تبیان، دستیار زندگی

میزان تبخیر از یك خاك اشباع با شن نرم برابر تبخیر از سطح آزاد آب، در مارن 90 درصد و در رس 75 تا 85 درصد تبخیر از سطح آزاد آب می باشد. در شرایط یكسان میزان تبخیر در خاكهای غیر اشباع با بافت سنگین بیشتر است

در غرب استرالیا به دلیل آنكه هسته های تراكم تشكیل دهنده ذرات باران را نمك تشكیل می دهد بارندگی باعث شور شدن اراضی می گردد.

در سدهای بزرگ فشار آب باعث جابجائی كمی در سد می شود كه به آن بازی سد می گویند

خزر بزرگترین دریاچه جهان نوسانات زیادی را تجربه كرده است. بعد از سال 1929 كاهش سطح آب دریا سریع بوده ولی بعد از سال 1978 سطح آب دریا به سرعت بالا رفت. بین سالهای 1929 تا 1977 سطح آب حدود 1.2 متر بالا رفت و اول ژانویه 1994 در سطح منفی 26.95 متر قرار گرفت.  مطالعات نشان داده كه نوسانات سیكلی سطح دریای خزر با مدت زمان 450 تا 500 سال در نتیجه سیكلهای آب و هوائی مشابه ایجاد شده اند. آخرین سیكل كه در اواسط قرن هفدهم شروع شده بود در اوایل قرن نوزدهم به حداكثر خود رسید و در حال حاضر در حال از بین رفتن است. بنابراین بالا رفتن سطح آب دریای خزر كه از سال 1978 یا 1357 شمسی شروع شده ادامه نخواهد داشت و بزودی كاهش خواهد یافت. پائین رفتن آب دریا تا پایان قرن آینده ادامه خواهد داشت. این پیش بینی در برگیرنده فعالیتهای انسانی نیست و براساس تغییرات طبیعی گذشته بنا گذاشته شده است

تغییرات در اعماق خاك با عمق تصاعد هندسی دارد. بطوریكه در عمق 12سانتی متری دامنه تغییرات درجه حرارت نصف و در عمق 24 سانتیمتری یك چهارم دمای سطح خاك است

شبنم در مواقعی كه اختلاف دما زیادتر باشد احتمال تشكیل بیشتری خواهد داشت. بنا براین در شبهائی كه روز قبل آن آسمان صاف است احتمال تشكیل بیشتری خواهد داشت

حداقل فشار هوا در ساعت 14 و 16 و حداكثر فشار هوا در ساعات 10 و 22 رخ می دهد.

وقتی روی یكی از اقوام‌مان تشخیص سرطان گذاشته می‌شود، اولین نكته‌ای كه بعد از ناراحتی اولیه برای خود فرد بیمار به ذهن خیلی از ما می‌رسد، این است كه «ما با هم فامیلیم، نكند ارثی باشد، نكند من هم سرطان بگیرم؟ یا داشته باشم و خبر نداشته باشم؟»
این فكر شب و روز روی اعصاب ما راه می‌رود و ما را از كار و زندگی می‌اندازد و معلوم نیست عاقبتش چه بشود. اما چقدر از این نگرانی‌ها واقعاً به‌جاست؟

یك بررسی تازه در مركز بین‌المللی تحقیقات سرطان نشان داده كه این نگرانی‌ها فقط مشكل ما ایرانی‌ها نیست، بلكه در كشورهای دیگر، به خصوص وقتی سطح درآمد و بهداشت جامعه بالا می‌رود، عین همین دل‌مشغولی‌ها وجود دارد.

نگرانی و دل‌مشغولی‌هایی كه به گفته كارشناسان خیلی هم مورد ندارد و اكثر آنها بی‌جاست و یك محور مهم این گونه نگرانی‌ها، ارثی بودن انتقال بیماری است، اما نگرانی‌های بی‌مورد دیگر هم در این مورد وجود دارد.

به گزارش بی‌بی‌سی، این مطالعه نشان می‌دهد كه 91 درصد مردم نگرانی‌های بی‌موردی در این باره دارند. طوری كه یك‌چهارم از هزار نفر افراد مورد مطالعه، معتقد بوده‌اند كه بین 50 تا 100 درصد سرطان‌ها  ارثی است.

این در حالی است كه بنا به اعلام مركز بین‌المللی تحقیقات سرطان،  از بیش از نیمی از سرطان‌ها، می‌توان با انجام تغییراتی در شیوه زندگی پیشگیری كرد؛ تغییراتی مثل ورزش و فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم، پرفیبر، سرخ‌نشده و تازه. نقش استعمال دخانیات هم در بالا بردن خطر برخی سرطان‌ها، مثل سرطان ریه یا حنجره، شناخته شده است.

با این حال در این نظرسنجی مشخص شده كه 60 درصد افراد عقیده دارند «وراثت»، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عامل در بروز سرطان است. كارشناسان مجری این طرح تحقیقاتی می‌گویند از هر 10 مورد سرطان، شاید تنها یكی از آنها را واقعاً بتوان به یك عامل شناخته شده منسوب كرد كه وراثت، در كنار تغذیه، استرس، ورزش و سیگار، یكی از این عوامل است. اگر نمی‌توانیم عامل وراثت و فامیلی را تغییر بدهیم، شیوه زندگی‌مان كه دست خودمان است و می‌توانیم خیلی راحت و بدون صرف هیچ‌گونه هزینه‌ای، تغییرش بدهیم.

یك نكته دیگر این كه دوسوم سرطان‌ها در سنین بالای 65 سال رخ می‌دهند، در حالی كه تنها 15 درصد مردمی كه در این باره از آنها سؤال شده بود، این حقیقت را می‌دانستند و بقیه آنها گمان می‌كردند در هر سنی به شدت در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند.

این افراد دقت نكرده بودند كه فهرست كردن عوامل خطر ابتلا به سرطان، از جمله وراثت، تنها برای پیگیری علائم مشكوك و  در حد چك‌آپ  توصیه شده است، نه برای نگران شدن بیش از حد. این پیگیری‌ها كمك می‌كند سرطان‌ها به موقع تشخیص داده شوند و اقدامات لازم برای درمان آنها انجام شود.

همچنین، این فهرست برای یادآوری و تاكید بیشتر بر این نكته است كه اگر از سرطان می‌ترسید و نگران آن هستید، باید شیوه زندگی خود را اصلاح كنید

بى اشتهایى عصبى (anorexia nervosa) بیمارى است كه معمولاً در دختران نوجوان  را گرفتار می‌کند، ولى پسران نوجوان، مردان و زنان بزرگسال نیز در معرض ابتلا به این بیمارى قرار دارند.
اشتغال ذهنی این بیماران داشتن اندامى لاغر و باریك است. از این رو وزن زیادى را از دست مى دهند و همواره در این وحشت به سر مى برند كه مبادا دوباره وزن شان زیاد شود.

بیشتر مبتلایان وجود آنكه بسیار لاغرند خود را چاق مى دانند. ولى دانستن این نكته بسیار مهم است كه مسئله  بیمار در بى اشتهایى عصبى، وزن و غذا نیست، بلكه این مشكلات عاطفى اند كه او از وزن و غذا براى مقابله با آنها استفاده مى‌كند.

علائم هشداردهنده بى‌اشتهایى عصبی

گرسنگى كشیدن و كاهش وزن عمدى.
 بیم از افزایش وزن.
امتناع از خوردن.
 انكار گرسنگى.
 جست و خیز و فعالیت جسمی دائمى.
 رویش مو بیش از اندازه معمول بر روى بدن و صورت.
 حساسیت به دماهاى پایین.
 قاعدگى نامنظم یا عدم وجود قاعدگى.
 ریزش موى فرق سر.
 خود را چاق پنداشتن به رغم آنكه حقیقتاً فرد بسیار لاغر به شمار مى‌رود.
تقاوت‌ها با پرخوری عصبی

بیماران دچار بى‌اشتهایى عصبی به خود گرسنگى مى‌دهند، از خوردن غذاهاى پركالرى خوددارى مى‌كنند و همواره در جست و خیز و ورزش‌اند. اما كسانى كه دچار پرخورى عصبی هستند غذاى زیادى مى‌خورند، ولى بلافاصله پس از آن كارى مى‌كنند كه آن را استفراغ كنند، یا با خوردن قرص هاى اسهال یا ادرار آور تلاش مى‌كنند، مانع اضافه وزن خویش شوند. بیماران دچار پرخورى به اندازه كسانى كه دچار بى‌اشتهایى هستند، وزن از دست نمى‌دهند.

علت بی‌اشتهایی عصبی

دلیل این بیمارى چندان معلوم نیست. بیماران هنگامى كه لاغرند، احساس رضایت بیشترى مى كنند. این گونه افراد، بسیار كمال گرا هستند و دوست دارند همه چیز در زندگى شان در كامل‌ترین شكل خویش باشد.

 اغلب در مدرسه دانش آموزان موفقى به شمار مى روند، در بسیارى از فعالیت هاى جمعى در مدرسه و خارج از آن شركت مى كنند و اگر چنانچه نمرات خوبى نیاورند یا به هر دلیلى چیزى در زندگى‌شان در حد عالى نباشد خود را سرزنش مى‌كنند.

عوارض بی‌اشتهایی‌ عصبی

دختران دچار بى‌اشتهایى عصبی، دچار قطع قاعدگى مى‌شوند، پوست‌شان خشك و موهاى سرشان بسیار نازك و شكننده مى شود، موهاى ظریفى در تمام سطح بدن شان رشد مى‌كند و همیشه احساس سرما و كسالت مى كنند،

 اغلب اوقاتشان تلخ است. همواره در فكر غذا هستند و لذا به سختى مى توانند افكارشان را بر روى چیز دیگرى متمركز كنند.

این عقیده که  افراد دچار بى اشتهایى احساس گرسنگى نمى‌كنند، درست نیست بلكه برعکس این بیماران دائماً در حالت گرسنگى به سر مى‌برند. و همین احساس گرسنگى دائمى است كه موجب مى‌شود آنها  احساس كنند بر زندگى و جسم خویش كنترل و تسلط دارند.

این بیماران ممکن است در در معرض خطر مرگ ناشى کم‌خوری درازمدت قرار بگیرند.

درمان بی‌اشتهایی عصبی

 از درمان بى‌اشتهایى عصبى بسیار دشوار است، چرا که  اغلب بیماران خود را غیرعادی نمی‌پندارند و فكر مى‌كنند زندگی‌شان روالی عادی دارد.

در مراحل آغازین بیمارى (مثلاً زمانى كه هنوز ۶ ماه از شروع آن نگذشته یا بیمار وزن زیادى را از دست نداده است) شاید بتوان با بسترى كردن بیمار در بیمارستان وى را درمان نمود.

اما اگر قرار باشد موفقیتى در این كار حاصل شود، باید بیمار خودش خواهان تغییر وضعیت موجود خویش باشد و دوستان و خانواده اش او را در این كار یارى كنند.

 كسانى كه بى‌اشتهایى‌شان شدیدتر و پیشرفته‌تر است نیاز به بسترى شدن در بیمارستان و معمولاً در بخش خاص بیماران دچار بى‌اشتهایى و پرخورى عصبى دارند.

 درمان عبارت است از تغییر عادات غذایى بیمار.

اغلب این بیماران تا یك سال یا بیشتر باید تحت نظر باشند تا بتوانند احساسات خود  را كه باعث  این مشكلات شده تغییر دهند.

 این احساسات ممكن است مربوط به وزن، مشكلات خانوادگى یا مسائل مربوط به اعتماد به نفس بیمار باشند. گاهى لازم است با دادن داروهایى به منظور كاستن از شدت افسردگى بیمار، وى را در این كار كمك كنیم.

مهم ترین كمكى كه خانواده و دوستان فرد مبتلا به بى‌اشتهایى مى‌توانند به وى كنند ابراز علاقه و محبت به اوست.

 اكثر این بیماران با بیمارى خویش كنار مى‌آیند. با وجود بیمارى احساس ایمنى و آسودگى مى كنند. بیشتر بیم شان افزایش وزن است، كه آن را دلیل بر از دست دادن كنترل برخویشتن تلقى مى‌كنند. آنها از نظر خودشان هیچ مشكلى ندارند. بیماران دچار بى‌اشتهایى عصبى حتى ممكن است براى آنكه چیزى نخورند به دست و پاى شما بیفتند!

روشن است كه خانواده و دوستان نباید زیر بار چنین خواهش‌هایى بروند.

دانشمندان می‌گویند درمان جدیدی را برای مبتلایان به پوکی استخوان کشف کرده‌اند.
محققانی از 27 کشور جهان این درمان جدید را برای سه سال مورد ارزیابی قرار داده‌اند و نتیجه آن را در مجله معتبر پزشکی نیواینگلند (New England Journal of Medicine) منتشر كرده‌اند. مهم‌ترین مزیت این دارو این است كه یك بار مصرف آن در سال كافی است، درحالی‌كه داروهای فعلی اغلب باید بصورت روزانه مصرف شوند.

محققان دانشگاه کالیفرنیا بیش از 7 هزار و 500 زن بالای 65 سال را مورد مطالعه قرار دادند و به نیمی‌از آنها داروی تزریقی زولدرونیک اسید (Zoledronic acid) و به نیمی‌دیگر دارونما دادند.

یافته‌ها حاکی بود که این درمان تزریقی خطر شکستگی لگن خاصره را تا 40 درصد و شکستگی در ستون فقرات را تا 70 درصد کاهش می‌دهد و به این ترتیب اثر درمانی زولدرونیک اسید (که نام تجاری آن آکلاستا است) به اثبات رسید.

تولیدکنندگان این دارو امیدوارند مقامات اروپا در طی سال جاری میلادی مجوز توزیع زولدرونیک اسید را صادر کنند.

این دارو فقط یک بار در سال باید تزریق شود و تزریق آن نیز 15 دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد.

داروهایی که تاکنون برای پوکی استخوان تجویز می‌شده به صورت قرص بوده و هر روز باید مصرف شود و تحقیقات نشان داده که بیماران پوکی استخوان به طور منظم داروهای خود را مصرف نمی‌کنند؛ عوارض جانبی این داروها، از جمله تورم لوله مری که بلع را دشوار می‌کند، باعث می‌شود بیمار پس از 6 ماه مصرف آن را رها کند.

بهای آلکاستا، حدود 600 دلار است و مهم‌ترین عارضه آن افزایش خطر نوسان غیرطبیعی ضربان قلب است.

پروفسور دیوید رید، از دانشگاه آبردین بریتانیا که گروه وی در این تحقیق شرکت داشته، جلوگیری از شکستگی لگن خاصره، که مهم‌ترین عارضه پوکی استخوان در سالمندان است، را امری حیاتی دانسته چراكه حتی در پیشرفته‌ترین كشورها حدود 20 درصد از بیمارانی که لگن آن‌ها دچار شکستگی شده، در عرض 6 ماه می‌میرند.

با این که بسیاری بر این تصور هستند که پوکی استخوان یکی از بیماری‌های دوران سالمندی است اما گفته می‌شود که ابتلا به آن در دوران نوجوانی آغاز می‌شود.

بیماری‌ای که در آن استحکام نسج استخوان افت كرده و احتمال شکستگی چند برابر می‌شود. نیمی‌از زنان بالای 50 سال دچار شکستگی استخوان می‌شوند که دلیل اصلی آن پوكی استخوان یا «استئوپروز» است.

 سن بالا، رفتارهای ماشینی، فعالیت بدنی كم و سابقه ژنتیكی از جمله علل ایجاد پوكی استخوان هستند.

پزشكان می‌گویند با توجه به این كه از 30 سالگی به بعد بافت استخوانی تحلیل می‌رود احتمال بروز پوكی استخوان نیز در سنین میانسالی و كهنسالی افزایش می‌یابد كه برخی از عوامل از جمله یائسگی در زنان به دلیل كاهش سطح استروژن منجر به تسریع این عامل قبل از زمان مذكور است.

با این‌حال با تغذیه مناسب، یعنی غذاهایی كه حاوی ویتامین D و كلسیم باشد و نیز فعالیت بدنی مناسب می‌توان دانسیته استخوان را افزایش داد