3ـ در اين هنگام براى نافله شب آماده مى شوى.
رواياتى كه از معصومان(عليهم السلام) در فضيلت نماز شب آمده بسيار زياد و پراهمّيّت است; از جمله روايت شده است كه: نماز شب مايه شرافت مؤمن است، و سلامتى جسم را در پى دارد، كفّاره گناهان روز است، وحشت قبر را از بين مى برد، چهره را نورانى مى كند، و سبب فراوانى روزى مى گردد،(3) و اين كه: مال و پسران زينت زندگى دنيايند; ولى هشت ركعت نماز آخر شب و نماز (شفع و) وتر، زينت آخرت انسانند و گاهى خداوند هردو زينت را براى گروهى جمع مى كند.(4)
از امام صادق(عليه السلام) نقل شده است كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در سفارش هاى خويش به على(عليه السلام)فرمود: اى على! من تو را به چند كار سفارش مى كنم آنها را به خاطر بسپار. سپس فرمود: خدايا، على را در اين راه كمك كن! آنگاه حضرت خصلت هايى را برشمرد تا آن جا كه فرمود:
نماز شب را اهمّيّت بده، نماز شب را اهمّيّت بده، نماز شب را اهمّيّت بده.(5)
يكى از ياران رسول خدا(صلى الله عليه وآله) به نام «انس» نقل كرده است كه آن حضرت فرمود: دو ركعت نماز، در دل شب، براى من بسى محبوبتر است از دنيا و آنچه در آن است.(6)
در روايتى ديگر از امام زين العابدين(عليه السلام) پرسيدند چرا آنان كه در دل شب به تهجّد مى پردازند از خوش سيماترين (و نورانى ترين) مردم مى باشند؟
فرمود: زيرا باخداى خويش خلوت كرده اند،پس خداوند نيز از نور خويش به آنها بخشيده است.(7)
و در روايتى از على(عليه السلام) در جواب كسى كه علّت بى توفيقى خود نسبت به نماز شب را پرسيده بود، آمده است: «قَيَّدَتْكَ ذُنُوبُكَ; گناهانت تو را به بند كشيده است».(8)
كوتاه سخن اين كه: نافله شب كيمياى سعادت و اكسير اعظم است و بسيارى از كسانى كه به مقامات عاليه رسيده اند در پرتو نماز شب و مناجات سحر بوده است و در اهمّيّت و فضيلت آن همين بس كه قرآن مجيد خطاب به پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد:
«وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى اَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً; پاسى از شب را از خواب برخيز و قرآن (و نماز) بخوان اين يك وظيفه اضافى (واجب) بر توست تا پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برساند».(9)
اين تعبير نشان مى دهد كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) نيز مقامات عاليه خود را از پرتو نماز شب و قرآن و مناجات سحر كسب مى كرد.
هر گنج سعادت كه خدا داد به حافظ
از يمن دعاى شب و ورد سحرى بود!
«قطب راوندى» از امير مؤمنان(عليه السلام) روايت كرده است كه فرمود: طمع مكن در سه چيز با انجام سه چيز: در بيدارى شب با پرخورى; در نورانيّت چهره، با خوابيدن در تمامى شب، و در امان از دنيا، با رفاقت و همراهى فاسقان.(10)
همچنين «قطب راوندى» روايت كرده است كه عيسى(عليه السلام) بعد از مرگ مادرش، وى را صدا زد و گفت: اى مادر با من سخن بگو! آيا دوست دارى به دنيا برگردى؟ مادرش پاسخ داد: آرى، به اين اميد كه در دل شبهاى سرد براى خدا نماز بگزارم و در روزهاى گرم روزه بگيرم! پسرم اين راه (راه آخرت) بيمناك است!(11)
اين نكته نيز حائز اهمّيّت است كه بعضى از مؤمنين، از نماز شب به خاطر آداب مفصّل آن پرهيز دارند، در حالى كه نماز شب را به طور ساده و بدون شاخ و برگ نيز مى توان در زمان كوتاهى انجام داد، مهم برخاستن و سحرگاهان به در خانه خدا رفتن است.
1. كافى، جلد 2، صفحه 538، حديث 11.
2. فقيه، جلد 1، صفحه 480، حديث 1389.
3. مستدرك الوسائل، جلد 6، صفحه 327-335، باب 33.
4. همان مدرك، صفحه 330، حديث 10.
5. بحارالانوار، جلد 74، صفحه 70، حديث 8.
6. همان مدرك، جلد 84، صفحه 148، حديث 23.
7. همان مدرك، صفحه 159، حديث 48.
8. كافى، جلد 3، صفحه 450، حديث 34.
9. سوره اسراء، آيه 79.
10. مستدرك الوسائل، جلد 6، صفحه 340، حديث 3.
11. همان مدرك، صفحه 338، حديث 31.
روزي رسول خدا (ص)در نخلستاني نشسته بودند و حضرت علي(ع)نيز در خدمت ايشان حضور داشتند.ناگاه زنبور عسلي نزد آن حضرت آمد و شروع به چرخش دور پيامبر اکرم نمود.
در اين حال حضرت رسول به مولاي متقيان فرمودند: يا علي ،اين زنبور قصد دارد ما را ضيافت دهد،و مي گويد که مقداري عسل در فلان محل قرار داده ام ،امير المومنين علي(ع) را بفرستيد، تا آن را بياورد.لذا حضرت علي(ع) رفتندو آن عسل را يافته و در مجلس حاضر نمودند.
رسول خدا از زنبور پرسيدند:غذاي شما که شکوفه ي تلخ است،به چه سبب آن شکوفه به عسل شيرين مبدل مي شود؟
زنبور عرض کرد:يا رسول الله ،اين شيريني از برکت وجود شماست،چون هر وقت که مقداري شکوفه بر ميداريم،بلافاصله الهام ميشود که سه نوبت بر شما صلوات بفرستيم و از برکت فرستادن صلوات ، شکوفه ي تلخ به عسل شيرين مبدل مي شود.
