مشاهده مطالب کاربر

تعداد مطالب : 1568

تعداد نظرات : 388

زمان آخرین مطلب : 3841روز قبل

اطلاعات دارویی و پزشکی

جام جم آنلاین: آیا داروی گیاهی وجود دارد كه جایگزین داروهای شیمیایی كاهنده قند خون شود؟ آیا روشی در طب مكمل وجود دارد كه باعث درمان قطعی دیابت شود؟ اینها سوالاتی است كه تقریبا همیشه بیماران دیابتی در مراجعه به پزشكان طب سنتی و مكمل مطرح می‌كنند.

گیاهان دارویی مختلفی وجود دارد كه می‌تواند با كاهش قند خون به كنترل قند خون بیمار دیابتی كمك كند ولی نكته بسیار مهم این است كه بیمار دیابتی هرگز نباید داروهای شیمیایی كاهنده قند خون را بدون نظر پزشك متخصص خود قطع كند بنابراین هنوز هم داروی اصلی كنترل قند خون برای بیماران دیابتی داروهای شیمیایی است.

اما روش‌های مختلفی در طب مكمل و سنتی وجود دارد كه می‌تواند به كاهش قند خون كمك كرده و همچنین از عوارض دیابت بكاهد یا آن را درمان كند.

تغذیه صحیح، نقش بسیار مسلمی در كنترل روند بیماری دیابت دارد. توصیه مهم در این زمینه، توجه به كیفیت و كمیت غذا و نیز زمان غذاخوردن است. حجم غذای كمتر و وعده‌های غذایی بیشتر، دریافت كالری كافی (نه‌كم و نه زیاد) نیز مهم است.

كلم بروكلی، كرفس، سیر، پیاز، جو و سویا از جمله مواد غذایی است كه می‌تواند به كاهش قند خون كمك كند.

سبزیجات، برگ سبز برخی گیاهان، آجیل و مغزها ـ كه حاوی مقادیر زیادی منیزیم است ـ نیز می‌تواند در كنترل قند خون و جلوگیری از عوارض سیستم عصبی دیابت نقش داشته باشد. مواد غذای حاوی روی ( Zink ) نیز می‌تواند به تولید انسولین كمك كند.

دارچین و زنجبیل نیز از جمله گیاهان دارویی است كه اثرات كاهنده قند خون دارد. مطالعات مختلف، تاثیرات جنسینگ را نیز در كاهش قند خون و كمك به درمان برخی عوارض دیابت نشان داده است.

هندوانه ابوجهل از جمله گیاهان دارویی است كه در طب سنتی، مصرف آن در دیابت تاكید شده است.

گیاه خیار تلخ (bitter melon) نیز تاثیرات ثابت‌شده‌ای در كاهش قند خون دارد، بنابراین امروزه تركیبات مختلفی از این گیاه برای كمك به كنترل قند خون تولید می‌شود.

میوه زغال‌اخته، برگ زغال‌اخته و زرشك نیز در كاهش قند خون موثر است. برخی تركیبات هومیوپاتی می‌تواند تاثیرات مثبتی در كنترل قند خون داشته باشد. از سوی دیگر فعالیت بدنی مناسب، ورزش روزانه و مصرف نكردن دخانیات از جمله توصیه‌های مهم در جلوگیری از عوارض دیابت است.

طب سوزنی نیز می‌تواند به بازگرداندن تعادل و سلامت سیستم غدد بدن كمك كند و همچنین در كاهش كنترل قند خون موثر باشد.

همچنین طب سوزنی، روش درمانی بسیار خوبی در درمان برخی عوارض دیابت بویژه مشكلات سیستم اعصاب (‌نوروپاتی دیابتی‌) مانند مشكلات حسی، گزگز و داغ شدن اندام تحتانی باشد.

باز هم باید تاكید كرد توصیه‌های فوق فقط روش‌های كمكی در كنترل بیمار دیابت است كه می‌تواند به كاهش میزان مصرف داروی شیمیایی دیابت كمك كند، البته آن هم باید با مشورت پزشك صورت بگیرد و بیمار هرگز نباید خودسرانه داروی شیمیایی خود را قطع كند.

دكتر امیرهومن كاظمی - متخصص طب سوزنی و گیاهان دارویی

يکشنبه 12/9/1391 - 2:51

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

بیماری ها

پیامد تلخ یك بیماری شیرین

جام جم آنلاین: دیابت، شایع‌ترین بیماری غیرعفونی در ایران و بیماری خاموش و خزنده‌ای است.بویژه دیابت نوع 2 كه پاورچین پاورچین و در غفلت كامل میزبان پیشروی می‌كند و حتی در موارد بسیاری وقتی به‌طور كامل فرد را مبتلا می‌سازد، هیچ صدایی و علامتی از خود بروز نمی‌دهد.

شاهد این مدعا آن است كه در ایران حدود 50 درصد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 از بیماری خود ناآگاهند و بسیاری از آگاهان نیز غیرمستقیم و به جهت مراجعه برای بیماری دیگری مورد آزمایش و تشخیص دیابت قرار گرفته‌اند.

صبر و حوصله این بیماری برای رسیدن به مرحله نهایی بسیار زیاد بوده و گاه ممكن است چند سال و حتی چند دهه برای رسیدن به مرحله نهایی ابتلای میزبان خود طی كند.

وانگهی هیچ فردی از گزند این هیولای خاموش در امان نیست. به همین سبب همه افراد بخصوص افراد بالای 40 سال باید با مشورت پزشك خود آزمایش دیابت بدهند و در صورت عدم ابتلا در دوره‌های معینی كه متخصص تعیین می‌كند، این آزمایش را تجدید كنند.

فراموش نكنید كه عوامل اصلی ابتلا به این بیماری، البته بدون احتساب وراثت، عبارتند از كم‌تحركی، اضافه‌وزن و چاقی و تغذیه نامناسب‌ و طبیعتا مهم‌ترین راه‌های پیشگیری‌ یا در صورت ابتلا مبارزه با آن، عبارتند از ورزش و تحرك كافی و تغذیه مناسب و وزن متناسب. این را نیز به خاطر داشته باشید كه هزینه‌های درمان دیابت 23 برابر هزینه‌های پیشگیری است.

انواع دیابت‌

دیابت را به طور عمده به سه دسته تقسیم می‌كنند:
دیابت نوع یك در سراسر جهان و در ایران حدود 10 درصد مبتلایان را شامل می‌شود و كودكان و نوجوانان را مورد هدف قرار می‌دهد. عامل اصلی این نوع دیابت هنوز بدرستی روشن نیست و به همین دلیل قابل پیشگیری نیست.

دیابت نوع 2 كه ناشی از بی‌توجهی به شیوه‌های سالم زیستن است، حدود 90 درصد مبتلایان را به خود اختصاص می‌دهد. این نوع دیابت مختص بزرگسالان است و هر چند می‌توان وراثت را در ابتلا به آن موثر دانست، اما قابل پیشگیری است.

تحرك، تغذیه مناسب و وزن متناسب از مهم‌ترین شیوه‌های پیشگیری و حتی در صورت ابتلا، از موثرترین روش‌های مبارزه با بیماری است.

دیابت بارداری كه برخی زنان باردار را گرفتار می‌‌كند، عموما یك بیماری گذراست و پس از اتمام دوران بارداری بهبود می‌یابد، اما در برخی افراد نیز تبدیل به دیابت مزمن می‌شود.

مبتلایان به این بیماری باید به یاد داشته باشند كه حتی در صورت بهبود پس از دوران بارداری، احتمال ابتلایشان به دیابت نوع 2 نسبت به دیگران بالاتر است.

تعداد و سن مبتلایان به دیابت در ایران‌

آمارهای مرتبط با میزان ابتلا به دیابت در ایران متفاوت است، اما به طور میانگین مراجع گوناگون، تعداد مبتلایان به این بیماری را حدود سه تا هفت میلیون نفر در ایران تخمین می‌زنند. به عبارت دیگر چهار تا 10 درصد جمعیت كشورمان با دیابت دست و پنجه نرم می‌كنند.

آمارهای مرتبط با میزان ابتلا به دیابت در ایران متفاوت است، اما به طور میانگین مراجع گوناگون، تعداد مبتلایان به این بیماری را حدود سه تا هفت میلیون نفر در ایران تخمین می‌زنند

یك مقایسه ساده میان كشورهای غربی و ایران در زمینه سن ابتلا به دیابت نشان می‌دهد كه رشد ابتلا به دیابت نوع 2 در كشورهای غربی در دهه ششم عمر و پس از آن است؛ در حالی كه متاسفانه این سن در ایران بسیار پایین‌تر است و هم میهنان ما در دهه‌های چهارم و پنجم زندگی به این بیماری دچار می‌شوند.

به این ترتیب، رشد ابتلا به دیابت در ایران مربوط به سنین پیش از بازنشستگی و در واقع دوره كار و فعالیت است و این خود می‌تواند بر میزان بهره‌وری نیروی انسانی نیز تاثیر نامطلوبی بگذارد. آمارها هشدار مهم دیگری نیز می‌دهند: در هر 15 سال تعداد مبتلایان به دیابت در ایران سه برابر می‌شود.‌

دیابت در جهان‌

هم‌اكنون حدود 285 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند و در هر هشت ثانیه در كل دنیا یك نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهد و در هر 10 ثانیه نیز یك نفر به جمع دیابتی‌ها می‌پیوندد.

یك عدد رنج‌آور دیگر هم وجود دارد: در هر 30 ثانیه یك پای دیابتی در جهان قطع می‌شود، در حالی كه با بذل توجه كافی به این بیماری می‌توان جلوی 80 درصد موارد قطع پا را در بیماران دیابتی گرفت.

دیابت مهم‌ترین عامل قطع پا ‌(البته بدون در نظر گرفتن تروما یا حوادث) و نیز مهم‌ترین عامل نابینایی در جهان به شمار می‌رود.

دیابت در خاورمیانه‌

در خاورمیانه 32.6 میلیون نفر مبتلا به دیابت وجود دوام و این بیماری عامل 11.7 درصد مرگ و میرهای این منطقه به شمار می‌رود. خوشبختانه در این میان میزان ابتلای ایرانیان از ساكنان كشورهای همسایه كمتر است، اما این یك «خوشبختانه» مشروط است! جوان بودن جمعیت در شرایط كنونی ایران سبب پایین تر بودن آمار ابتلا به دیابت در میان كشورهای همجوار شده است، اما اگر از طریق برنامه‌ریزی و روش‌های پیشگیرانه نتوانیم این هیولا را مهار كنیم، طبیعتا با افزایش میانگین سن جمعیت ایران، در آینده‌ای نه‌چندان دور باید منتظر سونامی ‌دیابت در كشورمان باشیم.

یك نكته را نیز فراموش نكنید: برای پیشگیری هرگز منتظر برنامه‌های عمومی ‌نمانید. هر فردی به دیابت خود مبتلا می‌شود نه به دیابت دیگران!

دیابت خیزهای ایران

با وجود ضعف آماری در زمینه دیابت در كشورمان، برآوردها حكایت می‌كند استان‌های یزد، بوشهر، قزوین و تهران از مناطق دیابت خیز ایران به شمار می‌روند.

در سه استان نخست، حدود 16 درصد جمعیت با دیابت دست به گریبانند و 12 درصد ساكنان استان تهران از ابتلا به این بیماری رنج می‌برند البته ساكنان استان‌های دیگر نباید خود را در حاشیه امن بدانند.

اساسا دیابت تمایزی میان افراد قائل نیست. هر فردی كه شیوه سالم زیستن را فراموش كند، باید خود را در معرض خطر ابتلا به دیابت بداند.

در این میان افرادی كه هم پدر و هم مادرشان مبتلا به دیابت هستند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. گفته می‌شود احتمال خطر ابتلا در این افراد بین 30 تا 35 درصد بیش از دیگران خواهد بود.

به هر حال دیابت یك بیماری غیرمسری اما همه‌گیر است. در میان انواع این بیماری، دیابت نوع 2 در عین قابل پیشگیری بودن، بیشترین دردسر را برای ما در پی داشته است زیرا بیشتر افراد مبتلا به دیابت (حدود 90 درصد) از نوع 2 رنج می‌برند.

جالب است كه عامل اصلی ابتلا به این نوع، شیوه‌های ناسالمی ‌است كه در زندگی شهری در پیش گرفته‌ایم. دوری از ورزش و تحرك، اضافه وزن و چاقی و نیز تغذیه نامناسب مهم‌ترین عوامل ابتلا به دیابت نوع 2 را تشكیل می‌دهد و در ایران كمی ‌زودهنگام یعنی پس از چهل سالگی، فرد را به دام دیابت می‌كشانند.

پر‌واضح است كه در چنین شرایطی مناسب ترین راه پیشگیری و مقابله، در پیش گرفتن شیوه سالم زیستن و انجام آزمایش‌های دوره‌ای به تشخیص و توصیه پزشك پس از سن یاد شده است.

هرگز دیابت را دست‌كم نگیرید، زیرا یك تنه می‌تواند چشم هر اسفندیار رویین‌تنی را نشانه رود!

مسعود ایثاری

يکشنبه 12/9/1391 - 2:45

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

شعر و قطعات ادبی

اشعاری از آیت‌الله انصاری همدانی درباره سیدالشهدا(ع) و قیام عاشورا

خبرگزاری فارس: آیت‌الله انصاری همدانی از عرفا و سالکان دوران معاصر بود که به لحاظ عملی و نقلی، توجه بسیاری به سیره ائمه(ع) داشت و اشعاری را نیز در این خصوص سروده است.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، اولیای الهی علاوه بر عمل در گفتار خود نیز به ساحت مقدس معصومان علیهم‌السلام ابراز ارادت کرده‌اند. یکی از این اولیا مرحوم انصاری همدانی است.

آیت‌الله حاج شیخ محمدجواد انصاری همدانی از عرفای معاصر و عالم عابد زاهد ناسک، در سال 1320 هجری، چشم به جهان گشود و در سال 1379 هجری دعوت الهی را لبیک گفت. در سیر و سلوک الهی علامه حسینی طهرانی، آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب، آیت‌الله نجابت، حجت‌الاسلام پهلوانی طهرانی، مرحوم دولابی و ... از جمله شاگردان و ارادتمندان مرحوم انصاری بودند.

علامه حسینی طهرانی، آیت‌الله انصاری را چنین معرفی می‌کند: مرحوم انصاری یکی از اولیای برجسته قرن اخیر بود که به لحاظ عملی، اعتقادی، رفتاری و در خفا نیز در ممشای ائمّه طاهرین صلوات الله علیهم أجمعین قدم می‌زد و نمونه‌ای بود که سیره و اخلاق و معارف آن بزرگواران را به عصر خود معرفی می‌کرد.

از این استاد فرزانه، اشعاری بر جای مانده است که مرحوم علامه آیت‌الله حسینی طهرانی در کتاب «مطلع انوار» چنین نقل می‌کند:

ای شه ملک ملاحت دلبر زیبای من/ قومی از غم کرده‌ای دل خون بت رعنای من

از هلال ابرویت خم کرده‌ای بالای من/ روزگارم ساخت چشمت ترک بی‌پروای من

آخر از رحمت نگر بر زردی سیمای من/ در شب هجران ندارم قصه جز با بوی تو

هر زمان با چشم غمناکم به یاد روی تو/ ای خوش آن ساعت که گذرم افتد اندر کوی تو

گه شوم مدهوش و گه مست ای صنم از بوی تو/ یا سپارم جان ز شوقت یار بی همتای من ...

علامه طهرانی می‌نویسد: و این اشعار از عین دستخط مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمد جواد انصاری همدانی استنساخ شده است:

شعری درباره حضرت سیدالشهداء(ع) و واقعه کربلا

یکه تاز عرصه هر ابتلا/ تا روان شد سوی دشت نینوا

عزم جانبازی به راه دوست داشت/ خامه حق حکم او زین سان نگاشت

هم ز مبدأ، او وردش این کلام/ کز شهادت نوش خواهم کرد جام

هم گریزی نیست از این مرحله/ بر من و یاران من یک سلسله

هر که را نبود به سر این آرزو/ راه خود در پیش گیرد سو به سو

ما به ملک جاودان ره می‌بریم/ طالب آن ملک همره می‌بریم

همتش بالاتر از کاخ خیال/ مقصد والای او بودی وصال

این نصیب ار شد مبدل بر خلیل/ سبط او بنمود قربان‌ها قتیل

هم ز جان بگذشت و هم از اهل و مال/ داد دارایی به راه ذوالجلال

بود در انفاس او آب حیات/ زآن سبب بخشید عالم را حیات

دشمنان دین به دشت ماریه/ راه جان بردند سوی هاویه

خیل مشتاقان عیش جاودان/ جاودان گشتند در باغ جنان

يکشنبه 12/9/1391 - 2:43

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 1 ]

معرفی کتاب و بازی های آموزشی

انتشار 9 عنوان کتاب با محور عاشورا

خبرگزاری فارس: انتشارات قدیانی هم زمان با ایام عزاداری سالار شهیدان، تعدادی از کتاب‌های عاشورایی خود را تجدید چاپ کرد.

به گزارش خبرگزاری فارس، انتشارات قدیانی هم زمان با ایام عزاداری سالار شهیدان، تعدادی از کتاب های عاشورایی خود را تجدید چاپ کرد.

این کتاب‌ها 9 عنوان است که برخی در حوزه بزرگسال تالیف شده و تعدادی هم برای گروه سنی کودک و نوجوان منتشر شده‌اند.

«یاران کوچک حسین»، «14 قصه، 14 معصوم- امام حسین(ع)، پنجمین جلد از قصه‌های منظوم 14معصوم»، «فراموشان( داستانی از واقعه کربلا)»، «14 قصه از کودکی معصومین»، «آینه درکربلاست»، مجموعه 10 جلدی «قصه‌های عاشورایی»، «خداحافظ درختان سرو» و «یادگار عاشورا» عناوین کتاب‌های یاد شده است که اغلب آنها با تمرکز بر زندگی امام حسین (ع) نوشته شده است.

شاید نتوان به راحتی ازمیان کتاب‌های یاد شده کتابی را به عنوان اثر شاخص برگزید اما «آینه در کربلاست» را می توان اثری قابل تامل در تاریخ عاشورا دانست. اثری نوشته محمدرضا سنگری که با پژوهش و نگارشی نو به بازشناخت نهضت عاشورا پرداخته است.

درمیان کتاب های منتشر شده «چهارده قصه از کودکی معصومین(ع)» نوشته محسن ربانی جویباری تنها اثری به شمار می‌آید که به طور کامل به واقعه عاشورا یا زندگی امام سوم شیعیان نپرداخته و تنها یکی از قصه‌های این مجموعه با عنوان «سلام پیرمرد» به امام حسین(ع) اختصاص پیدا کرده است.

مجموعه داستانی «14 قصه، 14 معصوم» هم یکی دیگراز کتاب‌های منتشر شده با محتوای یاد شده است. کتابی از مجموعه 14 جلدی قصه‌های معصومین که پنجمین جلد آن به طور کامل به امام حسین(ع) اختصاص پیدا کرده است.

کتاب «یادگار عاشورا» اثر حمید گروگان، روایتی داستانی-تاریخی از زندگی امام سجاد (ع) است که مخاطبان آن گروه سنی کودک و نوجوان هستند.

علاقمندان برای کسب اطلاعات بیشتر از تازه‌های نشر انتشارات قدیانی می‌توانند به آدرس اینترنتی www.ghadyani.org مراجعه کنند.

يکشنبه 12/9/1391 - 2:40

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 1 ]

اطلاعات دارویی و پزشکی

وقتی پلک‌ها سربه‌زیر می‌شوند

جام جم آنلاین: هر روز جلوی آینه می‌ایستید و از قیافه‌تان ایراد می‌گیرید؟ از این‌كه یكی از پلك‌هایتان دو صدم میلی‌متر پایین‌تر از آن یكی است حرص می‌خورید؟ خیلی‌ها با وجود این‌كه مشكل جدی هم ندارند، بدون معطلی خود را به زیر تیغ جراحی می‌سپارند اما واقعا كی و چگونه باید افتادگی پلك را درمان كرد؟.

اگر شما هم دچار افتادگی پلك هستید یا تصور می‌كنید این طور است و قصد دارید جراحی كنید، دست نگه دارید؛ چرا كه متخصصان بر این باورند: «امروزه عمل‌‌ جراحی افتادگی پلك طرفداران خاص خودش را دارد، اما شاید خیلی ‌ها ندانند كه اگر مشكل‌شان چندان جدی نیست، این گونه جراحی‌های غیرضروری تا چه حد ممكن است برایشان مضر باشد و حتی به چشمان‌شان هم آسیب‌های جدی‌ برساند.»

این بخشی از گفته‌های دكتر عبدالجلیل كلانتر هرمزی است كه در ادامه می‌افزاید: البته متخصصان معتقدند زمانی كه این جراحی‌ها ضروری و اجتناب‌ناپذیرند، باید هرچه سریع‌تر انجام شوند؛ برای مثال زمانی كه افتادگی پلك به دلیل افتادگی پلك فوقانی و باریك شدن شكاف پلكی باشد جراحی ضروری است یا زمانی كه این مشكل در یك یا هر دو چشم بروز پیدا كند. افتادگی پلك ممكن است از مقدار كم ـ كه حتی گاهی به زحمت قابل تشخیص است ـ تا افتادگی كامل ـ به طوری كه تمام مردمك را بپوشاند ـ متغیر باشد. افتادگی پلك مخصوص سن خاصی نیست و معمولا هم در كودكان و هم در بزرگسالان رخ می‌دهد، اما بیشتر موارد جراحی زیبایی در بزرگسالان صورت می‌گیرد و كمتر كودكان را درگیر جراحی می‌كنند.

انواع افتادگی پلك

افتادگی پلك دلایل مختلفی دارد كه یكی از آنها مادرزادی است؛ یعنی افتادگی پلك در زمان تولد به دلیل تكامل نیافتن ماهیچه‌های بالا‌برنده ‌پلك، بعضی از بیماری‌های خاص، فلج عصب پلك یا به دلیل سایر بیماری‌‌های مادرزادی به صورت یك یا دو طرف ظاهر می‌شود.

زمانی كه كودك به دنیا می‌آید به دلیل این ناهنجاری در سر و صورت، عصب صورت یا پلك فلج می‌شود. البته این فلج عصبی پس از مدتی در بعضی‌ها به حالت عادی برمی‌گردد، ولی در بعضی‌های دیگر به صورت دائم باقی می‌ماند.

افتادگی پلك مادرزادی

مشكلات پلكی مادرزادی چند نوع است، اما به طور كلی در دو گروه طبقه‌بندی می‌شود:

الف) قسمتی از پلك تشكیل نمی‌شود؛ در این شرایط عمل جراحی راحت و موفقیت‌‌آمیزتر است.

ب) پلك به طور كامل تشكیل نمی‌شود؛ در این شرایط به طور معمول خود چشم نیز دچار ضایعه‌ای است ولی با وجود این، خوشبختانه قابل ترمیم است.

اگر كودكی با افتادگی پلك متوسط تا شدید متولد شود، ممكن است برای تكامل بینایی نیاز به درمان فوری داشته باشد؛ البته افتادگی پلك مادرزادی معمولا با گذشت زمان بهبود نمی‌یابد.

اگر والدین با افتادگی چشم مادرزادی در بچه‌‌ها مواجه شدند، باید حتما به چشم‌‌پزشك مراجعه كنند زیرا این افتادگی می‌تواند باعث تنبلی چشم شود.

اگرچه افتادگی پلك معمولا یك اختلال مجزاست ولی در موارد مادرزادی ممكن است با اختلال حركت‌های چشمی، بیماری‌‌های عضلانی، تومورهای پلك یا سایر تومورها، اختلال‌های عصبی و عیوب انكساری چشم نیز همراه شود.

مشكلات ناشی از افتادگی پلك در كودكان

افتادگی پلك به دو دلیل می‌تواند باعث تنبلی چشم شود:

الف) انسداد مسیر بینایی چشم

ب) ایجاد تاری دید

البته افتادگی پلك ممكن است انحراف چشم را مخفی كند و در این مورد نیز می‌تواند منجر به تنبلی چشم شود.

نوع اكتسابی كه شایع‌ترین نوع این بیماری است، به دلیل اختلال در ماهیچه بالا برنده پلك فوقانی رخ می‌دهد كه ممكن است اثر افزایش سن، بروز اشكالی در اعصاب مربوط به این ماهیچه‌ها یا آسیب پلك در اثر تومورها، التهاب‌ها یا وارد شدن ضربه به پلك ایجاد ‌شود.

افتادگی پلك در بزرگسالی

شایع‌‌ترین علت افتادگی پلك در بزرگسالان، كشیدگی یا جدا شدن ماهیچه بالابرنده پلك است. این مشكل ممكن است بر اثر افزایش سن، پس از جراحی آب‌مروارید یا سایر جراحی‌‌های چشمی و ضربه شدید به چشم بروز پیدا كند.

افتادگی پلك بر اثر افزایش سن و كهولت بسیار شایع است؛ در این شرایط با افزایش سن، پلك بالا دچار فشردگی پوست و چین و چروك می‌شود و همین پوست اضافه می‌تواند اشكالاتی را در دید ایجاد كند.

یكی از دلایل رایج افتادگی پلك، حوادث و تصادف‌هاست كه بر اثر آنها عصب‌های پلك ـ كه مسئول حركت پلك هستند ـ فلج و موجب افتادگی پلك می‌شود

با توجه به افزایش میزان امید به زندگی و افزایش تعداد جمعیت سالمندان در اثر ارتقای شرایط بهداشت عمومی، بالطبع تعداد افراد مسنی كه برای جراحی افتادگی پلك مراجعه می‌كنند نیز بیشتر ‌شده است.

افتادگی پلك در اشخاص كهنسال به صورت پف و چربی‌های اضافه دور چشم، چین و چروك و پوست چند لایه، بخصوص در پلك بالا بروز پیدا می‌كند. پس از مدتی حجم این پوست افتاده بیشتر می‌شود كه می‌تواند باعث سنگینی پلك بالا و خستگی فرد در زندگی روزمره شود؛ برای مثال فرد هنگام رانندگی، مطالعه، خیاطی، تماشای تلویزیون و سایر فعالیت‌های روزمره به مشكل برمی‌خورد.

مشكلات ناشی از افتادگی پلك در بزرگسالان

افتادگی پلك خستگی زودرس پلك و چشم را به دنبال دارد، جلوی دید را می‌گیرد و مشكلات پوستی ایجاد می‌كند. زمانی كه خستگی دید ایجاد شود، فرد مجبور می‌شود ابروهایش را بالا دهد تا جلوی دیدش باز شود؛ زمانی كه این كار به طور مداوم در طول چند ماه انجام شود، پیشانی دچار چین و چروك می‌شود، تناسب چشم و ابرو از بین می‌رود و ماهیچه پلك شل می‌شود كه همین مساله بعدها مشكلات زیادی را برای فرد به‌وجود می‌آورد.

افتادگی پلك؛ ناشی از تصادف‌های شدید

یكی از دلایل رایج افتادگی پلك، حوادث و تصادف‌هاست كه بر اثر آنها عصب‌های پلك ـ كه مسئول حركت پلك هستند ـ فلج و موجب افتادگی پلك میشود.

مشكل بزرگی كه ممكن است افراد گاهی پس از تصادف و سوانح با آن مواجه شوند این است كه به دلیل شرایط اورژانسی ایجاد شده، ممكن است ترمیم پارگی پلك و عضلات صورت بدرستی انجام نشود كه همین مساله نیز باعث افتادگی پلك می‌شود.

افتادگی پلك؛ ناشی از سوختگی‌ها

سوختگی‌‌ها نیز برای سلامت چشم مشكلاتی ایجاد می‌كند؛ در بعضی انواع سوختگی‌‌ها خود چشم و قرنیه آسیب می‌‌بیند و در موارد دیگر چشم‌ها سالم بوده ولی به پلك‌‌ها آسیب می‌رسد.

در مواردی كه پلك‌‌ها آسیب می‌بینند، اگر فرد بموقع برای ترمیم پلك اقدام نكند، مشكلاتی جدی‌‌تر برای چشم‌ها ایجاد می‌شود؛ برای مثال ممكن است پلك آسیب ‌دیده بسته نشود؛ بنابراین سوختگی یا هر بیماری دیگری مانند بعضی از فلج‌‌های صورت ـ كه بر اثر آنها پلك بسته نمی‌‌شود ـ نیاز به پیگیری جدی دارند.

راه‌های پیشگیری و كاهش افتادگی پلك

برای پیشگیری از افتادگی پلك باید از بیست و شش سالگی اقدام كنید، ولی اگر از این سن گذشته‌اید هم خیلی نگران نباشید و از همین الان شروع كنید و نكته‌های زیر را به خاطر بسپارید:

بیش از حد در معرض پرتوی مستقیم آفتاب قرار نگیرید، ولی اگر مجبور شدید حتما از كرم‌های ضدآفتاب استفاده كنید.

از ساعت 9 صبح تا چهار بعدازظهر از چشم‌هایتان محافظت كنید؛ برای مثال از عینك آفتابی و كلاه لبه‌دار استفاده كنید.

برای كاهش استفاده از نورهای مصنوعی، بخصوص در شب بهتر است به مدت زیاد بیدار نمانید، تا دیروقت مطالعه نكنید، تلویزیون را برای مدت طولانی در نیمه‌شب نگاه نكنید یا حداقل از نورانی كردن اتاق بپرهیزید.

مطالعه با نور زیاد باعث خستگی و آسیب دیدن چشم و در نهایت به پلك می‌شود و پیری زودرس چشم را به همراه دارد. هرچه شخص بعد از غروب زودتر بخوابد، دیرتر به افتادگی پلك دچار می‌شود.

تغذیه نامناسب نیز در افتادگی پلك تاثیر دارد؛ خوردن غذاهای سنگین در آخر شب، غذاهای پرچرب، پرنمك و ترش از مواردی است كه باعث التهاب دور چشم می‌شود.

صبح‌ها بعد از بیدار‌ شدن، این پف دور چشم به طور كامل قابل مشاهده است و اگر این بی‌احتیاطی‌ها بیشتر شود بعد از مدتی افتادگی پلك نیز ایجاد می‌شود.

راه‌های درمان افتادگی پلك

در بیشتر موارد افتادگی پلك در كودكان با جراحی درمان می‌شود و اگر با تنبلی چشم نیز همراه باشد، ممكن است درمان با قرار دادن پوشش روی چشم سالم، استفاده از عینك یا قطره چشمی نیز صورت گیرد. در اوایل دوران زندگی معمولا ضرورتی برای انجام جراحی برای موارد خفیف تا متوسط افتادگی وجود ندارد.

چه زمانی به پزشك مراجعه كنیم؟

زمانی كه فرد هنگام مطالعه و رانندگی دچار خستگی می‌شود باید هرچه زودتر به پزشك مراجعه كند؛ زیرا اگر در مراحل اولیه و ابتدایی این كار را انجام دهد، عمل جراحی افتادگی پلك بهتر انجام می‌شود.

نیمه‌خالی لیوان

جراحی افتادگی پلك بیشتر برای مقاصد زیبایی انجام می‌شود و بسیاری از افراد از آن راضی هستند ولی هنوز یك جنبه منفی وجود دارد؛ ممكن است پس از گذشت پنج تا هفت سال پلك دوباره به حالت اول برگردد. البته اگر نكته‌هایی را كه در بالا اشاره كردیم رعایت كنید، این احتمال تا حد زیادی كاهش پیدا می‌كند، بخصوص درباره افرادی كه در استان‌های گرمسیر كشور زندگی می‌كنند.

بهترین سن برای انجام عمل جراحی

عمل جراحی افتادگی پلك سن خاصی ندارد و در هر زمان كه افتادگی پلك مشخص شد، فرد باید عمل جراحی انجام دهد.

بیشتر مراجعان برای جراحی پلك بین 40 تا 70 سال دارند ولی این عمل تابع سن نیست، بلكه ممكن است این بیماری در بعضی خانواده‌ها زمینه ارثی داشته و امكان بروز آن بیشتر باشد یا به دلایل دیگری ایجاد شود.

آیا پلك‌ها پس از عمل جراحی دوباره مثل اول می‌شود؟

متاسفانه همه افتادگی‌‌های پلك‌ را نمی‌توان طوری عمل كرد كه زیبایی آن مانند پلك دیگر شود. در هر صورت پلك جزئی از چشم است؛ بنابراین عمل باید طوری انجام شود كه به خود چشم آسیبی نرسد.

بعضی از انواع افتادگی‌های پلك به دلیل بیماری‌‌های عمومی چشم ایجاد می‌شود؛ برای مثال در بعضی موارد حركت چشم در جهت‌های مختلف مختل شده و پلك دچار افتادگی می‌‌شود.

متاسفانه بعضی از افراد نمی‌‌توانند پلك را خوب بالا ببرند، زیرا با این كار پلك بسته نشده و به چشم آسیب می‌‌رسد بنابراین در مواردی ممكن است از نظر زیبایی، پلك قابل ترمیم نباشد اما در بیشتر موارد كه افتادگی خفیف یا ثانویه ایجاد می‌شود، این مساله كاملا قابل حل است.

عوارض جراحی افتادگی پلك

عوارض جراحی افتادگی پلك می‌تواند شامل عفونت، خونریزی و كاهش بینایی ‌باشد ولی وقوع این عوارض بسیار نادر است.

اگرچه ظاهر پلك به طور قابل‌توجهی اصلاح می‌شود، اما ممكن است پلك‌‌ها كاملا قرینه به نظر نرسند.

در بیشتر موارد بعد از جراحی، هنگام نگاه كردن به پایین، پلك عمل شده نسبت به طرف مقابل، مختصری بالاتر قرار می‌گیرد و شب‌ها نیز مختصری باز می‌ماند كه این دو عارضه مشكل‌آفرین نیستند.

در بعضی موارد نیز ممكن است بیش از یك بار به عمل جراحی نیاز باشد.برای اصلاح نهایی پلك در 10 تا 20 درصد موارد، بعد از جراحی نیاز به یك عمل روتوش وجود دارد كه این كار معمولا چند هفته تا چند ماه بعد از عمل جراحی اصلی انجام می‌‌شود و هدف آن تنظیم نهایی عضله در محل مناسب است.

جراحانی كه در این عمل مهارت دارند، می‌توانند جراحی را با بی‌حسی موضعی انجام دهند، اما گاهی بیهوشی عمومی نیز صورت می‌گیرد و با این عمل اتصال عضله بالا برنده پلك با محل اتصال‌شان روی پلك دوباره برقرار می‌شود، ولی به طور شایع‌تر در نوع مادرزادی عضله را كوتاه می‌كنند.

عمل اصلاح افتادگی پلك، عمل بسیار ظریفی است و مدت زمان آن برای هر چشم ۴۵ دقیقه تا یك ساعت است. در بیشتر موارد در عمل‌های افتادگی پلك ناشی از افزایش سن، نیاز به برداشتن پوست اضافه پلك نیز وجود دارد.

چشم‌ها بعد از هفت تا ده روز بعد از عمل جراحی نیاز به مراقبت دارند، ولی اگر عمل جراحی به دست فرد متخصص صورت بگیرد هیچ عارضه‌ای به همراه ندارد.

اگر جای فارست ویتاكر بودید چه می‌كردید؟ شاید او را با اسم نمی‌شناسید ولی حتما نقش آفرینی‌اش را در فیلم‌هایی مانند گوست داگ ‌(جیم جارموش) و اتاق ترس‌ (دیوید فینچر) ـ كه هر دو از تلویزیون خودمان نیز پخش شده‌اند ـ تماشا كرده‌اید.

حالا چرا به او اشاره كردیم؟ چون پلك راستش به دلیل فلج عصب آن قسمت دچار نوعی افتادگی است اما این موضوع نه تنها باعث انزوا و ناراحتی او نشده، بلكه حتی به ویژگی انحصاری‌ چهره‌اش تبدیل شده است كه حسابی موقع نقش‌آفرینی به دردش می‌خورد.

البته در این پرونده پزشکی نمی‌خواهیم درباره او و سینمایش حرف بزنیم، بلكه منظور، بررسی مشكل او و چگونگی كنار آمدن با آن است.

رامین تهرانی

يکشنبه 12/9/1391 - 2:36

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

سلامت و بهداشت جامعه

آنچه باید از آب آشامیدنی دانست

جام جم آنلاین: آب خوراکی از منابعی مانند نهر‌ها و رودخانه‌ها، چاه‌ها و چشمه‌ها بدست می‌آید و آب معدنی آبی است که حاوی ترکیباتی مانند سدیم، پتاسیم، کلراید، کلسیم، فسفات، سولفات، منیزیم، آهن، مس، روی، منگنز، ید، سلنیوم، مولیبدن و مقداری گازهای محلول در آب باشد.

70 درصد کره زمین پوشیده از آب است، همچنان که سه چهارم وزن بدن ما را نیز آب تشکیل می‌دهد. آب بهترین نوشیدنی برای انسان است.

مسوول برنامه تغذیه بزرگسالان معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با توجه به ویژگی‌های آب آشامیدنی، گفت: آب آشامیدنی، آبی است که ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و رادیواکتیو آن در حدی باشد که مصرف آن جهت آشامیدن، عارضه سویی در کوتاه مدت یا درازمدت، برای سلامت انسان، ایجاد نکند یعنی باید بدون هرگونه طعم و بوی نامطلوب بوده و بدون هرگونه مواد خارجی قابل رویت با چشم غیرمسلح مانند شن و روغن باشد. این آب‌ها از طریق لوله کشی شهری و یا به شکل بطری شده در دسترس قرار دارند. برخی آب‌های آشامیدنی به طور طبیعی دارای گاز دی اکسیدکربن هستند و به برخی دیگر بطور مصنوعی گاز دی اکسیدکربن تزریق می‌شود.

وی با بیان اینکه آب دارای خواص بی‌شماری در بدن است، افزود: آب تامین کننده نیاز بدن برای انجام سوخت و ساز طبیعی مواد است و به تعادل مواد در بدن کمک می‌کند. همچنین آب تعدیل کننده حرارت بدن است و با انجام تعریق به ویژه در هوای گرم و خروج آب و برخی از املاح، این حرارت کنترل می‌کند.

به گفته دکتر پریسا ترابی، انتقال برخی از ویتامین‌ها در بدن از طریق حل شدن در آب صورت می‌گیرد.

مسوول برنامه تغذیه بزرگسالان معاونت بهداشت وزارت بهداشت، مصرف روزانه حداقل شش لیوان آب را برای سالمندان توصیه کرد و خاطرنشان کرد: اگرچه میزان نیاز به آب با توجه به سن، جنس، بیماری و تحرک بدنی در افراد متفاوت است، ولی در کلیه سنین مصرف آب کافی که به ویژه در آب و هوای گرم به حفظ سلامت و عملکرد طبیعی بدن کمک می‌کند توصیه می‌شود. مصرف آب در گروه سالمندان بسیار حائز اهمیت است.

وی اظهارداشت: نوزادان، خانم‌های باردار، سالمندان آسیب پذیر و افرادی که به هر دلیل دارای دستگاه ایمنی ضعیف هستند و یا به علت بیماری یا عمل جراحی یا درمان بیماری ضعیف شده‌اند باید در صورت عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم، از آب جوشیده شده سالم استفاده کنند.

ترابی با توجه به نیاز کودکان به آب به ویژه در کودکانی که قادر به سخن گفتن نیستند، افزود: شیرخواران از جمله گروه سنی مستعد به کم آبی در هوای گرم هستند که قادر به بیان تشنگی و نیاز خود به آب نیستند از این رو مادر و اطرافیان باید آب جوشیده سرد شده همراه غذای کمکی در طول روز در دسترس این گروه سنی قرار دهند. (خبرگزاری دانا)

يکشنبه 12/9/1391 - 2:33

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

كودك

فرزندان نابغه ما

جام جم آنلاین: هنگامی كه نوزادی ‌به‌دنیا می‌آید‌، معجزه خلقت ‌یعنی مغز ‌در وجود او هست. این موهبت الهی، چاه بی‌انتهایی ‌است‌ كه فرزندتان ‌می‌تواند ‌برای ‌سیراب‌كردن ‌عطش ابدی‌اش ‌برای دانستن ‌از آن آب ‌بكشد. عضوی ‌است ‌كه كودك ‌از ‌طریق ‌آن می‌تواند ‌هزاران راه ممكن ‌برای ‌رسیدن ‌به رویاها‌، تصورات و آرمان‌ها‌ی خود را كشف كند.

براساس مطالعات انجام‌شده، كودك ‌هر انسانی‌ می‌تواند‌ مانند یك نابغه ‌بدرخشد.

برای ‌بروز ‌نبوغ در فرزندتان ‌به سه عامل ‌زیر ‌توجه كنید:

ـ باور كنید كه می‌توانید‌ نبوغ را در فرزندتان ‌بیدار كنید‌.

ـ باور كنید ‌كه فرزندتان ‌توان آن را دارد كه یك نابغه شود‌.

ـ هر‌گز اجازه ‌ندهید ‌به فكرتان‌خطور كند ‌و هرگز ‌ابراز نكنید كه فرزندتان ‌كم‌هوش‌ و كم‌استعداد ‌است‌.

اگر ‌این ‌سه ‌نكته ‌كلیدی را در ذهن‌تان داشته باشید، برای بیدار‌كردن ‌نبوغ در فرزندتان ‌آماده‌اید‌:

برای ‌نبوغ‌ فرزندتان باید چهار قدم اساسی بردارید:

شرایط هدایت‌كننده ایجاد كنید‌. گیاه در ‌خاك مناسب ‌و شرایط زیست‌‌محیطی مناسب ‌رشد می‌كند. استعداد فرزند شما نیز در ‌شرایط هدایت‌كننده و مناسب ‌گل می‌كند.

در این زمینه همواره راهنمایی كنید‌، اما دستور ندهید. كودكان نسبت به لحن صدای ‌شما بسیار ‌حساس هستند.

آهنگ ‌صدای ‌خود ‌را چنان تنظیم كنید كه ملایم و ترغیب‌كننده باشد‌. اگر فرزندتان فشاری ‌احساس‌ كند‌، هرگز به نتایج ‌دلخواه ‌نخواهید ‌رسید‌.

یادگیری ‌باید برای فرزندتان ‌تجربه‌ای ‌لذت‌بخش ‌باشد‌. ‌اگر او احساس كند ‌یادگیری‌ به او تحمیل شده است، دیگر برایش لذت‌بخش‌ نخواهد بود. به او سخت نگیرید. اجازه بدهید كودكی خود را بگذراند و از آن لذت ببرد. فرزند شما حتی اگر نابغه باشد، باز یك كودك است كه به بازی نیاز دارد. او باید مراحل رشد خود را بخوبی طی كند تا در آینده فردی سالم و موفق باشد.

صبور باشید. روان‌شناسان كودك دریافته‌اند ‌كه كودك تا شش‌ سالگی و گاه بیشتر، به هر موضوعی نمی‌تواند بیشتر از ‌دو دقیقه ‌توجه كند‌. یعنی ‌كودك ‌پس از دو ‌دقیقه‌ حواسش از كاری ‌كه شما می‌كوشید او را ‌به آن ‌مشغول كنید، ‌پرت ‌می‌شود ‌و سرگرم ‌بازی ‌با عروسك ‌خود می‌شود. مجبورش ‌نكنید به انجام كار مورد‌نظر شما ‌ادامه دهد، زیرا ‌فقط ‌باعث‌ آزار ‌او می‌شوید‌.

دانش ‌را با عشق همراه كنید. والدین مانند همه انسان‌ها‌ میل ‌به ابراز ‌اشتیاق و تعصب بیش ‌از حد دارند، لذا گاهی ‌خود و فرزندانشان ‌را تحت‌فشار ‌بیش ‌از حد قرار می‌دهند.

ممكن است ‌وقتی مشتاق ‌و حتی ‌نگران ‌بیدار‌ كردن ‌نبوغ ‌در فرزندتان ‌هستید ‌یك عامل حیاتی ‌را فراموش ‌كنید ‌و آن شادی ‌فرزندتان است‌. همیشه دانش ‌را همراه عشق و مهربانی داشته باشید، زیرا نبوغ باید ‌برای كودك ‌یك موهبت ‌باشد، ‌نه یك تحمیل‌.

توجه به نكات زیر نیز می‌تواند در بیداری نبوغ فرزندتان سهم بسزایی داشته باشد:

ـ بازی: این افسانه را از ذهن خود بیرون كنید كه برای نابغه شدن باید فقط خواند و مطالعه كرد. یكی از راه‌های نابغه ‌شدن بازی است. تا می‌توانید با فرزندتان بازی‌های خلاقانه كنید.

ـ تخیل: به كودك اجازه تخیل و بیان آن را بدهید. ‌هرگز تخیلات فرزندتان را هر‌قدر ‌هم عجیب ‌و بی‌معنی‌ باشد، مسخره نكنید. كودك در صورت مسخره‌شدن‌، در آینده گوشه‌گیر خواهد ‌شد ‌و جرات نخواهد كرد ‌از تخیلاتش استفاده كند. اجازه دهید ‌فرزندتان ‌در فراخوانی رویاهایش آزاد باشد. بسیاری ‌از اندیشه‌های ‌بزرگ ریشه در تخیلات‌ عجیب دارد.

ـ استقلال‌: استقلال ‌به‌ نبوغ‌ قدرت می‌بخشد. فرزندتان ‌باید ‌احساس ‌امنیت و استقلال كند ‌تا دست‌ به كار ‌تازه ‌بزند. اگر قرار باشد هر كاری كه می‌خواهد انجام دهد شما برایش انجام دهید، او هیچ‌وقت نابغه نخواهد شد. نگرانی‌تان را با نظارت از دور كاهش دهید، نه با دخالت.

ـ برانگیختن: تشویق در گوش كودك ‌مانند موسیقی ‌است. از كنار هر كار خلاقانه مثبتی كه كودك‌تان انجام می‌دهد بی‌اعتنا رد نشوید و تشویقش كنید.

ـ نوشتن و نقاشی‌كردن: وقتی كودك ‌شروع ‌به نوشتن ‌می‌كند، ارتعاشات ‌خاصی را كه بر ‌اثر روند ‌تفكر ‌در مغز ایجاد ‌می‌شود، تجربه می‌كند ‌و دلش می‌خواهد ‌با این افكار ‌رابطه برقرار كند‌. نوشتن‌ موجب روشنی ‌و انسجام افكار، سازمان‌یابی‌ و انضباط ‌شخصی‌ می‌شود ‌و نیز ‌به كودك ‌كمك می‌كند بهتر ارتباط ‌برقرار ‌كند. نقاشی نیز برای ‌كودك ‌مهارت بسیار مهمی ‌است؛ احساسات ‌او ‌را در سطحی ابراز می‌كند ‌و پیش‌درآمد ‌نوشتن ‌است‌. ابتدا كودك نابغه‌تان را ‌ترغیب به ‌نقاشی ‌كشیدن كنید‌. پس ‌از این‌كه خواندن یاد گرفت‌، بتدریج او را به سمت نوشتن ‌سوق دهید.

گیاه در ‌خاك ‌و شرایط زیست‌‌محیطی مناسب ‌رشد می‌كند. استعداد فرزند شما نیز در ‌شرایط هدایت‌كننده و مناسب ‌گل خواهد کرد

ـ بررسی علایق: كودك خود را خوب زیر‌نظر داشته باشید. ببینید در چه زمینه‌هایی بیشتر می‌پرسد، در مورد چه چیزهایی كنجكاوتر است، چه چیزهایی چشم او را بیشتر می‌گیرد. در بازی‌هایش به چه چیزهایی بیشتر اشاره می‌كند. هیچ‌كس به اندازه خود او نمی‌تواند به شما نشان بدهد كه او در چه زمینه‌ای استعداد دارد و نابغه می‌شود.

ـ حتی اگر می‌دانید كه او خیلی باهوش است،‌ دائم این موضوع را به او نگویید. اگر او با این پیش‌زمینه وارد مدرسه شود كه خیلی باهوش است و درس‌ها را خیلی ساده ببیند، این خطر وجود دارد كه در آینده هم مواجهه با هر مساله‌ای را ساده فرض كند. در چنین شرایطی از مواجه شدن با موقعیت‌های دشوار هراسان خواهد بود،‌ چون می‌ترسد دچار این تردید شود كه نكند واقعا خیلی باهوش نیست.

ـ برایش موقعیت‌های متنوعی را برای تجربه كردن به وجود بیاورید. محیط‌های متنوع و غنی، ‌نه‌تنها به رشد هوش او كمك می‌كند، بلكه به او فرصت كشف استعدادهایش را می‌دهد.

ـ فراموش نكنید استعدادهای فرزند شما نباید لزوما در رشته‌های كلیشه‌ای باشد كه متاسفانه سیستم آموزشی ما خود را به آنها محدود كرده است. فرزند شما می‌تواند در مدیریت، درك انسان‌ها، كمك به طبیعت، تجسم انتزاعی، انواع رشته‌های هنری و ورزشی، زبان‌ها، مهارت‌های اجتماعی و‌... دارای استعداد بالایی باشد كه اگر شما متوجه نباشید، ‌شاید هیچ‌وقت در مدرسه خود را نشان ندهد و كسی متوجه آن نشود.

محمد برومند‌ - ‌كارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی

يکشنبه 12/9/1391 - 2:31

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

دنیای گیاهان و حیوانات

حشراتی كه با مغز می‌بینند

جام جم آنلاین: تقریبا 80 درصد ادراك ما از محیط، بستگی به حس بینایی دارد، اما بتازگی یك تحقیق، سوالی چالش‌برانگیز را در این مورد به وجود آورده: «نقش مغز در بینایی مهم‌تر است یا نقش چشم؟»

یافته‌های اخیر نشان می‌دهد احتمالا مغز یك نوع حشره میوه‌خوار نقش موثرتری در سیستم بینایی این حشره نسبت به چشم او ایفا می‌كند. بنا بر آخرین مطالعات انجام شده روی این حشره، توانایی مغز در ایجاد تصاویر واحد و پیچیده از اطلاعات نوری دریافت شده بسیار مهم‌تر از تاثیر اندام بینایی یا چشم است. محققان دانشگاه ویرجینیا به این نتیجه رسیده‌اند كه مغز لاروهای این نوع حشرات میوه‌خوار با كمك چشم‌های خیلی ابتدایی آنها كه تنها 24 گیرنده نوری دارند، تصاویر واضحی از دنیای پیرامونی در اختیار آنها قرار می‌دهد.

لازم به یادآوری است كه چشم انسان بیشتر از 125 میلیون گیرنده نوری دارد. نور كافی یا همان ورودی لازم امكان تبدیل داده‌ها به تصویر را برای مغز نسبتا بزرگ این حشرات فراهم می‌كند. دكتر بری كوندرون، نوروبیولوژیست از دانشگاه ویرجینیا معتقد است این یافته‌ها تصور انسان از دیدن را دگرگون خواهد كرد. نتایج تحقیقات حاكی از آن است كه در فرآیند دیدن، داده‌های ورودی به اندازه تجزیه و تحلیل مغز اهمیت ندارند. در این مورد بخصوص،مغز لارو این حشره این قابلیت را دارد كه حداقل داده‌های ورودی بصری را تجزیه و تحلیل كند.

آغاز تحقیقات

جمعی از دانشجویان پروفسور كوندرون در حین انجام یك آزمایش كاملا متفاوت روی سیستم عصبی این حشرات، متوجه رفتار شگفت‌انگیز آنها شدند. آنها سپس یكسری آزمایشات تجربی را برای تخمین میزان بینایی لاروهای حشرات میوه‌خوار انجام دادند. آزمایشات نشان داد زمانی كه یك لارو را ته ظرف مخصوص آزمایشگاهی مهار می‌كنند، سایر لاروها به سمت آن كشیده می‌شوند و به او در آزادی از شرایطی كه در آن اسیر شده، كمك می‌كنند.

شواهد حاكی از آن است كه ظاهرا سایر لاروها متوجه تقلای لارو زندانی می‌شوند و همین امر است كه آنها را به سمت آن لارو جلب می‌كند. محققان تلاش كردند با انجام آزمایشات بیشتر متوجه شوند چگونه این لاروها چنین تحركی را از طرف لارو به دام افتاده درك می‌كنند. آنها با كمال شگفتی متوجه شدند این لاروهای نسبتا نابینا قادر به رویت جنب‌وجوش‌های لارو اسیر شده هستند. لاروها با تكان سرهایشان به این سو و آن سو در واقع به نوعی حركات اطرافشان را اسكن می‌كنند و همین كار در تشخیص شرایط اطراف به آنها كمك می‌كند. دانشمندان پس از انجام آزمایشات گوناگون به این جمع‌بندی رسیدند رفتار لاروها حاكی از آن است كه آنها بیشتر از آن كه بشنوند یا ارتعاشات را احساس كنند یا حتی بو بكشند، می‌بینند. این نتیجه به دلیل قدرت دید كم و محدود لاروهای حشرات میوه‌خوار بسیار شگفت‌انگیز بود.

نكته: در فرآیند دیدن، داده‌های ورودی چشم به اندازه تجزیه و تحلیل مغز اهمیت ندارند. در این مورد بخصوص ظاهرا مغز لارو حشره میوه‌خوار این قابلیت را دارد كه حداقل داده‌های ورودی بصری را تجزیه و تحلیل كند

پروفسور كوندرون می‌گوید جواب این معما را باید در مغز بزرگ و تا اندازه‌ای پیچیده حشرات میوه‌خوار جستجو كرد. حشرات میوه‌خوار قادرند با آنالیز نقاط نوری، تصاویر مختلف را تا حدودی تشخیص دهند. نحوه دیدن این حشرات شبیه زمانی است كه یك ستاره‌شناس خبره می‌خواهد با یك تلسكوپ كوچك و با بهره گرفتن از تكنیك‌های پیشرفته، محدودیت‌های لازم را از سر راه خود بردارد تا بتواند تصویر واضح‌تری از یك ستاره دوردست داشته باشد. پروفسور كوندرون بر این باور است كه بیشتر موجودات زنده می‌توانند تصاویر مفید را با حركت سریع سرشان به این‌سو و آن‌سو اسكن كنند. از طرف دیگر جذب نقاط نوری كافی به مغز آنها این اجازه را می‌دهد كه یك تصویر واضح از كل پیرامون خود داشته باشند.

محققان در ادامه آزمایشات تجربی خود با نمایش یك فیلم ویدئویی از یك لارو محبوس، دریافتند لاروهای دیگر كماكان تقلا می‌كنند تا خودشان را به لارو روی صفحه نمایش برسانند. این رفتار لاروها به دلیل آن كه نه ارتعاشی، نه صدا و نه حتی بویی را احساس می‌كنند، این فرضیه را اثبات می‌كند كه لاروها با همان قدرت محدود بینایی قادر به تشخیص شرایط هستند. محققان دریافتند اگر سرعت نمایش فیلم را كم كنند، لاروها كمتر جذب لارو صفحه نمایش می‌شوند. جالب اینجاست كه لاروها به هیچ‌وجه جلب یك لارو حقیقی اما مرده نمی‌شوند. حتی لارو زندانی سایر گونه‌های حشرات نیز برای آنها جذابیتی ندارد. مساله دیگر كه محققان را در تائید فرضیه‌شان مصمم‌تر كرد این بود كه لاروها در تاریكی برای پیدا كردن مسیر لارو محبوس دچار مشكل شدند.

آیا این یافته‌ها برای انسان مصداق دارد؟

پروفسور كوندرون در ادامه افزود كه ظاهراً این لاروها نسبت به جزئیات محیط بسیار حساس هستند. همین مساله باعث می‌شود كه آنها یك الگوی مناسب برای درك نقش مغز در ارگانیسم‌های زنده قلمداد شوند. البته این قاعده در مورد انسان‌ها نیز تا حدودی صدق می‌كند. پروفسور كوندرون یادآور شد كه سر لاروها نقش مهمی در اسكن تصاویر پردازش شده به عهده دارد. همین حركات ساده سبب می‌شود كه چند ورودی برای پردازش در مغز تهیه شود. در نهایت مغز از همه این اطلاعات یك داده واحد بدست خواهد آورد.

رفتار لاروها از این نظر شبیه كنار هم قرار دادن پیكسل‌ها در یك عكس است یا مثل این كه شما مجبور به چیدن قطعات یك پازل برای دیدن تصویر آن شوید. به عقیده پروفسور كوندرون حتی اشخاصی كه با مشكلات حاد بینایی دست به گریبان هستند نیز تمایل دارند سر خود را كمی این‌طرف و آن‌طرف متمایل كنند. آنها با این حركت محیط را اسكن می‌كنند. موضوع وقتی جالب‌تر می‌شود كه عكس‌العمل خودتان را در یك محیط تاریك به خاطر بیاورید. پروفسور كوندرون در انتها افزود كه یافته‌های اخیر بسی فراتر از تفكرات پیشین بیولوژیست‌هاست.

حشرات میوه‌خوار یك الگوی ایده‌آل برای انجام مطالعات بیشتر روی سلول‌های عصب بینایی هستند چرا كه این حشرات در مجموع تنها 20 هزار سلول عصبی دارند در حالی كه انسان‌ها صد میلیارد یاخته عصبی دارند. حتی شباهت‌هایی نیز میان نحوه عملكرد یاخته‌های عصبی در انسان و حشرات میوه‌خوار وجود دارد. پروفسور كوندرون معتقد است محققان در مدت یك‌سال می‌توانند تمام سیستم عصبی این حشرات را كدگذاری كنند و این كار قطعا راه را برای درك بهتر از نحوه عملكرد یاخته‌های عصب بینایی در طیف وسیعی از موجودات زنده همچون انسان هموارتر خواهد كرد.

sciencedaily / مترجم: فرناز حیدری

يکشنبه 12/9/1391 - 2:25

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

آموزش و تحقيقات

شام ‌خوردن را كنار نگذارید

جام جم آنلاین: «شب‌ها شام نمی‌خورم، برنج و نان را كه كاملا از وعده غذایی شب حذف كرده‌ام، شب‌ها یك لیوان شیر، یك ظرف سالاد یا حتی یك عدد سیب به عنوان شام برایم كافی است». اینها جملاتی است كه این روزها از زبان بسیاری از افراد و بخصوص خانم‌ها می‌شنویم.

بهانه‌اش هم در اغلب موارد داشتن چاقی و اضافه‌وزن است، اما در برخی موارد نیز حفظ سلامتی و تناسب‌اندام چنین الگویی را برای وعده شام افراد توصیه می‌كند ولی نكته مهم اینجاست كه متخصصان تغذیه هرگز حذف هیچ وعده غذایی و از جمله وعده شام را توصیه نمی‌كنند و بر دریافت هر چهار گروه مواد مغذی، یعنی نان و غلات، میوه و سبزیجات، تخم‌مرغ و گوشت، چربی‌ها و روغن‌ها در سه وعده اصلی تغذیه‌ای شامل صبحانه، ناهار و شام و سه نوبت میان‌وعده، بر محور تعادل، تناسب و تنوع تاكید دارند.

حذف وعده‌های غذایی در برخی افراد حتی می‌تواند بسیار آسیب‌زننده باشد. به طوری كه دكتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: بی‌نظمی در وعده‌های غذایی و حذف برخی وعده‌ها در افرادی كه مشكل وزن، چربی خون و كبد چرب دارند می‌تواند بشدت مشكل‌زا باشد.

به بیان دیگر، با مصرف انواع مواد غذایی طی روز می‌توان نیاز به انرژی و مواد مغذی گوناگون را تأمین كرد، ولی در این زمینه توجه به سه اصل تعادل، تنوع و تناسب در دریافت مواد مغذی در برآوردن كامل كالری یا میزان انرژی روزانه و حفظ سلامت برای تمام سنین دارای اهمیت است.

چرا شام نمی‌خورید؟

متخصصان تغذیه برای تنظیم یك برنامه غذایی مناسب، در ابتدا با توجه به ویژگی‌های هر فرد شامل قد، وزن، سن، جنس، فعالیت بدنی و وضعیت جسمانی نیاز روزانه‌اش به انرژی را تخمین می‌زنند و سپس با تعیین سهم هر یك از درشت‌مغذی‌ها (كربوهیدرات، پروتئین و چربی) در تأمین این نیاز، در قالب وعده‌ها و میان‌وعده‌های مختلف، مقدار مجاز مصرف هر یك از گروه‌های اصلی غذایی را تعیین می‌كنند.

بر این اساس، هر یك از وعده‌های غذایی روزانه باید سهم مشخصی از انرژی و مواد مغذی را فراهم كند. دكتر نیستانی با تاكید بر این‌كه حذف هر یك از وعده‌های غذایی می‌تواند به بدن آسیب‌های جدی وارد كند، می‌افزاید: بسیاری بر این باورند كه به‌خاطر داشتن اضافه‌وزن بهتر است از خوردن وعده شام پرهیز كنند، در حالی كه اگر در تامین مواد مغذی در وعده شام اصل تعادل را رعایت كنیم، حتی خوردن برنج هم نمی‌تواند مضر تلقی شود. به بیان دیگر، اگر بدانیم میزان كالری دریافتی از یك كف دست نان، معادل پنج قاشق برنج كم روغن است دیگر منعی برای داشتن این میزان برنج حتی در وعده شام وجود ندارد.

این متخصص تغذیه ادامه می‌دهد: متاسفانه ما اغلب خواسته یا ناخواسته كالری اضافی به بدن وارد می‌كنیم و اضافه‌وزن ناشی از این مسأله را به خوردن شام نسبت می‌دهیم.

شاید بسیاری خوردن هر میزان میوه و سبزی را در وعده‌های روزانه بلامانع بدانند، اما نكته مهم اینجاست كه حتی میوه و سبزیجات نیز باید به اندازه مصرف شود وگرنه اضافه‌وزن یا سایر عوارض چون بالارفتن میزان قند را به دنبال خواهد داشت. پس در هر وعده غذایی رعایت تناسب نیز در تامین مواد غذایی ضروری است.

یعنی سن، شرایط فیزیكی، نوع شغل و ابتلا به برخی بیماری‌ها باید در تعیین الگوی غذایی افراد در نظر گرفته شود. به بیان دیگر، وعده‌های غذایی یك كارگر معدن سی ساله باید با یك خانم شصت ساله خانه‌دار متفاوت باشد.

گرسنگی هنگام خواب، ممنوع

خوب است بدانید از طریق صبحانه 20 تا 25 درصد از كالری مورد نیاز روزانه، 25 تا 30 درصد آن از ناهار و 25 درصد از وعده شام تامین می‌شود و بقیه هم از طریق میان‌وعده‌ها كسب می‌شود.

بنابر توصیه متخصصان تغذیه، بهترین الگوی تغذیه‌ای روزانه برای همه افراد مبتنی بر افزایش تعداد وعده‌ها در روز و كاهش حجم و مقدار مصرف در هر وعده غذایی شكل می‌گیرد؛ اما در هیچ الگوی تغذیه‌ای حذف وعده شام و خوابیدن با شكم گرسنه توصیه نمی‌شود.

دكتر نیستانی با تاكید بر این‌كه حذف وعده‌های غذایی و بخصوص شام در اكثر مواقع، نه‌تنها به كاهش وزن مناسب و پایدار منجر نمی‌شود، بلكه فرد را با مشكلات تغذیه‌ای نیز رو به رو می‌كند، می‌گوید: محدوده طبیعی قند خون بین 70 تا 100 میلی‌گرم است كه با صرف مواد غذایی در هر وعده افزایش پیدا می‌كند. اما در یك شخص سالم و طبیعی پس از گذشت دو ساعت از هر وعده غذایی، قند خون دوباره به میزان پایه‌اش برمی‌گردد و احساس گرسنگی تدریجی به فرد دست می‌دهد.

این متخصص تغذیه اضافه می‌كند: حال اگر شخصی از خوردن شام امتناع كند، به دنبال گرسنگی و در واقع پایین‌آمدن سطح قند مورد نیاز مغز، سطح سوخت و ساز بدن پایین می‌آید و برای مغز چاره‌ای باقی نمی‌ماند جز این‌كه پروتئین‌های ماهیچه‌ای بدن را فدا كند تا انرژی مورد نیاز خود را فراهم كند و این امر در درازمدت می‌تواند به تحلیل عضلانی شخص منجر شود. بخصوص اگر شخصی می‌خواهد وزن خود را كم یا در سطح مطلوبی حفظ كند باید سوخت و ساز بدن خود را بالا ببرد و با حذف وعده غذایی شام، كاملا برعكس عمل می‌كند.

فراموش نكنید كسانی كه شام نمی‌خورند و صبح‌ها نیز دیر از خواب بلند می‌شوند، بدنشان برای تامین میزان انرژی مورد نیاز خود ناگزیر به سوزاندن بافت چربی، آن هم به صورت ناقص می‌شود كه از عواقب آن سردرد، تهوع و سوء‌تغذیه است.

فقط یك بشقاب سالاد

بی‌شك حذف هر وعده غذایی ـ بخصوص وعده‌های اصلی ـ ناخودآگاه با جبران آن در سایر وعده‌ها همراه خواهد بود. به عنوان مثال، كسانی كه شام نمی‌خورند، معمولا مقدار مصرف خود را در ناهار، عصرانه یا صبحانه روز بعد افزایش می‌دهند و در بعضی موارد نیز به خاطر گرسنگی، تمایل به خوردن تنقلات پركالری مانند شیرینی، شكلات، بستنی و به اصطلاح خورده‌خوری روی می‌آورند كه خود زمینه ایجاد اضافه‌وزن یا چاقی را فراهم می‌آورد.

دكتر نیستانی با تاكید بر این‌كه نخوردن شام برای هیچ‌كس حتی افراد چاق مجاز نیست، می‌گوید: البته خوردن یك بشقاب سالاد مملو از سبزیجات متنوع یا حتی یك لیوان شیر به همراه یك یا دو سهم میوه می‌تواند برای برخی وعده‌ها در هفته و نه هر شب، مناسب تلقی شود. اما نكته مهم، تنظیم برنامه غذایی هفتگی به گونه‌ای است كه سهم مشخصی از نیاز روزانه را فراهم كند و نیز شرط تنوع در آن رعایت شود.

با در نظر گرفتن نكاتی كه گفته شد، درمی‌یابیم اهمیت مقدار مصرف در هر وعده، مهم‌تر از نوع غذای مصرفی است.

به بیان دیگر، چنانچه انرژی دریافتی از حد مورد نیاز بدن تجاوز نكند، می‌توان براحتی و بدون ترس از چاقی، از انواع غذاها و مواد غذایی در وعده شام در هر جایی اعم از منزل، مهمانی یا رستوران استفاده كرد.

فراموش نكنید در بسیاری موارد حجم و تنوع وعده‌های غذایی و بخصوص شام را مناسبات اجتماعی و فرهنگی تعیین می‌كند، پس حتی متخصصان تغذیه نمی‌توانند یك الگوی غذایی ثابت و مشخص را برای همه افراد توصیه كنند.

پونه شیرازی

يکشنبه 12/9/1391 - 2:19

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

كودك

دغدغه‌ای از دیروز تا امروز

جام جم آنلاین: بچه كه بودم هر وقت می‌دیدم یكی از پسرهای محله با تیروكمان گنجشك یا كبوتری را نشانه می‌رود، چشم‌هایم را با دست‌هایم می‌گرفتم و سرم را برمی‌گرداندم تا آن صحنه دلخراش را نبینم؛ صحنه‌ای كه بعضی شب‌ها به خوابم می‌آمد و چنان سراسیمه‌ام می‌كرد كه نفس زنان و با چهره‌ای برافروخته بیدار می‌شدم، در جایم می‌نشستم و باز هم صورتم را در دست‌هایم پنهان می‌كردم، انگار همان‌جا پرنده بی‌جانی از شاخه بلند درخت به پایین افتاده است.

آن سال‌های دور، آتش انداختن به كندوی زنبورها، دنبال‌كردن سگ‌ها در كوچه‌های خاكی و گرفتن گربه بیچاره‌ای كه باید داخل گونی می‌رفت و دویدن و حركات وحشت‌زده‌اش سبب خنده بچه‌ها می‌شد هم جزئی از تفریح آنها بود؛ تفریحاتی كه حالا شاید بسیار عجیب و گاه حیرت‌انگیز به نظر برسد.

امروز كه به آن روزها برمی‌گردم و سعی می‌كنم یك جورهایی آن رفتار را تحلیل كنم، گاهی نبودن وسایلی برای سرگرمی بچه‌ها در ذهنم می‌نشیند و وقتی دیگر به نبودن فرهنگ صحیح برخورد با حیوانات می‌اندیشم؛ اما باز به خودم می‌گویم هفت سنگ كه بود، گرگم به هوا، قایم باشك یا یه قل دو قل كه فرصت‌های خالی را تا حد زیادی پر می‌كرد؛ از سوی دیگر در فرهنگ و دین ما هم آزار و اذیت از هر نوعش و در حق انسان و حیوان نكوهش شده است. پس مشكل آن بچه‌ها چه بود كه چنین شمشیر خشم‌شان را بر سر آن زبان‌بسته‌ها فرود می‌آوردند؟

اگر دلیل آن نوع برخورد سنگین و خشن با تغییر زمان و دوران، قدری سبك‌تر شده ولی هنوز هم كم‌وبیش چنین رفتارهایی در گوشه و كنار دیده می‌شود؛ اما قبح آن در این زمانه چنان است كه مشاهده حداقلی‌اش هم نگران‌كننده است.

وقتی می‌بینی حیوانی بی‌گناه و بی‌دفاع مورد آزار بچه‌هایی قرار می‌گیرد كه در آن سن و سال باید نشانه لطافت و سلامت باشند، دلت به درد می‌آید كه چرا چنین نشانه‌هایی از حقارت، حسد و كینه، رفتار كودكان را نشانه رفته‌است؛ چرا باید این نشانه‌های رفتار ناهنجار در گوشه و كنار شهرهای ما رخ نماید و چرا این‌گونه رفتارها نباید در خانه، مدرسه و جامعه سامان گیرد؟

راستی چه كسانی در این مورد وظیفه دارند؟ به یقین نخستین پاسخ این سوال، پدر و مادر و خانواده است؛ اما اگر این مجموعه به هر دلیلی نتوانند چنین وظیفه‌ای را به انجام برسانند، باید دست روی دست گذاشت؟ باید فقط ناظر بود یا نهادهای دیگر هم وظایفی نظیر خانواده بر عهده دارند؟

وظایف سیستم آموزشی چیست؟ رسانه‌ها چه نقشی دارند؟ روانشناسان و روانپزشكان در این موارد چه نظری دارند؟ شاید یافتن پاسخ این پرسش یا حداقل اندیشیدن به آنها راه‌حل‌هایی فراروی‌مان قرار دهد.

يکشنبه 12/9/1391 - 2:16

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]