خوب اجازه بدهید پیش از اینکه چرخدندههای مغز شما به سر و صدا بیفتند، برویم سر اصل مطلب و آنچه را که مدتهاست در باره این فناوری واحد پردازشگر گرافیکی (GPU) به ذهنمان سنجاق کردهایم، برای شما به 2صورت، یکی از دیدگاه انتظاراتی که ما از این فناوری داشته و میخواهیم از آن ببینیم و دیگری از دیدگاهی که انویدیا درباره آخرین فناوری و محصولاتش مطرح ساخته، بیان کنیم و دریابیم که چگونه انویدیا توانسته خود را با این خواستهها منطبق کرده و تا چه حد در برآوردن این انتظارات موفق بوده است؟
عمر و زمان دوام شارژ باتری
هنگامی که ما از یک محصول قابلحمل موبایل صحبت میکنیم، بیشك پیش از هر چیز باید عمر و زمان دوام باتری آن را مورد توجه قرار دهیم. البته کاربرانی هم هستند که بدنبال پرسرعتترین نوتبوکهایی هستند که با پول میتوان خرید و برای زمان دوام باتری اصلا اهمیتی قائل نیستند. اما تصور عموم کاربران از نوتبوکها به این صورت نیست و با فناوری جدید فعلی که 18ماه از عمر آن میگذرد و لپتاپی را پیشنهاد میدهد که توانایی ارائه کارآیی خوب در مواقع مورد لزوم را داشته، اما همزمان نیز قادر است تا قطعاتی را که نیازی به آنها نیست، خاموش کرده و زمان دوام باتری بالاتر از 6 تا 8ساعت را فراهم میسازد، مطابقت بیشتری دارد.
جهت درک بهتر این مطلب، یک لپتاپ بازیخوری بزرگ و گردن کلفت با یک باتری 85وات ساعتی یا بیشتر را برای امتحان و آزمایش انتخاب میکنیم. حال اگر GPU مستقل آن را خاموش کرده و کارایی پردازنده آن را در یک حد متوسط محدود کنیم، در این حالت باید قادر باشیم تا همزمان راهحلی موبایل را نیز بهعنوان گزینهای بههمراه حالت قدرت در حین تحمیل وظایف و تکالیف سنگین در مواقع لازم را بهخوبی و توام با هم داشته باشیم. بهخاطر همین فناوری است که در زمان ما هیچ دلیلی برای اینکه یک نوتبوک 5/4کیلویی زمان دوام باتری دو ساعت یا کمتر از آن را داشته باشد، مورد قبول نیست.
ناهمترازی گرافیکهای درونساخت
لزوما همه گرافیکهای تعبیهشده (IGP)، همسطح و همتراز ساخته نشدهاند و همین امر اهمیت و لزوم قدرتنمایی و وجود قابلیتهای خاص یک GPU مستقل را مطرح میسازد.
برای مثال در رمزگشایی ویدئویی، پردازندههای اتم N270/280/450 اینتل که همگی پردازندههای بهشدت کممصرفی هستند، قابلیت فراهم ساختن کارآیی کافی جهت رمزگشایی ویدئوی 1080P H.264 را ندارند. پردازندههای پاینتریل2 در این زمینه ما را کاملا ناامید میکنند. اما ما گزینه تراشههای برادکام3 را در دست داریم که باید آن قابلیتهای گمشده را برای ما فراهم کنند.
خوب چرا ما نباید انتظار ارائه چنین پدیدههای مشابهی را از انویدیا و ATI داشته باشیم؟ انتظار عموم کاربران از لپتاپهای Core i3/i5 دارای GPU مستقل این است که بهصورتی شایسته از گرافیک ترکیبی پشتیبانی بهعمل آورده، و هر لپتاپی که سریعتر بتواند بین 2 گرافیک کلید بزند، بیشك بهتر است. آنچه که کاربران واقعا دوست دارند ببینند، یک GPUمجزا است که بتواند موتور پردازش تصویری را نیرو بخشیده و در همان حال، بقیه ساختار GPU را خاموش نگهدارد (مثلا از طریق ترانزیستورهای پاورگیت).
اگر موتور تصویری روی GPU بتواند کاری بهتر از آنچه که IGP انجام میدهد را فقط با مصرف چند وات انرژی بیشتر انجام دهد، بیشك این امر بهمراتب بهتر از رمزگشایی نرمافزاری روی پردازنده خواهد بود. این امکان وجود دارد که جدیدترین گرافیک اچدی اینتل موفق شود تا بهدرستی از پس محتوای 1080 p H.264 (شامل ویدئوی فلش) برآمده و این نقطه نظر را مهیا سازد.
پردازندههای چندهستهای موبایل و لپتاپهای CULV
کاملا روشن است که GPU نمیتواند تنها کفه تعادل این ترازو باشد و پردازندههای 4هستهای نیز راهحل ایدهآلی برای چنین محصولی نیستند. مگر اینکه شما بتوانید چندین هسته پردازنده را کاملا خاموش کرده و در تمام این مدت جلوی بیداری سیستم عامل را نیز بگیرید. پردازندههای Core i3/i5/i7 دارای ترانزیستورهای پاورگیت هستند که حداقل بخشی از این منظور را برآورده میسازند.
اما بهنظر میرسد در زمینه سیستم عامل در حال حاظر مطمئنا دچار کندی و عقبماندگی باشیم. برای مثال اگر برای چند ساعت لپتاپ را با استفاده از باتری بهمنظور تایپ در نرمافزار ورد بهکار ببریم، چرا نباید این امکان برای ما فراهم باشد تا بتوانیم بهطور موقت وضعیت پیکربندی سیستم عامل را بهصورتی تنظیم کنیم که بهجز یکی از هستههای پردازنده باقی آنها را غیرفعال شود؟ ما میخواهیم یک پردازنده مشابه Core i7 را ببینیم که بتواند به حالتهای بیکاری مشابه قطعات لپتاپهای مافوق ولتاژ پایین Core2Duo ULV دست یابد. اما هنوز به این مرحله از فناوری دست نیافتهایم و انویدیا است که قصد دارد ما را به آرزوهایمان نزدیک کند.
نرمافزارها و راهاندازهای گرافیکی
مبحث نرمافزاری GPU موبایل به نوبه خود از اهمیتی ویژه برخوردار بوده و این خود مستلزم دسترسی کاربران بهبروزرسانی عادی نرمافزارهای راهانداز است. بزرگترین مساله در این مورد این است که رجوع کاربران به گردانندهها تنها در مورد محصولات و سیستمهای عامل مشخصی میسر است. انویدیا برنامهریزی خاصی نیز جهت در اختیار گذاردن بهروزرسانی راهاندازهای یک سری از کارتهای گرافیکی جهت رایانههای لپتاپ و دسکتاپ و سیستم عاملهای تازه به بازار آمدهای مانند ویندوز7 را دارد. انویدیا برای نیل به این مقصود فشار زیادی را بر PhysX و CUDA گذاشته است. از سوی دیگر AMD نیز قصد ارائه بهروزرسانیهایی برای ATI Catalyst Mobality را دارد.
حذف تفاوت بین کارآیی رایانههای موبایل و دسکتاپ
محدودیتهای انرژی لپتاپها ذاتا آنچه را که شما میتوانید با آنها انجام دهید، محدود میسازد. بنابراین نمیشود به کسی توصیه کرد که یک GPU 300 یا حتی 150واتی را در درون یک نوت بوک نصب و امتحان کند. به هر حال در حال حاظر تفاوت بین رایانههای دسکتاپ و لپتاپ بهصورت عظیم و گستردهای رشد کرده است. البته این مساله در مورد ATI چندان مصداق نداشته و مشخصا در مورد انویدیا مصداق دارد. هماکنون بالاترین راهحل جهت کارآیی GPU موبایل مربوط به GTX 280M است که بهرغم نامش هیچ ارتباطی با GTX 280 مخصوص دسکتاپ نداشته و نگارش تقویت شدهای از گرافیک قدیمی 8800 GTS 512 بوده و کارآیی نظری و پهنای باند ارائه شده آن نصف نوع دسکتاپ آن است.
حال زمان آن است که ببینیم چگونه و تا چه حد انویدیا موفق است این نیازها و خواسته ها را در محصولات خود پوشش داده و نمایش قدرت و کارآیی آنها را تا کجا پیش برده و کارآمدیشان را تا چه حد متناسب و نزدیک به آن تبلیغات و اعلاناتی که در مورد آنها انجام داده، ارائه خواهد داد؟
منابع سایت های:
dailytech
nvidia
intel
amd
پینوشت
1. Optimus
2. Pine Trail
3. Broadcom Crystal HD