امام صادق می فرمایند : در به خاصیتی وجود دارد که در هیچ یک از میوه ها وجود ندارد .
عرض شد آن خاصیت چیست ای فرزند رسول خدا فرمود : ترسو را شجاع و نترس می کند به خدا سوگند که این سخن انبیاست . در کتاب خصال به نقل از رسول خدا آمده است که فرمود خوردن به دل را زنده و بخیل را سخاوتمند و ترسو را نترس می سازد .
تقریبا بیشتر املاح موجود در به را فسفر و کلسیم تشکیل می دهد لذا به اعتقاد غذا شناسان از جمله پرفسور حاحبی و دکتر جزایری خوردن به رشد و نمو عقل و هوش موثر است .
مالیدن روغن به بر بدن برای جلوگیری از عرق بد بوی بدن بخصوص عرق کف دست و پا بسیار مفید است و بدن را خوشبو می کند .خوردن به ؛ به صورت های مربا ، کمپود و خورشت برای تقویت کلیه ، تقویت معده ، دفع تهوع ، سوزش مجرای ادرار، بی اشتهایی ، یرقان ، بیماری ریووی ، بواسیر ، تپش قلب ، صداهای مبهم در گوش ، آسم ، تنظیم قاعدگی ،اضطراب و خستگی های روحی مفید است . خوردن به در دوران بارداری باعث زیبا شدن فرزند می شود .
دکتر جزایری می گوید : یکی از خاصیت های به جلوگیری از سقط جنین و نوزاد را خوش آب و رنگ کرده و از ویار زنان آبستن نسبت به خوردن خاک و گل جلوگیری می نماید . اگر به را 15 روز در الکل خیس کرده و با محلول آن صورت را مالش دهند چین و چروک چوست را از بین می برد . به داروی عصبانیت است . جوشانده آن نیز برای درمان سرفه ها نیز موثر می باشد.
لعاب تخم به برای درمان انواع سرفه و گرفتگی صدا مفید است .لعاب میوه به نیز برای جلوگیری از آفتاب زدگی بسیار مفید می باشد .
کوبیده برگ به و سیب که با عسل مخلوط شده باشد موی سر را تقویت و از ریزش آن جلوگیری می نماید . خوردن لعاب به دانه حرارات و ناراحتی معده را برطرف و تب های تند را برطرف می کند و مکیدن به دانه و فرو بردن لعاب آن خشکی و زخم زبان و دهان را بر طرف می نماید .
جرم و تفاله به سنگین بوده و بهتر است به صورت پخته یا مربا که از عسل تهیه شود مصرف گردد و نیز برای اشخاص مبتلا به قولنج و رعشه خوردن به خوب نیست .
ترکیبات شیمایی به :
در صد گرم میوه به مواد زیر موجود است :
| آب | 83 گرم | سدیم | 5 میلی گرم |
| مواد قندی | 10 گرم | ویتامین a | 40 واحد |
| مواد نشاسته ای | 5 گرم | ویتامین b 1 | 0/02 lمیلی گرم |
| کلسیم | 10 میلی گرم | ویتامین b2 | 0/03میلی گرم |
| فسفر | 17 میلی گرم | ویتامینb3 | 0/2میلی گرم |
مغز دانه به دارای حدود 15 درصد روغن میابشد که رنگی زرد و طمعی مطبوع و بویی مانند روغن بادام دارد. پوست به دانه دارای حدود 20 درصد لعاب (موسیلاژ) است که در آب حل می شود و محلول غلیظی را بوجود می آورد که میتوان از آن برای آهار دادن پارچه و آرایش موی سر استفاده کرد .
مقدارموسیلاژ به دانه بسیار زیاد است . به طوری که اگر ده گرم به دانه در یک لیوان آب ریخته شود محلولی شبیه سفیده تخم مرغ بدست می آید . برگ و ساقه درخت به مقدار کمی دارای اسید سیانیدریک می باشد .
خواص دارویی به :
از نظر طب سنتی ایران به شیرین کمی گرم و تر و به ترش سرد و خشک است . روغن به سرد ، تر و قابض و به دانه سرد و تر است .
1) به تقویت کننده قلب است
2) ادرار آور است
3) نرم کننده سینه است
4) تقویت کننده معده و دستگاه هاضمه است
5) قابض است
6) خونریزی را بند می آورد
7) به ترش مسهل است
8) برای تنگی نفس مفید است
9) به ترش استفراغ را بند می آورد
10) اسهال های ساده و اسهال های خونی را درمان می کند
11) بهترین و مفید ترین میوه برای مسلولین (گرفتاران بیماری سل ) به است
12) خونریزی از رحم را متوقف میکند
13) اثر مفید روی بواسیر دارد
14) برای هضم غذا مفید است
منبع : آموزه های طبی و بهداشتی امام رضا (ع) نوشته دکتر محمد دریایی
