اگرچه ممكن است به نظر برسد كه استفاده از چنین پوششی تنها در كشورهای اسلامی رایج است، اما این واژه در حقیقت نخستین بار به پیراهنهای بلند و گشاد زنانه كه در كشورهای اروپایی برای مجالس مهمانی طراحی و دوخته میشد، اطلاق شد.
بتدریج تغییراتی در طراحی این نوع پوشش زنانه ایجاد شد كه در نتیجه آن امروزه در این كشورها به رداهای بلند و گشادی كه روی لباسهای راحتی پوشیده میشوند، مانتو گفته میشود.
هدف از طراحی این نوع پوشش در قرن هفدهم میلادی این بود كه بتوان برای كت و دامنهای بلندی كه از متداولترین پوششهای زنانه بود، جایگزین مناسبی پیدا كرد.
اندازه آستین این نوع پیراهنها تا آرنج بود و سرآستینهای چیندار بسیار زیبایی برای آنها طراحی میشد. پارچهای متفاوت و متناسب با پارچه انتخاب شده برای قسمت دامن پیراهن در نظر گرفته میشد كه به عنوان رودامنی روی دامن میدوختند.
قسمت جلوی رودامنی به سمت كنارهها جمع میشد تا دامن لباس نیز قابل دیدن باشد. دامن این نوع پیراهنها معمولا بلند بود و هنگام راه رفتن به صورت دنباله روی زمین كشیده میشد؛ اما از آنجا كه راه رفتن با این نوع دامن اغلب مشكل بود، به مرور زمان تغییراتی در طراحی این نوع دامنها ایجاد شد و پارچههای قلابدوزی شده كه به انتهای پایینی دامن متصل میشدند، جایگزین دامنهای بلند دنبالهدار شد.
اواخر قرن هجدهم میلادی مانتو به عنوان یك پوشش متداول برای مكانهای رسمی شناخته شد كه نخستین بار در دادگاهها مورد استفاده قرار گرفت.
دلایل متفاوتی در خصوص این كه چرا به چنین لباسهای بلند واژه مانتو اطلاق شده است، وجود دارد كه موافقان و مخالفان زیادی دارد. Montua نام مكانی در كشور ایتالیاست كه از مراكز مهم تولید نوعی پارچه ابریشمی گرانقیمت محسوب میشود كه در دوخت مانتوهای قدیمی از آن استفاده میشده است. بسیاری بر این باورند كه شاید انتخاب این نام برای این نوع پوشش زنانه برگرفته از محل تولید پارچهای باشد كه نخستین بار برای دوخت مانتو از آن استفاده شده است؛ در حالی كه گروهی دیگر بر این باورند مانتو واژهای فرانسوی است كه از واژه فرانسوی Manteau به معنی كت مشتق شده و جالب این كه به همین دلیل در گذشته به خیاطهای زنانهدوز، مانتودوز گفته میشده است.
تنها نمونههای معدودی از لباسهای زنانه متعلق به قرن هفدهم میلادی كه به آنها مانتو گفته میشده است، وجود دارد.
در نمایشگاه لباس موزه هنر مترو پولیتن، یك مانتوی پشمی قلابدوزی شده و همچنین یك مانتوی ابریشمی به رنگ صورتی وجود دارد كه قدمت آن به سال 1708 میلادی برمیگردد.
اغلب مانتوهای قدیمی سبك اروپایی كه در موزههای بزرگ به نمایش گذاشته شدهاند، مانتوهای رسمی هستند كه استفاده از آنها به عنوان نوعی پوشش رسمی در دادگاهها متداول بوده است؛ بنابراین علیرغم این كه امروزه به پوششهای بسیار زیبا و گرانقیمت كه به عنوان جزیی از لباس روی لباسهای شب و لباسهای مهمانی پوشیده میشود ، مانتو گفته میشود.
در گذشته به لباسهای مجلسی بلند كه دنباله آن روی زمین كشیده میشد، مانتو گفته میشد.
به نظر میرسد نام آنچه امروز در بسیاری از كشورهای اسلامی به عنوان مانتو از آن استفاده میشود نیز برگرفته از نام همین لباسهایی باشد كه قدمتی كهن در تاریخ كشورهای اروپایی دارد.
از آنجا كه در گذشته دوخت این نوع لباسها به مهارت خاصی نیاز داشت، بنابراین دختران جوان نمیتوانستند همچون دیگر مهارتها این كار را نیز از مادر خود بیاموزند. از سوی دیگر معمولا برای دوخت این نوع لباسها از پارچههای نفیس و گرانقیمتی استفاده میشد و به این ترتیب دوخت مانتو به عنوان یك حرفه تخصصی شناخته شده و از آن پس به افرادی كه در دوخت لباسهای زنانه و بویژه مانتو تخصص داشتند، خیاط زنانهدوز گفته شد.
اگرچه پس از قرن نوزدهم میلادی با توجه به این كه پوشیدن مانتو به شكل سنتی و متداول آن در گذشته مرسوم نبود، افرادی كه به عنوان مانتودوز در دوخت لباس زنانه تخصص داشتند، به عنوان خیاط لباسهای زنانه در این حرفه به فعالیت مشغول بودند؛ اما همچنان در هریك از شهرهای اروپایی و آمریكایی حداقل یك فروشگاه بزرگ به عنوان محل اشتغال مانتودوزها برای فروش مانتو و كلاه زنانه اختصاص یافته بود و به همین علت بیشتر خانمهایی كه در زمینه دوخت لباس زنانه تخصص داشتند نیز به عنوان مانتودوز در آن جوامع شناخته شده بودند.
با تغییرات و تحولات چشمگیری كه در سبك لباسپوشیدن افراد به وجود آمد، محدودیتهای بسیاری در این زمینه ایجاد شد و لباس سنتی بتدریج به دست فراموشی سپرده شد و تنها ردپایی از آنها در موزههای هنری بزرگ به جای ماند. پس از آن افرادی كه در دوخت لباسهای زنانه تخصص داشتند، عنوان جدیدی را برای خود انتخاب كردهاند و از آن پس به آنها خیاط زنانهدوز گفته شد.
منبع: جام جم