زندگی نامه سید احمد خاتمی
سید احمد خاتمى در سال 1339شمسى در سمنان متولد شد. پدر ایشان مرحوم سیّد مهدى مردى بسیار متدیّن و غیرتمند به شمار می آمد.
خاندان خاتمى از سادات معروف سمنان بوده و جدّ اعلاى این خاندان، مرحوم سیّد هاشم به حدّى محبوب و مورد عنایت مردم بوده است . پس از اتمام دوره ابتدایى دروس طلبگى را آغاز كرد. بعد از اتمام تحصیل ابتدایى، در حدود یازده سالگى دروس طلبگى را درحوزه علمیّه سمنان شروع كرد. ناگفته نماند سه سال راهنمایى را بهطور متفرّقه در دو سال امتحان داده، قبول شد و مقدارى از دروس دبیرستان را هم خواند، ولى در امتحانات شركت نكرد. تا سال 1354شمسى دروس مقدّماتى را در آن حوزه از محضر حضرات آقایان حجّة الاسلام و المسلمین سیّد محمد شاهچراغى و حجّة الاسلام و المسلمین محمد تقى نصیرى آموخت و سپس در سال 1354شمسى مهرماه همان سالى كه رژیم طاغوت مدرسه فیضیّه و دارالشّفاء را در اشغال در آورد وارد حوزه مقدّس قم شد و بیشتر دروس خوانده شده در حوزه سمنان را نزد مرحوم حجّة السلام و المسلمین مدرّس افغانى كه به تازگى از نجف آمده بود و تبحّر بسیار خوبى در ادبیّات داشت، تجدید كرده، دو باره خواند.
دروسی كه در حوزه علمیّه قم تحصیل نمود عبارتند از:
شرح لمعه را از محضر حضرت حجّة الاسلام و المسلمین آقاى فاضل هرندى، اصول الفقه را نزد حضرت حجّة الاسلام و المسلمین آقاى هادى مروى خراسانى، مكاسب را از محضر حضرات آیات ستوده، خزعلى، اشتهاردى و بنىفضل، رسائل را از محضر حجّة الاسلام و المسلمین آقاى موسوى، كفایة الاصول را از محضر حضرات آیات سیّد على محقّق داماد و دوزدوزانى، شرح منظومه و تجرید را از محضر حضرت آیة اللّه حاج شیخ یحیى انصارى شیرازى و جناب حجّة الاسلام و المسلمین آقاى دكتر احمد بهشتى فسائى، اسفار را از محضر فقیه متألّه حضرت آیة اللّه جوادى آملى و آیة اللّه حاج شیخ ابراهیم امینى، اشارات را از محضر فیلسوف و عارف معاصر حضرت آیة اللّه حسن زاده آملى، تفسیر را از محضر حضرت آیة اللّه مشكینى و حضرت آیة اللّه خزعلى، عهدنامه مالك اشتر نهجالبلاغه را از آیة اللّه حسین نورى همدانى، یك دوره خارج اصول و بخشهاى زیادى از فقه را از محضر حضرت آیة اللّه العظمى میرزا جواد آقا تبریزى، خارج اصولِ جلد اوّل كفایه و بحث خارج اجاره را از محضر آیة اللّه العظمى فاضل لنكرانى، مدّت هفت سال از درس فقه آیة اللّه منتظرى، نیز از محضر حضرات آیات آیة اللّه العظمى میرزا هاشم آملى، حضرت آیة اللّه العظمى وحید خراسانى و حضرت آیة اللّه العظمى شبیرى زنجانى استفاده كرد.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
عمده فعالیتهای فرهنگی سید احمد خاتمی در 4 بخش است:
بخش اول: تدریس
وی از سال 1364، تدریس دروس حوزوی را به صورت عمومی شروع كرده است. اگر چه قبل از آن به طور خصوصی چند دوره كتب مقدمات (جامع المقدمات، سیوطی، مغنی، مختصر المعانی و...) را تدریس كرده بود.
تا كنون 4 دوره معالم الاصول، 7 دوره اصول الفقه، 3 دوره شرح لمعه، 2 دوره مكاسب، 3 دوره رسائل و اینك (آذر 1383) مشغول پنجمین دوره تدریس كفایة الاصول است. وی مدت ده سال است كه به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال دارد، دوره اول تدریس خارج اصول را به اتمام رسانده و اینك (آذر 1383) مشغول تدریس دوره دوم خارج اصول است و از كتابهای فقهی بخشهایی از كتاب قصاص و دیات و تقریبا تمام كتاب الحج را تدریس كرده و اینك اشتغال به تدریس خارج كتاب صلوة دارد. در این مدت صدها طلبه از محضر وی بهرهمند شده و همچنان استفاده میكنند.
وی در كنار تدریس علوم مصطلح حوزوی از سال 1365 به تدریس سیره پیامبر و امامان (آذر 1383) در روزهای تعطیل (پنج شنبهها) رو آورد كه در سال 1380 یكدوره از این دروس به پایان رسید و اینك سه سال است كه پنج شنبهها تفسیر زیارت جامعه را دنبال میكند.
وی در سال 1367 به دستور برخی از بزرگان حوزه درس تفسیر شروع كرد و اینك شانزدهمین سال این درس است كه هر شب پس از نماز مغرب و عشاء، در مدرس امام مدرسه فیضیه دائر است و تا كنون تفسیر 8 جزء قرآن به پایان رسیده (تفسیر جزء آخر و 7 جزء اول) و اینك مشغول تفسیر هشتمین جزء قرآن كریم (سوره انعام) میباشند.
تا كنون 1660 جلسه تفسیری داشتهاند، درس تفسیر نهج البلاغه نیز در ایام تعطیل داشتهاند كه حدود دو سال است بحث موضوعی «امام علی (ع) و مخالفان حكومت» را از نگاه مولی در نهج البلاغه دنبال میكنند. خوشبختانه نوار كاست این درسها (گرچه نه به كیفیت عالی) موجود است.
وی كار اصلی خود راتدریس دانسته و سخت علاقهمند به آن است به گونهای كه در ایام تحصیل به هیچ وجه كار دیگری را جای آن قرار نمیدهد.
بخش دوم: تألیف
از سید احمد خاتمی تا كنون كتابهای زیر به چاپ رسیده است،
1ـ ابعاد جنگ در قرآن و حدیث
2ـ شایعه از نظر قرآن و حدیث
3ـ سیمای نفاق در قرآن
4ـ رسالت خواص
5ـ عبرتهای عاشورا
6ـ سیری در سیره سیاسی امام علی (ع)
7ـ سیمای حماس امام سجاد (ع)
8ـ مدیریت در قرآن و حدیث
9ـ اخلاق سیاسی
10ـ امر به معروف و نهی از منكر
11ـ در سایه سار حكمت علوی
12ـ مدیریت و تشكل در سیره امام هادی(ع)
13ـ نگاهی به مبانی تفكر امام خمینی پیرامون ولایت فقیه
14ـ فقه الاخلاق از دیدگاه شیخ انصاری
تا كنون بیش از 120 مقاله قرآنی، اخلاقی، تاریخی، فقهی و... از سید احمد خاتمی در برخی روزنامهها، هفته نامه، ماهنامهها و گاهنامهها منتشر شده است.
سید احمد خاتمی آثار فراوان چاپ نشده نیز دارد كه برخی از آنها عبارتند از:
1ـ كتاب الحج «به زبان عربی»
2ـ كتاب القصاص «به زبان عربی»
3ـ كتاب الاسیر فی الفقه الاسلامی «به زبان عربی»
4ـ شرح دعای مكارم الاخلاق
5ـ سیره نبوی (ص)
6ـ سیره امامان (ع)
7ـ اخلاق كارگزاران در اسلام
8ـ بحثی پیرامون اسباب النزول
9ـ مباحثی پیرامون «اخلاق قضاوت»
10ـ خانواده در اسلام
11ـ مجموعه دروسی پیرامون حضرت امام زمان عج و...
بخش سوم: خطابه
سید احمد خاتمی در عرصه خطابه نیز توفیق خوبی داشته و تاكنون در همه استانهای كشور و اغلب شهرستانها حاضر شده و به ایراد خطابه پرداخته است ویژگی خطابه سید احمد خاتمی عبارت است از:
1ـ با مطالعه صحبت كردن
2ـ منظم و مرتب بودن بحث
3ـ عمق قرآنی و روایی
4ـ به روز بودن و طرح مسائل سیاسی مورد نیاز
5ـ اعتدال در سخن
در سخنرانیهای وی هم قرآن و هم روایات و هم مسائل سیاسی در حد نیاز هست. وی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی تا كنون صدها برنامه اجراء كرده است و امت مسلمان ما استقبال خوبی از خطابههای وی داشته و دارند.
بخش چهارم: حضور در عرصه پایان نامهها
سید احمد خاتمی به عنوان استاد راهنما و داور در رسالة سطح چهار و سطح سوّم حوزه و نیز به عنوان استاد راهنما در مؤسسه پژوهشی امام خمینی و دانشكده شهید محلاتی سپاه خدمت میكنند و تا كنون رساله متعددی را در عرصه معارف دینی، فعالیتهای سیاسی، راهنمایی و ساماندهی كرده است.
فعالیتهای سیاسی:
سید احمد خاتمی قبل از پیروزی انقلاب همگام با رهبر كبیر انقلاب اسلامی امام خمینی در ستیز با رژیم منحط پهلوی بود و با ایراد خطابههای حماس علیه آن رژیم سیاه نقش مفیدی در روشنگری مردم ایفاء كرد و بعد از پیروزی انقلاب عمده راهی را كه برای خود برگزید كار فرهنگی بود كه از طریق تدریس ق، خطابه، تألیف آنرا دنبال كرد.
وی موضع سیاسی خود را "موضع ولایت فقیه" قرار داده است تا زمانی كه امام راحل در قید حیات بودند همراهی با آن امام بزرگوار و اینك همراهی با مقام معظم رهبری مدظله العالی وجهه همت اوست.
وی در كنار كار فرهنگی در عرصههایی كه نیاز بوده است موضعگیریهای مناسب سیاسی داشته كه در روزنامه و جرائد كشور منعكس شده است. او در طول8 سال دفاع مقدس در مواقع مورد نیاز در جبهههای حاضر شده و به وظیفه خود عمل نموده است.
سید احمد خاتمی هم اكنون عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو كمیسیون حوزه آن جامعه نماینده مردم كرمان در مجلس خبرگان رهبری، عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان، عضو هیأت مدیره مركز تحقیقات كامپیوتری علوم اسلامی، عضو شورایعالی مجمع جهانی اهل بیت (ع) ، عضو شورای سیاستگذاری فرهنگی آن مجمع می باشد.