طبق بخشنامه ی شماره ی 1/4176 مورخ 11/ 9/ 82 سازمان پزشکی
قانونی کشور، در صورتی که ادامه ی بارداری مادر به مرگ جنین یا مادر منجر
شود، درخواست صدور مجوز سقط درمانی (تنها در ادارات کل پزشکی قانونی استان
ها) مورد پذیرش قرار می گیرد، البته این امر در صورت دستور مقام قضایی یا
درخواست زوجین با معرفی نامه ی پزشک معالج و قبل از ولوج روح (چهار ماهگی)
امکان پذیر است.
معرفی نامه ی پزشک باید شامل عکس بیمار (ممهور به مهر پزشک معالج)، مشخصات
شناسنامه یی جهت احراز هویت، تشخیص بیماری و روش تشخیص (علایم، نشانه ها و
آزمایش های پاراکلینیک) باشد و به پیوست آن، تصویر شناسنامه و مدارک احراز
هویت زوجین و نیز نتایج آزمایش های پاراکلینیک (دارای عکس بیمار ممهور به
مهر و مشخصات شناسنامه یی) ضمیمه شود. در مورد اندیکاسیون های جنینی، انجام
حداقل دو نوبت سونوگرافی و در مورد اندیکاسیون های مادر، انجام حداقل یک
نوبیت سونوگرافی برای تعیین سن بارداری به پیوست معرفی نامه پزشک الزامی
است.
ارایه ی حداقل دو مشاوره ی تخصصی در تأیید تشخیص بیماری به پیوست معرفی نامه ی پزشک نیز لازم است.
موارد مجاز سقط جنین در بیماری های مادر
1- بیماری های قلبی:
- هر بیماری دریچه یی که به نارسایی قلبی «فانکشنال» کلاس دو و چهار برسد و غیر قابل برگشت به دو باشد.
- هر نوع مسأله ی حاد قلبی غیر از بیماری عروق «کرونر» (رگ های تغذیه کننده
ی قلب) که به نارسایی قلبی فانکشنال کلاس سه و چهار رسیده باشد؛ از قبیل
«میوکاردیت» (التهاب دیواره های میانی و خارجی قلب) و «پریکاردیت».
- سابقه ی بیماری « کاردیو میوپاتی دیلاته» در بارداری قبلی.
- نشانگان «مارفان» (یک اختلاف ژنتیکی نادر) در صورتی که قطر آئورت صعودی بیش از پنج سانتی متر باشد.
* «آیزن منگر» که نقص در دیواره های داخلی حفرات قلب است.
2- بیماری های گوارشی:
کبد چرب بارداری، واریس مری درجه سه و سابقه ی خونریزی از واریس مری به
دنبال افزایش فشار «ورید پورت» هپاتیت خودایمنی غیر قابل کنترل
3- بیماری های داخلی کلیه:
نارسایی کلیه، فشار خون غیر قابل کنترل با داروهای مجاز در دوران بارداری.
4- بیماری های ریوی:
هر بیماری ریوی اعم از آمفیزم، فیبروز، کیفواسکولیوز و برونشکتازی (این
بیماری ها از بیماری های مزمن ریوی هستندکه عملکرد ریه را مختل می کنند) به
شرط ایجاد «هیپرتانسیون پولمونز» (فشار خون شریان ریوی بالا می رود و به
قلب آسیب می رسد) حتی از نوع خفیف.
5- بیماری های خونی:
گوآگولوپاتی هایی (مشکلات انعقادی) که با تجویز هپارین منجر به تشدید
بیماری دیگری شوند که جان مادر را تهدید کند. آلفاتالاسمی (به شکل هیدروپس
فتالیس)، اختلال ترومبوتیک مثل کمبود پروتئین c و فاکتور پنج لیدن.
6- بیماری های عفونی:
ابتلا به ویروس HIV که وارد مرحله ی بیماری ایدز شده باشد.
7- بیماری های مفصلی:
- «لوپوس » فعال غیرقابل کنترل با درگیری یک ارگان ماژور.
- «واسکولیت ها» بیماری هایی که علت اصلی آن ها التهاب و درگیری رگ ها باشد.
8- بیماری های جراحی اعصاب:
تمامی توده های فضا گیر « CN8» با توجه به نوع و محل آن که شروع درمان در جنین و عدم شروع درمان در مادر باعث خطر جانی شود.
9- بیماری های پوست:
«پمفیگوس» و «ولگاریس»، «پسوریازیس» شدید، «ژنرالیزه» و «ملانوم» نوع پیشرفته که باعث خطر جدی جانی برای مادر شود.
10- بیماری های داخلی اعصاب:
- صرع مقاوم به درمان.
- ام .اس هایی که بیمار، ناتوان و از کار افتاده شده باشد.
- «میاستنی گراو» یک اختلال خودایمنی است که بدن به بافت های خودی حمله می
کند. در مراحل پیشرفته، به شرط این که خطر جانی برای مادر داشته باشد.
11- بیماری های جراحی و ارتوپدی:
- «استئوژنزیس ایمپرفکتای» مادرزادی (اختلال در تشکیل استخوان ها).
- «دیسپلازی» استخوانی - غضروفی کشنده یا «استیل اپی فیزال» (نوعی اختلال در رشد غضروف و استخوان ها که بسیار کشنده است).
- بیماری «استئوپتروزیس انفانتیل» (فرم بدخیم، بیماری مرتبط با استخوان ها که تراکم آن ها را غیرطبیعی می کند.)
12- بیماری های جراحی کلیه:
- «آژنزی» دو طرفه کلیه (عدم تشکیل کلیه ها)
- کلیه «پلی کیستیک» نوع مغلوب (وجود کیست های متعدد در کلیه ها که عملکرد کلیه را مختل می کند)
- دیسپلازی مولتی سیستیک کلیه ها (رشد و تکامل ناکافی کلیه ها به خاطر وجود کیست های متعدد).
- نشانگان «پوتر» (نشانگان نادری که در آن تحلیل کلیه ها، اختلال اسکلتی و فرم خاص ظاهری به فرد می دهد).
- نشانگان «نفروتیک» مادر زادی به شرط ایجاد هیدروپس (اختلال مادرزادی ساختمان کلیوی همراه با درجاتی از ورم مایع در بافت ها).
- اختلال کروموزومی که موجب ضایعات پیشرفته و به ویژه گرفتاری مغز و کلیه شود (مانند نشانگان واکترل).
- «هیدرونفروز» شدید دو طرفه کلیه ها (اتساع و تجمع ادرار در کلیه ها)
موارد سقط در بیماری های جنین
* «تریزومی 13»: به خاطر وجود کپی اضافه از کروموزوم 13، هنگام تولد، نوزاد ناهنجاری دارد.
* «تریزومی 18»: کپی اضافه از کروموزوم 18 و عقب ماندگی ذهنی ناشی از آن را شامل می شود.
* «تریزومی 3/ 8/ 16 آنانسفالی»: تشکیل نشدن قسمتی از مغز به خاطر نبود قسمت فوقانی استخوان سر.
*هیدروپس فتالیس» با هر مکانیسم: تجمع مایع در بافت های بدن جنین به هر علت.
* نشانگان فریاد گربه: نقص در کروموزوم پنج که منجر به عقب ماندگی های
مختلف می شود و صدای گریه نوزاد شبیه گربه و سر کوچک تر از حد عادی دارد.
* «هولوپروزنسفالی، سیرنگومیلیا»:
به وجود آمدن کیست هایی در نخاع و متسع شدن آن که باعث نقص حس لامسه و حرارت در فرد می شود.
* «کرانیوشیسیس»: شکاف مادرزادی در جمجمه.
* «مننگوانسفالوسل»: بیرون زدگی پرده ی مننژ و ماده ی مغزی از شکاف جمجمه.
* «دیسپلازی تاتاتوفوریک» یا کوتولگی کشنده نوزادی: رشد ناکامل و غیرطبیعی کشنده ی جنین.
* «سیکلوییا» همراه با هولوپروزنسفالی: «نقص تکاملی» که فقط با یک حفره ی چشم یا فقدان بینی همراه است.
* «ایگتیوزیس گراویس» مادرزادی: هر مشکل شدید اختلال پوستی که با خشکی و سفتی پوست مشخص می شود.
* «شیزنسفالی»: داشتن شکاف های اضافی و غیرطبیعی درون ماده ی مغزی.
* «اگزانسفالی»: ناهنجاری رشدی با جمجمه ناکامل.
منبع: 7 روز زندگی شماره 115