تبیان، دستیار زندگی

با توجه به این مسأله، ارتقای سلامت افراد سالمند و جلوگیری از بروز عوارضی كه باعث كاهش كیفیت زندگی این افراد می‌شود، از اهمیت ویژه‌ای‌ برخوردار است؛ چراكه در صورت بروز بیماری یا هر مشكلی برای این افراد، هم خود سالمندان با مشكلات عدیده‌ای روبه‌رو خواهند شد و هم فشارهای مختلف و هزینه‌های فراوانی به خانواده و جامعه تحمیل می‌شود.

یكی از مشكلات شایع در این افراد، شكستگی‌ لگن (اطراف مفصل ران) است كه اكثرا به دنبال زمین خوردن سالمندان بروز می‌یابد و در اغلب این افراد عامل زمینه‌ساز این شكستگی‌ها، پوكی استخوان است.

بیشتر سالمندانی كه دچار شكستگی لگن می‌شوند، تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند و بسیاری از آنها با ناتوانی و عوارض شدیدی روبه‌رو می‌شوند.

سازمان جهانی بهداشت (WHO) تعداد موارد شكستگی لگن تا سال 2050 را 3.6 میلیون مورد پیش‌بینی می‌كند كه این نسبت در مقایسه با سال 1990، سه برابر است.

لازم به ذكر است زنان سالمند خصوصا پس از یائسگی به دلیل پوكی استخوان ناشی از كاهش هورمون‌های جنسی، بیش از مردان در معرض خطر شكستگی لگن قرار می‌گیرند.

علاوه بر این، شكستگی لگن در افراد مسن بر اثر كمبود ویتامین D، كلسیم و پوك‌شدن استخوان‌ها ایجاد می‌شود. همچنین سابقه خانوادگی، استعمال سیگار و تحرك نداشتن، ضریب ابتلا به شكستگی لگن را افزایش می‌دهد.

شكستگی لگن را می‌توان به شكستگی حلقه لگنی و شكستگی‌های اطراف مفصل ران تقسیم‌بندی كرد كه معمولا به دنبال حوادثی مانند سقوط از ارتفاع، تصادف یا حتی یك زمین خوردن ساده ایجاد می‌شود.

شكستگی‌ اطراف مفصل ران انواع مختلفی دارد و مهم‌ترین آن شكستگی‌ گردن استخوان ران و اینترتروكانتریك است.

بیمار معمولا فرد مسنی است که به دنبال زمین خوردن، توانایی ایستادن و راه رفتن را از دست می‌دهد. درد شدیدی را در ناحیه لگن و کشاله ران احساس می‌کند که با فشار موضعی در ناحیه شکستگی یا با حرکت دادن اندام تحتانی بیشتر می‌شود.

در افراد خیلی ناتوان، بخصوص آنها که قوای ذهنی‌شان قدری تحلیل رفته است، مهم‌ترین علامت شکستگی، ناتوانی در راه رفتن است نه درد. در فرد مسنی که تا به حال راه می‌رفته و ناگهان توانایی راه رفتن خود را به دنبال افتادن روی زمین از دست داده باید به این شکستگی شک کرد.

در معاینه بیماران دیده می‌شود اندام تحتانی سمت مبتلا، قدری کوتاه تر شده است؛ به این صورت که اگر هر دو اندام تحتانی این بیماران را در حالت خوابیده به پشت، به هم بچسبانیم، می‌بینیم یک پا قدری بالاتر از پای دیگر قرار گرفته است.

در این بیماران، اندام تحتانی مبتلا در حالت استراحت و دراز کشیده به پشت به سمت بیرون چرخیده است. شدت این کوتاهی اندام و چرخش پا به خارج بیش از چرخش به خارج در شکستگی گردن استخوان ران است.

تورم و خونمردگی در پوست روی شکستگی از دیگر علائم است که معمولا یکی دو روز پس از بروز شکستگی دیده می‌شود. خونمردگی در شکستگی گردن استخوان ران دیده نمی‌شود. تشخیص قطعی این شکستگی به وسیله رادیوگرافی ساده صورت می‌گیرد.

شایع بودن زمین خوردگی روی سطوح هموار در گروه سالمندان به تفاوت سبک زندگی مردم کشور ما با کشورهای غربی در استفاده از فرش بستگی دارد.

زمین خوردن می‌تواند در هر محلی و هر زمانی اتفاق بیفتد. ولی اغلب افراد مسن (حدود 60 درصد) در خانه زمین می‌خورند.

بر این اساس، ایمن ساختن محیط خانه و درمان مشکلات زمینه‌ای در افراد مسن می‌تواند از درصد بالایی از شکستگی‌های لگن بکاهد.

به این منظور در تمام طول عمر باید از تغذیه مناسب برخوردار بوده، تحت نظر پزشک از مکمل‌هایی که توصیه می‌شود (از قبیل قرص‌های کلسیم و ویتامین D) استفاده كنید.

بررسی کنید آیا دچار پوکی استخوان هستید یا نه. ما این کار را معمولا از طریق بررسی دانسیته و تراکم استخوانی انجام می‌دهیم و از آنجا که این بیماری خطر شکستگی را بشدت افزایش می‌دهد به این بیماران توصیه می‌کنیم با مراجعه به یک متخصص ارتوپد حتما به درمان پوکی استخوان خود بپردازند.

اغلب کسانی که دچار اختلالاتی در سیستم عضلانی اسکلتی از قبیل آرتروز و روماتیسم هستند، در راه رفتن خود دچار مشکل می‌شوند.

در این مواقع باید تا حد امکان این مشکلات برطرف شود و بیماران را به سطح قابل قبولی از کیفیت حرکتی برسانیم. می‌توان از ورزش‌ها و اقدامات توانبخشی فراوان موجود استفاده كرد. توصیه مهم دیگر، استفاده از کفش مناسب و غیرلغزنده است.

یکی از مشکلاتی که ممکن است عامل زمین خوردن باشد، اشکالات بینایی است. به همین دلیل توصیه می‌شود، هر سال معاینات چشم صورت گیرد و در صورت تجویز عینک توسط پزشک، به طور منظم از آن استفاده شود.

داروها می‌توانند منجر به اختلال تعادل و مشکلات دیگری شوند که خطر زمین خوردن را افزایش می‌دهند. در مورد عوارض داروهایی که استفاده می‌کنید با پزشک خود مشورت كنید البته بیمارانی که دچار آلزایمر هستند، ممکن است داروهای خود را نامنظم یا با دز بیشتر یا کمتر استفاده كنند که برخی اوقات منجر به بروز عوارضی مثل کاهش سطح هوشیاری و حتی افت ناگهانی فشار خون خواهد شد.

در کنار این مسائل توجه داشته باشید که مصرف سیگار و الکل، ریسک مشکلات قلبی ـ عروقی و اختلالات هوشیاری را بالا می‌برد.

در کنار اصلاح شرایط جسمی و رفع مشکلات زمینه‌ای، بهبود شرایط زندگی نیز می‌تواند از زمین خوردن سالمندان جلوگیری كند.

به عنوان مثال چیدمان وسایل خانه را طوری انجام دهید که احتمال زمین خوردن به حداقل برسد. وسایل مزاحم را از سر راه بردارید. از فرش هایی استفاده كنید که خطر سر خوردن و افتادن روی آنها کمتر است.

نورپردازی خانه باید طوری باشد که نقاط تاریک خانه را کاهش دهد. بیماران مسن به علت تغییراتی که با افزایش سن در آنها رخ می‌دهد، ممکن است شب‌ها چند بار برای دستشویی رفتن از خواب بیدار شوند بنابراین در مسیر اتاق خواب تا توالت منبع نور مناسبی قرار داده تا در صورت نیاز از آن استفاده كنند.

در دستشویی و حمام میله‌هایی را به منظور تکیه‌گاه قرار دهید تا در صورت لیز خوردن، فرد بتواند به آن تکیه کرده، تعادل خود را حفظ كند.

عوارض کلی این شکستگی‌ها عبارتند از زخم بستر، عفونت ریوی، عفونت ادراری، لخته شدن خون در ساق و انتقال آن به ریه و دیگر نقاط بدن.

گاهی اوقات چند هفته پس از جراحی پیچ گذاشته شده در سر استخوان ران از سر خارج شده، جابه‌جا می‌شود. این عارضه بیشتر در کسانی که پوکی استخوان شدید دارند، شدت شکستگی در آنها زیاد است یا در کسانی که بدرستی عمل نشده‌اند، دیده می‌شود.

در صورتی که جابه‌جایی قطعات شکسته، پیچ و پلاک زیاد باشد، بیمار نیاز به عمل جراحی مجدد دارد که در عمل مجدد، پیچ و پلاک قبلی خارج شده شکستگی مجدد جا انداخته می‌شود و با پیچ و پلاک جدید فیکس می‌گردد.

عارضه بدجوش خوردن شکستگی در مواردی به وجود می‌آید که درمان جراحی برای بیمار انجام نشده یا حین جراحی قطعات شکسته، خوب جا نرفته باشند یا بعد از جراحی به هر علتی جابه‌جایی اتفاق افتاده باشد.

در این موارد اندام تحتانی مبتلا کوتاه‌تر می‌شود و حالت چرخیده به خارج پیدا خواهد کرد. این تغییر شکل‌ها در اکثر مواقع کم بوده، کوتاهی اندام با کمی بلند کردن پاشنه کفش جبران می‌شود. در موارد تغییر شکل شدید بخصوص اگر بیمار جوان باشد، انجام عمل جراحی مجدد و استئوتومی لازم می‌شود. عارضه جوش نخوردن شکستگی در شکستگی‌های ناحیه اینترتروکانتریک کمتر اتفاق می‌افتد.

با این حال تعدادی از شکستگی‌های اینترتروکانتریک ممکن است جوش نخورد. درمان این عارضه جااندازی و فیکس کردن قطعات با پیچ و پلاک و در مواردی استفاده از پیوند استخوان است.

درمان را جدی بگیرید

بسیاری از افراد مسنی که دچار شکستگی در ناحیه اینترتروکانتریک ران می‌شوند، به علت کهولت سن یا داشتن بیماری‌هایی دیگر مانند فشار خون و بیماری قلبی یا دیابت، ریسک جراحی بالایی دارند. در بسیاری از این موارد ممکن است به علت ترس از خطر جراحی، بیمار یا همراهان وی در تصمیم برای عمل جراحی مردد باشند.

باید دانست عمل کردن این بیماران می‌تواند در بسیاری از آنها موجب عوارضی مانند زخم بستر، عفونت ادراری و ریوی و لخته شدن خون در اندام تحتانی شود که خود می‌تواند منجر به مرگ آنها شود.

همچنین افراد مسن با چند روز استراحت و راه نرفتن ممکن است به علت ضعیف شدن سریع عضلات لگن توانایی راه رفتن خود را برای همیشه از دست بدهند.

بنابراین در این بیماران توصیه کلی این است که به محض تشخیص شکستگی و در اولین فرصت، اقدامات طبی به منظور کنترل عوامل خطرساز مانند فشارخون یا دیابت انجام شده، بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد مگر این‌که شرایط بیماری‌های داخلی آنقدر خطیر باشد که عمل جراحی، حیات وی را تهدید كند.

نوع دیگر شکستگی‌های اطراف مفصل ران در افراد مسن، شکستگی گردن استخوان ران است که درمان آن همواره عمل جراحی است، ولی انتخاب نوع عمل جراحی بسته به شدت جابه‌جایی و سن بیمار متفاوت است. در شکستگی‌های بدون جابه‌جایی درمان همیشه به صورت فیکس کردن قطعات شکسته صورت می‌گیرد.

در شکستگی‌های با جابه‌جایی مهم‌ترین معیار برای انتخاب نوع درمان، سن بیمار است. اگر فرد كمتر از 60 سال داشته باشد، درمان به صورت جااندازی و فیکس کردن قطعات با پیچ خواهد بود.

اگر سن بیمار بیش از 60 سال باشد، درمان به صورت خارج کردن سر استخوان ران و جایگزینی آن با یک سر فلزی صورت خواهد گرفت. به این نوع عمل جراحی، همی‌آرتروپلاستی و به وسیله فلزی استفاده شده، پروتز می‌گویند.

دكتر علیرضا غزنوی -  متخصص ارتوپدی، فلوشیپ ارتوپدی اطفال

در نتیجه ممكن است اسكنرها دچار خطاهایی در تشخیص هویت افراد شوند. در حالی كه تا پیش از این تصور می‌شد عنبیه چشم همانند اثر انگشت هیچ گاه دچار تغییر نمی‌شود.

یافته‌های جدید محققان دانشگاه نوتردام نشان می‌دهد اسكنرهای چشمی می‌توانند تشخیص دقیقی درخصوص هویت افراد در تمام طول عمرشان داشته باشند. با این حال با گذشت مدت زمان باید داده‌های مرجع اسكنرهای به روز شوند.

این بررسی جدید در حالی صورت گرفته است كه اسكنرهای چشمی بتدریج از مقبولیت بالایی در سراسر جهان برخوردار می‌شوند. آمارها نشان می‌دهد در هند برای تعیین هویت حدود 1.2 میلیارد تن از انگشت‌نگاری و اسكن چشم استفاده می‌شود.

بوجان كوك، مدیر مركز تحقیقات فناوری تشخیصی آمریكا ـ كه سیستم‌های امنیتی آن از چشم، صورت و سایر مشخصه‌های فیزیكی افراد به عنوان كلمات عبور استفاده می‌كنند ـ معتقد است: بسیاری از مردم فكر می‌كنند عنبیه تغییر نمی‌كند، اما تاكنون هیچ كس نگاه دقیقی به این موضوع نداشته است.

وی ادامه می‌دهد: این یكی از حقایقی است كه هیچ وقت مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است و امیدوارم با نتایجی كه از تحقیقات محققان دانشگاه نوتردام به دست می‌آید حقایق مربوط به این قضیه روشن شود.

گروهی از محققان دانشگاه نوتردام در حد فاصل سا‌ل‌های 1387 تا 1390 عنبیه چشمان شمار زیادی از دانشجویان، استادان و كاركنان این دانشگاه را اسكن كردند. آنها این كار را با استفاده از یكی از پیشرفته‌ترین و قدرتمندترین اسكنرهای حال حاضر جهان انجام دادند و متوجه شدند وضعیت عنبیه حدود 32 تن از این افراد طی این مدت دچار تغییراتی شده است.

محققان متوجه این موضوع مهم شده‌اند كه با گذشت هر سال، اسكنر خطاهای بسیار ناچیزی در تطبیق نتایج عكسبرداری از یك عنبیه واحد داشته است كه البته با گذشت زمان این خطاها بیشتر نیز می‌شود. آنها متوجه شدند در پایان سال سوم ضریب خطای اسكنر تا 150 درصد افزایش یافته است.

محققان با توجه به نتایج این بررسی اعلام كرده‌اند تغییرات ناچیز عنبیه نمی‌تواند مشكل بزرگی در تشخیص امنیتی افراد ایجاد كند، اما در بازه‌های زمانی طولانی‌تر، این نكته مساله‌ساز خواهد شد.

نكته مهم دیگر این است كه از هم‌اكنون باید به فكر طراحی و ساخت اسكنرهای به مراتب قدرتمندتری بود كه در آینده و به‌رغم تغییراتی كه در عنبیه روی می‌دهد باز هم بتوان از این عضو حساس بدن به عنوان كلمه عبور استفاده كرد.

گروهی از دانشمندان و دندانپزشكان دانشگاه نیوكاسل از مدت‌ها پیش كار روی محصول جدیدی را آغاز كرده‌اند كه از نوعی میكروب دریایی تهیه شده و تا حد زیادی از دندان‌ها، دندان‌های مصنوعی و بافت‌های لثه در برابر باكتری‌های دهانی محافظت می‌كند.

ماده‌ای كه این دانشمندان موفق به ارائه آن شده‌اند دربرگیرنده آنزیمی است كه از نوعی باكتری دریایی موسوم به licheniformis به دست می‌آید.

این باكتری در سطح جلبك‌های دریایی زندگی می‌كند و اكنون به نظر می‌رسد یكی از كاربردی‌ترین مواد طبیعی برای دانشمندان خواهد بود.

نكته جالب توجه این است كه ابتدای امر قرار بود تحقیقاتی درخصوص استفاده از این جلبك‌ها در پاكسازی بدنه خارجی كشتی‌ها صورت گیرد اما دانشمندان به طور اتفاقی متوجه قابلیت چشمگیر باكتری نهفته در این جلبك‌ها در پاكسازی دندان‌ها شدند.

در حال حاضر خمیردندان‌های متنوعی در بازار وجود دارد كه تا حد زیادی به حفاظت از دندان‌ها كمك می‌كند اما همواره بخش‌هایی از دندان‌ها كه دسترسی به آنها چندان ساده نیست به محل مناسبی برای تجمع باكتری‌ها و تشكیل پلاك‌های دندانی تبدیل می‌شود.

عملكرد نامطلوب همین پلاك‌هاست كه پوسیدگی دندان‌ها را باعث می‌شود. دانشمندان مدرسه علوم دندانی دانشگاه نیوكاسل معتقدند می‌توان از آنزیم نهفته در جلبك‌های دریایی برای تولید خمیردندان‌های موثرتر استفاده كرد؛ خمیردندان‌هایی كه حفاظت موثرتر و پایدارتری برای دندان‌ها به همراه دارند.

مطالعات این دانشمندان نشان می‌دهد پلاك‌های دندانی از باكتری‌هایی ساخته می‌شوند كه با ملحق شدن به یكدیگر و تشكیل كلنی در یك منطقه محدود از دندان با هر رقیبی از جمله تركیبات ضدباكتریایی موجود در خمیردندان‌ها رقابت می‌كنند.

خمیردندان‌هایی كه امروزه در تمامی خانه‌ها به كار گرفته می‌شود به وسیله جداسازی پلاك‌های حاوی تركیبات باكتریایی از دندان‌ها به حفاظت از آنها كمك می‌كنند اما این نوع خمیردندان‌ها همواره موثر نیستند و به همین دلیل است افرادی كه هر روز و حتی برای سه بار مسواك می‌زنند باز هم از دندان درد و ایجاد ریزحفره‌ها در دندان‌هایشان شكایت دارند.

دانشمندان دانشگاه نیوكاسل در بررسی‌های آزمایشگاهی خود به نتایج امیدواركننده‌ای درخصوص تاثیرگذاری باكتری نهفته در جلبك دریایی بر پلاك‌های دندانی دست یافته‌اند و اكنون در نظر دارند آن را در قالب خمیردندان روانه بازار كنند.

منبع: ncl ‌

از سوی دیگر باید دانست كه سالمندان بشدت در معرض افسردگی قرار دارند و تشخیص نشانه‌های اولیه افسردگی در آنها به پیشگیری از عوارض بعدی این بیماری روحی و از دست رفتن حس شادی و آرامش سالمند كمك می‌كند.

دكتر هوشنگ بیضایی، فوق‌تخصص طب سالمندی در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: یكی از شایع‌ترین بیماری‌هایی كه سالمندان به ظاهر سالم و قوی را نیز گرفتار می‌كند، افسردگی است كه از نشانه‌های اولیه آن بی‌خوابی، امتناع از خوردن غذا، صحبت نكردن با اطرافیان و حتی جواب ندادن سلام آنهاست. البته این بیماری با تشخیص سریع و آغاز درمان‌های روانپزشكی قابل كنترل و درمان است.

بسیاری از روان‌شناسان براین باورند كه سالمندان باید بیاموزند چگونه منفی‌نگری را از خود دور كنند، چرا كه هر چه این ا فراد شادتر باشند، عمر طولانی‌تری نیز دارند، اما در كنار این نكته نقش اطرافیان و خانواده سالمند در تامین نیازهای ضروری او بسیار پررنگ می‌شود؛ تامین نیازها و ارائه خدماتی كه باید با صبوری، عطوفت و تقبل هزینه‌ها از سوی اطرافیان یك سالمند صورت بگیرد.

دكتر بیضایی با تاكید بر این‌كه تغذیه مهم‌ترین نیاز سالمند و ضروری‌ترین عامل در تامین رضایت اوست، می‌افزاید: از نظر روان‌شناختی، غذاخوردن تنها لذت سالمند تا آخرین روز زندگی اوست. تامین رضایت سالمند از غذایی كه می‌خورد با توجه اطرافیان به نیازهای جسمی و فیزیكی او در كنار توجه به بیماری‌های فرد سالمند ضروری است.

این متخصص طب سالمندی اضافه می‌كند: غذای سالمند باید نرم، سبك و مقوی باشد و از تنوع كافی و متناسب با شرایط فیزیكی شخص كهنسال برخوردار باشد. سالمندان از خوردن غذاهایی كه برایشان سخت باشد، امتناع می‌كنند، پس در صورتی كه دچار لرزش دست باشند یا نتوانند به تنهایی غذایشان را بخورند، باید حتما از كمك دیگران هنگام غذا خوردن بهره بگیرند. فراموش نكنیم كه تامین رضایت غذایی سالمند یكی از عوامل موثر در شاد بودن او خواهد بود.

به گفته دكتر بیضایی، كهنسالان با خاطرات گذشته خود زندگی می‌كنند و بر اساس آن بشدت تمایل دارند كه همچنان لباس‌های قدیمی و حتی كهنه خود را حفظ كنند و بپوشند. پس اطرافیان سالمند هرگز نباید او را مجبور به پوشیدن لباس‌هایی كنند كه متناسب با سلیقه‌اش نیست. پس باید سالمندان را با زبانی نرم و همراه با علاقه و احترام نسبت به سلایق آنها برای پوشیدن لباس‌های نرم، سبك و دارای رنگ‌های شاد ترغیب كرد.

گرچه پژوهشگران معتقدند افراد سالمند به اندازه جوانان احتیاج به خواب ندارند، اما خواب منظم و باكیفیت در بهبود عملكرد روزانه فرد سالمند بسیار موثر است، چه‌بسا در بسیاری موارد اختلالات خواب سبب بیماری‌های اعصاب و روان و حتی تنگی نفس و بی‌قراری می‌شود. حتی بررسی پژوهشگران نشان داده است در یك سال خطر زمین خوردن به میزان دو بار یا بیشتر در زنان سالمندی كه پنج ساعت یا كمتر در طول شبانه‌روز می‌خوابند، 50 درصد بیشتر از دیگران است.

دكتر بیضایی می‌گوید: ایجاد راحتی در محیط خواب و دسترسی آسان و ایمن به دستشویی بخصوص در شب‌ها از مهم‌ترین نیازهای سالمند است. از آنجا كه سالمندان دچار اختلال در دستگاه تنظیم حرارت بدن‌شان هستند، بهتر است كه هنگام خواب لباس‌های سبك و گرم بپوشند و در اتاق دارای تهویه مناسب بخوابند.

شاید یك جوان براحتی بتواند بی‌توجهی یا بی‌احترامی اطرافیان را فراموش كند، اما یك شخص سالخورده از نظر روان‌شناختی و عاطفی نسبت به بی‌توجهی، بی‌محبتی و حرمت‌شكنی اعضای خانواده‌اش بسیار آسیب‌پذیر است. یك سالمند باید با احساس توجه و محبت اطرافیانش، شب‌ها به خواب برود و با اشتیاق و شادی، صبح‌ها برخیزد.

دكتر بیضایی تاكید می‌كند: دعوت از آنها برای شركت در مراسم و مهمانی، گرچه خودشان از حضور امتناع كنند و قرار گرفتن آنها در محیط‌های شاد و حتی گوش دادن آنها به موسیقی‌هایی كه متناسب با سلیقه‌شان است، در ایجاد روحیه شاد و مثبت‌اندیش بسیار موثر است.

بی‌شك یك سالمند دارای محدودیت‌های فیزیكی و جسمی زیادی برای انجام فعالیت‌های ورزشی و تحركی است.

بخصوص آن كه بسیاری از این افراد دچار عوارض ناشی از سكته‌های مغزی، قلبی، ناتوانی‌های حركتی، آرتروز و پوكی استخوان نیز هستند، اما متناسب با قدرت فیزیكی و تناسب اندام‌شان نباید از پیاده‌روی سبك، حتی در خانه و طی انجام كارهای شخصی‌شان غافل بمانند.

در برخی موارد انجام درمان‌های توانبخشی درازمدت برای آنها ضروری است. ورزش سبك نه تنها به پیشگیری از تحلیل رفتن قوای بدنی و ذهنی این افراد كمك می‌كند، بلكه حتی در مواردی نقش درمان‌كننده دارد.

گرچه بسیاری از سالمندان بالای 70 سال دچار تحلیل قوای فكری، ناشی از آسیب‌دیدن به بخشی از سلول‌های مغزی‌شان می‌شوند، اما متخصصان طب سالمندی به سالمندان سالم توصیه می‌كنند كه در یك فعالیت هدفمند كه از استعدادها و خلاقیت‌هایشان در آن كمك می‌گیرند، شركت كنند.

ادامه مهارت‌های گذشته یك سالمند، در قالب‌های كوچك‌تر و سبك‌تر می‌تواند در ایجاد حس رضایتمندی در او بسیار موثر باشد.

اما براستی كیك و كلوچه چه خاصیتی دارد؟ آیا می‌توان این نوع محصولات را در وعده صبحانه یا میان‌وعده مدرسه دانش‌آموز وارد كرد؟

كیك ساده كشمشی، گزینه مناسب

كیك‌ها انواع مختلف شكلاتی، ساده، خامه‌ای، یزدی و كشمشی دارد و پركالری‌ترین آن شكلاتی و خامه‌دار و مناسب‌ترین آن كشمشی خانگی است.

در یكصد گرم كیك شكلاتی 400كالری، كیك ساده اسفنجی 350كالری و در یك عدد كیك یزدی 160كالری انرژی وجود دارد.

كیك‌ در مقایسه با سایر شیرینی‌ها به دلیل اسفنجی بودن زمان ماندگاری بسیار كوتاهی دارد و بسرعت در رطوبت بالای محیط كپك‌زده و در مجاورت هوای آزاد خشك می‌شود.

به همین دلیل اغلب تولیدكنندگان برای افزایش ماندگاری محصول از مواد نگه دارنده، ضدكپك، عمل‌آورنده و بهبود‌دهنده به وفور استفاده می‌كنند.

این نوع افزودنی‌ها گرچه تحت نظارت افزوده می‌شود، اما مصرف مستمر آن برای افراد بخصوص كودكان بسیار مضر بوده و در درازمدت به بروز عوارض جانبی منجر می‌شود.

از سوی دیگر این محصولات از آرد سفید بدون سبوس تهیه شده و برای ایجاد پف و تردی بافت كیك از بكینگ‌پودر استفاده می‌كنند.

این پودر مخلوطی از جوش‌شیرین، مواد اسیدی خوراكی و تركیبات مولد CO2 است كه می‌تواند مولد زخم‌های سخت معده و روده باشد و بشدت از قدرت جذب كلسیم و آهن بدن ‌می‌كاهد بنابراین بهتر است كیك را به صورت خانگی با آرد سبوس‌دار تهیه و با مقداری شیر، كشمش و برخی مغزها، ارزش تغذیه‌ای آن را بالا ببرید.

كلوچه در مقایسه با انواع كیك‌ به دلیل حجم و قطر كمتر و بافت متراكم‌تر منافذ نگه دارنده رطوبت نداشته و به همین دلیل زمان ماندگاری طولانی‌تری دارد. در یكصد گرم كلوچه 500 كالری انرژی نهفته است و مانند كیك‌‌ قدرت چاق‌كنندگی بالایی دارد.

بزرگ‌ترین عاملی كه باعث پایین‌آمدن كیفیت و ارزش تغذیه‌ای برخی كلوچه‌ها شده، استفاده از گردوی نامرغوب یا مواد پركننده اسانس‌داری است كه به عنوان مغزی داخل كلوچه به كار می‌رود. خوب است بدانید گردوهای نامرغوب اغلب حاوی سم آفلاتوكسین بوده و زمینه ابتلا به سرطان كبد را افزایش می‌دهد. آرد به كار رفته در این محصول نیز از آرد موجود در كیك‌ها كم‌ارزش‌تر است و به دلیل مواد بهبوددهنده موجب سوزش و ترش‌‌كردن معده می‌شود.

كیك و كلوچه به دلیل فقدان مواد فیبری بسرعت قند خون را بالا برده و با تحریك ترشح انسولین، زمینه ابتلا به دیابت را در افراد بخصوص كودكان مستعد افزایش می‌دهد و از سوی دیگر جذب مواد پروتئینی را مختل و سبب سوء‌تغذیه و اختلال در رشد می‌شود.

از خرید انبوه كیك و كلوچه در یك زمان اجتناب كنید، چراكه در شرایط نامساعد كپك‌هایی در این محصول ایجاد می‌شود كه با چشم غیرمسلح قابل رویت نبوده و مسمومیت‌زا است.

برخی آمار‌های ارائه‌شده از وجود 12 هزار طلاق توافقی طی یك ماه در سراسر ایران خبر می‌دهد و چنین طلاقی دومین موضوع پرونده‌های مدنی معرفی شده است.

بعضی افراد از رتبه چهارم ایران در عرصه جهانی خبر می‌دهند و می‌گویند در كشور، ابتدا كلانشهر تهران و سپس استان خراسان، بالاترین رتبه طلاق را به خود اختصاص داده‌اند.

آمار دیگری حاكی از افزایش سه درصدی ثبت ازدواج طی چهار ماه نخست سال 1390 در نسبت با مدت مشابه طی سال گذشته و افزایش 10 درصدی طلاق ثبتی طی همین مدت و نتیجه ناگوار افزایش بیش از سه برابری طلاق نسبت به ازدواج است.

در برخی منابع دیگر افزایش 41 درصدی طلاق نسبت به مدت مشابه در سال گذشته مشهود است و اگر بخواهیم از تفكیك شهری و روستایی آن به اعدادی دست یابیم، درمی‌یابیم تعداد طلاق‌های ثبتی شهری در این مدت عدد 121 هزار و 91 را نشان می‌دهد.

در همین حال اگر تعداد 21 هزار و 750 طلاق روستایی را نیز در نظر بگیریم از وخامت اوضاع، حداقل در این زمینه و بویژه گسترش آن میان روستاییان نسبت به مدت مشابه در سال پیشین مطلع می‌شویم. اما اینها اعداد و آمار طلاقی است كه در برگه‌های رسمی نوشته و ثبت می‌شود.

طلاق عاطفی، طلاقی نیست كه روی برگه‌های مُهر و امضا شده یا دفترهای بایگانی و طبقه‌بندی شده بتوان از آن نشانی به دست آورد و به نظر می‌رسد تلاش برای به دست آوردن، تائید یا تكذیب آمار و اعدادی در این زمینه، كوششی بیهوده باشد.

در جایی كه آمار رسمی حتی در موضوعات عینی، چندگانه و متفاوت است و هنگام صحبت از آن باید به كلماتی چون برخی و بعضی استناد كرد، به دست آوردن آمار موضوعات عاطفی ناممكن است، اما می‌توان با نظر انداختن به همان برخی آمار و همان اعداد مرتبط با طلاق‌های ثبتی، از این بُعد كه هر جدایی عملی و ثبتی و رسمی ابتدا با جدایی فكری و عاطفی زوجین شروع شده و زمانی چند به امید تغییر یا اصلاح رفتار یا بهبود شرایط یا حل مشكلات یا دست دادن موقعیتی برای نزدیكی بیشتر زوجین طی شده، تخمینی از روند سقوط یا صعود ارقام مرتبط با طلاق عاطفی به ذهن آورد و افزایش نگران‌كننده طلاق را نشانه افزایش چند برابری سردی رفتار یا همان جدایی عاطفی زوجین در خانواده‌هایی دانست كه به هر دلیلی پایشان را به دادگاه‌های خانواده یا محضرهای ثبت طلاق نگذاشته‌اند؛ افزایشی كه زنگ خطرش بخصوص برای نسل‌های بعدی بسختی و بشدت به صدا درآمده است و در صورت بی‌توجهی، زندگی فردی، خانوادگی و بویژه اجتماعی بسیاری را طی سال‌های آتی پر تنش خواهد كرد؛ تنش برای فرزندان همین افرادی كه نامشان پدر و مادر است و زیر یك سقف اما در اتاق‌هایی جدا می‌خوابند، جسمی نزدیك به هم دارند اما ذهنی دور از هم و فرزندانی كه در دوره شكل‌گیری ذهنیت‌هایشان بدبینی، سركوب نیازها، عقده‌ها و... بسیاری از اختلالات در آنها نهادینه و پر رسوب شده است.

می‌توان تصور كرد آینده جامعه‌ای را كه افرادش در چنان خانواده‌هایی رشد كرده‌اند و از هم‌اكنون تخمین زد آمار و وضعیت عشق به همنوع، عاطفه و دوستی، انسانیت، دلسوزی یا حتی مسئولیت‌پذیری اجتماعی و... بسیاری افتخارات در آنچه شاخص و جایگاهی را به خود اختصاص خواهد داد.

منبع : جام جم