سلامت و بهداشت جامعه
یک متخصص طب سنتی گفت: انجیر قوای جنسی و جسمی را افزایش میدهد. همچنین، بچههایی که هنگام دویدن و بازی کردن دچار درد ناحیه زیر دنده چپ میشوند، میتوانند برای تسکین درد از انجیر با سرکه بهره بگیرند.
به گزارش جام جم سرا، با طبیعت گرم و تر، موافق حال سردمزاجها و سوداوی مزاجها است. خداوند به انجیر قسم یاد کرده است چرا که انجیر هم غذاست و هم دوا! شاید انسانها با توجه به انجیر و خواص انجیر که یک آیه و نشانه الهی است، توجه کنند، اسباب توسعه و رشد معنوی خود را فراهم آورده اند.
1.خوردن انجیر حرارت کبد و قلب را تسکین میدهد.
2.انجیر ارزش غذایی زیادی دارد و طبع را لینت داده، مسهل ملایم است.
3.انجیر دارای طبع گرم و تر است.
4.انجیر قوای جنسی و جسمی را افزایش میدهد.
5.افرادی که میخواهند چاق شوند حتما صبح ناشتا انجیر مصرف کنند.
6.اگر انجیر در گلاب خیس خورده شود و بین وعدههای غذایی مصرف شود برای رفع یبوست در افراد سرد مزاج موثر است.
7.خیسانده انجیر در سرکه و مصرف آن درد ناحیه طحال را آرام میکند.
8.بچههایی که هنگام دویدن و بازی کردن دچار درد ناحیه زیر دنده چپ میشوند، میتوانند برای تسکین درد از انجیر با سرکه بهره گیرند.
9.محسن ناصری متخصص طب سنتی در کتاب حفظ سلامتی از دیدگاه طب سنتی آورده است: توصیه مهم به کودکان این است که از خوردن چیپس، کاکائو، سوسیس و کالباس به مقدار زیاد خودداری کنند تا لکههای تیره زیر چشم و پوست آنان برطرف شود.
منبع: تسنیم
سه شنبه 2/6/1395 - 12:26
سلامت و بهداشت جامعه
پزشکان یبوست را مادر بیماریها میدانند پس دقت کنید که دچار این بیماری نشوید و اگر مبتلا شدید سریع به فکر درمان باشید. در اینجا چند راهکار برای درمان یبوست عنوان میشود.
ـ بهترین میوه آزمایش شده برای درمان یبوست انجیر است که میتوانید آن را به چند روش استفاده کنید.
ـ هنگام خشکی مزاج انجیر (تازه یا خشک) را مثل آجیل در فواصل چند ساعت یک بار چند عدد بخورید.
ـ شب چند عدد انجیر خشک را در مقداری آب بریزید به طوری که آب کاملا روی انجیرها را بپوشاند. صبح ناشتا آب آن و انجیرها را بخورید.
ـ اگر یبوست شدید دارید انجیر را در شیر بخیسانید و ناشتا میل کنید.
ـ اگر باز هم اثر نکرد انجیرها را در روغن زیتون خیس کنید و صبح ناشتا بخورید.
ـ خوردن مخلوط آب نارنج با سونآپ برای درمان یبوست بسیار موثر است.
ـ خوردن تره فرنگی پخته قبل از غذا یا همراه غذا یا داخل سوپ و آش یبوست را برطرف میکند.
ـ جوشانده حدود 20 گرم گل ختمی و تنقیه آن یبوست شدید و کهنه را درمان میکند. البته این کار معده را هم ضدعفونی میکند و زخمهای آن را التیام میبخشد.
ـ خوردن خیار یبوست را برطرف میکند.
ـ پنج گرم از ریشه ریواس را در یک لیتر آب در حال جوش بریزید و 20 دقیقه بگذارید بماند و بعد از اینکه کمی خنک شد، میل کنید. یعنی آن را ولرم بخورید. روش دیگر اینکه پنج گرم پودر ریشه ریواس را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و با کمی عسل شیرین کرده و خوب هم بزنید. این نوشیدنی را هر روز قبل از هر وعده غذایی به مقدار یک فنجان میل کنید. 2 مورد گفته شده برای درمان یبوست بسیار مفید هستند.
ـ حدود یک گرم پودر ریشه گل زنبق را در یک لیوان آب ولرم همراه با یک قاشق عسل مخلوط کنید و صبح ناشتا بخورید. این مخلوط یکی از بهترین مسهلهاست.
ـ کسانی که دچار یبوست هستند، هر روز صبح یک یا دو قاشق غذاخوری روغن زیتون میل کنند و اگر تمایلی به خوردن خالی روغن زیتون ندارند آن را با کمی آبلیمو تازه و نمک مخلوط کنند.
ـ بعد از هر وعده غذایی یک سیب پخته را همراه با کمی کره (به اندازه یک فندق) بخورید از شر یبوست خلاص میشوید. البته میتوانید با خوردن کمپوت سیب ناشتا یا هر شب قبل از خواب یک عدد سیب با پوست را خوب بجوید یا آن را رنده کنید و میلکنید تا جلو یبوست را بگیرد و هرگز به آن مبتلا نشوید.
ـ نوشیدن یک فنجان هر روز صبح ناشتا شربت شیرینبیان برای درمان یبوست موثر است. برای این منظور 50 گرم ریشه خشک شیرینبیان را در یک لیتر آب به مدت 5 دقیقه بجوشانید و بعد آن را کنار بگذارید تا خنک شود، سپس صاف کنید و ناشتا میل کنید.
ـ 200 گرم سیب درختی و 800 گرم گوشت کدو را خرد کرده و در ظرفی بریزید، 100 گرم شکر هم به آن اضافه کنید. روی این مواد آنقدر آب بریزید که روی آن را بپوشاند و سپس روی شعله ملایم بگذارید تا آرام آرام بجوشد. بعد از این که کاملا پخته شد به آن وانیل، پوست پرتقال یا نارنج اضافه کرده و میل کنید.
ـ صبح ناشتا خوردن گلابی یا آب گلابی یبوست را برطرف میکند. گلابیهای درشت سلولز بیشتری دارد و موثرتر است.
ـ حدود 30 گرم میوه تازه یا خشک آقطی سیاه یا یاس کبود را در نیم لیتر آب یا شیر بجوشانید و بعد ده دقیقه آن را کنار بگذارید تا خنک شود و صبح ناشتا و طی روز چند بار مصرف کنید.
ـ آلوچه یا آلوی سیاه خشک را در آب خیس کنید و حدود 10 دقیقه آن را بجوشانید و در حین جوشیدن کمی آبلیموی تازه به آن اضافه کنید. آن را کنار بگذارید تا خنک شود و صبح ناشتا و شب هنگام خواب از این مخلوط بخورید.
ـ حدود 20 گرم از گلهای خشک یا 2 تا 3 گرم گلهای تازه یا حدود 50 گرم برگهای خشک درخت هلو را در یک لیتر آب جوش به مدت 10 دقیقه بخیسانید. سپس آن را صاف و با عسل شیرین کنید و هر روز در فاصله غذاها دو فنجان بنوشید.
ـ صبح ناشتا آب هلوی تازه یا آب انبه برای درمان یبوست بسیار مفید است.
مژده مظهری - سیب
سه شنبه 2/6/1395 - 12:24
سلامت و بهداشت جامعه
جام جم سرا: به گفته یک متخصص بیماریهای گوارشی، برخی مواد غذایی و نوشیدنی در کاهش یا افزایش مشکلات گوارشی نقش زیادی ایفا میکنند که چای و قهوه در زمره آنها هستند.
آرمین مشهور گفت: مصرف زیاد و بیرویه چای و قهوه به ویژه در افرادی که زمینه بروز مشکلات گوارشی را دارند، نقش عمدهای در بروز یبوست و طولانی شدن این اختلال دارد.
این متخصص بیماریهای گوارشی در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران افزود: غذاهای فیبردار به ویژه میوها، غلات و نانهای سبوسدار، نقش مهمی در کاهش مشکلات گوارشی نظیر یبوست دارند.
وی با بیان اینکه مصرف ۸ لیوان آب در شبانه روز برای پیشگیری از یبوست ضروری است، تصریح کرد: اگرچه سایر مایعات نیز در کاهش احتمال یبوست تأثیرگذارند، اما مصرف بیش از اندازه برخی از مایعات میتواند تأثیری عکس داشته باشد.
مشهور تاکید کرد: مصرف زیادی و بیرویه چای و قهوه به ویژه در افرادی که زمینه بروز مشکلات گوارشی را دارند، نقش عمدهای در بروز یبوست و طولانی شدن این اختلال دارد.
وی با اشاره به اینکه باید در رژیم غذایی مقادیر مناسبی میوه و سبزی گنجانده شود، خاطرنشان کرد: برای پیشگیری یا کاهش احتمال بروز یبوست، باید از غذاهای آبدار مثل سوپ و آش، میوههای آب دار، سبزیهای آبدار مانند خیار، کاهو و گوجه فرنگی بهره برد. علاوه بر رعایت نکات غذایی، ورزش کردن و داشتن تحرک مناسب بدنی نیز برای کاهش احتمال بروز یبوست بسیار مهم و مؤثر است. (باشگاه خبرنگاران)
سه شنبه 2/6/1395 - 12:23
سلامت و بهداشت جامعه
یک متخصص اطفال با بیان این که یبوست نوزادان طی یک تا دو ماه اول تولد رخ میدهد و بیشتر به دلیل عدم توجه به تغذیه با شیر مادر است، تغییر رژیم غذایی و اصلاح آن را به مادران شیرده توصیه کرد و گفت: مادران شیرده برای جلوگیری از ایجاد یبوست در نوزادان، سالاد و سبزیجات بیشتری بخورند.
جام جم سرا: دکتر عباس شکری افزود: یبوست در دوران نوزادی که یک تا دو ماه اول تولد است، بیشتر به دلیل عدم توجه به تغذیه با شیرمادر و تغذیه از شیر گاو یا شیر خشک است. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند روزی 3 تا 4 نوبت دفع مدفوع دارند. این متخصص اطفال تصریح کرد: شیر مادر بهترین تغذیه نوزاد است که منجر به بهتر کار کردن شکم نوزاد میشود. البته نحوه کارکردن شکم نوزاد به نوع تغذیه مادر نیز بستگی دارد. بنابراین مصرف سالاد و سبزیجات برای مادران شیرده توصیه میشود؛ چراکه این امر سبب میشود نوزاد نیز با مصرف شیر مادر روزی 5 تا 6 مرتبه دفع مدفوع داشته باشد که البته این موضوع نشان از اسهال نیست. وی یادآور شد: استفاده بیشتر از پروتئین و گوشت و مصرف کمتر سبزیجات از سوی مادران شیرده منجر به آن میشود که نوزادان آنها هر دو روز یکبار دفع مدفوع داشته باشند که البته این نیز نشان از یبوست نیست. (ایسنا)
سه شنبه 2/6/1395 - 12:17
سلامت و بهداشت جامعه
با مصرف میوههای آبدار، نان سنگک، افزودن سبوس به ماست و ... میتوان فیبر بیشتری به رژیم غذایی افزود.
به گزارش جام جم سرا ، یک متخصص تغذیه در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: برای درمان یبوست غذاها باید فیبر بیشتری داشته باشند و هر روز 45_20 گرم فیبر به بدن برسد. برای تامین این فیبر میتوان از نان سنگک استفاده کرد. همچنین میتوان سبوس گندم یا برنج را روی سالاد و ماست ریخت و نکته مهم این است که سبوس به طور بهداشتی بسته بنده شده باشد.
دکتر سید مرتضی صفوی افزود: مصرف 10 لیوان آب در طول روز برای رفع یبوست لازم ولی مشکل است، پس میتوان از میوهجات و صیفیجات آبدار استفاده کرد. پس می توان با مصرف میوههای آبدار مثل هلو، شلیل، کیوی، خیار و ... از این بیماری پیشگیری کرد.
وی گفت: سبزیجات زیاد میل شود. کاهو، سالاد، هویج فیبر زیادی دارند. علاوه بر آن پلوهای مخلوط با سبزیجات و خورشهایی مثل خورش کرفس، بامیه و ... توصیه میشود و اما سبزیجات خشک و پودر شده تعدادی از خواص خود را از دست میدهند.
این متخصص تغذیه افزود: ورزش برای رفع یبوست توصیه میشود. به عنوان مثال روزی یک ساعت پیادهروی خوب است تا محتویات روده راحتتر بتوانند حرکت کنند. دارویی که متخصصان تغذیه توصیه میکنند پسیلیوم یا اسپرزه است که به صورت پودر و در بازار موجود است و باید به آن اهمیت داد، چون یبوست طولانیمدت منجر به سرطان روده بزرگ میشود.
سه شنبه 2/6/1395 - 12:16
سلامت و بهداشت جامعه
اگر شما هم مانند خیلیهای دیگر «فول استرس» یا «پراضطراب» هستید، تا جایی که تصور میکنید اضطراب ذهن و روحتان را فلج و مدیریت زندگی را از دستتان خارج میکند میتوانید پس از مشورت با پزشکتان، روشهای خانگی را نیز امتحان کنید. در ادامه مطلب برخی راهکارها برای کاهش یا رفع اضطراب توضیح داده شده.
جام جم سرا:
در شرایط «اضطرابزا» روزای ۳ فنجان بابونه میل کنید
بابونه حاوی ترکیبات فعالی به نام «اپیژنین» و «لوتئولین» است که هر دو باعث ایجاد آرامش ذهنی میشود.
محققان مرکز پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا بررسیهایی روی بیمارانی که از اضطراب و استرس رنج میبرند انجام داده و به این نتیجه رسیدند علائم استرس در افرادی که به مدت ۸ هفته مکمل بابونه مصرف کردهاند به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده است؛ اما این کاهش علائم در بیمارانی با همین وضعیت که دارونما مصرف کرده بودند مشاهده نشده است. در نتیجه توصیه میکنیم زمانی که از استرسهای کاری یا هر شرایط مشکلزای دیگر رنج میبرید روزانه ۲ تا ۳ فنجان بابونه دم کرده و میل کنید.
روزانه ۱ تا ۳ گرم اسیدهای چرب امگا۳ دریافت کنید
اسیدهای چرب امگا ۳ علائم اضطراب را کاهش داده و با کاهش میزان آدرنالین و کورتیزول (هورمونهای مربوط به استرس) باعث بهبود خلق و خوی فرد میشود. زمانی که اضطراب به جانتان میافتد خیلی زود به سراغ ماهیهایی مانند ماهی آزاد یا تن بروید. گردو میل کنید. بدانید که تخم کتان نیز سرشار از این اسیدهای چرب است که میتوانید پودر کرده و به سوپ یا سالادهایتان اضافه کنید. نتیجه پژوهشهایی که روی میزان اضطراب دانشجویان انجامشده نشان میدهد میزان هورمون کورتیزول در بین دانشجویانی که مکمل روغن ماهی دریافت کردهاند به مراتب کمتر بوده و این افراد از نظر روحی، وضعیت تغذیه و خواب در شرایط بهتری قرار داشتند.
بوی اسطوخودوس: عطر آرامش
نتایج بررسیها نشان میدهد افرادی که با روغن گیاهی اسطوخودوس ماساژ داده میشوند آرامتر، خوشبینتر و کماضطرابتر از افرادی هستند که روغن ماساژشان حاوی اسطوخودوس نیست.
بررسیهای دیگری نیز نشان میدهد که ماساژ با روغن گیاهی اسطوخودوس باعث کاهش فشارخون سیستولیک میشود که معمولاً به دلیل اضطراب بالا میرود. میتوانید چند قطره روغن گیاهی اسطوخودوس را روی بالشتتان اسپری کنید یا اینکه آن را به آب حمام اضافه کنید و در آن غوطهور شوید. همچنین میتوانید چند قطره از این روغن را در یک فنجان آب جوش ریخته و بو بکشید. خواهید دید که ذهنتان آرام خواهد شد.
توجه داشته باشید که بوی وانیل نیز باعث بهبود و کاهش علائم استرس میشود. نتایج بررسیها نشان میدهد میزان استرس افرادی که عطر وانیل استشمام میکنند به میزان ۶۳ درصد کمتر از آنهایی است که از این عطر محروماند.
به برنامهٔ غذاییتان «ال-لیزین» اضافه کنید
«ال-لیزین» یک اسیدآمینه و یکی از عناصر جایگزین نروترنسمیترها یا همان ناقلهای عصبی است که فرمانهای مغز را مخابره میکنند. نتایج پژوهشها نشان میدهد مصرف زیاد «ال-لیزین» و یا مصرف مکمل این اسیدآمینه باعث کاهش علائم استرس و میزان هورمونهای استرس میشود. این اسیدآمینه در گوشت، ماهی و لوبیاها وجود دارد.
کافئین را حذف و یا محدود کنید
کافئین باعث افزایش انرژی میشود اما درعینحال باعث بالا بردن اضطراب و زودرنجی و عصبانیت نیز میشود. اگر نمیتوانید از نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه بگذرید میتوانید میزان مصرف آن را کاهش داده و به یک فنجان در روز بسنده کنید. همچنین میتوانید نوشیدنیهای سالم که حاوی کافئین کمتری هستند مانند چای سبز را جایگزین قهوه کنید.
بدانید که در برنامهٔ غذایی همه ما مواد غذایی حاوی کافئین مانند نوشیدنیهای گازدار، شکلات، چای و برخی از داروها مانند میدول و اکسدرین (استامینوفن) وجود دارد و نوشیدن زیاد قهوه میتواند میزان جذب این ماده را چندین برابر کرده و اضطرابتان را بیشتر کند.
موشکاف باشید
حواستان باشد که کافئین، الکل و قندهای افزوده به مواد غذایی صنعتی، همگی باعث بالا بردن اضطراب میشود.
کمبود منیزیم، ویتامین B۱۲ و یا زینک هم میتواند باعث بروز علائم اضطراب در بدن شود. گیاهخواران و خامخواران باید توجه ویژهای به میزان ویتامین B۱۲ بدنشان داشته باشند چون این ویتامین صرفاً در مواد غذایی حیوانی وجود دارد.
نتایج پژوهشها نشان میدهد که بین گوارش بد و حالتهای روحی نامناسب ارتباط مستقیم وجود دارد. در نتیجه سعی کنید از مصرف غذاهای بدهضم مانند مواد غذایی فرآوری شده که سرشار از چربیهای اشباعشده هستند و همچنین سرخکردنیها بپرهیزید.
بدون شک شما هم با افرادی برخورد داشتهاید که با گرسنه شدن بیاعصاب و بدخلق میشوند. به همین دلیل توصیه میشود اجازه ندهید گرسنگی به قدری بر شما غلبه کند که قند خونتان دچار افت شود. به خاطر اینکه این حالت یعنی افت قند خون نیز میتواند باعث بروز اضطراب و استرس شود.
مصرف مواد غذایی مفید و اجتناب از خوراکیهای نامناسب به کنترل استرس کمک زیادی میکند. همچنین باید بدانید که ورزش علاوه بر افزایش اعتمادبهنفس شما، بدنتان را پُر میکند از آندورفین که به آن مورفین طبیعی بدن نیز میگویند
مواد غذایی آرام بخش
هلو و بلوبری: هر دو حاوی ترکیبات مغذی مفیدی هستند که تأثیر زیادی در ایجاد آرامش و تسکین استرس دارد.
غلات کامل: غلات تهیهشده از دانههای کامل نیز سرشار از منیزیم و تریپتوفان هستند. بدن ما اسیدآمینهٔ تریپتوفان را به سروتونین تبدیل میکند که شهرت زیادی در آرامش و بهبود خلق و خوی دارد.
جو دو سر: جو دو سر باعث ترشح سروتونین میشود و درعینحال سرشار از فیبرهای غذایی است که مانع از تغییرات ناگهانی قند خون شده و به این ترتیب باعث کنترل حالتهای روحی میشود.
گوشت قرمز: گوشت قرمز، تخممرغ، شیر و آووکادو حاوی میزان زیادی ویتامین B هستند که از بروز اضطراب و استرس جلوگیری میکند.
مواد غذایی سرشار از ویتامین C: مواد غذایی سرشار از ویتامین C مانند پرتقال باعث کاهش میزان کورتیزول یا همان هورمون استرس میشود. علاوه بر این مواد غذایی حاوی منیزیم مانند اسفناج و سبزیجات برگ سبز تیره نیز شما را از شر اضطراب خلاص خواهند کرد. بهتر است بدانید که مصرفگاه بهگاه شکلات سیاه نیز میتواند باعث کاهش هورمون کورتیزول شود اما حواستان باشد دچار افراط نشوید.
روزانه ۲۰ دقیقه ورزش کنید
مصرف مواد غذایی مفید و اجتناب از خوراکیهای نامناسب به کنترل استرس کمک زیادی میکند. همچنین باید بدانید که ورزش علاوه بر افزایش اعتمادبهنفس شما، بدنتان را پُر میکند از آندورفین که به آن مورفین طبیعی بدن نیز میگویند. برخی از محققان بر این باور هستند که افزایش حرارت بدن بر اثر ورزش، باعث بهبود فعلوانفعالات سلولهای عصبی کنترلکنندهٔ عملکردهای ذهنی و خلقوخوی میشود. در واقع ورزش همچنین باعث افزایش ترشح سروتونین نیز میشود که باعث بهبود خلق و خوی، آرامش ذهنی و کاهش اضطراب و استرس میشود. (همشهری)
سه شنبه 2/6/1395 - 12:13
سلامت و بهداشت جامعه
تبخال از جمله شایع ترین بیماری های رایج میان عموم مردم است که غالبا با سوزش ، خارش و تب همراه است که علاوه بر این عارضه ها لطمه ای به زیبایی صورت وارد می کند. این بیماری به دلیل وجود ویروس هایی که از طریق عفونت مجاری تنفسی به بدن وارد شده ، در افراد مختلف دیده می شود برخی از مردم بر این باورند که ترس و استرس یکی از دلایل ابتلا به این عارضه ی پوستی است اگرچه ترس و استرس دلیل مستقیمی برای ابتلا به تب خال نیست.
در این مقاله درمان های خانگی برای از بین بردن تب خال را به شما ارائه می دهیم : معجزه جعفری و گل همیشه بهار تب خال هایی که روی لب ، لثه و زبان دیده می شوند از جمله تب خال هایی هستند که با مراقبت و تجویز دارو براحتی درمان می شوند ، اسانس ریشه ی جعفری و عصاره ی گل همیشه بهار اگر چند روز به روی تب خال مالیده شوند به دلیل خاصیت ضد ویروسی و ضد باکتری بودن به از بین رفتن تب خال ها کمک می کنند. روغن چای روزی ۲ بار پنبه ای تمیز را به روغن چای آغشته کنید و روی تب خال قرار دهید ، مصرف این روغن بدلیل تحریک سیستم ایمنی بدن و افزایش توان آن برای مقابله با ویروس تب خال تاثیر بزرگی روی از بین رفتن تب خال دارد. عصاره یا روغن اسطوخودوس اسطوخودوس دارویی گیاهی است که در صورتی که به مدت یک هفته روی تب خال قرار گیرد علاوه بر ضد عفونی کردن محل تب خال موجب درمان آن نیز می شود. ( دخت ایران )
سه شنبه 2/6/1395 - 12:11
سلامت و بهداشت جامعه
با خبر شدیم قرار است انجام آزمایش ژنتیک پیش از ازدواج در برنامه ششم توسعه کشور اجباری شود. البته انجام چنین آزمایشی در ازدواجهای فامیلی اجباری است. خوب است بدانید 2 تا 5 درصد تولدهای زنده با اختلالات ژنتیکی همراه است. به علاوه آن که در ازدواجهای فامیلی نقایص ژنتیک نوزادان سه تا چهار برابر ازدواجهای غریبه است.
شاید خیلیها ندانند بخشی از بیماریهای مادرزادی به سبب اختلالات ژنتیکی رخ میدهد که این عامل در کشور ما بسیار شایع است. البته بخشی از بیماریهای مادرزادی نیز ناشی از عوامل محیطی است، به گونهای که مادر در دوران بارداری (سه ماهه اول) دچار بیماریهایی مانند سرخجه یا بیماری ویروسی شود که این عوامل باعث نقص در جنین میشود. برخی بیماریهای مادرزادی نیز به هر دو دلیل ژنتیک و عوامل محیطی رخ میدهند، به طوری که فرد استعداد اختلالات ژنتیک را دارد و عوامل محیطی در تشدید بروز آن دخیل میشود که آلرژی و سرطانها جزو این دستهاند.
حال شاید سوال شما نیز این باشد که در چه شرایطی خطر انتقال یک بیماری با زمینه ژنتیک در فرزندان یک خانواده به طور مادرزادی وجود دارد؟
دکتر مینو رفیعی، معاون پیشگیری از معلولیتهای مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور در گفتوگو با جامجم پاسخ میدهد: بیماریهای ارثی در هر زمانی از طول زندگی ممکن است بروز کنند و حتی بروز آنها در سنین بالاتر، ارثی بودن آنها را رد نمیکند. در صورت بروز بیماری در بدو تولد به آن بیماری یا اختلال مادرزادی گفته میشود، ولی باید به این نکته توجه داشت که تمام اختلالات مادرزادی، ژنتیک و ارثی نیستند و عوامل گوناگونی میتوانند باعث بروز اختلالات مادرزادی شوند. ابهام دیگری که در اینجا وجود دارد این است که بسیاری از مردم تصور میکنند این بیماریها از مادر به کودک منتقل شده است، در صورتی که چنین نبوده وعلت بیماری ممکن است مشکلات دیگری باشد .
وی میافزاید: اصولا بیماریهای ارثی به گروهی از بیماریها گفته میشود که از پدر یا مادر یا هر دو به فرزندان منتقل شود. تفاوت این بیماریها با بیماریهای فامیلی در این است که در انواع فامیلی ممکن است پدر یا مادر هیچکدام مبتلا نباشند ولی بیماری در دیگر اعضای فامیل وجود داشته باشد .
ابتلای قطعی فرزندان به بیماری والدین
جالب است بدانید بیماریهای ارثی با توجه به ماهیت و نوع توارث از نظر میزان انتقال به نسل بعدی متفاوت هستند و در موارد نادری 100درصد به فرزندان منتقل میشوند.
دکتر رفیعی با بیان مطلب فوق اظهار میکند: در گروهی از این بیماریها چنانچه پدر و مادر هر دو ناقل بیماری باشند با احتمال 25 درصد، فرزندان آنها در هر بار بارداری به بیماری مبتلا میشوند (مثل بیماری تالاسمی ). اما در گروه دیگر از بیماریها چنانچه یکی از والدین به بیماری مبتلا باشد در هر بار بارداری با احتمال 50 درصد، فرزندان به آن بیماری مبتلا میشوند ( مثل بیماری هانتینگتون).
این متخصص میافزاید: در دسته دیگری از بیماریهای ژنتیک، توارث به این صورت است که بیماری فقط در جنس مذکر یا مونث بروز میکند و در واقع بیماری وابسته به جنس است.
آیا میشود جلوی ابتلا به بیماری ژنتیک را گرفت؟
خیلیها میخواهند بدانند آیا اصلاح سبک زندگی میتواند از ابتلا به بیماریهایی با زمینه ژنتیک پیشگیری کند؟
به گفته معاون پیشگیری از معلولیتهای مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور در مواردی که عوامل ژنتیک در کنار عوامل محیطی باعث بروز بیماری میشوند، اصلاح سبک زندگی و بهبود شرایط محیطی میتواند تاحد زیادی مانع بروز بیماری شود، مانند بیماریهای عروق قلبی و اختلالات خلقی. بر این اساس، توصیه میشود تمام افرادی که بین فامیل، بیماری خاصی را مشاهده میکنند هر چند ندانند بیماریشان منشأ ژنتیک دارد یا نه، اگر چه با غیرفامیل و غریبه هم ازدواج کنند، مشاوره ژنتیک را انجام دهند.
تشخیص بیماریهای ژنتیک با آزمایشهای خاص
با توجه به این که بسیاری از بیماریهای ارثی و ژنتیک قابل درمان نیستند، پیشگیری از بروز این بیماریها بسیار مهم است و به همین علت انجام مشاوره ژنتیک بهترین روش پیشگیری است.
دکتر بدیعی در این باره توضیح میدهد: مشاوره ژنتیک میتواند در مراحل مختلف (قبل از ازدواج، قبل از بارداری، حین بارداری یا در صورت داشتن فرزند بیمار) انجام گیرد، ولی بهترین زمان انجام آن پیش از ازدواج است. طی روند مشاوره ژنتیک علاوه بر رسم شجرهنامه فامیلی، میزان خطر بروز بیماریهای ارثی محاسبه شده و راههای شناسایی و پیشگیری از آن برای مراجعان توضیح داده میشود و در صورت نیاز، آزمایشات اختصاصی برای مراجعان انجام میشود. البته باید به این نکته توجه کرد که انجام آزمایش ژنتیک برای همه لازم نیست و آزمایشی وجود ندارد که به تنهایی بتواند همه بیماریهای ژنتیک و ارثی را شناسایی کند .
سقط جنینهای ژنتیکی
جالب است بدانید 60 درصد سقط جنینهای بیش از سه بار ریشه ژنتیک دارند.به طور طبیعی در همه انسانها هفت تا هشت ژن معیوب وجود دارد که در ازدواجهای غریبه احتمال این که ژنهای معیوب زوجین در کنار هم قرار بگیرند حدود 2 درصد است که این رقم در مورد ازدواجهای فامیلی به دلیل مشترک بودن اجداد زوجین سه تا چهار برابر بیشتر از ازدواج با فرد غیر فامیل و به اصطلاح غریبه است.در واقع، هرچه ازدواج فامیلی نزدیکتر باشد (همچون ازدواج دخترعمو با پسرعمو)، خطر بیماریهای مادرزادی جنین و نوزادان تا 12 برابر افزایش مییابد.
توجه داشته باشید از طریق مشاوره ژنتیک یا فرآیندی که پزشک، اطلاعات (شجرهنامه) را از فرد یا خانواده او میگیرد، با توجه به نسبت فامیلی، از طریق فرمولی خاص میزان خطر برای تولد فرزند در یک ازدواج فامیلی محاسبه میشود. به این ترتیب مشخص میشود که چه میزان امکان ابتلا به بیماری ژنتیک در جنین یا نوزاد وجود دارد.
پونه شیرازی
دانش و سلامت
سه شنبه 2/6/1395 - 11:49
سلامت و بهداشت جامعه
بچهدار شدن معمولا رؤیای هر زوجی است که دوست دارند خانواده خود را بزرگتر کنند و نسلی از خود به یادگار بگذارند، اما گاهی این آرزو تحقق نمییابد و زوجین به هر دلیلی قادر به بچهدار شدن نمیشوند.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ضمیمه چاردیواری ، ناباروری دلایل مختلفی دارد که امروزه محققان قادرند با روشهای مختلفی آن را درمان کنند و بسیاری از زن و شوهرها تاکنون توانستهاند با کمک این روشها طعم شیرین پدر و مادر شدن را تجربه کنند. در این میان، محققان اعلام کردهاند که برخی کارهای خانگی ممکن است در بروز ناباروری نقش مهمی داشته باشد.
صابون، شوینده خطرناک
بهطور قطع، صابون یکی از عالیترین کشندههای میکروبها بهشمار میرود اما صابون آنتیباکتریال، شانس باروری را کاهش میدهد. صابونهای آنتیباکتریال و نیز برخی شامپوها، مایعهای ظرفشویی و حتی خمیردندانها با داشتن ماده «تریکلوزان» میتواند باعث ناباروری شود. این ماده در غدد درون ریز اختلال ایجاد کرده و با به هم ریختن هورمونهای بدن، در سیستم تناسلی و زایشی تداخل ایجاد میکند و حتی ممکن است باعث ناباروری شود. این ماده شیمیایی حتی روی تعداد اسپرم مردان نیز تأثیر میگذارد. بهترین راه برای دور ماندن از این ماده، مطالعه برچسب روی کالاها و اطمینان از نبود تریکلوزان است.
رختخوابتان را ایمن کنید
با وجود اینکه در تشکها، کوسن کاناپهها و لابهلای فرش از مواد محافظ در برابر شعله بهمنظور حفظ ایمنی افراد استفاده میشود، مطالعات اخیر نشان میدهد این مواد برای زوجینی که قصد بچهدار شدن دارند، مناسب و ایمن نیست. موادشیمیایی به کار رفته در مواد محافظ در برابر شعله، وارد جریان خون میشود و میزان بالای این قبیل مواد شیمیایی با آسیب به اسپرم در مردان و دشواری در باردار شدن در زنان در ارتباط است. استفاده از دو ترکیب به کار رفته در مواد محافظ در برابر شعله در سال 2004 ممنوع شد و محققان توصیه میکنند که هنگام خرید وسایل مورد نیاز خانگی، به دنبال وسایلی باشید که از مواد نخی اورگانیک، پشم و لاتکس ساخته شده باشد.
ناباروری با فناوری لپتاپ
محققان دریافتهاند مردانی که هنگام استفاده از لپتاپ، آن را روی پای خود قرار میدهند، میزان تولید اسپرم در آنها کاهش مییابد و اثر منفی روی تولید اسپرمهای سالم به جا میگذارد. بهترین کار قرار دادن لپتاپ روی میز هنگام کار کردن با آن است.
ناباروری به بهای زیبا شدن خانه
قرار گرفتن در معرض ماده شیمیایی «اتر گلیکل» میتواند چرخه قاعدگی را در زنان مختل کند یا حتی باعث سقط جنین شود. این ماده کیفیت اسپرمها را نیز در مردان کاهش میدهد. «اتر گلیکل» حلالی است که در رنگهای بر پایه آب، روغن جلاها و رقیقکنندهها یافت میشود. اگر قصد دارید دیوارهای خانه را رنگ یا تمام اسبابهای منزل را دوباره رنگآمیزی کنید، از رنگها، روغن جلاها و مواد حاوی «اتر گلیکل» خودداری کنید.
منابع آبی سالم را دریابید
موادشیمیایی که وارد منابع آبی میشود مشکلات باروری را در مردان افزایش میدهد. مطالعات نشان میدهد که موادشیمیایی پیدا شده در داروها شامل داروهای سرطان و نیز حشرهکشهایی که وارد منابع آبی میشود با جلوگیری از عملکرد هورمون تستوسترون، میزان باروری را در مردان کاهش میدهد. فیلتر کردن آب آشامیدنی به کاهش موادشیمیایی موجود در آب کمک میکند.
مراقب فرش زیر پایتان باشید
آفتکشها و حشرهکشهایی که همراه کفش وارد منزل میشود با اختلال در باروری زنان در ارتباط است. بهطوری که زنانی که موادشیمیایی بالاتری در جریان خون دارند، نسبت به زنانی که مقدار این موادشیمیایی در خون آنها کمتر است، زمان بیشتری طول میکشد تا باردار شوند. محققان بر این باورند که موادشیمیایی نوعی اثر سمی روی اندامهای تناسلی دارد و کیفیت اسپرمها را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
مواد آرایشی مضر
محققان در جریان خون مردانی که تعداد اسپرمهای کم و آسیبدیده داشتند، ماده «فتالات» یافتند. این مواد شیمیایی همچنین با بیماری «آندومتریوز» در زنان نیز مرتبط است و یکی از عوامل ناباروری در آنها به شمار میرود. این ماده مضر در برخی مواد مانند مواد آرایشی ناخن، پردههای حمام و محصولات وینیلی نیز یافت میشود.
موادشوینده و ناباروری
موادشیمیایی موجود در مواد شوینده در چرخه طبیعی قاعدگیها اختلال ایجاد میکند و حتی در زنان باردار باعث سقط جنین میشود. این موادشیمیایی کیفیت مایعات تناسلی مردان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. بهترین راهکار در این میان، تغییر کاربری موادشوینده از مواد نفتی به مواد گیاهی و بدون بو است که موادشیمیایی کمتری دارد.
طبخ غذا در ظروف تفلون
ظروف تفلون و نچسب برای تمیز کردن بسیار مناسب است ولی از طرفی، برای باروری مشکلساز میشود. پوشش نچسب این ظروف حاوی نوعی اسید است که با مشکلات ناباروری در ارتباط است. در واقع، دادههای بهدست آمده نشان میدهد زنانی که مقدار این اسید در خون آنها بالاتر است، دشوارتر باردار شدن را تجربه میکنند. نوزادانی که از چنین مادرانی متولد میشوند، کمترین موفقیتها و مراحل رشدی را پشت سر میگذارند.
خطر غذاهای کنسروی
ماده شیمیایی BPA، نوعی مواد شیمیایی است که در پلاستیکهای خشک مانند ظروف مایکروفر و بطریهای آب و نیز پوشش آلومینیومی قوطیهای کنسرو یافت میشود. تحقیقات نشان میدهد که هر چه میزان ماده شیمیایی BPA در ادرار مردان بالاتر باشد، تعداد اسپرمها کاهش مییابد. همچنین زنانی که دو برابر بیشتر BPA در جریان خون دارند، تعداد تخمکهای ماندگار در آنها به حدود نصف کاهش مییابد.
سه شنبه 2/6/1395 - 11:45
سلامت و بهداشت جامعه
معمولا گزش حشرات تا چه اندازه پیش میرود و چه تبعاتی برای انسان دارد؟
گاهی گزش حشرات برای انسان مشکل ایجاد نمیکند و گاهی نیز ایجاد جوش خاردار، تورم و قرمزی میکند. این واکنش حساسیتی تا شوک آنافیلاکس هم پیش میرود.
منظور از شوک آنافیلاکس چیست؟
در این حالت رگهای فرد ناگهان گشاد میشوند. خون از رگها خارج میشود و فشارخون افت میکند. در نتیجه خون به مغز و قلب نمیرسد و ممکن است این حالت به فوت منجر شود. البته واکنش فرد نسبت به گزش حشرات، به زمینه ژنتیک بدن فرد بستگی دارد .
چند بیماری که توسط حشرات منتقل میشوند را نام ببرید؟
مالاریا، سالک و بیماری نوپدیدی به نام زیکا .
علت این که در طول مسافرت یا در منزل میان اعضای خانواده فقط یک نفر دچار گزش حشرات میشود، چیست؟
واکنش حساسیتی مقداری از آن هم به زمینه ژنتیک برمیگردد و هر کس ممکن است واکنش نشان ندهد. شاید حشرات به سمت همه افراد نروند.
کشتن حشرات زمانی که روی بدن راه میروند، پیامدی دارد؟
حشرهای به نام دراکولا که بیشتر در استانهای شمالی مشاهده میشود وقتی روی بدن راه میرود اگر کشته شود مواد دفعی آن روی پوست واکنش حساسیتی شدیدی ایجاد میکند مانند جوش و تاولهای بزرگ و دردناک. ممکن است واکنشهای عمومی ایجاد کند مثل سردرد، تهوع، خارش شدید، افت فشارخون و درنهایت به شوک هم منجر میشود. افرادی که سابقه چنین واکنشهایی دارند، بهتر است روشهای حفاظت فردی را به کار ببرند و داروهای کنترلکننده شوک را داشته باشند، به عنوان مثال آمپول کورتون و آدرنالین. افرادی که حساسیت شدید دارند، کیت درمان اورژانس چه در زمان مسافرت چه در منزل همراه داشته باشند. همچنین حفاظت شخصی شامل پوشیدن لباس مناسب را نیز مدنظر قرار دهند.
به نظر شما استفاده از ترکیبات دافع حشرات چه تاثیری دارد؟
این ترکیبات که روی پوست قرار میگیرند، بوی خاصی دارند. یک ماده شیمیایی است که طیف گستردهای از حشرات را از بدن دور میکند. در همه افراد قابل استفاده نیست بخصوص افراد زیر دو سال و آنها که سابقه حساسیت را نسبت به این ماده دارند، توصیه میشود این نوع ترکیبات خودسرانه مصرف نشود و حتما پزشک مصرف آن را تجویز کند.
اولین اقدام هنگام گزش حشرات چیست؟
قرار دادن کمپرس یخ و آب سرد در محل گزش و سپس استفاده از یک کرم موضعی ضدخارش به نام کالامین. کالامین خنککننده و تسکیندهنده خارش موضعی است و در همه افراد هم قابل استفاده است. البته اگر واکنشها در محل گزش طول بکشد تاولها و وسیع شود و بهبود نیابد فرد باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است آنتیهیستامین خوراکی، کورتون موضعی تجویز کند، البته در واکنشهای شدید ممکن است از کورتون تزریقی هم استفاده کنند.
به افرادی که دچار زنبور گزیدگی میشوند، چه توصیهای دارید؟
اگر نیش حشره باقی میماند، آن را دستکاری نکنند. دستکاری، التهاب را بیشتر میکند. قرار دادن کمپرس یخ، قرار دادن کرم کالامین به ترتیب انجام میشود. اگر با این دو روش کنترل نشد مراجعه به پزشک و درمان دارویی توصیه میشود.
بیماری سالک که از راه نیش پشه خاکی منتقل میشود بر چند نوع است؟
سالک دو نوع خشک و مرطوب دارد. در نوع خشک یا سالک شهری دو سال طول میکشد تا زخم بهبود یابد؛ اما نوع مرطوب یا روستایی یک سال طول میکشد. در مناطقی که سالک آندمیک است، بچهها مبتلا میشوند، چون بزرگسالان آنها قبلا مبتلا شدهاند و کسی که یکبار مبتلا شود دوباره به بیماری مبتلا نمیشود.
برای کنترل سالک، چه افرادی باید مدنظر باشند؟
کنترل انسان، کنترل پشه، کنترل جوندگان که البته این همه کنترل نیز مشکل است.
آیا بیماری سالک از فردی به فرد دیگر منتقل میشود؟
خیر، انتقال مستقیم در مورد این بیماری وجود ندارد. بیماری سالک از طریق نیش پشه به فرد منتقل میشود و افراد یک خانواده هم از طریق گزیدن پشه به این بیمار مبتلا میشوند.
علیرضا فیروز
متخصص پوست و مو
سه شنبه 2/6/1395 - 11:42