20ـ قال الرضا علیه السلام:
« اصْحَبِ السُّلْطَانَ بِالْحَذَرِ وَ الصَّدِیقَ بِالتَّوَاضُعِ وَ الْعَدُوَّ بِالتَّحَرُّزِ وَ الْعَامَّةَ بِالْبِشْرِ »
¯در برابر قدرتمندان محتاط، در برابر دوستان فروتن، در برابر دشمنان مراقب و در برابر مردمان گشاده رو باش¯
بحارالأنوار/ج71/ ص167
در صحبت سلطان قدر، اهل حذر باش
با دوست صمیمانه تر از دیده ی تر باش
با دشمن خود ، تیز نشین ، فکر ضرر باش
با عامه بشکفته چو گل های سحر باش
19ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُؤْمِنُ اِذَا غَضِبَ لَمْ یُخْرِجْهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقٍّ»
¯مؤمن هر گاه خشمگین شود، خشمش او را از مسیر حق منحرف نمی سازد¯
بحار الانوار/ج75/ص352
سنگینی رنج، ناصبورش نکند
خاموش، غم زمانه نورش نکند
خشم و غضب و خروش هم ، مومن را
هرگز زمسیر راست، دورش نکند
18ـ قال الرضا علیه السلام:
«یَا اَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللهَ فِی نِعَمِ اللهِ عَلَیْکُمْ فَلاتُنْفِرُوهَا عَنْکُمْ بِمَعَاصِیهِ»
¯ای مردم تقوا را درباره ی نعمت های الهی را رعایت کنید و نعمت ها را به گناه و معصیت از خود مرانید¯
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج2/ ص 169
ای آنکه به لب نشانده لبخندی را
بشنو ز امام مهربان پندی را
با معصیت و جرم و نمک نشناسی
از خویش مران لطف خداوندی را
17ـ قال الرضا علیه السلام:
«السَّفِلَةُ مَنْ کَانَ لَهُ شَیْءٌ یُلْهِیهِ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى»
¯فرومایه کسی است که چیزهایی دارد که باعث غفلت او از یاد خدا می شود¯
مستدرکالوسائل/ج 13/ص 269
در جامعه پست و خوار و منفور افتد
هر کس به تعلقات منفور افتد
سرگرم شود به آنچه دارد شب و روز
از یاد خدای مهربان دور افتد
16ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْاَدَبُ کُلْفَةٌ فَمَنْ تَکَلَّفَ الْاَدَبَ قَدَرَ عَلَیْهِ»
¯ادب نتیجه تحمل سختی است، هر که سختی را تحمل کند به ادب دست یابد¯
اصول کافی 1/ ص 24
راهیست که سنگلاخ و رهزن دارد
افتادن و ماندن و شکستن دارد
سرمنزل این راه مقام ادب است
زین روست که ارزش رسیدن دارد
15ـ قال الرضا علیه السلام:
«سُرْعَةُ الْمَشْیِ تَذْهَبُ بِبَهَاءِ الْمُؤْمِنِ»
¯ تند روی شکوه مؤمن را از بین می برد¯
خصال صدوق/ ص 9
از سیلی باد نقش شن می شکند
هر جا که گلی ست مطمئن می شکند
ای دوست شکوه و هیبتت بی تردید
از شیوه ی رفتنی خشن می شکند
14ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِیَّاکُمْ وَ الْحِرْصَ وَ الْحَسَدَ فَاِنَّهُما اَهْلَکَا الْاُمَمَ السَّالِفَةَ»
¯از حرص و حسد بپرهیزید زیرا این دو امتهای گذشته را نابود کرده است¯
بحار الانوار/ 75/ 346
از یاد مبر زمزمه های دین را
مفهوم بلند قصه ای دیرین را
حرص و حسد، این دو اژدها سوزانده
امت های گذشته و پیشین را
13ـ قال الرضا علیه السلام:
«لَیْسَ لِبَخِیلٍ رَاحَةٌ وَ لا لِحَسُودٍ لَذَّةٌ»
¯خسیس را آسایشی و حسود را لذتی نیست¯
تحف العقول/ ص450
بر مال کسان دوختن چشم بد است
رزق من و تو دست خدای احد است
از زندگی آسایش و لذت نبرد
هر کس به دلش شعله ی بخل و حسد است
12ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلصَّغَائِرُ مَنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ اِلَی الْکَبَائِرِ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللهَ فی الْقَلِیلِ لَمْ یَخَفْهُ فِی الْکَثِیرِ»
¯گناهان کوچک،زمینه ی گناهان بزرگ است. هر که در گناه کوچک از خدا نترسد در گناه بزرگ هم از خدا نخواهد ترسید¯
عیون اخبار الرضا علیه السلام /ج 2/ ص 180
هرگز عمل شوم، مبارک مشمار
یک جو گنه خویشتن اندک مشمار
سوی گنه کبیره ات تا نکشد
این معصیت صغیره، کوچک مشمار
11ـ قال الرضا علیه السلام:
«عَجِبْتُ لِمَنِ اخْتَبَرَ الدُّنْیَا وَ تَقَلُّبَهَا کَیْفَ یَطْمَئِنُّ اِلَیْهَا»
¯در شگفتم که چگونه کسی که دنیا را آزموده و تغییرات آن را به چشم خود دیده باز دل به دنیا می بندد¯
بحار الانوار/ج 75/ص450
وه! دیده چقدر مرگ ماهی ها را
این جزر و مد و تلاطم دریا را
دل بسته دوباره هم بر این موجاموج
انگار که بسته دیده ی بینا را