غـــلـــام ایـــســـتـــاده رده خـــیــــل خــــیــــل | | ز هــودج فــرهـــشـــتـــه دیـــبـــا جـــلـــیـــل |
بــه دهــلــیــز چـــنـــدی پـــیـــاده بـــه پـــای | | بـــر خـــیـــمـــه نـــزدیـــك پـــرده ســــرای |
كــه فــرزنـــد شـــاهـــســـت و تـــاج گـــوان | | بــدو گـــفـــت كـــو را فـــریـــبـــرز خـــوان |
بــه دهــلــیــز چـــنـــدی پـــیـــاده بـــه پـــای | | بــپـــرســـیـــد كـــان ســـرخ پـــرده ســـرای |
ز هــر گــونــه یــی بــركــشـــیـــده درفـــش | | بـه گــرد انــدرش ســرخ و زرد و بــنــفــش |
ســـــرش مـــــاه زریــــــن و بــــــالــــــا دراز | | درفــشـــی پـــس پـــشـــت پـــیـــكـــر گـــراز |
كــه در جـــنـــگ شـــیـــران نـــدارد لـــگـــام | | چــنــیــن گـــفـــت كـــو را گـــرازســـت نـــام |
كــه بــر درد و ســخــتــی نـــگـــردد ژگـــان | | هــشــیـــوار وز تـــخـــمـــه ی گـــیـــوگـــان |
هـــمـــی داشـــت آن راســـتـــی در نـــهـــفـــت | | نــشــان پـــدر جـــســـت و بـــا او نـــگـــفـــت |
جــهــانـــدار ازیـــن كـــار پـــرداخـــتـــســـت | | تـو گـیـتـی چـه سـازی كـه خـود سـاخـتـسـت |
چــنـــان كـــو گـــذارد بـــبـــایـــد گـــذاشـــت | | زمــانــه نــبــشـــتـــه دگـــرگـــونـــه داشـــت |
از آن كـــش بــــه دیــــدار او بــــد نــــیــــاز | | دگــر بـــاره پـــرســـیـــد از آن ســـرفـــراز |
كــه از تــو ســخــن را چــه بــایــد نــهــفـــت | | از آن پــس هــژیــر ســپــهـــبـــدش گـــفـــت |
از آن اســــت كــــو را نــــدانـــــم هـــــمـــــی | | گــر از نـــام چـــیـــنـــی بـــمـــانـــم هـــمـــی |
ز رســتــم نــكـــردی ســـخـــن هـــیـــچ یـــاد | | بــدو گــفــت ســهــراب كــایــن نــیــســت داد |
مـــیــــان ســــپــــه در نــــمــــانــــد نــــهــــان | | كـــســـی كـــو بـــود پـــهــــلــــوان جــــهــــان |
نـگــهــبــان هــر مــرز و هــر كــشــورســت | | تـو گـفـتـی كـه بـر لـشـگــر او مــهــتــرســت |
كــه شــایــد بــدن كــان گــو شــیــر گـــیـــر | | چــنـــیـــن داد پـــاســـخ مـــر او را هـــژیـــر |
كــه هــنــگــام بــزمــســت در گـــلـــســـتـــان | | كــنــون رفــتــه بــاشــد بـــه زاولـــســـتـــان |
كــه دارد ســپــهــبــد ســـوی جـــنـــگ روی | | بـدو گـفـت ســهــراب كــایــن خــود مــگــوی |
بــرو بـــر بـــخـــنـــدنـــد پـــیـــر و جـــوان | | بــه رامــش نــشــیــنــد جــهـــان پـــهـــلـــوان |
بــگــویــیــم و گــفــتــار مــا انــدكـــیـــســـت | | مــرا بــا تــو امــروز پــیــمــان یــكــیـــســـت |
ســرافــراز بـــاشـــی بـــه هـــر انـــجـــمـــن | | اگـــر پـــهـــلـــوان را نـــمـــایــــی بــــه مــــن |
گـــشـــاده كـــنـــم گــــنــــج هــــای نــــهــــان | | تــــرا بــــی نــــیــــازی دهــــم در جــــهــــان |
گــشــاده بــپــوشــی بـــه مـــن بـــر ســـخـــن | | ور ایــــدون كـــــه ایـــــن راز داری ز مـــــن |
نـــگـــر تـــا كـــدامـــیــــن بــــه آیــــدت رای | | ســرت را نــخــواهــد هــمــی تــن بــه جــای |
بــدانــگــه كــه بــگــشـــاد راز از نـــهـــفـــت | | بـبـیـنـی كـه مـوبـد بـه خـســرو چــه گــفــت |
درخـــشـــنـــده مـــهـــری بـــود بـــی بــــهــــا | | چـــو از بـــنـــد و پـــیـــونـــد یـــابـــد رهـــا |
چــو ســیــر آیــد از مــهــر وز تــاج و گـــاه | | چــنــیــن داد پــاســخ هــژیـــرش كـــه شـــاه |
كـــه او ژنـــده پـــیـــل انــــدر آرد ز جــــان | | نـــبـــرد كـــســـی جـــویـــد انـــدر جـــهــــان |
ســرش ز آســمـــان انـــدر آیـــد بـــه گـــرد | | كــســی را كــه رســتــم بـــود هـــم نـــبـــرد |
ســرش بـــرتـــرســـت از درخـــت بـــلـــنـــد | | تـــنــــش زور دارد بــــه ســــد زورمــــنــــد |
چــه هــم رزم او ژنــده پــیــل و چـــه مـــرد | | چــنــو خــشـــم گـــیـــرد بـــه روز نـــبـــرد |
چــو گــرد پــی رخــش او نــیــل نـــیـــســـت | | هــم آورد او بــر زمــیــن پــیــل نـــیـــســـت |
ســیــه بـــخـــت و گـــودرز گـــشـــوادگـــان | | بــــدو گــــفــــت ســــهـــــراب از آزادگـــــان |
بــدیــن زور و ایـــن دانـــش و ایـــن هـــنـــر | | چــرا چــون تــرا خــوانـــد بـــایـــد پـــســـر |
كــه بــانـــگ پـــی اســـپ نـــشـــنـــیـــده یـــی | | تــو مـــردان جـــنـــگـــی كـــجـــا دیـــده یـــی |
زبـــان بـــر ســـتـــودنـــش بـــگـــشـــایــــدت | | كــه چــنــدیــن ز رســتــم ســخــن بــایـــدت |
كــــه دریـــــا بـــــه آرام خـــــنـــــدان بـــــود | | از آتــــش تــــرا بــــیــــم چــــنــــدان بـــــود |
نـــــــدارد دم آتـــــــش تـــــــیـــــــز پــــــــای | | چــو دریـــای ســـبـــز انـــدر آیـــد ز جـــای |
چــو تــیــغ از مــیــان بــركـــشـــد آفـــتـــاب | | ســـرتـــیـــرگـــی انـــدر آیـــد بـــه خــــواب |
كــه گــر مــن نــشــان گـــو شـــیـــرگـــیـــر | | بــه دل گــفـــت پـــس كـــار دیـــده هـــژیـــر |
چـنـیـن یــال و ایــن خــســروانــی نــشــســت | | بــگـــویـــم بـــدیـــن تـــرك بـــا زور دســـت |
بـــرانـــگـــیـــزد ایـــن بـــاره ی پـــیـــل تـــن | | ز لــشــگــر كــنــد جــنــگ او ز انــجـــمـــن |
شــود كــشــتــه رســتــم بــه چــنــگـــال اوی | | بـر ایـن زور و ایــن كــتــف و ایــن یــال اوی |
بـــگـــیـــرد ســـر تــــخــــت كــــاوس شــــاه | | از ایــران نــیــایــد كــســی كــیـــنـــه خـــواه |
بـــه از زنـــده دشـــمــــن بــــدو شــــادكــــام | | چـنــیــن گــفــت مــوبــد كــه مــردن بــه نــام |
نـــگـــردد ســـیــــه روز چــــون آب جــــوی | | اگــر مــن شــوم كــشـــتـــه بـــر دســـت اوی |
هــــمــــه پــــهــــلــــوانــــان بــــا آفــــریــــن | | چــو گـــودرز و هـــفـــتـــاد پـــور گـــزیـــن |
چــــنــــیــــن دارم از مــــوبــــد پــــاك یــــاد | | نـــبـــاشـــد بـــه ایـــران تــــن مــــن مــــبــــاد |
ســـزد گـــر گـــیـــا را نـــبــــویــــد تــــذرو | | كـه چـون بـركـشــد از چــمــن بــیــخ ســرو |
هــمــه بــا مــن از رســتــمــت گــفــتــنــســت | | بـه سـهـراب گـفـت ایــن چــه آشــفــتــنــســت |
بــــرآرد بـــــه آوردگـــــاه از تـــــو گـــــرد | | نـــبـــایـــد تـــرا جـــســـت بــــا او نــــبــــرد |