دعا و زیارت
قیس بن عبد الله همدانى
از شهداى كربلا به حساب آمده است. (40) (41)
از شهداى نهضت امام حسین«ع»كه پیش از عاشورا در كوفه به شهادت رسید.قیس،ازجوانمردان شجاع كوفه و از اشراف طایفه بنى اسد و یكى از نامه رسانان مردم كوفه بهامامحسین«ع»بود.همراه مسلم بن عقیل از مكه به كوفه آمد.پس از مدتى نامه مسلم را كهحاوىخبر بیعت كوفیان بود به مكه برد و به سید الشهدا تسلیم كرد.امامحسین«ع»درمنزلگاه«بطن الرمه»(مكانى در منطقه حاجز)نامهاى خطاب به كوفیان نوشتكه در آن،خبر از حركتخویش به سوى كوفه بود.نامه را به قیس بن مسهر سپرد تا به كوفهبرساند. قیس در منطقه قادسیه،توسط حصین بن نمیر كه از سران سپاه كوفه بود دستگیر شد.براىاینكه مضمون نامه و اسامى اشخاص به دست دشمن نیفتد،قیس بن مسهر نامه را ازبینبرد.او را نزد عبید الله بن زیاد بردند.تلاش والى كوفه براى دستیابى به نام كسانىكهمخاطب نامه بودند بىنتیجه ماند. (42) ابن زیاد از او خواست كه یا نام اشخاص را بگوید یابرمنبر رود و در حضور مردم حسین بن على و امام حسن و على بن ابى طالب را لعن كندوگرنه كشته خواهد شد.وى رفتن بر منبر را پذیرفت،اما وقتى شروع به سخن كرد،پسازحمد و ثناى الهى،بر حسین بن على و امام مجتبى و امیر المؤمنین رحمت فرستاد و عبیداللهزیاد و پدرش را لعنت كرد و مردم را به یارى سید الشهدا فرا خواند. وقتى خبر به ابن زیاد دادند،دستور داد او را بالاى قصر برده از آنجا به زیر افكندند وشهیدشد. (43) چون خبر شهادتش به امام حسین«ع»رسید،بىاختیار گریست و این آیه راخواند:«رجال صدقوا ما عاهدوا الله علیه فمنهم من قضى نحبه و منهم من ینتظر و ما بدلواتبدیلا». (44) (مردانى كه بر سر پیمان خویش با خدا،صادق بودند،برخى از آنان شهید شدندو برخى دیگرانتظار مىكشند و پیمان را هیچ عوض و دگرگون نكردند.)قیس،دلیرانه بهاستقبال شهادترفت و تا پاى جان ایستاد و تزلزلى نیافت. چهارشنبه 27/9/1387 - 18:42
دعا و زیارت
قنداقه على اصغر«ع»
قیام اهل مدینه واقعه حره
قیام مختار خروج مختار
قیام مسلم مسلم بن عقیل
قیس بن اشعث
از فرماندهان سپاه عمر سعد در كوفه.وى از كسانى بود كه به امام حسین«ع»نامهدعوتنوشته بود،اما در كربلا با آن حضرت جنگید.پس از شهادت امام،جامه از تن اودرآورد.دردوران قیام مختار،متوارى بود.نیروهاى مختار او را گرفته به قتل رساندند. (39) چهارشنبه 27/9/1387 - 18:41
دعا و زیارت
قمه زنى
از مراسمى است كه در بعضى شهرستانها و بلاد شیعى و توسط برخى از عزادارانامامحسین«ع»اجرا مىشود و در تاسى به مجروح و شهید شدن سید الشهدا«ع»وشهیدانكربلا و بعنوان اظهار آمادگى براى خون دادن و سر باختن در راه امامحسین«ع»انجاممىدهند.صبح زود عاشورا،با پوشیدن لباس سفید و بلندى همچون كفن،بصورت دستهجمعى قمه بر سر مىزنند و خون از سر بر صورت و لباس سفید جارى مىشود.بعضىهم براى قمه زنى نذر مىكنند،برخى هم چنین نذرى را در باره كودكان خردسالانجاممىدهند و بر سر آنان تیغ مىزنند،در حدى كه از محل آن خون جارى گردد. قمه زنى نیز،مثل زنجیر زنى و شبیه خوانى و...از دیر باز مورد اختلاف نظر علما وپیروان ومقلدین آنان بوده و به استفتا و افتاء مبنى بر جواز یا عدم جواز آن مىپرداختهاند. این مراسم،از نظر شرعى پایه و مبناى دینى ندارد و صرفا روى علاقه شیعیان به ابا عبداللهالحسین«ع»انجام مىگیرد.فقها نیز آن را در صورتى كه ضررى نداشته باشد،مجازمىدانند.برخى از فقها نیز به خاطر تاثیر نامطلوب آن بر افكار دیگران و موجب وهنمذهب بودن،آن راممنوع دانستهاند.البته شرایط زمانى در این مساله بىتاثیر نیست.امامخمینى«ره»در پاسخ بهاستفتایى كه در سالهاى اول پیروزى انقلاب اسلامى در این زمینهاز ایشان شده بود،فرمودند:«در وضع موجود،قمه نزنند...»آیة الله خامنهاى نیز در دیداربا روحانیون،در آستانه ایامعاشورا(سال 1373 شمسى)در ضمن بیانات مبسوطى درخرافه زدایى از عزادارى سیدالشهدا«ع»فرمودند:«قمه زدن هم از آن كارهاى خلافاست...این یك كار غلطى است كهعدهاى قمهها را بگیرند و بر سر خود بزنند و خونبریزند...كجاى این كار،حركت عزادارىاست؟این جعلى است.اینها چیزهایى است كهاز دین نیست...».آن را بدعت،خلاف و خرافهدانستند.و در پاسخ به نامه امام جمعهاردبیل،نوشتند:امروز این ضرر بسیار بزرگ و شكنندهاست و لذا قمه زدن علنى و همراهبا تظاهر،حرام و ممنوع. (37) علماى دیگر نیز در تایید موضعو سخن رهبر انقلاب،آن راموجب وهن مذهب و نامشروع دانستند. (38) البته این احساسمذهبى و عواطف دینى كه سبب مىشود به عشق حسین«ع»چنینكارهایى كنند،باید درمسیر صحیح هدایتشود و مورد بهرهبردارى قرار گیرد تا شور وانگیزه جهاد و شهادتبیافریند.بعلاوه،آنان كه به خاطر حسین«ع»حاضرند خون بدهند،چه بهتر كه خون خویش رابه درمانگاهها و مراكز انتقال خون اهدا كنند یا با تاسیس بانكخون،از فداكاران و ایثارگرانداوطلب،در روز عاشورا خون گرفته شود و نگهدارىگردد،تا از این طریق،جان انسانهاىبسیارى كه نیازمند خونند،نجات یابد.گر چه اینكار،شاید مثل قمه زنى،تامین كنندهاحساس عاطفى فرد نباشد،ولى قطعا رضایتخداوندو پسند سید الشهدا«ع»را بیشتر در پىدارد.كاش روزى صدقه دادن خون نیز،مثل صدقهو كمك مالى و لباس و غذا و...مرسوم گرددو با قصد قربت انجام گیرد. كى گفتحسین،بر سر خویش بزن؟با تیغ،به فرق خویشتن نیش بزنتیغى كه زنى بر سر خود،اى غافلبر فرق ستمگران بد كیش بزن
p30n.ir چهارشنبه 27/9/1387 - 18:41
دعا و زیارت
قمر بنى هاشم«ع»
ماه بنى هاشم.این لقب را امام حسین«ع»هم به عباس مىگفت.از جمله هنگامعزیمت ازمدینه به سوى مكه پس از امتناع از بیعت كردن،وقتى همه خاندان عصمتسوار بر محملشدند،امام ندا داد:«این اخى؟این كبش كتیبتى،این قمر بنى هاشم»عباسهم پاسخش داد:«لبیك،لبیك یا سیدى!» (36) این لقب را به خاطر زیبایى و چهره دلاراىابا الفضل«ع»به او دادهبودند. چهارشنبه 27/9/1387 - 18:40
دعا و زیارت
قعنب بن عمرو نمرى
از شهداى كربلاست.او كه از شیعیان بصره بود،همراه حجاج بن بدر،نامه خدمتابا عبدالله«ع»بردند و نزد آن حضرت ماندند،تا آنكه روز عاشورا در حمله اول شهید شدند. (35) چهارشنبه 27/9/1387 - 18:39
دعا و زیارت
قطقطانیه
نام محلى نزدیك كوفه كه از راه بیابان به طف مىرسد.یكى از منزلگاههاى میان راهقادسیهبه طرف شام،كه زندان نعمان در این محل بوده است.پیش از ورود امام حسین«ع» به كربلا،منطقه میان قادسیه و قطقطانیه پر از نیروهاى گشت و شناسایى ابن زیاد بود،تارفت و آمدها را كنترل كنند. (34) چهارشنبه 27/9/1387 - 18:39
دعا و زیارت
قطا
نام مرغ و پرندهاى است كه به فارسى سنگخوار گویند،شبیه فاخته و قمرى.چشمشبسیارتیز بین است و از ارتفاع بسیار،وجود آب را تشخیص مىدهد و در شناخت آب وراهها مهارتدارد و پیش از طلوع آفتاب،به اندازه مسافت ده روز در پى آب خارجمىشود و بى آنكه مسیررا در رفت و برگشت گم كند،به لانه برمىگردد. (31) صداى اوكاروانها را به وجود آب در یكمحل آگاه مىكند و در آشنایى به راه و راهنمایى،به آن مثلزده مىشود:«هو اهدى من القطاء،هو اصدق من القطا» (32) سید الشهدا«ع»روز عاشوراوقتى براى آخرین وداع با اهل بیت،نزدخیمهها آمد و با آنان خداحافظى كرد،دخترشسكینه گفت:اى پدر،ما را به حرم جدمان بازگردان.حضرت با حسرت فرمود:افسوس! اگر مرغ قطا را وامىگذاشتند،در آشیانه خویش مىآرمید«هیهات،لو ترك القطا لنام» (33) تشبیه خویش به آن مرغ،با توجه به ویژگیها و صفاتش جاى تامل است.یعنى امام نیزتیز بینو بصیر و راه شناس است،وجودش و صدا و كلامش دیگران را به آبشخور هدایترهنمونمىسازد،هرگز گم نمىشود و بیراهه نمىرود و هادى دیگران است.اما افسوسكه نگذاشتندامام هدایت،در كانون ارشاد اندیشهها بماند و راهنمایى كند و اینگونه ازآشیانه اصلىاش كهجوار حرم پیامبر است،آوارهاش ساختند چهارشنبه 27/9/1387 - 18:39
دعا و زیارت
قضیب
چوب،شاخه و تركه،چوبهاى نازكى كه از درخت مىكنند. (29) اینگونه تركههاى ترد ونازك،معمولا در دست افراد بوده است،براى اشاره به كسى یا چیزى.در دستیزید،قضیب و چوبخیزران بود و با آن به لب و دندان سر بریده امام حسین«ع»كه در برابرشنهاده بود،مىزد. (30) این گستاخى مورد اعتراض برخى از حاضران قرار گرفت چهارشنبه 27/9/1387 - 18:38
دعا و زیارت
قصر الاماره دار الاماره
قصر مقاتل
نام یكى از منزلهاى نزدیك كوفه،كه امام حسین«ع»در سفر خویش از مكه به كربلا ازآنجا نیزگذشت.پیشتر در آنجا قصرى بوده متعلق به مقاتل بن حسان بن ثعلبه و میانعین التمر وقطقطانه(نام دو تا از منزلها)قرار داشته است.در آبادى قصر مقاتل علاوهبر آن قصر،مسجد وبناهاى كهن نیز بوده كه خراب شده و تنها تپهاى از بقایاى آنمانده بود.حسین بن على«ع»دراین منزلگاه فرود آمد.همانجا بود كه خیمه عبید الله بنحر جعفى را دید و حجاج بن مسروقو زید بن معقل هم همراهش بودند.امام ازحجاج بن مسروق و عبید الله خواست كه به اوبپیوندند،اما آن دو عذر آوردند و تنهاگفتند كه حاضریم اسبهایمان را بدهیم.امام فرمود:نیازى به اسبهاتان نداریم. (28) و بدینگونهسعادتى را كه تا در خانه آنان آمده بود،با دستخودراندند و از فیض حیات ابدى درسایه شهادت،محروم شدند.امام حسین«ع»شبانه از قصرمقاتل حركت كرد و سمتراست مسیر را گرفت و رفت،تا به كربلا رسید.این منزلگاه را«قصربنى مقاتل»هممىگفتند.
p30n.ir
چهارشنبه 27/9/1387 - 18:38
دعا و زیارت
قسم دادن به قرآن
روز عاشورا،چون امام حسین«ع»اصرار كوفیان را بر كشتن او دید،قرآن را گرفت وباز كرد و برسر نهاد و صدا زد:میان من و شما،قرآن و جدم رسول خدا«ص»داور باد!اىگروه!چرا ریختنخونم را روا مىشمارید؟مگر من فرزند پیامبر شما نیستم؟...آنگاهكودك شیر خوار خود را كهاز تشنگى مىگریست بر سر دست گرفت و فرمود:اگر بر منرحم نمىكنید،بر این كودك رحمكنید«ان لم ترحمونى فارحموا هذا الطفل».این اقتدا بهپدرش على«ع»بود كه قرآن بر سر نهادو یاران سست عنصر خویش را نفرین كرد. (27) چهارشنبه 27/9/1387 - 18:37