افطارى و صدقه دادن

الحدیث:

قال الباقر (علیه السلام)

یا سدیر، هل تدرى اى لیال هذه؟ فقال له نعم. جعلت فداك ان هذه لیالى شهر رمضان فما ذاك؟ فقال له اتقدر على ان تعتق كل لیلة من هذه اللیالى عشر رقاب من ولد اسمعیل؟ فقال له سدیر بابى انت و امى لا یبلغ مالى ذاك، فما زال ینقص حتى بلغ به رقبة واحدة فى كل ذلك یقول: «لا اقدر علیه فقال له: افما تقدر ان تفطر فى كل لیلة رجلا مسلما؟ فقال له: بلى و عشرة فقال له (علیه السلام):

فذاك الذى اردت یا سدیر، ان افطارك اخاك المسلم یعدل عتق رقبة من ولد اسماعیل علیه السلام. ⁽⁶⁾

ترجمه:

اى سدیر! آیا مى‏دانى چه شبهایى است این شبها؟ سدیر گفت:

بلى فدایت گردم این شبها شبهاى ماه رمضان است، مگر این شبها چگونه است؟ امام (علیه السلام) فرمودند: آیا قدرت دارى هر شب از این شبها ده بنده از فرزندان اسماعیل (ع) را آزاد كنى؟ پس سدیر عرض كرد: پدر و مادرم به فدایت، ثروتم كفاف نمى‏دهد، پس امام پیوسته تعداد بنده‏ها را كم كرد، تا رسید به یكى در تمام این ماه، سدیر گفت: قدرت ندارم پس امام(ع) به او فرمود: آیا قدرت ندارى هر شب یك مسلمان روزه‏دارى را افطار دهى؟ سدیر عرض كرد: بلى تا ده نفر را هم مى‏توانم افطارى بدهم، پس امام به او فرمود:

اى سدیر همان است كه اراده كردى یعنى با افطارى دادن ده روزه‏دار به ثواب عتق و آزاد كردن ده بنده از اولاد اسماعیل (ع) نایل مى‏گردى.

توضیح:

خداوند انسان روزه‏دار را بر آنچه انفاق مى‏كند در خوردنیها و آشامیدنیها محاسبه نمى‏كند ولى در این امر «اسراف‏» نشود.

الحدیث:

عن ابى عبد الله علیه السلام:

من تصدق فى شهر رمضان بصدقة صرف الله عنه سبعین نوعا من البلاء. ⁽⁷⁾

ترجمه:

هر كس در ماه رمضان صدقه‏اى بدهد خداوند هفتاد نوع بلا را از او دو مى‏كند.

پى‏نوشت‏ها:

در این مقاله، هدف اهمیت روزه از نظر بهداشت روحی و جسمی است. پروفسور «الكسی سوفورین» می گوید: « جسم به هنگام روزه به جای غذا از مواد داخلی استفاده می كند و آنها را مصرف می كند و مواد كثیف و عفونی كه در جسم هست و ریشه و خمیره بیماری است، از بین می رود...»

ارتباط بین دین با علم، ارتباطی ناگسستنی است، چرا كه خداوند متعال پدیدآورنده آن می باشد و با آفرینش كون و مكان، ظهور و بروز علم در كنار دین نیز ضروری می نماید. بنابراین هم دین و هم علم، دو حقیقتی هستند كه به ثبوت آفرینش منجر می شوند. خداشناسی دینی كه از زبان اولیای الهی تبیین شده با خداشناسی طبیعی و كیهانی كه از زبان دانشمندان بیان شده است هر دو دارای مقبولیت و رواج می باشد.
در اینجا به تقارن دیدگاه های دینی و علمی درخصوص علت و فلسفه وجود و وجوب روزه می پردازیم.

روزه تعادل بخش روح و جسم
روزه و روزه داری نه تنها به خاطر تأمین سلامت و صحت بدن آدمی حائز اهمیت می باشد، بلكه موجب تأمین سلامتی روح و جان نیز هست. چرا كه انسان موجودی است دو بعدی، دارای بعد روح و جسم و هر دو بعد با یكدیگر موجب معنی یافتن انسان می شود. به عبارت دیگر چنانچه عقل و لزوم سلامتی جسمی آدمی حكم كند، همان نیز به لزوم سلامتی روح حكم می كند و انسانی كه به دنبال سلامتی روح خویش در كنار جسمش نباشد نمی توان از او به عنوان انسانی سالم و تكامل یافته یاد كرد. بنابراین در مورد روزه كه یكی از واجبات دینی است، می توان گفت: «روزه داری عبارت است از اجرای یك برنامه مذهبی بهداشتی كامل جسمی و روحی.»
در این مقاله، هدف اهمیت روزه از نظر بهداشت روحی و جسمی است. پروفسور «الكسی سوفورین» می گوید: « جسم به هنگام روزه به جای غذا از مواد داخلی استفاده می كند و آنها را مصرف می كند و مواد كثیف و عفونی كه در جسم هست و ریشه و خمیره بیماری است، از بین می رود و بدین طریق روزه سبب بهبودی همه بیماری ها است. از این رو جسم خود را به وسیله روزه از داخل نظیف و پاكیزه می كند.»
بنابراین روزه داری باعث هضم چربی های ذخیره در بدن، دفع سموم فلزی و غیر فلزی وارده از محیط اطراف، ایجاد اعتدال بیولوژیكی و شیمیایی بدن و ... می شود.
دكتر «اتوبوخنگر» در سخنرانی خویش به سال 1965 در یك كنگره پزشكی در بغداد به بیان اهمیت روزه پرداخته است. وی در این سخنرانی نتیجه مثبت چهل و پنج سال «روزه درمانی» مریضان خود كه بالغ بر پنجاه هزار نفر بوده اند را ارائه كرده است و آنچه كه در این سخنرانی قابل توجه است، اینكه معمولاً روزه درمانی وی چهارهفته طول می كشیده است. یعنی تطابق و تساوی زمانی آن با یك ماه روزه داری. آنچه مهم و قابل توجه است این همان زمانی است كه در قرآن برای روزه داری از آن یاد شده است. یعنی یك ماه تمام روزه داری برای تكامل روح و صحت جسم. بر اساس فرمایش حضرت رسول اكرم(ص): «المعده البیت الداء و الحمیه هی الدواء»؛ معده آدمی كانون بیماری ها است و پرهیز و امساك نیز دارو و بهترین روش درمان بیماری ها است.
وی می گوید: «بهترین درمان بیولوژیكی این است كه به وسیله دفع مواد مضر و تجویز علاج طبیعی، نیروهای درمان كننده یك ارگانیسم یا یك موجود زنده را طوری آزاد كنیم كه وقتی بسیج شدند، بیماری های مزمن و حاد را شكست بدهند. ما در روش درمان سعی می كنیم سلامت پایدار و كامل را در همان زمانی كه طبیعت برای این گونه نوسازی لازم دارد بازگردانیم. درمان بیولوژیكی و مخصوصاً روزه، به بهترین وجه این خواسته را برآورده می سازد.»البته وقتی یك انسان موحد روزه می گیرد، منظور و مقصود او جز طاعت امر الهی نیست كه از آن می توان به ایمان وفاداری و ایمان فرمانبرداری یاد كرد، یعنی صداقت و ثبات قدم در انجام واجبات الهی. همچنین شاید این وهم در برخی حاصل شود كه چرا روزه داری؟
خداوند متعال با امر به بندگان خود، به روزه داری، مسرت روحی و فیزیكی را به آنها اعطا كرده است. این امر هیچ گونه دخالت غیر طبیعی و مصنوعی در كاركرد صحیح و مرتب بافت ها و اندام های بدن آدمی ندارد. بلكه روزه داری همان كمال مطلوب رسیدن به اعمال مرتب و صحیح تمام اجزا و اندام آدمی و نیز كمال روحانی او است.

تفاوت روزه داری با خودداری از تغذیه
بین روزه داری با خودداری از تغذیه، تفاوت است. روزه داری در معنای علمی آن رعایت كلیه اصول اساسی مربوط به تغذیه صحیح در زمانی خاص و پرهیز و دوری از خوردن و آشامیدن در یك فاصله زمانی خاص دیگر می باشد كه هیچ تأثیری بر كم شدن فهم و قوای شعوری انسان ندارد ولی خودداری از تغذیه یا به عبارتی گرسنگی در انسان، موجب پایین آوردن راندمان ذهنی و عقلی او می شود. چون گرسنگی و خودداری از تغذیه در ساعات شبانه روز به صورت نامنظم و غیراصولی ممكن است انجام پذیرد.
به عبارت دیگر، تفاوت بین گرسنگی با روزه داری عبارت است از اینكه: گرسنگی نوعی اجبار و اعتراض داخلی به وجود می آورد كه موجب اختلال در سلسله اعصاب مركزی و وجود اختلال در عروق (جریان خونی و رگ ها) و دیگر اندام و بافت های شخص گرسنه می شود ولی روزه دار چون با اختیار خود و اطاعت از اوامر الهی اقدام به امساك و پرهیز از خوردن و آشامیدن می نماید، بنابراین علم و آگاهی (وضع فكری) او به این امر موجب هدایت كاركردی (اعمال متابولیك) تمام بدن وی می شود.
پژوهش های وسیع یك كلینیك روزه گیری نشان می دهد كه بیماری «پارادنتوز» به هنگام گرسنگی بسیار وخیم می شود ولی در موقع روزه خوب می شود. همچنین آسیب «میوكارد» را می توان در اثر افزایش جریان خون و منبع اكسیژن ماهیچه قلب تسكین داد. این موضوع را می توان با گرفتن نوار قلب به نحو آشكار نشان داد.
دكتر «اتوبوخنگر» درباره تفاوت بین گرسنگی با روزه داری معتقد است: در پایان (زمان) روزه درمانی (روزه داری) افزایش تنوس (خاصیت انقباض عضلات) میوكارد، در عكس برداری از قلب مشهود است. هنگام ضعف ناشی از گرسنگی، ورم «اودما» ایجاد و تشدید می شود و موجب پدید آمدن ورم و رسوبات «لیپوفیل دیستروفی» و تراكم چربی در بافت ها می شود. هنگام روزه گرفتن رسوبات چربی و ورم «اودما» كاهش می یابد، یا به كلی از بین می رود و گرفتن رژیم مناسب در پایان(زمان) روزه، اثر درمانی روزه را افزایش می دهد.
اما با توجه به تبیین تفاوت بین گرسنگی با روزه داری، آنچه كه در ادامه قابل بیان است، فواید و مزایای عمده روزه داری می باشد.تولیدات فاسد شونده بدن در سه یا چهار روز اول روزه داری، ممكن است بحران تازه ای با ایجاد تپش قلب، ضعف و سرگیجه های موقت در وضع مزاجی روزه دار پدید آورد. ولی این حالات قابل تحمل است و جای نگرانی نیست. به بیانی دیگر در روزه ابتدا گرسنگی و گاهی نوعی تحریك عصبی و بعد ضعفی احساس می شود ولی در عین حال كیفیت های پوشیده ای كه اهمیت زیادی دارند به فعالیت می افتند. قند كبد به خون می ریزد و چربی هایی كه زیر پوست ذخیره شده اند و پروتئین های عضلات و غدد و ... سلول های كبدی آزاد می شوند و به مصرف تغذیه بافت ها می رسند.
بالاخره تمام اعضا مواد خاص خود را برای نگهداری تعادل محیط داخلی و قلب، قربانی می كنند و به این ترتیب روزه تمام بافت های بدنی را می شوید و آنها را عوض می كند. دكتر «ژان فروموزان»، روش معالجه روزه ای را به شست وشوی احشا تعبیر می كند كه روزه دار در آغاز روزه، دارای زبانی باردار است، عرق بدنی زیاد دارد، دهان بو می گیرد ، گاه آب از بینی راه می افتد و این ها علامت شروع شست وشوی كامل بدن است. پس از 3 تا 4 روز بو برطرف می شود، اسید اوریك ادرار كاسته شده و شخص احساس سبكی و خوشی خارق العاده می كند در این حال اعضا هم استراحتی دارند.
و بالاخره اینكه، روزه همچون سایر اعمال عبادی است كه از سوی خداوند متعال بر بندگان خویش واجب شده و نیز مقدمه جهاد اكبر است كه در میان تمام ادیان و به طور كامل تر و جامع تر در بین مسلمین رایج می باشد، بكوشیم تا در این ماه شریف نهایت بهره و استفاده را از الطاف و عنایات حضرت حق تعالی ببریم و با طلب از درگاه ایزد منان رستگاری خویش و تمام بشریت را آرزو كنیم. «و ا ن تصوموا خیر لكم ا ن كنتم تعلمون» «اگر روزه بگیرید به نفع شما است، چنانچه آن را درك كنید» (سوره بقره، آیه 184)
منابع:
ماهنامه فرهنگی، قرآنی تسنیم
كتاب نقش روزه در درمان بیماری ها
كتاب اهمیت روزه از نظر علم روز

خبرگزاری فارس: عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: روزه انسان با توجه دادن انسان به مسائل فرامادی سلامت معنوی فرد را تقویت می‌كند.

مصطفی تبریزی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، اظهار داشت: روزه و هر نوع روش‌های دیگری كه به ما كمك كند كه خود را كنترل كنیم و بخش بالغ ذهن را بر بخش‌های كودك بیمار یا كنترل‌گر ذهن غالب كنیم تمرینی است كه می‌تواند توانمندی ما را افزایش دهد.

وی افزود: البته روزه برای كسانی كه برای روزه‌گرفتن مشكلی از لحاظ جسمی ندارند یك نوع خودسازی روانی و معنوی است و این خودسازی حتی در امور روزمره زندگی فرد هم تاثیر مثبت دارد یعنی فردی كه می‌تواند چندین ساعت با وجود گرسنگی و تشنگی دست از خوردن و نوشیدن بكشد می‌تواند هنگام بروز خشم هم خود را كنترل كند.

تبریزی تصریح كرد: به طور كلی روزه در كنترل تمام رفتارهایی كه ضرر زننده به خود و خانواده است تاثیر مثبت دارد، لذا به لحاظ اجتماعی و چه به لحاظ فردی می‌تواند مثبت باشد.

این متخصص روانشناسی تصریح كرد: اینكه فرد از جسم خود كنده شود و لحظاتی در آرمان‌های بسیار بلند غرق شود؛ سعی كند وادی عشق را درك كند؛ درد مردم را بفهمد؛ اینكه ما هم جزئی از این كائنات هستیم را بچشد؛ تمام فكر و ذهنش در محاصره مسائل شخصی خود نباشد از اثرات معنوی روزه است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این پرسش كه آیا شاخص‌هایی برای تعیین سلامت معنوی وجود دارد یا نه تصریح كرد: شاخص‌هایی برای تعیین سلامت معنوی وجود دارد كه مطالعه شده و در این بین حتی اخیراً هوش معنوی هم به انواع چندگانه هوش اضافه شده است.

وی افزود: تعریفی كه برای سلامت معنوی وجود دارد این است كه وقتی فرد از خودش عروج می‌كند و فراتر از خود می‌رود و آنچه فراتر از خودش است را ادراك می‌كند حالا این ادراكات چه ادراك‌های هستی‌شناسی باشد چه ادراكاتی كه از محاسبه یك فرد بیرون آمده و به جای اینكه جهان‌بینی‌اش در خودش خلاصه شود در كائنات هستی خلاصه می‌شود، وی وارد معنویات شده است.

این متخصص روانشناسی تصریح كرد: علاوه بر آن از طرفی اینكه فردی آرمانی در زندگی دارد و در زندگیش عشق جریان دارد و به جز مادیات و نیازهای پائین فیزیولوژیك به یكسری نیازهای خودشكوفایی می‌رسد كه در آن نیازهای خودشكوفایی دیگر از آب و غذا و مسكن عبور می‌كند بلكه می‌خواهد مثل یك گل طراوت خود را به جهان عرضه كند و بوی خوش انسانیت را بدهد. تمام اینها از مصادیق سلامت معنوی هستند.

خدا، خود پاداش روزه است

صرف نظر از روزه ماه مبارك و فضیلت آن كه به صورت فرض و واجب در اسلام تشریع شده، اصل روزه بصورت عام یكى از عبادات بزرگ و با فضیلت است و درباره آن روایات بسیارى وارد شده كه شیعه و سنى از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) و ائمه معصومین (علیه السلام ) در كتاب‌هاى خویش نقل كرده اند.

1- خدا، خود پاداش روزه است

از جمله احادیث جالب در این باره حدیثى است كه بسیارى از اهل حدیث آن را نقل كرده كه رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود:

قال الله تبارك و تعالى : الصوم لى و انا اجزى به .(1)

خداى تبارك و تعالى فرمود:روزه براى من است و من خود پاداش آن هستم .‌ (یا من خود به آن پاداش دهم ).

توضیح :

این حدیث از دو جهت مورد بحث است :

اول - از نظر اعراب و به اصطلاح ادبى ، كه آیا كلمه ((اجزى )) را بصورت معلوم و ((متكلم وحده )) و فتح همزه و كسر زاء بخوانیم ؛

یعنى : من خود بدان پاداش دهم . یا به صورت مجهول - به ضم همزه و فتح زاء - یعنى من خود پاداش آن هستم .

دوم - از نظر معنا. بنابر هر دو معنى ، این بحث پیش آمده كه چگونه است چنین تعبیرى درباره عبادتهاى دیگر مانند نماز، حج ، جهاد و امثال آنها و در روایات ذكر نشده است ؟ و این سؤال پیش آمده كه مگر عبادت‌هاى دیگر براى خدا نیست و خدا بدانها پاداش نمى دهد؟

پس چرا این تعبیر فقط در مورد روزه بكار رفته است؟

اهل تحقیق و بزرگان حدیث در معناى آن وجوهى ذكر كرده اند، كه شاید از همه بهتر و بى اشكال تر معناى ذیل باشد:

((عبادات دیگر مانند نماز و روزه به هر حال توام با عمل است و خواه ناخواه دیگران آن عمل را مشاهده مى كنند اگر چه نیت انجام دهنده صد در صد خالص و براى خدا باشد، و همان مشاهده مردم سبب تقدیر و تمجید آنها خواهد شد، و یا در امثال جهاد، گذشته از تمجید مردم ، از غنائم جنگى نیز بهره مادى مى برند.

بدین ترتیب بخشى - ولو اندك - از پاداش خود را در دنیا دریافت مى دارند. اما شخص روزه دار هیچگونه عملى در ظاهر انجام نمى دهد و عبادت او همان امساك از خواسته هاى نفسانى و ترك لذت‌ها و شهوات براى خدا و قصد انجام دستور الهى است كه در ظاهر هیچ نشانه و نمودى ندارد، و این خداى متعال است كه از عمل و نیت او آگاه است و پاداش او را باید بدهد و یا خود پاداش آن خواهد بود.))

2- زكات بدن، روزه است

این روایت در كتاب‌هاى زیادى از كتب حدیث از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل شده كه فرمود:

لكل شى ء زكاة و زكاة الابدان الصیام .(2)

هر چیزى را زكاتى است و زكات بدنها روزه است .

و در نهج البلاغه نیز به همین گونه از امیرالمؤمنین (علیه السلام ) نقل شده است .(3)

توضیح :

براى توضیح این حدیث نیز باید بگوییم همانگونه كه در این روایت و روایات دیگر آمده ، براى هر عضوى از اعضاى بدن زكاتى بیان فرموده اند، و زكات بدن را نیز روزه ذكر كرده اند.

زكات ظفر و پیروزى را ((عفو)) و بخشش ؛

زكات جمال و زیبایى را ((عفاف )) و پاكدامنى ؛

زكات علم را ((نشر)) و ((تعلیم )) آن به دیگران ؛

زكاة ((جاه )) و آبرومندى را ((شفاعت )) و وساطت براى رفع گرفتارى گرفتاران ؛

و امثال اینها ذكر كرده اند. البته معناى زكات كه نمو و یا تزكیه و پاكى باشد با آنچه در این روایات ذكر شده مناسب است ، و روزه نیز این نقش را دارد كه بدن را از نظر ظاهرى و معنوى پاك و پاكیزه كرده و یا براى اطاعت و فرمانبردارى خداى تعالى رشد مى دهد. شاهد بر این مطلب روایات دیگرى است كه از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده كه فرمود:

صوموا تصحوا(4)

((روزه بگیرید صحیح و سالم شوید.))

در سخنان امیرالمؤمنین (علیه السلام ) آمده است ، كه فرمود:

الصیام احد الصحتین .(5)

((روزه یكى از دو بخش سلامتى است .))

3 - روزه دار پیوسته در حال عبادت خداست

از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده كه فرمود:

نوم الصائم عبادة و صمته تسبیح .(6)

((خواب روزه دار عبادت است و لب فرو بستن و سكوت او تسبیح .))

و حدیث دیگرى فرمود:

الصائم فى عبادة الله و ان كان نائما على فراشه مالم یغتب مسلما.(7)

((روزه دار پیوسته در حال عبادت است اگر چه در بسترش خوابیده باشد در صورتى كه غیبت مسلمانى نكند.))

4 - دعاى روزه دار مستجاب است

از حضرت ابوالحسن (علیه السلام)(8)روایت شده كه فرمود:

دعوة الصائم یستجاب عند افطاره ، و قال : ان لكل صائم دعوة ، و قال : نوم الصائم عبادة ، و صمته تسبیح ، و دعاؤ ه مستجاب ، و عمله مضاعف ، و قال : ان للصائم عند افطاره دعوة لاترد.(9)

((دعاى روزه دار در وقت افطار مستجاب شود،و نیز فرمود: براى هر روزه دارى دعایى است (مستجاب ).

و نیز فرمود: خواب روزه دار عبادت است و لب فرو بستن و سكوت او تسبیح ، و دعایش مستجاب گردد، و (پاداش ) عمل او دو چندان است .

و نیز فرمود: براى روزه دار در هنگام افطار دعایى است كه باز نگردد. (و به اجابت رسد.)

و از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) نیز روایت شده كه فرمود:

لا ترد دعوة الصائم .(10)

((دعاى روزه دار باز نگردد.))

و نیز از آن حضرت (علیه السلام ) روایت شده كه فرمود:

اربعه لا ترد لهم دعوة و یفتح لهم ابواب السماء و یصیر الى العرش : دعاء الوالد لولده ، و المظلوم على من ظلمه ، و المعتمر حتى یرجع ، و الصائم حتى یفطر.(11)

((چهار گروهند كه دعایشان بازنگردد و درهاى آسمان براى آنها باز شود و دعاشان به عرش الهى رسد؛ دعاى پدر براى فرزند، نفرین ستمدیده بر ستمكار خود، دعاى كسى كه عمره بجاى آورد تا باز نگردد، دعاى روزه دار تا وقتى كه افطار كند.)

5 - خوشحالى روزه دار در دنیا و آخرت

یشیخ صدوق (رحمه الله ) در كتاب خصال به سندش از امام صادق (علیه السلام ) روایت كرده كه فرمود:

للصائم فرحتان : فرحة عند الافطار، و فرحة عند لقاءالله .(12)

((روزه دار را دو خوشحالى است ، یك خوشحالى در وقت افطار، و خوشحالى دیگر هنگام دیدار خدا.))

در حدیث دیگر از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) اینگونه روایت شده :

للصائم فرحتان : فرحة عند فطره ، و فرحة یوم القیامة و لخلوف فم الصائم اطیب عندالله من ریح المسك.(13)

((روزه دار را دو خوشحالى است ، یك خوشحالى وقت افطار او، و خوشحالى دیگر در روز قیامت ، و همانا آب دهان روزه دار نزد خدا خوشبوتر است از بوى مشك .))

و در روایت دیگرى كه قسمتى از آن قبلا نقل شده از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده كه فرمود:

قال الله تبارك و تعالى : كل عمل ابن آدم هو له غیر الصیام هو لى و اءنا اجزى به ، و الصیام جنة العبد المؤمن یوم القیامة كما یقى احدكم سلاحه فى الدنیا، و ... .(14)

((خداى تبارك و تعالى فرموده : هر عملى از اعمال فرزندان آدم از آن اوست جز روزه كه از آن من است و منم پاداش آن ، و روزه سپر بنده مؤمن است در روز قیامت ، همانگونه كه اسلحه شما را در دنیا نگه مى دارد، و همانا آب دهان روزه دار نزد خدا خوشبوتر است از بوى مشك ، و روزه دار دو بار خوشحال شود: یكى آنگاه كه افطار كند و بخورد و بیاشامد، و دیگرى هنگامى كه مرا دیدار كند و او را به بهشت برم .))

البته در فضیلت اصل روزه روایات بسیارى دیگرى نیز هست مانند اینكه ائمه معصومین (علیه السلام ) فرموده اند:

روزه سپرى است از آتش دوزخ .(15)

فرشتگان براى روزه دار دعا و استغفار مى كنند.(16)

روزه روى شیطان را سیاه مى كند.(17)

پی نوشت ها:

1.مكارم الاخلاق ، ص 256؛ مجالس شیخ - طبق نقل بحارالانوار، ج 96، ص 256؛ كنزالعمال ، ح 23612.

2.امالى صدوق (رحمه الله )، ص 37؛ محاسن برقى ، ص 72؛ نوادر راوندى ، ص 4؛ بحارالانوار، ج 96، ص 257.

3.نهج البلاغه ، ابواب الحكم ، رقم 136.

4.بحارالانوار، ج 96، ص 255.

5.غررالحكم ، ج 2، ص 27.

6.بحارالانوار، ج 96، ص 248.

7.بحارالانوار، ج 96، ص 247.

8.ابوالحسن كنیه امیرالمؤمنین (علیه السلام ) و امام كاظم و امام رضا (علیه السلام ) است و ظاهرا در اینجا منظور امام كاظم (علیه السلام ) باشد.

9.بحارالانوار، ج 93، ص 360.

10.بحارالانوار، ج 96، ص 256.

11.همان .

12.خصال صدوق ، ج 1، ص 44.

13.امالى طوسى (رحمه الله )، ج 2، ص 110.

14.خصال صدوق ، ج ، ص 55.

15.بحار الانوار، ج 96، ص 249 و 251 و 255.

16.بحارالانوار، ج 96، ص 253.

17.بحارالانوار، ج 96، ص 255 و 256.