بسیاری از گونههای جانوری مورد توجه سازمانها،
دولتها و مردم هستند که از آنها به عنوان گونههای پرچم یاد میشود.
گونههای پرچم میتوانند سمبل یا نماد یک شهر، استان یا کشور باشند. سازمان
حفاظت محیطزیست برای بالا بردن اهمیت گونههای نادر جانوری برای هر استان
نمادی را در نظر گرفته است. با این هدف که توجه بیشتری به آنها معطوف شود و
از انقراض آنها جلوگیری به عمل آید. خوزستان: نماد
این استان گوزن زرد ایرانی است. در گذشته در جنگلهای انبوه بلوط در جنوب و
جنوب غربی رشته کوه زاگرس و بیشهزارها و جنگلهای گرمسیری خوزستان و
بینالنهرین وجود داشت. اما در حال حاضر زیستگاه طبیعی آنها فقط در
جنگلهای درختان پده و گز در حاشیه رودخانههای دز و کرخه خوزستان است.
اصفهان:
نماد این استان قوچ اصفهان است. در تپه ماهورها و دامنه کوهستانهای مناطق
جنوب غربی و جنوب شرقی اصفهان و قسمتی از استان چهارمحال و بختیاری وجود
دارد. گیاهخوار است و در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیب پذیر
قرار دارد.
ایلام:
نماد این استان سنجاب ایرانی است. در جنگلهای بلوط زاگرس و جنگلهای پهن
برگ و سوزنی برگ ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، یونان، عراق، اردن، لبنان،
سوریه و ترکیه یافت میشود. زندهگیری و فروش آن به عنوان حیوان خانگی
مهمترین تهدید آن است.
فارس:
نماد این استان گورخر ایرانی است. دشتها، تپهماهورهای کم ارتفاع،
درمنهزارها، تاغزارها، قیچزارهای مناطق استپی و بیابانی در فارس و سمنان
زیستگاه این گونه است. در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه
آسیبپذیر قرار دارد.
کرمانشاه:
نماد این استان شوکا است. در مناطق جنگلی با پوشش زیرین نسبتا متراکم،
جنگلهای جوان، جنگلهای بین دشت و مناطق کوهستانی یافت میشود. این جانور
در ردیف پستانداران حمایت شده ایران است.
کهگیلویه و بویراحمد: خرس
قهوهای نماد این استان است. در مناطق جنگلی خزر، ارسباران و زاگرس،
علفزارهای مرتفع کوهستانی نزدیک جنگل، درههای پایین دست جنگل یافت میشود.
همهچیزخوار و بیشتر میوهخوار است.
گلستان:
نماد این استان پلنگ ایرانی است. اکثر زیستگاههای کشور اعم از جنگلی،
کوهستانی، بیابانی، استپی، بلوچی و در ارتفاعات مختلف از صفر تا نزدیک 4000
متر از سطح دریا مشاهده میشود. در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه
تهدید پذیر قرار دارد.
گیلان: نماد
این استان فک خزری است. فقط در دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن زندگی
میکند. این گونه تنها پستاندار دریای خزر محسوب میشود. در فهرست سرخ
اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه در خطر انقراض قرار دارد.
مرکزی: نماد
این استان پازن است. از صخرههای سنگی ساحلی تا ارتفاعات بالاتر از 4000
متر یافت میشود. مهمترین تهدید آن شکار غیرمجاز است و در فهرست سرخ
اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیبپذیر قرار دارد.
هرمزگان: خرس
سیاه بلوچی نماد این استان است. پراکنش این جانور در کشور ایران محدود به
مناطق جنوب شرق شامل استانهای کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان است.
همهچیزخوار و اغلب میوهخوار است و در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در
طبقه آسیب پذیر قرار دارد.
همدان: سازمان
حفاظت محیط زیست، این استان را با قوچ ارمنی میشناسد. منطقه حفاظت شده
خانگرمز جنوبیترین حد پراکنش قوچ و میش ارمنی خالص در ایران است. شکار
غیرمجاز و تخریب زیستگاه، مهمترین عوامل تهدید این گونه است.
خراسان شمالی: نماد
این استان قوچ اوریال است. در تپه ماهورها و دامنه کوهستانهای مرتفع در
مناطق استپی یافت میشود. از شرق و شمال خراسان تا مناطق واقع در شرق
استانهای سمنان و گلستان پراکنده است. جمعیت آن رو به کاهش است.
خراسان رضوی:
نماد این استان آهوی ایرانی است. در مناطق استپی و بیابانی یافت میشود.
علفخوار است، بویژه از درمنه و گندمیان تغذیه میکند. جمعیت آن رو به کاهش
است و در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیبپذیر قرار دارد.
سمنان:
یوزپلنگ آسیایی نماد این استان است. مناطق دشتی، نیمهبیابانی و بیابانی
زیستگاه این گونه است. در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیبپذیر
قرار دارد.
مازندران:
این استان را با مرال یا گاوکوهی میشناسند. در سه استان شمالی کشور و
آذربایجان شرقی پراکنده است. در فهرست سرخ اتحادیه جهانی، حفاظت در طبقه
کمترین نگرانی قرار دارد، اما در ایران جمعیت آن رو به کاهش است و در خطر
انقراض قرار دارد.
اردبیل:
نماد این استان قرقاول است که در جنگلهای مرطوب و بوتهزارهای تمشک و
درختان پهنبرگ یا خزانکننده دیده میشود. در ایران جمعیت و مساحت
زیستگاههای آن رو به کاهش است.
آذربایجان شرقی:
سیاهخروس نماد این استان است. پرتگاههایی با شیب تند، کوهستانهای
صخرهای و قلههای مرتفع با گیاهان اندک و پراکنده، محل زندگی سیاهخروس
است. در ایران پراکندگی آن محدود به ذخیرهگاه زیستکره ارسباران است.
آذربایجان غربی: میش مرغ نماد این استان است. در مزارع و کشتزارها به سر برده و روی زمین آشیانه میسازد.
چهارمحال و بختیاری: کبکدری نماد آن است که در پرتگاههای با شیب تند، کوهستانهای صخرهای و قلل مرتفع پراکنده است.
زنجان: نماد این استان لکلک سفید یا حاجی لکلک است. لکلکها از ماهیها، دوزیستان، حلزونها و ... تغذیه میکنند.
قزوین: هما
پرنده افسانهای ایرانزمین نماد این استان است که در ارتفاعات بالا و
کوهستانهای بلند زیست میکند و عمده غذای آن را مغز استخوان تشکیل میدهد.
قم: نماد استان قم، شاهین است که در مناطق کوهستانی خشک، نیمهبیابانی و صخرههاست.
کرمان: زاغ بور یا زاغ کویری نماد این استان است که در مناطق بیابانی بویژه قیچزارها زندگی میکند. تنها پرنده بومزاد ایران است.
یزد: نماد
استان یزد هوبره است که در مناطق بیابانی زیست میکند و مهمترین عامل
تهدید آن زندهگیری و فروش آن به کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس است.
بوشهر: لاکپشت پوزه عقابی نماد این است که یکی از دو گونه تخمگذار در سواحل ایران به شمار میرود.
تهران: قزلآلای خال قرمز نماد استان تهران است که در رودخانههای کوهستانی زیست میکند.
خراسان جنوبی: افعی شاخدار خراسان جنوبی اسم و رسم خاص خود را دارد و این استان را با این نوع مار میشناسند.
سیستان و بلوچستان: نماد این استان تمساح تالابی یا گاندو است.
کردستان: سمندر آتشین نماد این استان است. در اروپا و کشورهای همسایه هم یافت میشود.
لرستان: نماد لرستان سمندر امپراتور است که در دو استان لرستان و خوزستان پراکنده است.