دانستنیهای سرطان معده
سرطان معده درصورتیکه در مراحل اولیه تشخیصدادهشده و درمان شروع شود قابل مداواست. اما اغلب این سرطان در مراحل پیشرفتهتر که علائم ظاهر میشوند تشخیص داده میشود.
سرطان معده زمانی به وجود میآید که سلولها در هر بخشی از معده بهصورت غیرنرمال شروع به رشد و تقسیمشدن میکنند. تومورها در هر جایی از معده میتوانند شروع به رشد کنند؛ اما در بیشتر موارد این اتفاق در بافت غدهای در سطح درونی معده میافتد. این نوع سرطان از نوع ادنوکارسینوما میباشد.
انواع کمتر شایع سرطان معده شامل کارسینومای سلولهای کوچک، لنفوما، تومورهای نورواندوکرین و تومورهای استرومال دستگاه گوارش میشوند. سرطان معده یک سرطان نسبتاً شایع است؛ اما تعداد افرادی که دچار این بیماری میشوند روبهکاهش است.
علائم سرطان معده
. احساس درد یا سوزش در شکم اغلب در بالای ناف
. سوزش معده یا بد هضمی
. احساس پُری و سیری حتی بعد از خوردن مقدار کمی غذا
. تهوع و استفراغ
. کاهش اشتها یا کاهش وزن
. تورم شکم
. خستگی و ضعف بیدلیل
. خون در استفراغ
. مدفوع سیاهرنگ
اگر ریسک فاکتور سرطان معده را دارید، در مورد مزایا و معایب غربالگریهای منظم با پزشک مشورت کنید. ضمناً حواستان به علائم باشد. بسیاری از علامتهای مرتبط با سرطان معده ممکن است با علامتهای بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شوند و فقط پزشک میتواند تشخیص درست را بدهد
علتهای سرطان معده
بعضی از فاکتورها میتوانند ریسک ابتلا به سرطان معده را افزایش بدهند:
. مصرف تنباکو
. بالای ۶۰ سال بودن
. عفونت با هلیکوباکترپیلوری
. رژیم غذایی پُر از غذاهای دودی و شور و مصرف کم میوه و سبزی
. مصرف الکل
. چاقی یا اضافهوزن
. کمخونی پرنیشیوز (کمخونی ناشی از کمبود گلبولهای قرمز)
. گاستریت مزمن (التهاب معده)
. سابقه سرطان معده در خانواده
. گاسترکتومی نسبی بهخاطر بیماری زخم معده (بعد از ۲۰ سال)
. بهارثبردن یک تغییر ژنتیکی که باعث پولیپهای آدنوماتوز یا سرطان کولورکتال غیرپولیپی وراثتی میشود
تشخیص سرطان معده
اگر پزشکتان مشکوک شود که سرطان معده دارید، آزمایشاتی برایتان تجویز خواهد کرد. اصلیترین آزمایش شامل آندوسکوپی میشود. در آندوسکوپی با لولهٔ باریک و نرمی که مجهز به دوربین است و از طریق دهان و مریتان وارد معدهتان میشود، مجرای گوارشیتان بررسی خواهد شد. اگر هر ناحیه مشکوکی مشاهده شود، نمونهبرداری شده و زیر میکروسکوپ بررسی خواهد شد.
بعد از تشخیص سرطان معده
بعد از اینکه تشخیص داده شد مبتلا به سرطان معده هستید، شاید احساس نگرانی و اضطراب کنید که واکنشهایی طبیعی هستند. تشخیص سرطان معده یا مری بر هر کسی اثر متفاوتی دارد. در مورد بیشتر افراد چنین تشخیصی میتواند زندگی را واقعاً سخت کند؛ اما برخی از افراد میتوانند زندگی و فعالیتهای روزمره خود را بهخوبی مدیریت کنند.
در مورد راههای درمانی با پزشک، خانواده و دوستانتان مشورت کنید. هر سؤالی دارید بپرسید و هر اطلاعاتی که لازم است به دست آورید.
درمان سرطان معده
سرطان معده درصورتیکه در مراحل اولیه تشخیصدادهشده و درمان شروع شود قابل مداواست. اما اغلب این سرطان در مراحل پیشرفتهتر که علائم ظاهر میشوند تشخیص داده میشود.
تعیین استیج بیماریبعد از اینکه سرطان معده تشخیص داده شد، یکی یا چند روش زیر برای تعیین میزان وسعت سرطان (استیج سرطان) به کار برده میشود:
. سیتیاسکن
. اسکن اولتراسوند
. پت اسکن
. لاپاراسکوپی
. اسکن استخوان
انواع درمان
درمان اصلی برای سرطان معده عمل جراحی است که بهصورت گاسترکتومی کلی یا نسبی (برداشتن بخشی از معده یا کل آن) انجام میشود. ممکن است پیش از عمل جراحی، شیمیدرمانی انجام شود تا تومورهای بزرگ، کوچک شوند. همچنین شاید بعد از عمل جراحی، بهمنظور کاهش احتمال برگشت بیماری، شیمیدرمانی انجام شود.
مراقبتهای حمایتی و تسکینی
در برخی موارد از سرطان معده، ممکن است تیم درمانی تصمیم بگیرد، مراقبتهای حمایتی و تسکینی را پیشنهاد کند. هدف از مراقبتهای حمایتی و تسکینی، بهبود کیفیت زندگی بیمار با کمک تسکین علائم سرطان میباشد.
مراقبتهای حمایتی و تسکینی با کُند کردن روند پیشرفت سرطان میتواند درد را تسکین داده و به مدیریت علائم کمک کند. درمان میتواند شامل رادیوتراپی، شیمیدرمانی یا درمان با داروهای دیگر باشد.
پیشگیری از سرطان معده
برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان معده میتوانید قدمهایی بردارید:
قند و شکر را کمتر و غذاهای گیاهی و فیبردار بیشتری مصرف کنید
وزنتان را در محدوده سالم حفظ کنید و از ورزش منظم غافل نشوید
درصورت ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری، آن را درمان کنید
از مصرف بیش از حد گوشت قرمز، ترشی و شورها بپرهیزید
سیگار نکشید و از دود سیگار دیگران هم دوری کنید
رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی تازه داشته باشید
غذاهای دودی، کنسروی و بسیار فراوری شده را محدود کنید
استرستان را با ورزش، عبادت، تنفس عمیق و... کاهش دهید
برای افرادی که سرطان معده دارند چه چشماندازی وجود دارد؟
دورنمای سرطان معده بستگی به استیج سرطان دارد. افرادی که در مرحله اول این بیماریاند شانس خیلی بیشتری برای درمان موفقیتآمیز دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر ریسک فاکتور سرطان معده را دارید، در مورد مزایا و معایب غربالگریهای منظم با پزشک مشورت کنید. ضمناً حواستان به علائم باشد. بسیاری از علامتهای مرتبط با سرطان معده ممکن است با علامتهای بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شوند و فقط پزشک میتواند تشخیص درست را بدهد.
اگر علائمی مثل کاهش وزن بیدلیل همراه یا بدون علائم زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:. مشکل در غذاخوردن
. اسهال
. تهوع
. خون در مدفوع یا مدفوع سیاهرنگ
زندگی بدون معده؟
آیا میدانستید بدون معده هم میتوان زندگی کرد؟ واقعیت زندگی روزمره بعضی از بیماران مبتلا به سرطان معده، زندگی بدون معده است. اگر گاسترکتومی کامل انجام شود، چگونه میتوان زندگی سالمی داشت؟
بعد از گاسترکتومی، نحوه غذاخوردن و گوارش غذا تغییر میکند و لازم است دستورات پزشک را بهدقت دنبال کنید. خیلی مهم است که کالری بهاندازه کافی دریافت نمایید تا کاهش وزن زیاد خود را طی ماههای اول بعد از عمل جبران کنید. شما باید مواد مغذی موردنیاز بدنتان را جذب کنید تا زودتر هم التیام پیدا کنید.
بدون معده نمیتوانید بهاندازه سابق غذا بخورید و حتی ممکن است احساس گرسنگی نکنید. اگر گرسنه نیستید، باید یادتان باشد که تغذیه مناسب و کافی بخش حیاتی از سلامتی شماست.
شما باید حجم کمتر و وعدههای بیشتری طی روز غذا بخورید (شش تا هشت وعده در روز). پزشک به شما خواهد گفت که بعد از غذاخوردن حتماً باید برای مدتی صاف بنشینید یا بایستید. در برخی از بیماران که بخشی از معده یا تمام آن را ازدستدادهاند ممکن است
سندرم دامپینگ رخ بدهد که زمانی است که غذای بلعیده شده فوراً وارد رودهها شده و مشکلاتی مثل تهوع و اسهال و تعریق بعد از غذا ایجاد میکند. برای تسکین علائم این سندرم، راهکارهایی وجود دارد.
ازآنجاییکه معدهای وجود ندارد تا غذا را آسیاب و تجزیه کند، خیلی مهم است که هر لقمه را کاملاً بجوید و خرد کنید.