شاه گلي (استخر شاه) سابق و ايل گلي (استخر مردم) فعلي از گردشگاههاي زيبا و دلکش است که در جنوب شرقي تبريز، بر دامنه تپهاي واقع شده است. مساحت استخر بزرگ ائل گلي 54675 متر مربع مي باشد. در جنوب آن تپهاي است که آن را از بالا تا پايين همسطح استخر پله بندي کرده و نهر آبي از آن به طرف پايين روان است. از سمت جنوبي و از وسط استخر خياباني کشيده شده که استخر را به صورت شبه جزيرهاي درآورده است و در مرکز استخر، عمارت باشکوه دو طبقهاي ساخته شده است. در پيرامون استخر از روزگاران قديم، درختان کهنسالي سر به هم آورده که انعکاس عکس آنها در آب، به زيبايي آن محوطه مي افزايد. تمام تپههاي جنوبي استخر به شکل بسيار زيبايي چمنکاري و گلکاري شده در روزهاي گرم تابستان استراحتگاه مردم تبريز و مسافران ساير شهرها مي باشد. نادر ميرزاي قاجار مي نويسد: «اين آبگير در اوايل حکومت قاجار ملک يک سلسله از سادات تبريز و انباشته از خاک و ريگ بود. قهرمان ميرزا پسر هشتم عباس ميرزا نايب السلطنه که در آن هنگام حکمران آذربايجان بود، آن ملک را در مقابل سالي سي و پنج خروار غله بخريد. سپس در آبادي و عمران آن همت گماشت». و از اعتمادالسلطنه نقل است که: «عمارت درياچه عبارت از کلاه فرنگي دو طبقه بسيار آبادي است و بزرگي اين درياچه به درجهاي است که به قدر دو آسيا سنگ آب در آن وارد ميشود ولي مدت شش ماه از آب پر ميگردد.» در مورد تاريخ بناي اين عمارت اطلاعات مستندي در دست نيست. در بهار سال 1309، که هنوز استخر و طبقهء پائين عمارت آن باقي بود از طرف شهرداري تبريز تعمير گرديد و از اواخر ارديبهشت ماه به صورت گردشگاه عمومي شهر در آمد. عمارت فوق در سال 1346 به علت کثرت رطوبت و فرسودگي تخريب شده و به جاي آن در سال 1349 بناي عمارت زيباي دو طبقهاي با همان طرح قبلي ساخته شد. در روزهاي پيروزي انقلاب اين بنا تعطيل شد ولي در سالهاي اخير مجدداً بازگشايي و مورد بهره برداري قرار گرفته است.
صدقه دادن
«شيخ کليني» از امام صادق عليه السلام روايت کرده که اين دعا را به «زراره» تعليم فرمود، که در زمان غيبت و امتحان شيعه بخواند:
«اللّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَکَ فَاِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْني نَفسَکَ لَم اَعْرِفْ نَبِيِّکَ اللّهُمَّ عَرِّفْني رَسوُلَکَ فَاِنَّکَ إنْ لَمْ تُعرِّفْني رَسولَکَ لَمْ اَعرف حُجَّتَکَ اللّهُمَّ عَرِّفْني حُجَّتکَ فاِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْني حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ ديني». («مفاتيح الجنان»، «باقيات الصالحات»، باب 6، مورد 32
«سامرّا» دومين شهري است که عباسيان در 120 کيلومتري شمال بغداد، بر کنار شرقي دجله ساختند. اين شهر از زيارتگاههاي عمده شيعيان و مدفن امام علي النقيعليه السلام و امام حسن عسکريعليه السلام است. سردابي که معبد و خوابگاه امامانعليهم السلام و ولايت گاه حضرت قائمعليه السلام و محل تشرف صالحان و ديدار ايشان بوده است، در آنجا قرار دارد.
نام اين شهر به زبان آرامي «سامرا» دانسته شده و معتصم خليفه عباسي - که آن را پايتخت خود قرار داد - آن را «سُرَّ مَن راي» (هر که آن را ببيند مسرور ميشود) نام گذاشت. روي سکههايي که در زمان عباسيان در آن شهر ضرب گرديده و اکنون در دست است، همين نام عربي وجود دارد.
سامرّا به جهت مدفون بودن دو تن از ائمه بزرگوارعليهما السلام، از زيارتگاههاي عمده شيعيان و از اماکن مقدس ايشان است. مشهد اين دو امام در قسمتي از سامرّا واقع است که عسکر معتصم و اردوگاه وي آنجا بود؛ از اين رو ايشان را عسکري گويند. علاوه بر دو امام دهم و يازدهم، نرجس خاتون و حکيمه خاتون را در آنجا دفن نموده همچنين جده، مادر امام حسن عسکري و حسين ابن علي الهادي در اين محل مدفون شدند.
پیامبر رحمت - که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد! - فرمودند:
"هر که در جستجوی بابی از علم برآید تا با آن خودش یا آیندگانش را اصلاح نماید٬
خداوند به تعداد ریگهای بیابان ( ریگستان ) برایش پاداش نویسد
درست نیست ادمی درد دل خود را به خلایق بگوید
يکي از جذابترين و مهمترين اماکن شهرتبريز مقبرةالشعرا در محلهي سرخاب است که محل دفن دهها تن از عرفا، دانشمندان و اديبان نامآور اين مرز و بوم است. معروفترين آرميدگان مقبرةالشعرا به شرح زير مي باشند اسدي طوسي، قطران تبريزي، مجيرالدين بيلقاني، خاقاني شيرواني، ظهيرالدين فارابي، شاپور نيشاپوري، شمس الدين سجاسي، ذولفقار شرواني، همام تبريزي، ماني شيرازي، شکيبي تبريزي. از واپسين مشاهيري که در اين مقبره دفن شدند، ثقةالاسلام شهيد از شهداي والا مقام صدر مشروطيت و محمد حسين شهريار شاعر نامدار معاصر ايران است