آشنای غریبی است، همواره همراه آدمی است، سبب آرامش
اوست ،وسیلة ارتباط و تقرب است ، اورا به معراج می رساند و قالبی برای زمزمه عاشقانه با معشوق است .
اگر كسی بخواهد زمینه های ارتباط با حق ، دین و دین باوری را تقویت كند باید در جهت فرهنگ نماز بكوشد ، تا این ریسمان محكم الهی را استحكام بخشد و مسیر عروج آدمی را فراهم سازد .
تقویت فرهنگ نماز ، یك فعالیت فیزیكی نیست كه تابع فرمول و راه و روش خاصی باشد.
تقویت این فرهنگ ، رسیدن به باید ها و پرهیز از نباید ها است و در اصل تذكر به پایه و ریشه آدمی است كه خداوند اورا به فطرت الهی خویش خلق نموده است و بر قامت رثای او لباس آدمیت پوشانده و سپس بر این معجزة خلقت لفط پر معنای فتبارك الله احسن الخالقین خطاب نموده است .
پس تقویت فرهنگ نماز ، تقویت اصل عزت و اقتدار مسلمان است كه خداوند بزرگ نخواسته است ضعف بندة خویش را نظاره كند و همواره به قوت و تعالی او نظر داشته است .
این چنین است كه رحمت بی منتهای الهی بر این تعلق می گیرد كه رفتار آدمی در قالب رضای خویش جلوه گر شده و استوانة پر عظمت هدایت را در ورای رضایت خود ، از خدا بجوید ، تامگر لایق سجده ای گردد كه خداوند والا مرتبه بزرگوار امر به اجابت آن داشت و عابد چند هزار ساله ای به نكات خاصی در این مخلوق نگریست و در مقابل عظمت آن آفرینندة بزرگ لحظه ای درنگ نمود ، حالٍ ما هم ، همین حكم را دارد.
رعایت ، استقامت و اقتدار ، تایید تعالی انسان است و درنگ شك و تردید ، تاییدی به سخن رانده شده ای كه آدمی را به آزمایشگاه عمل می برد تا به خداوند خویش بنمایاند كه او هم می تواند سخنی داشته باشد .
پس تقویت این فرهنگ و قدرت ساخت بالهائی روحانی برای آدمیت انسان خود تعهدی است كه هر فرد بزرگواری برای صلابت خویش و جامعة خود خواهد داشت .
و چنین دریافتی باعث شد كه قلم بر لوح سفید كاغذ بنگارد كه بخوان و بدان و عمل كن كه انسان در بهترین تقویم آفریده شده و پاسداری از این نعمت ارزشمند احتیاج به سپاسگزاری و طلب هدایت از خداوند رحیم دارد .
و نماز جایگاهٍ چنین عظمت و الفبای پر بركت سپاسی است كه خداوند به جهت هدایت انسان انشاء نموده است و به اقامة آن امر نموده است .
چه خوب است كه در عظمت و بزرگی خویش شك نكرده و به این آویزة محكم چنگ زنیم .بدیهی است كه همواره به استعانت از این آویزه محكم نیازمند خواهیم بود
۱. نماز روح تشكر و سپاس را در نمازگزار ایجاد و تقویت می كند.
2. تخصیص ستایش به پروردگار ، هر گونه تملق و چاپلوسی را نفی می كند.
3. تذكری بر اهمیت تعلیم و تربیت است.
4. نماز، پیوستن به خدا و بریدن از غیر اوست.
5. نماز پرهیز از عصیان و اطاعت از خداست.
6. نماز آتش حرص را خاموش می كند.
7. رقت قلب حاصل از انجام نماز انسان را به نیكوكاری می كشاند.
8. نماز موجب پرهیزگاری و تقوا سبب تقویت نیروی تشخیص است.
9. نماز حالت تسلیم و رضا به قضای پروردگار است.
10. نماز به ما می آموزد كه تنها به خدا توكل كنیم.
11. نماز خوان، از بیراهه و بیراهه روها بیزار است.
12. نماز بندگی خداست و بندگی خدا انسان را از بندگی غیر او نجات می بخشد.
جمع بندی و نتیجه گیری
نماز مهمترین عامل تطهیر ظاهر (جسم) و باطن (اندیشه و عقاید) بشمار می رود.
نماز علاوه بر آنكه زمینة از بین بردن نجاسات از بدن، لباس و محیط را فراهم می آورد باعث پاكی اندیشه و عقیده از وسوسه های شیطانی است و دل را از ناپاكیها و ناخالصیها پاك میسازد، دلی كه با نماز اوج گیرد دیگر حاضر نمی شود كه به پستی گراید.
نماز كه پایه و اصل دین و سبب پایداری مذهب معرفی می شود می تواند دیگر اعمال انسان را هدایت كند و گناهان آدمی را چون برگ درختان فرو ریزد.
آثار نماز فراوان است و نتیجة آن بحدی موثر است كه پیامبر گرامی اسلام نماز را نور چشم خود نامیده است . پاكی جسمانی در زمینه های بهداشت عمومی بدن، بهداشت دهان و دندان، بهداشت تغذیه و پاكی معنوی همچون ایجاد بزرگترین پناهگاه روحانی، تهذیب اخلاق و تطهیر آدمی از آفات، پلیدیها و ناپاكیها از آثار ارزشمند نماز بحساب می آیند. علاوه بر این آثار نماز میتواند بعنوان مهمترین عامل بازدارنده از تباهیها نقش برجسته خود را اثبات می كند و بیماریهای نفسانی را از آدمی دور نموده و رفع كنندة غفلت ها می باشد.
وقتی به خصلت های عالی انسانی حاصل از اقامة نماز حقیقی توجه می نمائی می بینی تمام خوبیها و حسنات در برگزاری نماز خلاصه شده است و در یك معنا نماز پاكی است و پاكی، صفا و صمیمت انسان باعث اخلاص او شده او را آمادة تقرب خداوند بزرگ خواند نمود ایزد متعال نیز پاكان و وارستگان از آلودگیها و گناهان را دوست دارد.
توصیه و پیشنهاد
نماز محكم ترین رشتة الفت بین بندگان و خداوند تبارك است ، نماز رهبری بسوی خوبی ها ظهور دهندة درستی ها، نجات دهنده از پستی ها، علاج كنندة نادرستی ها و درمان همة دردهاست. انسان برای ورود به جهان با عظمت نماز و دست یافتن به حقیقت آن باید منازلی را طی نماید در مرحله اول باید در مسئله لباس و مكان و آب و وضو وغسل و خاك تیمم دقتنماید كه از حق و حقوق تمام مردم و بیت المال مسلمین پاك باشد.
زیرا اگر اجزای لباس یا قسمتی از مكان و محل نماز یا قطره ای از آب وضو و غسل مال دیگران و یا حرام باشد نمی توان خالصانه به بارگاه قدس خداوند قدم گذاشت و به میهمانی خدای بزرگ رفت آنجا مقام پاكان و نیكان است، آنجا منزل بینایان و دانایان است و نمازگزار حقیقی محال است در مسئله لباس و مكان و طهارت از دستور محبوب خود «خداوند» سرپیچی نماید.
آنگاه كه توانستیم از محصول زحمت و كوشش خود لباس و عامل طهارت و مكان پاك بدست آوریم وارد مرحله بعد می شویم و آن منزل عبارتست از بیرون آوردن لباس گناه از وجود و به تن كردن لباس تقوی و پاك كردن خود از شیطنت های نفسانی و بیرون ریختن لجن هوی و هوس و رذائل از قلب رها كردن دوروئی و مكر و حیله و قرار گرفتن در مقام تسلیم آن مقامی كه جز پاكی و طهارت طاهر و باطن نماند.
اینك می توانیم به مرحلة بعد سفر كنیم و آن مرحله خالی كردن دل است از آنچه غیر خداست پس همة حواس و ذهن بر محور عشق خدائی جمع می شود و بر این حقیقت مراقبت و مواظبت میشود كه در این سفر فراق خداوند با داروی وصال درمان می شود پس ای عزیز:
1. به قدر توان اوقات مناجات با خداوند را غنیمت شمار و بدان كه عزت شرف و فضیلت و معرفت همه درمناجات با حق قرار داده شده است.
2. به اوقات نماز اهمیت بده و خود را برای ملاقات با خدای بزرگ آماده نما ،زیرا در این اوقات نورانیت خاصی قرار داده شده است .
3. مشغولیت های ذهنی خودرا هنگام نماز كم كن، بلكه قطع كن و نماز را با امور دیگر مخلوط نكن.
4. درحالت های ائمه و معصومین در هنگام اقامه نماز، بیندیش و آنرا درس عبرتی برای خود قرار ده.
5. توجه كن كه خداوند با رحمت و عطوفت خاصهء خود ترا پذیرفته است.
پی نوشتها:
________________________________________________
1. قسمتی از پیام مقام معظم رهبری حضرت آیت ا… خامنه ای به سمینار اقامة نماز نقل شده از كتاب یكصد و چهارده نكته دربارة نماز، محسن قرائتی صفحه 7.
2. نماز، نویسندگان : هیئت تحریریه انتشارات در راه حق نقل شده از كتاب بحارالانوار جلد 82 صفحه 203و 209
3. پرتوی از نماز، محسن قرائتی صفحه 7
4. همان منبع نقل شده از كتاب مجالس شیخ صفحه 7
5. نماز شناسی ، حسن راشدی ، نقل شده از المحجه البیضاء ، صفحه 29
6. همان منبع ص 29
7. همان منبع ص 31
8. همان منبع ص 159 به نقل از شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید جلد 2 صفحه 313
9. همان منبع ص 161 به نقل از كتاب بحارالانوار جلد 35 صفحه 209
منابع و مآخذ
___________________________________________
1. انصاریان ، حسین ، عرفان اسلامی جلد پنجم، تهران ، انتشارات پیام آزادی ، 1366
2. راشدی، حسن، نماز شناسی ، جلد دوم، تهران، انتشارات ستاد اقامة نماز، 1380
3. قرائتی ،محسن ، پرتوی از نماز، تهران، انتشارات ستاد اقامه نماز، 1371
4. قرائتی ، محسن، یكصد و چهارده نكته دربارة نماز، تهران ،انتشارات ستاد اقامه نماز ، 1371
5. هیئت تحریریه انتشارات در راه حق ، نماز ، قم ، انتشارات در راه حق ، 1360