دهم ژوئن سال 1747 (در آن سال مصادف با 20خرداد) در فتح آباد قوچان، نادرشاه در خوابگاهش به دست تنی چند از ژنرالهایش به قتل رسید و به این ترتیب ناپلئون شرق از این دنیا رفت ـ مردی كه آرزو داشت ایران را بار دیگر ابرقدرت جهان كند. دهم ژوئن درعین حال سالگشت مرگ دو زمامدار برجسته دیگر است. دو هزار و هفتاد سال پیش از قتل نادر، اسكندر مقدونی نیز دهم ژوئن (سال 323 پیش از میلاد) در بابل (جنوب غربی بغداد امروز) درگذشت و دهم ژوئن سال 1190 فردریك باربروسا (ریش قرمز) پادشاه امپراتوری مقدس (كاتولیكهای اروپا) در جریان لشكركشی به خاور میانه (جنگهای صلیبی) در رود سالف (گوک سو) در جنوب غربی آناتولی (تركیه امروز) غرق شد و عمرش پایان یافت.نادر در سال 1736 میلادی در یک اجتماع بزرگ در آذربایجان با رای زعمای ایران، سران قبایل، كدخدایان و معتمدان نقاط مختلف كشور به شاهی انتخاب شده بود. وی نیروهای روسیه را به آن سوی داغستان فراری و عثمانی را گوشمالی داده و برجای خود نشانده بود، منطقه فرارود (آسیای میانه) را آرام، و گردنكشان ایران خاوری (پختونها = پشتونها) را تنبیه و دهلی را در سال 1739 (نوروز) به تصرف خود درآورده بود. نادر نه تنها حاكمیت ایران را بر سراسر خلیج فارس مسلم ساخته بود، بلكه سران مسقط و عمّان را نیز به سوی خود جلب كرده، سرگرم ساخت ناو جنگی و درصدد تصرف جزیره زنگبار در حاشیه آفریقا هم بود تا راه آسیا را بر استعمار غرب سد كند.
سیاره زحل یا كیوان ششمین سیاره از منظومه شمسی است كه فضایى حلقوی آن را احاطه كرده است. گالیلو گالیله ستاره شناس مشهور قرن هفدهم ایتالیا، در دهم ژوئن 1610میلادی، برای اولین بار با تلسكوپ به مشاهده زحل پرداخت. او حلقههایى را بر دور این سیاره دید ولی نتوانست بفهمد چه هستند. اما در سال 1659میلادی، یك فیزیكدان هلندی به نام كریستین هویگِنْسْ، ماهیت واقعی این حلقهها را دریافت. نظام حلقهای مشخص كه دور زحل راگرفته مركب از آب یخ زده یا مادهای با پوشش یخی است. حلقه اصلی، 275/000 كیلومتر قطر دارد و ضخامت سراسر آن از 16 تا 24 كیلومتر میباشد. تصویرهای ابتدایى از حلقههای زحل حاكی از این بود كه حلقههای اصلی شامل هزاران حلقه كوچك جداگانه هستند. ولی اكنون به نظر میرسد كه این امر عمدتاً به دلیل تاثیر نور ناشی از تغییرات بازتابندگی است. فضای بین حلقه داخلی و سیاره را كه نسبتاً تیره است، حلقه تار میگویند. سیاره زحل به عنوان یكی از زیباترین سیارات، دارای هجده قمر شناخته شده است. زحل با سرعتی در حدود ده كیلومتر در ثانیه، هر ده ساعت و 14 دقیقه یك بار به دور خود و هر 29 سال، یكبار به دور خورشید میگردد. فاصله زحل از خورشید بیش از یك میلیارد و چهارصد و شانزده میلیون كیلومتر تخمین زده شده است و با سیارت مشتری و اورانوس همسایه است.
كشور جمهوری پرتغال با 92/135 كیلومتر مربع مساحت در جنوب غربی اروپا، در كنار اقیانوس اطلس و در همسایگی اسپانیا واقع شده است. جمعیت آن در حدود 10 میلیون نفر كه ازنژاد سفید بوده و كاتولیك مذهب میباشند. زبان رسمی، پرتغالی و پایتخت آن شهر لیسبون است. واحد پول این كشور "اسكودو" بود كه بعد از رایج شدن پول واحد اروپایى، یورو، جایگزین آن گردید. این منطقه از قدیم الایام مسكونی بود و بخشی از آن از قرن هشتم میلادی تا قرن 16 در اختیار مسلمانان بود. از قرن هفدهم، این كشور به عنوان یك قدرت برتر دریایى به رقابت با انگستان و هلند پرداخت. از اوائل قرن نوزدهم این قدرت به ضعف گرایید. حكومت پرتغال تا قبل از 1910 به صورت پادشاهی اداره میشد ولی در این سال بر اثر فشار انقلابیون و مبارزه آنان، امانوئل دوم، پادشاه پرتغال استعفا داده و حكومت جمهوری بر روی كار آمد. نظام حكومتی پرتغال، جمهوری چند حزبی با یك مجلس قانون گزاری است. باتوجه به صفر بودن رشد جمعیت در این كشور پیشبینی میشود كه جمعیت آن تا سال 2025میلادی تغییر نخواهد كرد. دهم ژوئن، سالروز مرگ دكاموئش شاعر پرتغالی كه در سال 1580میلادی درگذشت، به عنوان روز ملی این كشور برگزیده شده است.
لوئیس واز د كاموئنس، شاعر و ادیب پرتغالی، در 24 فوریه 1525میلادی در لیسبون پایتخت این كشور به دنیا آمد.وی به سبب قرار داشتن در خانوادهای مرفه، پس از طی تحصیلات خود و بهره بردن از اساتید برجسته، به دربار پرتغال راه یافت و آشنایى با نایب السلطنه پرتغال در هند باعث كمك او در زمان حضورش در هند گردید. كاموئنس پس از شركت در جنگی علیه اقوام مراكش از ناحیه چشم راست مجروح شد و نابینا گشت. وی از آن پس سفرهایى به هند و چین نمود و تهیه اثر بزرگ و حماسی خود به نام لوسیاد را آغاز كرد. لوسیاد به معنی پرتغالیهاست و در حقیقت به بررسی حماسه بزرگ و سفر اكتشافی و اسكودو گاما، دریانورد هم وطنش اختصاص دارد. كاموئنس در این اثر كه تكمیل آن، سالها به طول انجامید، این سفر اكتشافی را با تاریخ پرتغال پیوند زده و از آثار مورخان بهره گرفته است. با این حال، از آنجا كه اثری منظوم است از یك سو زبانی آراسته و برجسته و همراه با تبیین فنون حماسی دارد و از سوی دیگر صحنههای خیالانگیز، حكایتها و پندهای فراوان، همراه با واقعیت گرایى و در عین حال پیشگویىهایى درباره فتوحات پرتغال در آسیا و نیز مددگرفتن از قوای طبیعت را دارا میباشد. كتاب كاموئنس در اروپا تاثیر فراوانی بر جای نهاد و حتی در قرن بیستم علاوه بر ترجمههای فراوان آن، مطالعات و تحقیقات زیادی بر روی آن انجام شد. همچنین برخی از ادیبان، این اثر را هم ردیف با آثار بزرگ و حماسی جهان از قبیل ایلیاد و اودیسه هومر و شاهنامه فردوسی دانستهاند. او در سالهای پایانی عمر به زادگاهش بازگشت اما در عین تحسین و حمایت پادشاه، زندگی فقیرانهای را سپری كرد. كاموئنس علاوه بر كتاب لوسیاد و سایر منظومهها، چند نمایشنامه نیز نگاشت كه البته دارای جایگاهی ویژه و برتر در ادبیات پرتغال نیست. با این حال، برخی از نویسندگان اروپایی، وی را سلطان شاعران نامیدهاند. لوئیس كاموئنس سرانجام در 26 نوامبر 1580میلادی در 55 سالگی درگذشت.
دولتهای ایران و روم از دیرباز بر سر مسائل گوناگون مرزی، فرهنگی و مذهبی با یكدیگر به نزاع برمیخاستند و پس از هر مصالحه، باز هم جنگی دیگر به راه میانداختند. پنجاه سال پس از صلح میان دو امپراتوری بزرگ ایران و روم در دهه 60میلادی، به دستور تراژان، امپراتور روم، حمله ارتش این سرزمین به ارمنستان واقع در شمال غربی ایران آن روز آغاز شد. و بدین ترتیب از دهم ژوئن سال 110میلادی دوران صلح پنجاه ساله میان دو طرف به پایان رسید. بهانه این حمله ظاهراً بر سر انتخاب فرمانروای ارمنستان بود كه خسرو پادشاه وقت سلسله اشكانیان معروف به اشك بیست و چهارم، بدون جلب رضایت دولت روم یكی از شاهزادگان اشكانی را به حكومت آنجا تعیین كرد. در این میان، هرچند كه پادشاه اشكانی هدایا و سفرایى را نزد امپراتور وقت روم معروف به تراژان فرستاد كه از وقوع جنگ خودداری كند اما امپراتور روم ضمن رد هدایا و پیشنهادات خسرو، اعلام كرد كه دوستی فرمانروایان از كردار معلوم میشود نه از گفتار. با تهاجم لشكریان روم به ارمنستان، سپاه ایران پس از دو سال مقاومت، مجبور به عقبنشینی از ارمنستان گردید. در این زمان، فرمانروای ارمنستان به تصور اینكه اگر نزد امپراتور روم برود، او از خلع و قتل وی صرف نظر خواهد كرد. از این رو، نامههایى مبنی بر تسلیم بیقید و شرط برای تراژان فرستاد و خود نیز به اردوی امپراتور روم رفته، تاج خود را به وی اعطا نمود. اما امپراتور روم نه تنها تاج را برنگرداند، بلكه او را از خود راند و دستور قتل وی را صادر كرد. با این حال، خسرو، پادشاه اشكانی ایران، با برانگیختن طرفداران ایران در ارمنستان، آن منطقه را به ایران ملحق كرد.
«جشن بزرگ روزه اولی ها» همزمان با ولادت حضرت امام حسن(ع) پنجشنبه ۱۰ خرداد ۱۳۹۷ با حضور آیت الله اعرافی امام جمعه قم در مصلای قدس شهر مقدس قم برگزار شد.
با تأسیس سازمان ملل متحد، حفاظت از میراثهای فرهنگی بشری به عهده یونسكو یا سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد واگذار شد. از سال 1964میلادی با تأسیس شورای جهانی صنایع دستی به عنوان یكی از ارگانهای وابسته به یونسكو، صنایع دستی و سنتی در قالب هنر و صنعت به عنوان بخشی از زندگی فرهنگی و حیات اقتصادی ملل، مورد توجه قرار گرفت. تشویق، كمك و راهنمایی صنعت گران دستی و بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفهای آنها، حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن به عنوان ركن عمدهای از حیات فرهنگی ملتها و نیز ایجاد همبستگی میان صنعتگران سراسر جهان از جمله اهداف اصلی شورای جهانی صنایع دستی است. در حال حاضر در این شورا بیش از 90 كشور عضویت دارند و دبیرخانه آن نیز در آمستردام هلند قرار دارد. مهمترین نتیجهای كه از تلاشهای جهانی صنایع دستی حاصل شده است، جلب توجه ملتها به اهمیت فوقالعاده صنایعدستی در زندگی فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ملتها میباشد. همچنین از طرف این شورا، روز دهم ژوئن (برابر با 20 خرداد) به عنوان روز جهانی صنایع دستی تعیین شده است.
سیدعلی شرفالدین بن حاج سیدمحمد منجم، تاجر تبریزی حسینی مرعشی، معروف به سیدالعلماء و سیدالاطباء، از علمای بزرگ آذربایجان و از شاگردان صاحب جواهر و صاحب ضوابط و شیخ مرتضی انصاری است. وی بعد از اجتهاد به تبریز آمد، سپس به تحصیل طب پرداخت. مدت پانزده سال در اصفهان و شهرهای دیگر دروس طب خواند و مدتی در سبزوار، در درس ملاهادی سبزواری حضور پیدا كرد. سیّد الاطباء در زمینه اختراعات نیز استعداد داشت. كتب تاریخ تبریز و كلیات قانون ابوعلی سینا از تألیفات اوست.
پس از یكصد و بیست سال استیلای قوم تاتار و مغول بر ایران و بسیاری از مناطق آسیا، قیامی مردمی در باشتین و سبزوارِ خراسان علیه ظلم و تعدّی حاكمان مغول و عاملان مزدور آنان به وقوع پیوست. این نهضت كه به قیام "سربداران" شهرت یافته است، از لحاظ وسعت، بزرگترین، از نظر تاریخی مهمترین جنبش آزادیبخش خاورمیانه در قرن هشتم هجری بود. تلاش پیگیر رهبران آزاده و متدیّن این قیام، منجر به تشكیل حكومت مستقل ملی و شیعه مذهب ایرانی در خراسان شد. مهمترین ویژگیهای این حكومت عبارت بود از: تنفّر و انزجار از عنصر مغولی و تثبیت ایدئولوژی تشیّع امامی. نخستین حاكم سلسلهی سربداران، "عبدالرزاق باشتینی" بود كه به مدت دو سال و چهار ماه حكومت كرد. پس از وی، "برادرش وجیه الدین امیر مسعود" به حكومت رسید. امیر مسعود با این كه در مردم داری و مبارزه با حاكمان مغول و تثبیت حكومت سربداران، دارای موفقیتهای بالایى بود، لیكن به خاطر اختلاف با شیخ حسن جوری(رهبر روحانی نهضت سربداران) و توطئه در قتل او، پایگاه مردمی خویش را از دست داد و حكومتش به تدریج رو به ضعف نهاد. به همین جهت سپاهش در نبرد با امرای مازندران متحمل شكست گردید و خود وی كشته شد. پس از مرگ امیر مسعود، 10 تن دیگر از این سلسله به حكومت رسیدند كه معروفترین آنها عبارتند از: شمس الدین علی، خواجه یحیى كرابی و خواجه علی مؤیّد. فقیه نامور شیعه شهید اول، معاصر با خواجه علی مؤیّد بود كه در پی دعوت خواجه از وی، كتاب شریف "اَللُّمْعَةُ الدَّمِشقیّه" را در فقه امامی تدوین و به همراه نمایندهای به سوی خواجه علی مؤیّد در سبزوار فرستاد. سرانجام در پی هجوم "امیر ولی" به سبزوار و محاصرهی چهار ماههی این شهر در سال 783 قمری، خواجه علی مؤیّد، دست نیاز به سوی "تیمور لنگ گوركانی" دراز كرد، و از او یاری خواست. با تسلیم شدن خواجه علی مؤیّد به تیمور لنگ، پروندهی حكومت سربداران نیز برای همیشه بسته شد و منطقهی خراسان پس از 46 سال رهایی از یوغ استعمارِ مغولان، مجدداً مقهور و مغلوب آنان گردید.