قلم بر قلب سفید کاغذ نمی گذارم و با استفاده از تکنولوژی های جدید نظیر رایانه نوشتن انشایم را البته با نام خدا آغاز می کنم.
موضوع انشایم که دیشب اشک و آه مادرم و قهقهه های پدرم را بدرقه ی خود داشت «ترس» است. تا همین دیشب مجبور شده بودم کلی جوراب های معطر پدرجانم را بشویم، پیراهن های چروکش را اتو بزنم و روزی نیم ساعت انگشتان پایش را ماساژ بدهم!
قلم بر قلب سفید کاغذ نمی گذارم و با استفاده از تکنولوژی های جدید نظیر رایانه نوشتن انشایم را البته با نام خدا آغاز می کنم.
موضوع انشایم که دیشب اشک و آه مادرم و قهقهه های پدرم را بدرقه ی خود داشت «ترس» است. تا همین دیشب مجبور شده بودم کلی جوراب های معطر پدرجانم را بشویم، پیراهن های چروکش را اتو بزنم و روزی نیم ساعت انگشتان پایش را ماساژ بدهم! برای این که لطف کند و برایم مثل همیشه انشا بنویسد و من از جنابعالی (معلم خوب و نمونه ام) نمره ی صفر بگیرم. آخر پدرم استاد ادبیات است و بعد از نوشتن انشایم هیچ کس توی کتش نمی رفت که من که وقتی نام و نام خانوادگیم را می نویسم 6 تا غلط فاحش دارم آن انشا را نوشته باشم!! البته این طور ها هم نیست چون از قدیم هم گفته اند پدر کو ندارد نشان از پسر... شایدم برعکس! اما خب پدر جان من وقتی می خواهد به من بگوید بیا صبحانه بخور به شیوه ی فردوسی و سعدی گفتمان می کند و می گوید:« پور من بیا ناشتایی تناول کن تا گوارای وجودت شود و رویین تن باشی» یا حتی دور از جان شما بلد نیست دعوایم کند و به جای ... بر سرت می گوید:«تراب پاک این سرزمین دو دستی فرود آید بر فرق سرت که سطح لیاقتت پایین است»
خلاصه سرتان را درد نیاورم دیشب بود که با پدرم رفتیم برای خانه خرید کنیم، از پاگرد پله ها که می آمدیم بالا، پدر جان کلی نایلون از دست ها و گردن من آویزان کرده بود و من مثل چوب رختی راست و محکم راه می رفتم و شبیه درخت هفت میوه شده بودم! خودش هم کلی کیسه پلاستیکی حاوی نان و تخم مرغ و پودر لباسشویی و مایع ظرفشویی و... را حایل شکم برآمده اش کرده بود و نفس زنان پشت سر من می آمد تا در صورت سکندری خوردن و افتادن پسر عزیز تر از جانش او را مهار کند.
همین طور که هن و هن کنان از پله ها می کشیدیم بالا صدای جیغ نخراشیده و نتراشیده ای مثل مته ی کمپرسور رفت روی اعصابمان و پس از آن هم مادرجانم با استیصال تمام نام کوچک پدرم را به مانند فردی در حال احتضار از نای جان فریاد کشید«این جمله رو بابام بعدش گفت و گرنه...» : هوشنگ، هووووووووووووووووشنگ، هوششششششششنگ...»
پدر جانم بعد از شنیدن صدای جیغ و ناله های همسر مهربان تر از جانش دقیقا مثل مرد عنکبوتی،البته مرد عنکبوتی ای که فقط بلد است هر چه سر راهش قرار دارد را ویران کند همه چیزهایی که دستش بود را هوار کرد بر فرق سرم و دور از جانتان از روی جنازه ی من رد شد و خود را به آپارتمانمان رساند.
من که از هیکل 30 کیلویی ام فقط رگ غیرتم باقی مانده بود با ردی که از راه پله باریک خانه روی کالبد نزارم(از سخنان ادبی پدر کش رفتم)باقی مانده بود به سمت آپارتمان خزیدم.
چشمتان روز بد نبیند مادر با رنگ و رویی پریده لب پنجره آشپزخانه چمباتمه زده بود ، پرده ی گلدار آویخته از میل پرده را به سر کشیده، دو دستش را مقابل چشمان گرفته و یک در میان پدر را به همان شیوه ای که پیش از این گفتم صدا می کرد.
پدر جان من هم که یک هو خودش را زورو فرض کرده بود (البته با اختلاف وزنی حداقل 50 کیلویی)پرید روی کاناپه، به اطراف نگاهی کرد و جست زد روی زمین و شروع کرد به رجز خوانی که:«دیو سفید با شی از پای درت می آورم، اسفندیار باشی پوزه ات را به خاک می مالم، اشکبوس باشی به زانو می افتی و...»
من بیچاره هم که می ترسیدم پدر جان مرا با سهراب اشتباه بگیرد با لرزشی معادل زلزله ای ده ریشتری پشت کاناپه ای که هنرنمایی می کرد سنگر گرفته بودم.
پدرجان همین طور که دور برداشته بود به جایی که مادر نشان می داد چشم دوخت و ناگهان مثل تندیسی میخکوب شد. بعد با تعجب رو کرد به مادر جان که بید مجنون را از رو برده بود و گفت:«پس کو این ناجوانمردی که آمده دزدی.؟»
مادرجان با جیغی دهشتناکی پدر را مخاطب قرار داد که:«دزد کجا بود؟ این ذلیل مرده رو بکش و خلاصم کن ، یه ساعته داره جلوم رژه می ره!!»
من هاج و واج مانده بودم به پدر نگاه می کردم که دستش را روی شکمش گذاشته و قهقهه سر داده بود و وقتی با دمپایی آن ناجوانمرد را خلاص کرد تازه فهمیدم...
دزد خانه ما سوسک بود!!!!
پی نوشت 1: این انشاء را پدرم ویرایش کرده اما حتم دارم شما به من صفر مرحمت نمی کنید.
پی نوشت2: من و پدرم به خاطر خنده های آن شب هنوز از خوردن شام و ناهار محرومیم و نان خشک سق می زنیم دعا بفرمایید مادر از استر شیطان به زیر آید...
م9
کارشناسان، پزشکان و صاحبنظران متعددی بارها و بارها در خصوص فواید شیر مادر داد سخن داده اند و مادران را از دادن شیر خشک به کودکانشان برحذر داشته اند. در این مقال می خواهیم دلایل این مهم را برشمریم.
فواید شیر مادر برای نوزاد:
1- شیر مادر بر ضریب هوشی نوزاد اثر دارد.
2- شیر مادر باعث تقویت عملکرد ریه های نوزاد می شود و از مشکلات تنفسی و تنگی نفس جلوگیری می کند.
3- شیر مادر دارای اسیدهای چرب، قند لاکتوز، آب و اسید آمینه است.
4- شیر مادر ضد بیماری است، چرا که آنتی بادی های بدن مادر از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود.
5- شیر مادر از نوزاد در برابر پنومونی (ذات الریه)، مسمومیت غذایی، برونشیت، عفونت های میکروبی، آنفلوآنزا، عفونت گوش، آلرژی، جوش، اسهال و سرخجه محافظت می کند.
6- شیر مادر دارای حداقل 100 جزء است که در شیرخشک یافت نمی شود.
7- مکیدن سینه مادر به رشد فک نوزاد کمک می کند و کودکی که دارای فک محکمی باشد، دندان های سالمی خواهد داشت.
8- شیر مادر دارای فواید روانشناسی نیز هست و به این ترتیب کودک به مادر وابسته می شود چرا که در زمان تولد، نوزاد تا فاصله 30 تا 38 سانتی متری خود را می بیند و این فاصله ای است که بین صورت مادر و نوزاد وجود دارد.
9- کودکانی که از شیر مادر خورده اند، تا سن 15 سالگی کمتر دچار دیابت نوع یک، بیماری MS، بیماری قلبی و سرطان می شوند.
10- کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند مشکلات روانشناختی، رفتاری و یادگیری کمتری دارند.
11- شیر مادر به دلیل برخورداری از ترکیبی متشکل از پروتئین، چربی، کربوهیدرات و مایعاتی برای رشد مغز و بدن لازم بهترین غذای نوزاد به شمار می رود.
12- شیرمادر خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را کم می کند.
13- شیرمادر از بسیاری از بیماری ها و مشکلات دوران بزرگسالی نیز جلوگیری می کند. این مشکلات و بیماری ها عبارتند از: چاقی و اضافه وزن، افزایش فشار خون، افزایش کلسترول خون، اگزما، دیابت، آسم و لوسمی (سرطان خون).
14- تغذیه نوزاد با شیر مادر در سال اول زندگی، میزان بیماری ها و مرگ و میر ها را کاهش می دهد.
* نوزاد وقتی خسته شد، می تواند پس از مدتی صبر و دوباره شروع به مکیدن کند، اما در تغذیه با شیشه شیر این امر ممکن نیست.
خواص موجود در شیرمادر
* در اولین روز تولد، کلستروم ( colostrum) که مایعی زرد رنگ و غنی از آنتی بادی است از سینه مادر خارج می شود. این مایع، سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت و از او در مقابل بیماری ها محافظت می کند.
* هنگامی که نوزاد شیر مادر را می مکد، در ابتدا، شیر آبکی و شیرین است و بعد از مدتی مکیدن، شیر چرب تر و سفت می شود و احتیاجات نوزاد را برای رشد تامین می کند.
* شیر مادر بر اساس تغییرات آب و هوا تغییر می کند، مثلا حتی در هوای گرم هم، نوزاد احتیاجی به آب ندارد، چون ترکیب شیر مادر تغییر و این نیاز را مرتفع می کند.
* شیر مادر دارای مواد مغذی، آنتی بادی، هورمون، آنتی اکسیدان و دیگر موادی است که نوزاد به آن احتیاج دارد.
* شیر مادر از مواد مغذی موجود در خون و ذخیره غذایی بدن مادر تامین می شود.
* یک مادر سالم روزانه 644 تا 756 گرم شیر تولید می کند. برای تولید این مقدار شیر، 500 کالری انرژی لازم است.
* شیر مادر دارای 330 میلی گرم کلسیم در هر لیتر است.
از کجا بفهمیم که مقدار شیر مادر برای تغذیه نوزاد کافی است؟
- نوزاد غالبا هر 8 تا 12 ساعت یک بار، شیر می خواهد.
- نوزاد 10 تا 15 دقیقه از هر سینه مادر شیر می خورد.
- نوزاد باید حداقل 6 عدد پوشک را در روز خیس کند.
- در ماه اول، نوزاد حداقل 3 بار در روز مدفوع می کند. مدفوع نوزاد زرد و نرم است.
- نوزادان در ابتدا، وزن کم می کنند. اما در عرض 2 هفته تغذیه با شیر مادر، به وزن اولیه خود می رسند.
- نوزاد از ابتدای تولد تا 4 ماهگی، باید 113 تا 117 گرم در هفته، وزن اضافه کند.
15- شیر مادر دارای اسید چربی است که به رشد مغز نوزاد کمک می کند.
16- نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر از اضافه وزن رنج می برند و وزن و قد مناسب تری نسبت به سن خود دارند.
17- نوزادان نارسی که شیر مادر می خورند، بهتر رشد می کنند و ضریب هوشی بالاتری نسبت به نوزدان نارسی که شیر خشک می خورند، دارند.
18- شیر مادر همیشه آماده است و احتیاج به گرم کردن و میکروب زدایی ندارد.
و...
فواید شیرمادر برای مادر
1- شیردهی احتمال بارداری مجدد را کاهش می دهد.
2- مادرانی که به نوزاد خود شیر داده اند، از بیماری پوکی استخوان، سرطان های خاص بانوان و دیابت نوع 2 و سلیاک (عدم تحمل گلوتن گندم) در امان هستند.
3- شیردهی موجب کاهش وزن مادر می شود. مادر مقدار زیادی کالری را برای ساخت شیر از دست می دهد، در نتیجه افزایش وزن دوران بارداری اش کاهش می یابد.
4- از نظر اقتصادی ارزان ترین و مناسب ترین شیر برای نوزاد، شیر مادر است.
5- مادری که شیر خود را به کودک می دهد، از نظر روحی و جسمی رشد می کند، کمتر از احساس خستگی و اضطراب و دلواپسی رنج می برد و حسی قوی برای برقراری ارتباط با نوزاد خود دارد.
تفاوت شیرمادر با شیر خشک
* نوزاد، پروتئین و چربی شیر مادر را بهتر از شیر خشک هضم می کند.
* ترکیبات شیر خشک تا اندازه ای شبیه ترکیبات شیر مادر است، اما مقدار مواد مغذی آن برای همه نوزادان یکسان است. در حالی که شیر هر مادری متناسب با نوزاد خودش است.
* در نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می شوند، اسهال 3 تا 4 برابر بیشتر رخ می دهد.
* تحقیقاتی که به تازگی انجام شده ، نشان می دهد کودکانی که از شیر مادر استفاده می کنند، در دوران کودکی دچار اضافه وزن نمی شوند. در حالی که نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند 20 تا 30 درصد بیشتر احتمال اضافه وزن وجود خواهد داشت.
* نوزادانی که در 3 ماه اول زندگی از شیر مادر استفاده می کنند، 34 درصد کمتر از نوزادانی که از شیر خشک تغذیه شده اند احتمال ابتلا به دیابت وابسته به انسولین را خواهند داشت.
* نوزادانی که از شیرمادر خوار تغذیه شده اند، در بزرگسالی کمتر دچار پرفشاری خون و بیماری های قلبی می شوند.
م9