تبیان، دستیار زندگی

تفاوت درجات معصومان

ش12) عصمت قبل از نبوت یا امامت با عصمت بعد از آن چه فرقى دارد؟

به عقیده ما شیعیان، تمامى پیامبران و امامان(علیهم السلام) چه پیش از نبوت و امامت و چه پس از آن، داراى عصمت بوده اند ویژگى هاى عصمت در این دو مرحله زمانى، تفاوت چندانى با یكدیگر ندارد. البته روشن است كه برخى از مراتب عصمت ـ یعنى عصمت در دریافت وحى و نیز عصمت در ابلاغ و تبیین معارف وحیانى ـ پیش ازنبوت و امامت قابل طرح نیست; اما عصمت از گناه و خطا و نیز عصمت در اعتقادات، تمام دوران زندگى معصومین را پوشش مى دهد. براى فهم بهتر مطلب، توضیح دو نكته ضرورى است

ش 1) عصمت قبل از نبوت و امامت، گستره وسیعى دارد و سالهاى آغاز زندگى را نیز در برمى گیرد. پرسشى كه در اینجا باید بدان پرداخت این است كه قبل از رسیدن به سنّ تكلیف، گناهى قابل تصور نیست، پس چگونه مى توان سخن از عصمت به میان آورد؟

در پاسخ باید گفت(118) كه هر چند در انسانهاى معمولى، آمادگى براى پذیرش تكالیف الهى از حدود نه یا پانزده سالگى آغاز مى شود، اما مى توان نسبت به انسانهاى مختلف، زمان تكلیف را متفاوت دانست. بى شك، همه ما افراد خرد سالى را سراغ داریم كه از نظر رشد عقلى و شناخت و آگاهى و قدرت تصمیم گیرى، با افراد بزرگسال برابرى مى كنند. حال اگر این افراد، قبل از سنین متعارف به تكلیف مى رسیدند، نه محال عقلى لازم مى آمد و نه با عدل و حكمت الهى منافات داشت التبه مشیّت الهى بر این قرار گرفته است كه از این تفاوتها و ویژگیهاى فردى چشم پوشى شود و زمان تكلیف همه انسانها، یكسان تلقّى گردد; اما درباره پیامبران و امامان، كه راهنماى مردمان و حجت الهى اند، وضعیّت به گونه اى دیگر است، و باریابى گروهى از آنان به مقام نبوت و امامت در سنین خردسالى، مهر تأییدى بر تكلیف پذیرى آنان در آن سنین به شمار مى آید. چنانكه به فرموده قرآن كریم، حضرت عیسى و یحیى(علیهم السلام) در كودكى به پیامبرى رسیدند.(119)و براساس روایات و شواهد مسلّم تاریخى، عده اى از ائمه شیعه، در خردسالى، مسئولیت امامت و رهبرى امت را به عهده گرفتند.(120)م

ش2) عصمتِ پس از نبوت و امامت، به دلایلى كه در جاى خود مطرح گردیده، اختیارى است و ریشه در شایستگى هایى دارد كه با تلاش خود معصومان(علیهم السلام) به دست آمده است. اما عصمت پیش از نبوت و امامت، اگر هم غیر اختیارى باشد، نقصى براى آنان به حساب نمى آید; زیرا ملاك برترى معصومین، عصمت اختیارى در سنین بزرگسالى است، و عصمت در خردسالى، پاداش قبل از عمل به شمار مى آید

«وقتى خداوند مى داند كه فردى در آینده زندگى خود، چه مسیرى را انتخاب مى كند، به میزان انتخاب او و تلاش مداوم آینده اش، او را از نخستین روز زندگى مورد لطف و عنایت قرار مى دهد و از لغزشها مصونش مى دارد.»(121)م

 

گاهی به نگاهت نگاه کن  !

انیشتین می‌گفت : « آنچه در مغزتان می‌گذرد، جهانتان را می‌آفریند. »

استفان کاوی (از سرشناسترین چهره‌های علم موفقیت) احتمالاً با الهام از همین حرف انیشتین است که می‌گوید:« اگر می‌خواهید در زندگی و روابط شخصی‌تان  تغییرات جزیی به وجود آورید به گرایش‌ها و رفتارتان توجه کنید؛ اما اگر دلتان می‌خواهد قدم‌های کوانتومی بردارید و تغییرات اساسی در زندگی‌تان ایجاد کنید باید نگرش‌ها و برداشت‌هایتان را عوض کنید .»

 او حرفهایش را با یک مثال خوب و واقعی، ملموس‌تر می‌کند:« صبح یک روز تعطیل در نیویورک سوار اتوبوس شدم. تقریباً یک سوم اتوبوس پر شده بود. بیشتر مردم آرام نشسته بودند و یا سرشان به چیزی گرم بود و درمجموع فضایی سرشار از آرامش و سکوتی دلپذیر برقرار بود تا اینکه مرد میانسالی با بچه‌هایش سوار اتوبوس شد و بلافاصله فضای اتوبوس تغییر کرد. بچه‌هایش داد و بیداد راه انداختند و مدام به طرف همدیگر چیز پرتاب می‌کردند. یکی از بچه‌ها با صدای بلند گریه می‌کرد و یکی دیگر روزنامه را از دست این و آن می‌کشید و خلاصه اعصاب همه‌مان توی اتوبوس خرد شده بود. اما پدر آن بچه‌ها که دقیقاً در صندلی جلویی من نشسته بود،  اصلاً به روی خودش نمی‌آورد و غرق در افکار خودش بود. بالاخره صبرم لبریز شد و زبان به اعتراض بازکردم که: «آقای محترم! بچه‌هایتان واقعاً دارند همه را آزار می‌دهند. شما نمی‌خواهید جلویشان را بگیرید؟» مرد که انگار تازه متوجه شده بود چه اتفاقی دارد می‌افتد، کمی خودش را روی صندلی جابجا کرد و گفت: بله، حق با شماست. واقعاً متاسفم. راستش ما داریم از بیمارستانی برمی‌گردیم که همسرم، مادر همین بچه‌ها٬ نیم ساعت پیش در آنجا مرده است. من واقعاً گیجم و نمی‌دانم باید به این بچه‌ها چه بگویم. نمی‌دانم که خودم باید چه کار کنم و ... و بغضش ترکید و اشکش سرازیر شد.»

 استفان کاوی بلافاصله پس از نقل این خاطره می‌پرسد:« صادقانه بگویید آیا اکنون این وضعیت را به طور متفاوتی نمی‌بینید؟ چرا این طور است؟ آیا دلیلی به جز این دارد که نگرش شما نسبت به آن مرد عوض شده است؟ » و خودش ادامه می‌دهد که:« راستش من خودم هم بلافاصله نگرشم عوض شد و دلسوزانه به آن مرد گفتم: واقعاً مرا ببخشید. نمی‌دانستم. آیا کمکی از دست من ساخته است؟ و....

 اگر چه تا همین چند لحظه پیش ناراحت بودم که این مرد چطور می‌تواند تا این اندازه بی‌ملاحظه باشد٬ اما ناگهان با تغییر نگرشم همه چیز عوض شد و من از صمیم قلب می‌خواستم که هر کمکی از دستم ساخته است انجام بدهم .»

« حقیقت این است که به محض تغییر برداشت٬ همه چیز ناگهان عوض می‌شود. کلید یا راه حل هر مسئله‌ای این است که به شیشه‌های عینکی که به چشم داریم بنگریم؛ شاید هرازگاه لازم باشد که رنگ آنها را عوض کنیم و در واقع برداشت یا نقش خودمان را تغییر بدهیم تا بتوانیم هر وضعیتی را از دیدگاه تازه‌ای ببینیم و تفسیر کنیم . آنچه اهمیت دارد خود واقعه نیست بلکه تعبیر و تفسیر ما از آن است که به آن معنا و مفهوم می‌دهد.»

دکتر کاوی با این صحبتش آدم را به یاد بیت زیبای مولانا می‌اندازد که:

« پیش چشم ات داشتی شیشه‌ی کبود         لاجرم عالم کبودت می‌نمود »

* تغییر عادت منفی به مثبت *

در آمریكا در انبار كالایی، كارگر بی سوادی كار می كرد. او موظف بود تعداد كالای داخل هر گونی را شمارش كرده و درصورت صحیح بودن مقدار آن، روی گونی بنویسد* All  Correct* و چون این كاگر بی سواد بود و طرز نوشتن این كلمه را بلد نبود با استفاده از صدای اول كلمه ها، علامتی روی گونی ها می گذاشت به این صورت كه به جای* All  * از * O * و به جای * Correct *  از * K * استفاده می كرد و به جای كلمه ی* All Correct* روی گونی ها می نوشت * O.K * استفاده از كلمه ی * O.K * به تدریج همه گیر شده و امروزه مردم سراسر دنیا، این اصطلاح را به خوبی می شناسند و به كار می برند.

كلمه ها عقاید شكل گرفته و افكار بیان شده هستند به عبارت ساده آن چه می گویی فكری است كه بیان می شود. كلمه ها و اندیشه ها دارای امواجی نیرومند هستند كه به زندگی و امورمان شكل می دهند.

اگر یك كارگر بی سواد بتواند یك اصطلاحی را در دنیا شایع كند؛ پس من و تو، ما و شما به طور حتم می توانیم استفاده از كلمه ها و اصطلاح های مثبت را در سطح كل ایران گسترش داده و انرژی مثبت  را بین همه پخش كنیم. فكر می كنید چرا حضرت محمد می فرمایند: *فرزندان خود را به نام های نیك خطاب كنید.*

امروزه ثابت شده كه كلمات منفی نیروی منفی به سمت شخص می فرستند و او را به سمت منفی و بیماری سوق می دهند به طور مثال وقتی به ما می گویند خسته نباشی دراصل خستگی را به یادمان می آورند و ناخودآگاه احساس خستگی می كنیم (روی خودتان امتحان كنید) اما اگر به جای آن از یك عبارت مثبت استفاده شود نیروی مثبت و سازنده به افراد هدیه می دهیم.

 

مثال:

به جای پدرم درآمد؛ بگوییم: خیلی راحت نبود

 

به جای خسته نباشید؛ بگوییم: خدا قوت

 

به جای دستت درد نكنه؛ بگوییم: ممنون از محبتت- سلامت باشی

 

به جای ببخشید مزاحمتون شدم؛ بگوییم: از این كه وقت خود را در اختیار من گذاشتید متشكرم

 

به جای لعنت بر پدر كسی كه اینجا آشغال بریزد؛ بگوییم: رحمت بر پدر كسی كه اینجا آشغال نمی ریزد

 

به جای گرفتارم؛ بگوییم: ‌در فرصت مناسب با شما خواهم بود

 

به جای دروغ نگو؛ بگوییم: راست می گی؟ راستی؟

 

به جای خدا بد نده؛ بگوییم: خدا سلامتی بده

 

به جای قابل نداره؛ بگوییم: هدیه برای شما

 

به جای شكست خورده؛ بگوییم: با تجربه

 

به جای مگه مشكل داری؛ بگوییم: مگه مسئله ای داری؟

 

به جای فقیر هستم؛‌بگوییم: ثروت كمی دارم

 

به جای بد نیستم؛ بگوییم:‌ خوب هستم

 

به جای بدرد من نمی خورد؛ بگوییم: مناسب من نیست

 

به جای مشكل دارم؛ بگوییم: مسئله دارم

 

به جای جانم به لبم رسید؛ بگوییم: خیلی راحت نبود

به جای فراموش نكنی؛ بگوییم: یادت باشه

 

به جای داد نزن؛‌بگوییم: آرام باش

 

به جای من مریض و غمگین نیستم؛‌بگوییم:‌من سالم و با نشاط هستم

به جای غم آخرت باشد؛ بگوییم: شما را در شادی ها ببینم

 

شما هم می‌تونید به این لیست مواردی رو اضافه كنید و برای دیگران بفرستید....

 

وقتی بعد از مدتی همدیگر را می‌بینیم، به جای توجه كردن به نقاط ضعف همدیگر و نام بردن از آنها مثل:

 *چه قدر چاق شدی*، *چه قدر لاغر شدی*، *چه قدر خسته به نظر می‌آیی*، *چرا موهات را این قدر كوتاه كردی؟*، *چرا ریشت را بلند كردی؟*، *چرا توهمی؟*، *چرا رنگت پریده؟*، *چرا تلفن نكردی، چرا حال مرا نپرسیدی؟* و ...

بهتر است بگوییم: *سلام به روی ماهت، چه قدر خوشحال شدم تو را دیدم*، البته اگر مصّر باشیم كه حتماً دربارة همدیگر اظهار نظر كنیم، وگرنه می‌شود كه دربارة موضوعات مشترك صحبت كنیم J

مهربانی همیشه ارزشمندتر است

بانوى خردمندى در كوهستان سفر مى كرد كه سنگ گران قیمتى را در جوى آبى پیدا كرد. روز بعد به مسافرى رسید كه گرسنه بود.

بانوى خردمند كیفش را باز كرد تا در غذایش با مسافر شریك شود. مسافر گرسنه، سنگ قیمتى را در كیف بانوى خردمند دید، از آن خوشش آمد و از او خواست كه آن سنگ را به او بدهد.

زن خردمند هم بى درنگ، سنگ را به او داد.مسافر بسیار شادمان شد و از این كه شانس به او روى كرده بود، از خوشحالى سر از پا نمى شناخت. او مى دانست كه جواهر به قدرى با ارزش است كه تا آخر عمر، مى تواند راحت زندگى كند، ولى چند روز بعد، مرد مسافر به راه افتاد تا هرچه زودتر، بانوى خردمند را پیدا كند.

بالاخره هنگامى كه او را یافت، سنگ را پس داد و گفت:«خیلى فكر كردم. مى دانم این سنگ چقدر با ارزش است، اما آن را به تو پس مى دهم با این امید كه چیزى ارزشمندتر از آن به من بدهى. اگر مى توانى، آن محبتى را به من بده كه به تو قدرت داد این سنگ را به من ببخشى!»