پاپایا یا پاپایه(papaya = frutabomba = lechosa = tree melon = (in Australia) pawpaw = papaw) میوهای است با درخت بومی مناطق حارهای قاره آمریکا که اکنون در بسیاری مناطق حارهای از جمله هند، آفریقای جنوبی، سریلانکا و فیلیپین کشت میشود. درخت پاپایا قبل از كشف قاره آمریكا، فقط در نواحی مركزی این قاره، خصوصاً در مكانهایی كه امروزه مكزیك و هاوایی نام دارند، وجود داشته است. بعد از كشف قاره آمریكا، این درخت به تمام نواحی روی زمین، كه آب و هوای استوایی دارند مانند فیلیپین، هند، سریلانكا، برزیل و حتی آفریقای جنوبی برده شد و امروزه در حیاط بیشتر خانههای مردم این كشورها، میتوان آن را دید. پاپایا در ایران به نام پاپایا، درخت خربزه و انبهٔ هندی شناخته میشود.
درخت آن با نام علمی Carica papaya درختی است کوچک دارای یک ساقه به ارتفاع ۴ تا ۱۰ متر و برگهایی بزرگ به ابهاد ۵۰ تا ۷۰ سانتی است. اندازه میوه آن ۱۵ تا ۴۵ سانتیمتر در طول و قطر آن ۱۰ الی ۳۰ سانتیمتر بوده و رنگ آن موقعی که رسیده باشد زرد کهربایی تا کمی نارنجی است.
معرفی
پاپایه با طعم خوب و حالت لطیفی که دارد در سالادِ میوه بسیار فوق العادهاست. از پاپایه پوره نیز تهیه میکنند و از آن در کباب برگ نیز استفاده میشود. همچنین پوست کردن و خارج کردن دانههای آن آسان است. پاپایههای هاوایی از نوع مکزیکی آن معمول تر و خوشمزه ترند. نوع زرد آن که راحت تر ثمر میدهد به محض رسیدن آماده خوردن است و بهتر است خنک مصرف شود. نوع سبز پاپایه در اتاقهای حرارتی پس از چند روز به عمل میآید و آمادهٔ خوردن میشود.
مردم جنوب شرق آسیا پاپایهٔ سبز را پس از خرد کردن و پختن داخل سالاد میریزند. پاپایا میوه ایست از خانواده خربزه و هندوانه که در استوا به عنوان میوه ای طبی شناخته شده که حاوی مواد هضم کنندگی ویژه ای بوده و غنی از ویتامین C، و ویتامین A و آهن می باشد. خاصیت اصلی این میوه مربوط به آنزیم پاپایین است که همان ویژگی پیسین که یکی از آنزیمهای شیره معده است و به تجزیه پروتئین کمک می کند و مدر نیز هست را دارا می باشد. فیبرین موجود در آن برای انعقاد خون مفید است. برگهای آن حاوی عنصر کارپین است که در بی نظمی های قاعدگی و اختلالات گوارشی نظیر اسهال بسیار مفید است. استفاده از پاپایای خام خرد شده در غذا و سالاد علاوه بر ترد کردن و خوش طعم کردن مزه غذا و سالاد به هضم آنها نیز کمک می نماید.
بهتر است پاپایا را با نصف لیموی ترش مصرف نمایید. اضافه کردن 2 قطعه پاپایای خرد شده در غذای در حال پختن موجب تسریع در طبخ می گردد. مصرف آب پاپایای سبز خام به تنهایی یا همراه با سالاد کمک شایانی برای بهبود اختلالات گوارشی می کند. خوردن پاپایای خردشده به صورت خام جهت رفع اختلالات کبدی و یرقان بسیار مفید است. درخت پاپایا میوههای زیاد و بزرگی میدهد كه خاصیت غذایی و دارویی دارند. میوهها آنقدر بزرگند كه در بعضی كشورها، به آن «درخت خربزه» میگویند. پوست میوه پاپایا قبل از رسیدن سبز است و بعد زرد و نارنجی میشود. میوه رسیده گوشتی است و گوشت آن شبیه طالبی و به رنگهای متنوع زرد، نارنجی كم رنگ و حتی صورتی دیده میشود و مزهای شیرین دارد. وسط میوه حفرهای وجود دارد كه پر از دانههایی به رنگ بنفش پر رنگ و چسبیده به گوشت میوه است.
این دانهها مانند فلفل سیاه مزه تندی دارند. در بعضی كشورها این دانهها را به همراه فلفل سیاه میكوبند و در غذا از آنها استفاده میكنند. مهمترین خاصیت این گیاه وجود مادهای به نام «پاپائین» در شیره تنه درخت و همچنین میوه كال آن است. پاپائین مادهای شبیه «پپسین» است؛ پپسین آنزیمی است كه از معده انسان برای هضم پروتئینها ترشح میشود. شیره پاپایا همچنین ، ضددرد، ضدعفونی كننده، پائین آورنده فشار خون و آرامبخش است.این میوه را كه بعد از پوست كندن و جدا كردن دانهها قابل استفاده میشود، به صورت تازه بعد از غذا و یا مخلوط با سالاد میخورند و حتی نوشابههای مختلفی از آن تهیه میكنند. این میوه به صورت كنسرو هم در بسیاری از نقاط جهان استفاده میشود. در بعضی كشورها مانند تایلند از میوه پاپایا، چه خام و چه پخته، غذاهای مختلفی تهیه میكنند چون حاوی مقدار زیادی از ویتامینها و مواد معدنی است و به دلیل داشتن پاپائین به هضم غذا كمك میكند. پس حالا متوجه شدید كه چرا با پیدایش اولین نشانههای رسیدن میوه درخت پاپایای حیاط خانه، بچهها برای كندن رسیدهترین میوهها در بالا رفتن از درخت با خواهرها و برادرهای خود مسابقه میدهند.
ترکیبات شیمیایی
از نظرترکیبات شیمیایی در پاپایا، مواد کارپایین، کارپوزید، پاپائین و کاریسین یافت میشود. مادهٔ پاپائین را پپسین گیاهی مینامند و خواص آن نظیر پپسین است که در رفع سوء هاضمه و بیاشتهایی مفید است. گوشت میوهٔ تازهٔ پاپایا دارایسوکروز، قند انورت، یک مادهٔ رزینی، پاپائین، مالیک اسید، املاحی از تارتاریکاسید و سیتریک اسید است.هر دو نوع میوهٔ رسیده و میوهٔ نارس آن بسیار غنیاز پکتین است. در میوهٔ پاپایا، مواد رنگی کاروتنوئید وجود دارد. میوهٔ پاپایا، منبع بسیار غنی از ویتامینها است.در برگهای درخت پاپایا، یک گِلیکوزید، مادهٔ کارپوزید و یک آلکالوئید کارپائین یافت میشود. در تخمهای پاپایا و همچنین در پوست و ریشهٔ درخت نیز مادهٔ کارپائین به مقدار کم وجوددارد. کارپائین یک سم قلبی است، از نوع گلوکوزید قلبی نیست ولی در عین حال یک آمیبکش قوی است، یعنی خاصیت آمیبکشی دارد. در برگهای پاپایا ویتامین C و ٍE وجود دارد.
خواص ـ کاربرد
شیرابه یا لاتکس که در تمام اعضای درخت وجود دارد، دارای یک آنزیم است که به هضم مواد آلبومینوئیدی کمک میکند. این لاتکس، معمولاً از میوهٔ نارس پاپایا گرفته میشود و در بازار کشورهای خاوردور به طور وسیعی به عنوان داروی معالج سوء هاضمه عرضه میشود. خوردن لاتکسپاپایا، اثر کرم کش دارد.موارد استعمال دیگری که برای شیرابهٔ پاپایا درمدارک طب سنتی خاور دور ذکر میشود، معالجه ورم غشای معده است. همچنین برایمعالجه طحال بزرگ شده نیز مفید است.
در استعمال خارجی، از لاتکس پاپایا برای رفع درد سوختگی پوست استفاده میشود و ضمناً به عنوان داروی زیبایی برای رفع لکههای پوست، زگیل و اکزما بسیار مفید است. در اندونزی به محل گزیدگی مارمالیده میشود. در فیلیپین هم به عنوان کمکهای اولیه مار گزیدگی استعمال میشود و قسمت بالای میوه نارس را گرفته و روی محل نیش مار آنقدر میمالند که خون بیاید. ریشه تازه پاپایا قرمزکننده پوست است ولی وقتی خشک میشود، این خاصیت قرمز کنندگی آن کاسته میشود.
از ریشه پاپایا به تنهایی و یا در ترکیب باسایر داروها برای درست کردن مشمع دارویی استفاده میشود که برای معالجه تومورهای رحمی مفید است، همچنین به عنوان مدر برای معالجه سنگ کلیه مصرف میشود. در اندونزی از ریشه و تخم پاپایا به عنوان ضد کرم استفاده میشود. در فیلیپین از جوشاندهٔ ریشهٔ پاپایا برای تقویت معده استفاده میشود و در معالجه بواسیر نیز به کار میرود. از برگهای تازه پاپایا پمادی درست میکنند و مانند ضماد برای التیام زخمها، ورمها، جوش و کورک و قسمتهایی از بدن که روماتیسمی است، استفاده میشود. خوردن دمکرده ریشه آناناس مخلوط با ریشه پاپایا برای معالجه سنگ کلیه مفید است. در هندو چین از تخم پاپایا برای کنترل و مداوای گزش حشرات سمی استفاده میشود. مقدار خوراک پاپائین خالص در رفع سوء هاضمه از ده تاچهل سانتی گرم است که به صورت شربت، گرد یا اکسیر مصرف میشود.
ضررهای شکر
مختصری از ضررهای شکر - ماده کریستالی سفید رنگی که بعنوان شکر می شناسیم، یک ماده مصنوعی و فرآیند شده است که اغلب از نیشکر یا چغندر قند بدست می آید. قند موجود در نیشکر و چغندر قند بعد از جداسازی تمام املاح، ویتامین ها، پروتئین، آنزیم و سایر مواد مغذی مفید، در کارخانه تصفیه شده و به ساکاروز خالص تبدیل می شود.
چیزی که بعد از فرآیند باقی می ماند، ماده مصنوعی غلیظ شده ای است که استفاده از آن نه تنها چندان فایده ای برای بدن انسان ندارد بلکه مضراتی هم دارد که در ذیل خواهید خواند :
آیا میدانستید که شکر سیستم ایمنی بدن را از کار می اندازد. پس از هر بار مصرف محصولات شکردار گلبولهای سفید بدن (نوتروفیلها) از کار می افتند و تا ۲ الی ۵ ساعت بدن کاملا آماده آلوده شدن به هر نوع ویروس یا باکتری خواهد بود. طبق تحقیقات پس از هر بار خوردن چیزی شیرین سیستم ایمنی بدن تا ۷۵٪ کارایی خود را از دست می دهد و این دقیقا بهترین زمان برای فعال شدن میکروبها و ویروسها است ؟
آیا میدانستید که شکر تعادل مواد معدنی بدن را بر هم می ریزد. چون شکر ماده ای است فاقد ویتامین- فاقد مواد معدنی و فاقد فیبر. شکر ماده ای زائد است که بدن انسان قادر به هضم و جذب آن نیست از اینرو برای اینکه ساختار ملکولی شکر شکسته شود بدن مجبور است از مواد معدنی محلول در بدن مصرف کند تا بتواند شکر را هضم کند. در نتیجه تعادل عناصر معدنی مثل کلسیم- منیزیوم و پتاسیم و سدیم و... بر هم می ریزد ؟
آیا میدانستید که بر خلاف تصور همگان این شکر است که کلسترول بد خون LDL را به شدت بالا می برد و کلسترول خوب را پایین می آورد و در کل سبب بالا رفتن کلسترول می شود. این روغن حیوانی نیست که کلسترول را بالا میبرد ؟
آیا میدانستید که شکر سبب ترشح بیش از اندازه هورمون آدرنالین در بدن می شود. احساس اضطراب بیش از اندازه، آشفتگی و بد خلقی از نتایج آن هستند ؟
آیا میدانستید که شکر سبب بی حوصلگی است و کسانی که شکر مصرف می کنند به هیچ عنوان میلی به ورزش کردن و فعالیت های بدنی ندارند ؟
آیا میدانستید که تقریباً 95 درصد افراد با درجات مختلفی به مصرف شکر معتاد هستند ؟
آیا میدانستید که از روزی که نوزاد متولد می شود و در غذای تکمیلی او شکر می ریزیم، اثرات مضر آن بر جسم نوزاد شروع می شود ؟
آیا میدانستید که شکر در کودکان سبب کاهش هوش و پایین آمدن نمره های درسی است ؟
آیا میدانستید که بر خلاف آنچه پزشکان به شما می گویند خوردن چیزهای چرب تری گلیسیرید را بالا نمی برد بلکه این خوردن شکر است که تری گلیسیرید را بالا می برد ؟
آیا میدانستید که شکر باعث ضعف سیستم دفاعی بدن در برابر کلیه بیماریها میگردد ؟
آیا میدانستید که شکر به کلیه ها آسیب می زند. عامل اصلی ایجاد سنگ کلیه مصرف شکر است ؟
آیا میدانستید که عامل اصلی سنگ مثانه مصرف شکر است ؟
آیا میدانستید که شکر مقدار عناصر کروم و مس بدن را کاهش می دهد ؟
آیا میدانستید که شکر در جذب شدن کلسیم و منیزیوم اختلال ایجاد می کند. یعنی اگر لیوان شیر خود را با کیک یا شکلات میل می کنید هیچ کلسیمی در استخوانهای شما ذخیره نخواهد شد ؟
آیا میدانستید که شکر عامل اصلی سرطان از جمله سرطانهای سینه و پروستات و کلون و رکتوم است ؟
آیا میدانستید که شکر مقدار گلوکز خون را بی جهت افزایش می دهد ؟
آیا میدانستید که شکر باعث ضعیف شدن بینایی است ؟
آیا میدانستید که شکر باعث باریک شدن رگهای خونی و در نهایت سکته می شود ؟
آیا میدانستید که شکر باعث ترش کردن معده است و برخلاف تصور عامه که وقتی ترش می کنند چیزی شیرین می خورند تا آن را رفع کند ؟
آیا میدانستید که شکر ریسک مبتلا شدن به بیماریهای قلبی را زیاد می کند ؟
آیا میدانستید که پیر شدن زود هنگام بدن (سفید شدن موها و چین و چروک پوست) به دلیل مصرف خوراکیهای شیرین است نه مصرف گوشت و پروتئین ؟
آیا میدانستید که شکر سرعت اعتیاد به الکل و میل به اعتیاد به مواد مخدر را زیاد می کند ؟
آیا میدانستید که شکر تنها عامل پوسیده شدن دندانهاست یعنی اگر شکر مصرف نشود کسی به دندانپزشک نیاز نخواهد داشت ؟
آیا میدانستید که شکر عامل اصلی چاق شدن است ؟
آیا میدانستید که شکر عامل آرتروز مفاصل است و کسانی که آرتروز دارند و مواد شیرین زیاد می خورند روز به روز بدتر می شوند ؟
آیا میدانستید که یکی از عوامل اصلی بیماری آسم مصرف شکر است ؟
آیا میدانستید که شکر باعث آپاندیسیت می شود ؟
آیا میدانستید که شکر آب بذاق دهان را اسیدی می کند که برای دندانها ضرر دارد ؟
آیا میدانستید که شکر میزان ترشح هورمون رشد را کم می کند. جوانان کوتاه قد نتیجه مصرف شکر هستند ؟
آیا میدانستید که شکر عامل اصلی بالا رفتن فشار خون است ؟
آیا میدانستید که شکر ساختار پروتئین ها را به هم می ریزد در نتیجه بدن قادر به جذب آنها نخواهد بود ؟
آیا میدانستید که آلرژی به غذاهای گوناگون نتیجه مصرف شکر است ؟
آیا میدانستید که ایجاد اگزما در کودکان از عواقب مصرف شکر است ؟
آیا میدانستید که آب مروارید بر اثر مصرف شکر به وجود می آید ؟
آیا میدانستید که بزرگترین خطر مصرف شکر این است که ساختمان DNA را می شکند و آن را تغییر می دهد که در نتیجه سلولها سرطانی می شوند ؟
آیا میدانستید که شکر سبب تولید رادیکال های آزاد در خون و افزایش ریسک سرطان است ؟
آیا میدانستید که شکر فعالیت هورمونها را بر هم میزند ؟
آیا میدانستید که مصرف شکر انعطاف پذیری ماهیچه ها و اندام بدن را کم می کند بطوریکه با کوچکترین حرکت ورزشی عضلات منقبض می شوند و درد می گیرند ؟
آیا میدانستید که شکر سبب افزایش تقسیم سلولهای کبد و سرطان کبد می شود ؟
آیا میدانستید که شکر مقدار چربی کبد را زیاد می کند ؟
آیا میدانستید که شکر اندازه کلیه ها را بزرگ می کند ؟
آیا میدانستید که اختلال در کار پانکراس از اثرات شکر است ؟
آیا میدانستید که عامل یبوست و خشکی روده شکر است ؟
آیا میدانستید که شکر ریسک بسته شدن رگهای خونی را زیاد می کند ؟
آیا میدانستید که سردردهای بی موقع و بی دلیل و میگرن بر اثر مصرف چیزهای شیرین است ؟
آیا میدانستید که شکر امواج مغزی دلتا- آلفا و تتا را زیاد می کند که در نتیجه این افزایش قدرت تمرکز و تصمیم گیری در انسان از بین می رود ؟
آیا میدانستید که عامل اصلی افسردگی شکر است. مردم عامی تصور می کنند با خوردن چیزی شیرین روحیه شان شاد خواهد شد در حالیکه کاملا بر عکس است. شادی حاصل از خوردن شیرینی به خاطر اعتیادی است که به آن دارید و با خوردن آن آرامش می یابید اما در روحیه و امواج مغزی شما اثر متضاد دارد ؟
آیا میدانستید که وحشتناکترین بیماری قرن یعنی آلزایمر که با حواس پرتی های کوچک شروع می شود بر اثر مصرف شکر بوجود می آید. این به آن معناست که تا ۲۵ سال دیگر نیمی از جمعیت میانسال کره زمین آلزایمر خواهند داشت و مرگ زجرآوری در انتظارشان است ؟
آیا میدانستید که شکر عامل اصلی پوکی استخوان است. چگونه؟ شکر ماده ای زائد است که فاقد هر گونه ویتامین یا مواد معدنی است و بدن قادر به هضم و جذب آن نیست. از این رو سلولها مجبور هستند برای شکستن ملکولهای شکر از املاح کلسیم و منیزیوم ذخیره در استخوانها استفاده کنند. هر چه بیشتر چیزهای شیرین مصرف شود کلسیم بیشتری از استخوانها خارج شده و در فرایند هضم شکر مصرف می شود. در نهایت استخوانها بعد از چند سال پوک می شوند. دلیل اصلی خرابی دندانها نیز همین است. کلسیم از دندانها استخراج شده و دندان به مرور پوسیده و خراب می شود. مصرف شیر در این هنگام سودی ندارد مخصوصا اگر همراه کیک و شیرینی باشد ؟
بدن انسان سالم از هر جواهری گرانبهاتر است "تسونگ کاپا"