رابطه با استاد

نامه های ایشان به دوستش سیدعلی قاضی قطع نمی شد، اگر عبارت دوست به کار برده می شود ، علت آن این است که مرحوم قاضی نمی پسندید به احدی از اطرافیان خود شاگرد گفته شود و شدیدا از این امر جلوگیری می کرد و به اطرافیان خود می گفت: اینها علمای اعلام و از فقهاء و مشایخ درجه اول هستند.

مرحوم قاضی بعد از شنیدن خبر فوت مرحوم مسقطی بسیار متأثر گردید تا مدتی سخن نمی گفت و غرق در تأمل و تفکر بود.

علامه طهرانی می گوید:
جناب آقای حاج سیدمحمد حسن قاضی آقازاده مرحوم قاضی اعلی الله درجاته فرمودند:
خبر رحلت مرحوم مسقطی را به آقا سید ابوالحسن اصفهانی تلگراف نموده بودند، و ایشان هم پیام رحلت را توسط واسطه ای به مرحوم قاضی که در مدرسه هندی حجره داشتند اعلام کردند.

من داخل صحن مدرسه بودم و علامه آقای سیدمحمد حسین طباطبایی و آقا شیخ محمد تقی آملی و غیر هما از شاگردان مرحوم قاضی نیز در صحن بودند.
هیچ یک جرأت نکردند خبر ارتحال مرحوم مسقطی را به حجره بالا به مرحوم قاضی برساند زیرا می دانستند این خبر برای مرحوم قاضی با آن فرط علاقه به مسقطی غیر قابل تحمل است .
لهذا آقای حداد را اختیار نمودند که وی این خبر را برساند و چون آقای حداد این خبر را رسانید مرحوم قاضی فرمودند: میدانم!

شاگردان و جلسات سیدحسن در مسقط

حاج موسی شعبان نقل میکند:
سیدحسن همواره به شاگردان خود در مسقط دعای محبوب خود را توصیه می کرد، دعای که خود هموراه می خواند و قلب خود را به مضامین آن متذکر می ساخت آن دعا این بود:

اللهم ارزقنی ما لایقدر علیه غیرک ... و ارزقنی التجافی عن دار الغرور و الانابه الی دار الخلود
خدایا به من آنچه غیر تو بر آن قادر نیستند روزی فرما و .... مرا از فریبهای دنیا ناجت دهد و به سوی آخرت تمایل فرما.
 

در مسقط عده ای از پیش قراولان فرهنگ از شاگردان وی بودند که می توان محمد خمیس و جواد خابوری و محمد جواد درویش و سید سعیدالقاری و سلمان لالانی را بر شمرد.
مهمترین شاگرد او در هند رشید ترابی است.

هنگامی که سید حسن از عمان به هند مسافرت کرد محمد خمیس نیز برای اینکه در جوار استاد باشد و از تعالیم بلند و نفس قدسی استاد بهره مند باشد به هند مسافرت کرد.

مرحوم مسقطی در حدود سال1296 ق  در شهر کربلا به دنیا آمد و در حدود سال 1350 ق در حیدرآباد دکن دار فانی را وداع کرد .
 قبر شریف ایشان اولین قبر سمت راست آستانه در مقبرة الشعیه است.
نسبت مرحوم سید حسن مسقطی با 26 واسطه به امام موسی بن جعفر- ع -  متصل می گردد.

ایشان نزد بسیاری از علماء شاگردی کرده است و از آنها بهره برده است.
آخرین استاد اخلاق و عرفان وی مرحوم آیت الله سیدعلی قاضی است.
این عارف ربانی و این عالم فرزانه بیشترین تأثیر را روی مرحوم مسقطی داشته است .
اولین ازدواج جناب مسقطی با دختر یکی از علمای هند، به نام نرگس، بود. که ثمره این ازدواج یک پسر به نام مصطفی و چهار دختر به نامهای صدیقه ، زکیه، طاهره و رضیه است.

جناب سید تقی موسوی می گوید :
پسر عمه ام مرحوم سید مهدی (که در آن زمان در شهر خالص عراق بوده است) برای من نقل کرده است:
سیدحسن در نجف اشرف منزلت رفیعی داشت . خداوند به او فصاحت و بلاغت بی نظیری داده بود و آتش و حرارتی (الهی) در او بود که آهن را نرم می کرد و نفوس نزد او خاضع می شد.

سخن او در اعماق جان آدمیان نفوذ می کرد.
در حدود پانصد نفر از اهل علم در صحن حرم امیرالمومنین - ع - در جلسات او شرکت می کردند

ج: راه خداشناسی، خودشناسی است؛ می دانیم خود، خود را نساخته ایم و نمی توانیم؛ دیگری اگر مثل ما است، خود را و ما را نساخته و نمی تواند بسازد؛ پس قادر مطلق، ما را آفریده و او خداست؛ راه قربش، «شکر منعم»، به طاعت اوست و مشقت آن ابتدائی است، چندی نمی گذرد، برای طالبین، قرب او از هر حلاوتی شیرین تر است

ج: بسمه تعالی- عنه صلی الله علیه و آله و سلم « ألا أخبرکم بدائکم و دوائکم، داؤکم الذنوب و دواؤکم الإستغفار »، کلمه «أستغفر الله» [را] تا می توانید از روی اعتقاد کامل، صمیمانه، با التزام به لوازم حقیقه معلومه اش، تکرار نمایید.

ج: بسمه تعالی- تصمیم همیشگی و دائمی بر ترک گناه در اعتقاد و عمل.

ترجمه : استاد بزرگوار ما! از محضر شما تقاضامندم که بیان بفرمائید که بهترین ذکر یا عملی که انسان بعد از نماز صبح و نیز نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا انجام می دهد، چیست؟

ج: تمامی آنچه که از تعقیبات در کتابهای معروف و معتبر ذکر شده، چه تعقیبات مشترک و چه تعقیبات مخصوص به هر نماز واجب، چه به صورت مفصل و چه به صورت مختصر، [نماز گزار می تواند] با در نظر گرفتن گنجایش وقت، آنها را بجا آورد. پس برترین آن، صحیح و ثابت از آنهاست؛ و غیر آن را به امید مطلوب بودن بجا می آورد و در میان ادعیه صحیح، آنهایی را انتخاب کند که هر چه که حضور قلب در آن بیشتر باشد یا با حال نمازگزار و نیازهای ویژه او سازگاری بیشتری داشته باشد.

ج: در اول نماز، توسل حقیقی به امام زمان عجل الله تعالی فرجه کردن که عمل را با تمامیّت مطلقه انجام بدهید.

ج: بسمه تعالی- اگر مقصود حضور قلب است، با نوافل و عبادات مستحبه تحصیل می شود و از آن جمله، تبدیل فرادی به جماعت است. و تحصیل حضور قلب به این می شود که در اوقات غفلت به خودش فشار نیاورد و در اوقات حضور اختیاراً آن را از دست ندهد.

نماز و حضور قلب

1- می خواهم در نماز، تمام اذکار را درک کنم و بفهمم و آن نور را درک کنم و ببینم تا با آن نور حرکت کنم؟

ج: بسمه تعالی- با شرائط حضور قلب اعمالتان را انجام بدهید، در پاداش چه کار خواهند کرد، به ما مربوط نیست.