اعتیاد به مصرف چای در افراد می تواند سردرد، افزایش فشارخون، افزایش اسیدیته معده، بی اشتهائی، بی خوابی و اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار را ایجاد کند
دکتر زهرا عبداللهی، متخصص تغذیه و مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت:مصرف چای به عنوان یك نوشیدنی گوارا در تمام دنیا و به خصوص در ایران از گذشته های دور رواج داشته است، به طوری كه در حال حاضر روزانه بیش از یك میلیارد فنجان چای در دنیا مصرف می گردد. حضور تركیبات شیمیایی نظیر كافئین، فلوئور و به خصوص آنتی اكسیدان ها و تانن ها، خصوصیات دوگانه ای را به این محصول بخشیده است كه از یكسو، تاثیرات مناسب آن را در پیشگیری از بروز برخی سرطان ها تبیین می نماید و از سوی دیگر با ممانعت از جذب برخی از ریزمغذی های ضروری، به عنوان یكی از عوامل غذایی موثر در بروز برخی كمبودهای مواد مغذی به خصوص فقر آهن شناخته می شود.
وی به انواع چای سفید ،چای سیاه و چای سبز اشاره و عنوان کرد:تمامی انواع چای، حاوی مقادیر متفاوتی از یك تركیب آلكالوئیدی به نام كافئین می باشند. یك فنجان چای سیاه حاوی حدود ۶۰ میلی گرم كافئین است، مقدار این تركیب در یك فنجان قهوه در حدود ۹۵ میلی گرم و در یك فنجان چای سبز فقط ۳۶ میلی گرم است. مهمترین ویژگی این تركیب تحریك سیستم اعصاب مركزی می باشد. بنابراین اعتیاد به مصرف آن می تواند سردرد، افزایش فشارخون، افزایش اسیدیته معده، بی اشتهائی، بی خوابی و اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار را در پی داشته باشد. عادت به مصرف روزانه كافئین در كودكان می تواند به مرور باعث كم اشتهایی و كم آبی بدن در آنان گردد.
عبدالهی ادامه داد:علائمی كه در نتیجه كاهش و یا قطع مصرف چای و قهوه ایجاد می گردد، نظیر سردرد، تهوع و غیره نیز در نتیجه بروز اعتیاد جسمانی به كافئین موجود در این نوشیدنی ها می باشد. بنابراین لازم است كه با یك روند تدریجی مناسب، مصرف آن ها را كاهش داد.
وی ادامه داد:آهن، عنصری مغذی است كه در قالب تركیباتی نظیر هموگلوبین خون و میوگلوبین عضلات، نقل و انتقال اكسیژن از خون به درون بافت ها و خروج دی اكسید كربن از بافت ها به خون را به عهده دارد. بنابراین كمبود دریافت این عنصر و یا بروز اختلال در جذب و متابولیسم آن با بروز كم
خونی، كاهش قابلیت های بدنی و نقص تكامل جسمی كودكان همراه خواهد بود.
وی اظهارکرد:این عنصر بــه اشكال آهن ۲ ظرفیتی (Heme iron) و آهن ۳ ظرفیتی (Non Heme iron) در مواد غذایی وجود دارد، تركیباتی نظیر فیتات ها، اگزالات ها و به خصوص تانیك اسید موجود در چای یا قهوه به شدت جذب آن را كاهش می دهند، به طوری كه نوشیدن چای یا قهوه حتی بلافاصله ۱ ساعت قبل یا بعد از صرف غذا می تواند جذب این ماده مغذی را تا بیش از ۴۰ درصد كاهش دهد.بنابراین، با توجه به این كه رژیم غذایی مردم كشورمان عمدتا" بر پایه غذاهای گیاهی است و بیش از ۹۰ درصد آهن دریافتی روزانه از منابع گیاهی تامین می گردد، لازم است كه در مصرف تركیباتی كه به نوعـــی جـــذب اینعنصر را كاهش می دهند، به خصوص در مورد گروه های آسیب پذیری نظیر كودكان، دختران نوجوان و زنان باردار احتیاط بیشتری نمود./ح