وظیفه سیستم عصبی مرکزی عبارتست از: پردازش اطلاعات دریافتی و کنترل حرکات عضلات برای انجام کارهای خاص.
ام اس (multiple sclerosis) یا MS، یکی از بیماریهایی است که موجب تخریب میلین اعصاب در سیستم عصبی مرکزی میشود.
میلین، غشای پوشاننده اعصاب است که مانند یک عایق از آنها محافظت میکند. از بین رفتن میلین باعث تخریب اطلاعات در سیستم عصبی مرکزی میشود و علائم MS بروز میکند.
چه افرادی دچار MS میشوند؟
معمولا این بیماری در افراد 20 تا 50 ساله شایع است، اما در کودکان و افراد مسن نیز دیده میشود.
زنان دو برابر مردان و زودتر از آنها به این بیماری مبتلا میشوند.
علل بیماری MS چیست؟
دلیل این بیماری هنوز ناشناخته است.
20 سال پیش محققان دریافتند یک عامل خارجی مانند ویروس باعث تغییر عملکرد سیستم ایمنی بدن شده و این تغییر باعث میشود که سیستم ایمنی، میلین اعصاب را به عنوان یک مزاحم در نظر گرفته و به آن حمله کند.
البته این نظریه هنوز به اثبات قطعی نرسیده است، ولی حمله سیستم ایمنی به بافت عصبی بر اساس شواهد درست است.
این حمله به نام حمله خودایمنی خوانده میشود و در نتیجه MS، یک بیماری خودایمنی است.
در اثر حمله سیستم ایمنی بدن به بافت عصبی، التهاب رخ میدهد و میلین از بین میرود، در نتیجه پیامهای عصبی در طول عصب تخریب شده کندتر حرکت میکنند.
ممکن است بعد از حمله، برخی از میلینها دوباره ترمیم شوند و برخی دیگر برای همیشه از بین بروند.
با پیشرفت بیماری، بر تعداد اعصاب آسیبدیده افزوده میشود و فرد دچار اختلال بینایی، گفتاری، راه رفتن، نوشتن و حافظه میشود.
در خانوادههایی که فامیل درجه یک آنها دچار این بیماری باشد، شانس ابتلا به این بیماری زیاد است. در نتیجه برادر، خواهر، پدر و مادر و یا فرزند یک فرد مبتلا به ام اس، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند
MS یک بیماری ارثی است؟
گرچه هنوز این مسئله معلوم نیست، اما ژنتیک میتواند در این بیماری نقش داشته باشد.
عوامل محیطی نیز در ابتلای به این بیماری موثرند.
انواع MS
- ام اس عودکننده و فروکش کننده
- ام اس پیشرونده اولیه
- ام اس پیشرونده ثانویه
- ام اس پیشرونده و عود کننده
MS عودکننده و فروکش کننده
حدود 65 تا 80 درصد افراد مبتلا به ام اس، دچار این نوع می باشند.
این نوع یکی از شایع ترین انواع MS است.
ام اس عودکننده و فروکش کننده، دارای حملات حاد غیرقابل پیشبینی همراه با بدتر شدن علائم و سپس بهبودی کامل، نسبی و یا عدم بهبودی برخی از عملکردها است.
در این نوع ام اس، علائم به طور کامل و یا نسبی ناپدید میشوند و بهبودی رخ میدهد و مجددا حمله بیماری شروع میشود.
زمان بین بهبودی و تکرار حمله ممکن است هفتهها و یا چندین ماه طول بکشد.
MS پیشرونده اولیه
این نوع MS، دارای پیشرفت تدریجی، بدون هیچگونه عود و یا بهبودی می باشد.
تنها 15 درصد بیماران، دارای این نوع MS می باشند.
این نوع بیشتر در افراد بیش از 40 سال مشاهده میشود.
MS پیشرونده ثانویه
در ابتدا با یک دوره عودکننده و بهبودی آغاز میشود، اما بعد از آن پیشرفت میکند.
بخش پیشرفت ممکن است طی مدت کوتاهی پس از شروع MS آغاز شود و یا ممکن است سالها بعد رخ دهد.
حدود 50 درصد از بیماران مبتلا به MS عودکننده و فروکش کننده، بعد از گذشت 10 سال به MS پیشرونده ثانویه مبتلا میشوند.
MS پیشرونده و عودکننده
این نوع MS دارای شیوع کمتری نسبت به سایر انواع آن است.
این نوع ام اس، دارای پیشرفت مداوم با حملات حاد است که ممکن است بهبود یابد یا نه.
افراد مبتلا به این نوع MS ممکن است در ابتدا به نوع پیشرونده اولیه دچار شوند.
علائم MS
- اختلالات بینایی (تاری دید، تشخیص نادرست رنگها، نابینایی در یک چشم و درد چشم)
- ضعف اندام، از دست دادن هماهنگی عضلات و عدم تعادل بدن
- گرفتگی عضلات، خستگی، بیحسی و سوزن سوزن شدن آنها
- از دست دادن احساسات، لکنت زبان، لرزش و یا سرگیجه
- اختلال در دفع مدفوع و ادرار
- تغییرات ذهنی (کاهش تمرکز، کمبود توجه و از دست دادن حافظه)
- افسردگی
- پارانویا (بیماری توهم و سوء ظن)
- خنده و گریه غیرقابل کنترل
مطالب مرتبط:
بیماریهای خودایمنی را بهتر بشناسیم
علائم و علل بیماری MS
کنترل و سرکوب بیماری MS
زنان دو برابر مردان ام اس میگیرند
9 روش برای طول عمر بیشتر در MS
ام اس خبر نمیکند؟
کلیپ های مرتبط:
علائم مشكوك به ام اس
بیماری ام اس