بسیاری از وسایل پیرامون ما برای كاركردن به انرژی برق نیاز دارند و بخش عمده ای از زندگی ما به برق متكی است برخی از وسایل مانند تلویزیون ها ، رادیوها ، لامپ ها،گرم كننده های برقی و... همگی به انرژی برق نیازدارند .حال تصور كنید در طول یك روز برق خانه شما قطع شود چراغ ها،تلویزیون و رادیو كار نمی كنند. بعد از مدتی از بیكاری به دور خود چرخ می زنید و پس از چند ساعت، ماندن درخانه برای شما طاقت فرسا خواهد شد.
حال اگر چنین مشكلی را در مقیاس بزرگتر فرض كنیم این مشكلات هم بزرگتر می شوند. به عنوان مثال دریك شهر خدمات اجتماعی از قبیل اورژانس ، پلیس ، تجهیزات بیمارستانی و همه و همه از كار می افتند. مشكلاتی از این قبیل ممكن است حتی منجر به مرگ انسان هم شود. كارخانه های مواد غذایی بر اثر از كار افتادن سردخانه ها یشان متحمل میلیون ها دلار ضرر می شوند و درصورتی كه این وضعیت باقی بماند، نیروهای دولتی و خدمات دولت هم از كار خواهند افتاد.
با توجه به این گفته ها ، دیده می شود كه یكی از نیاز های جدی بشر امروز انرژی الكتریكی است.
بمب الكترومغناطیسی یا ای ـ بمب ((e-bombاسلحه ای است كه آن را به قصد نابود كردن این جزء جدایی ناپذیر (انرژی برق) از زندگی بشر ساخته اند. این بمب به سادگی می تواند تمام دستگاههای الكترونیكی را كه بشر از آنها استفاده می كند از كار بیندازد. به عنوان مثال می تواند در عرض چند ثانیه ژنراتورهای برق را از حركت بیندازد، ماشین ها را از حركت باز ایستاند، و حتی می تواند امكان استفاده از تلفن راهم از ما بگیرد.
یك بمب قوی می تواند قدرت نظامی یك شهر را كاملاً به 200 سال عقب برگرداند. دولت آمریكا سالهاست كه تحقیقات در این زمینه را دنبال می كند. عده ای اعتقاد دارند كه هم اكنون چنین سلاح هایی در زرادخانه های آنها وجود دارد.از طرفی دیگر گروهك های تروریستی هم می توانند از این تكنولوژی استفاده كنند وبا ساختن بمب های الكترونیكی صدمات زیاد و سنگین را به آمریكا برسانند .
در این بخش ما به شرح فرضیات بنیادین و تكنولوژی بمب های الكترومغناطیسی می پردازیم.
طرز كار اصلی این بمب های الكترومغناطیسی یا در مبحث بزرگترElectro Magnetic Pulse weapon (EMP) مبنای اسلحه های اتمی یا تكانه ی برقاطیسی بسیار ساده است این اسلحه ها با ایجاد میدان قوی الكترومغناطیسی تمام مدارات برقی را درهم می شكند . اگر با طرز كار آهنربا های برقی یا رادیو آشنا هستید پس حتماً می دانید كه الكترو_ مغناطیسی چیز ویژه و جدیدی نیست . سیگنال های تلویزیونی و امواج AM وFMرادیویی ، تلفن های همراه و چراغ های ماكروویو و امواجX-ray . مقصود ما این است كه بفهمیم آیا آهن ربا های الكتریكی می توانند مولد میدان الكتریكی ای باشند كه بتوان آن را به صورتی تغییر داد كه بتواند موجب ایجاد الكتریسیته شود.
در ابتدا باید توضیح داد كه یك فرستنده ی رادیویی ساده چگونه میدان الكتریكی كه توسط افت و خیزهای متناوب تولید می شود، را می تواند به جریان برق دریك رسانای هم جوار دیگر تبدیل كند (مثل آنتن های گیرنده ی رادیوای ) یك فرستنده ی رادیویی می تواند امواج رادیویی را به صورت سیگنال به یك گیرنده برساند حال اگر سیگنال ها را قوی و پرانرژی كنیم (میدان مغناطیسی) می تواند به مقدار زیادی الكتریسیته تبدیل شود. یك موج قوی می تواند یك قطعۀ نیمه رسانا دریك رادیو را بسوزانندو یاآن هارا فراتر از آن كه قابل تعمیر باشد از هم بپاشند. بنابرین خریدن یك رادیوی جدید می تواند ساده و راحت ترین كار برای حل این مشكل باشد .
نوسانات شدید میدان مغناطیسی می تواند موجب به وجود آمدن برق زیادی در هر نوع وسیله ی رسانای دیگر شود، به عنوان مثال خطوط تلفن، خطوط انتقال قدرت و حتی لوله های هوای فلزی. این امواج می توانند به طور غیر عمدی هر وسیله ی الكتریكی كه در طیف امواجشان قرار گیرد، از جمله شبكه های كامپیوتری كه به خطوط تلفن وصل شده اند را از كار بیندازد، یك موج قوی تر و بزرگتر می تواند دستگاه های نیمه رسانا را بسوزاند، سیم كشی ها را ذوب كند، باتری ها را منفجر كند و حتی مبدل های الكتریكی را هم نابود كند. راه های زیادی برای تولید و آزاد سازی چنین میدان های مغناطیسی وجود دارد. حال نگاهی به چند راه ممكن برای ساخت اسلحه های (EMP) می اندازیم. با توجه به این كه اندیشه ساخت اسلحه های (EMP) مدت ها است كه وجود دارد چند سالی بیشتر نیست كه همه ی نگاه ها را به خود متوجه كرده است و در سر فصل مقاله ها و عناوین جایی برای خود باز كرده . در طی سال های 1960 تا1980،آمریكا نگران ترین كشوری بوده است كه متوجه خطر حمله های الكترومغناطیسی اتمی بود.
اندیشه ونقطةعطف تحقیقات هسته ای به سال1950 بر می گردد در سال 1958آمریكایی ها اولین بمب هیدروژنی خود را امتحان كردند كه نتایج بسیار خارق العاده ای را برای آنها همراه داشت. امتحان یك انفجارهسته ای به روی اقیانوس آرام باعث شد كه از طرفی لامپ های بخش هایی از جزایر هاوایی منفجر شوند و از طرفی دیگر هزاران مایل دورتر یعنی در استرالیا بسیاری از تجهیزات رادیویی آنان منفجر گردد .
محققان نشان دادند كه درهم ریختگی الكتریكی به دلیل اثرات این انفجار بوده است. تئوری كه در سال 1925توسط فیزیك دانی داده شده بود مبنی براین بود كه فتون های انرژی الكترومغناطیسی می توانند الكترون های موادی را كه دارای عدد اتمی كمی هستند با ضربه ی اندكی از اتم جدا كنند . در آزمایشی كه در سال 1958 انجام شد محققان نتیجه گرفتند فتون هایی را كه از انفجار شدید تشعشعات گاما به وجود می آید، مقدار بسیار زیادی از الكترون های اتم های اكسیژن و نیتروژنی كه در جو وجود دارند را جدا می كند. این سیل عظیم الكترون ها هم كنشی با میدان مغناطیسی زمین برای بو جود آوردن یك جریان الكتریكی متغییر داشت كه موجب ایجاد یك میدان مغناطیسی بسیار قوی بود.پالس الكترومغناطیسی حاصل یك جریان الكتریكی قوی در سطحی بسیار گسترده به وجود می آورد.
سازمان اطلاعات ایالات متحده در زمان جنگ سرد با ترس از این كه اتحاد جماهیر شوروی موشك اتمی 50 كیلومتر بالاتر از سطح ایالات متحده پرتاب كند و به نتایج نظریۀ اشاره شده در مقیاس وسیع دست پیدا كند. آن ها از این می ترسیدند كه انفجار الكترومغناطیسی حاصله ، تمام ابزارهای الكتریكی را در سراسر ایالات متحده از بین ببرد.
هنوز احتمال چنین حمله ای به دیگر ملت ها وجود دارد اما این موضوع دیگر مسئله ی اصلی و موردتوجه ایالات متحده نیست.امروزه سازمان اطلاعات ایلات متحده به دستگاه های غیر اتمی EMP مانند e-bomb اهمیت بیشتری می دهد. این سلاح ها به اندازه ی بمب اتم، منطقه ی گسترده ای را تحت تاثیر قرار نمی دهد. چون آن ها فوتون ها را در ارتفاع زیادی از سطح زمین منفجر نمی كنند. اما می توانند برای ایجاد خاموشی كامل در سطح محلی به كار روند.
اسلحه های برقاطیسی غیر اتمی
به نظر می رسد كه ایلات متحده چنین اسلحه هایی را در زرادخانه های خود دارد، ولی اینكه چه مدلی از آنها را در اختیار دارد معلوم نیست. بیشتر تحقیقات ایالات متحده با مشكل قدرت زیاد امواج روبه رو هستند. با توجه به صحبت های گزارش گرها و خبر نگاران چنین اسلحه هایی در جنگ عراق هم مورد استفاده قرار گرفته است .
در حقیقت بیشتر بمب های برقاطیسی ایالات متحده بمب های واقعی نیستند. آن ها بیشتر شبیه اجاق های ماكروویو هستند كه دارای پرتو های متمركزی از انرژی هستند. این امكان وجود دارد كه این تكنولوژی بسیار پیشرفته و گران به روی موشك های كروز سوار شده باشند و این تنها یك قسمتی از بحث بمب های الكترونیكی بود.
به كار بردن منابع ارزان ؛ مهندسی ارتش بنیادین.
یك سازمان تروریستی می تواند به سادگی یك بمب e-bomb خطرناك بسازد. در اواخر ستامبر2001 مهندس های طراز اول یك مقاله در مورد احتمال وجود این ابزار نوشتند. این مقاله به روی ژنراتورهای شارش متراكم كه فكراولیه آن ها به سال 1950 برمی گردند توجه كرده بود و در مورد e-bomb های قدرتمند ارزان قیمت توضیحاتی داده بود.
فكر اصلی این طرح نوشته گزارش فردی به نام كارلو كوپ، یك تجزیه و تحلیل كننده ی مسائل دفاعی بود. اندیشه ی بزرگ ساخت این وسیله، واقعأ برای نیروهای دولتی برای مدتی مهم بود. البته هیچ كس قادر به ساخت دستگاه e-bombبا این توضیح به تنهایی نخواهد بود. بمب شامل یك سیلندر فلزی است كه به عنوان آرمیچر توسط یك حلقه ی مارپیچ از سیم پیچ نگهداری شده است . سیلندر آرمیچر، با مواد منفجره ی قوی و یك پوشش قوی بیرونی كه تمامی دستگاه را پوشانده است احاطه شده است. موتور، سیلندر را كه به طور مجزادریك محیط خلأقراردارد ، می چرخاند. بمب همچنین منشأ قدرتی دارد(مثل خازن) كه میتواند به مسیر سیم پیچ وصل شود.
در این قسمت ترتیب رخدادهایی را كه برای انفجار بمب رخ می دهد را می توانید ببینید :
یك سوئیچ به خازن وصل شده . بخش متحرك سیم پیچ الكتریسیته ی جاری را به سیمها منتقل می كند. این ژنراتورها میدان مغناطیسی بسیار قوی دارند . مكانیزم ساده ی یك فیوز مواد منفجره را فعال می كند .
انفجار به صورت موج از وسط سیلندر آرمیچر عبور می كند، این موج انفجار از وسط سیلندر در تماس با سیم پیچ ساكن قرار می گیرد . Stator Winding این یك دوره چرخش در حوزه ی قلمرو مدار می سازد كه استاتور را از منبع تغذیه خود قطع می كند. چرخش كوتاه استاتور باعث ایجاد میدان مغناطیسی فشرده می شود كه در نتیجه یك انفجار الكترومغناطیسی قوی را به وجود می آورد.بیشتر این اسلحه ها می توانند تا اندازه ی كوچكی منطقه ای را تحت تأثیر خود قرار دهند البته نه به اندازه ی حمله ی بمب های الكترو_ مغناطیسی اتمی ولی می تواند خسارات جدی وارد كند.
ایالات متحده به خاطر این كه این اسلحه ها به هیچ وجه مرگ آور نیستند از شرح آن ها صرف نظر كرده ولی این اسلحه ها به صورت جدی مخرب هستند. یك حمله با بمب برقاطیسی می تواند زندگی را در ساختمان ها فلج و نابود كند همچنین می تواند باعث نابودی یك ارتش بزرگ باشد.
در اینجا انواع سنا ریو های ممكن برای حمله های مختلف وجود دارد.
پالس های میدان مغناطیسی سطح پایین می توانند به طور موقت سیستمهای الكتریكی را از كار بیندازد . پالس های قوی تر می توانند برنامه های كامپیوتری را خراب كنند ونیز انفجار های خیلی قدرتمند می تواند به طور كلی وسایل و تجهیزات الكتریكی را از كار بیندازد.
در جنگاوری مدرن سطوح مختلفی از حملات انجام می شوند تعدادی از عملیات های مهم جنگ را بدون زخمی و شكنجه كردن نیروها انجام دهند. به عنوان مثال e-bomb می تواند به طور مؤثر،تحركات نظامی دشمن رامتوقف سازد.
- سیستم های كنترلی وسایل نقلیه
- هدف قرار دادن سیستم های زمینی بر روی بمب ها و موشك ها
- سیستم های ارتباطی
- سیستم های راه بری ، ناوبری، هدایت ، تعیین مسیر
- سیستم های سنسور بلند یا كوتاه(رادارها)
یك e-bomb می تواند مخصوصاً در مواردی مانند تهاجم به عراق موًثر باشد. به دلیل این كه پالس ها می توانند روی خنثی كردن زاغه های مهمات زیرزمینی تأثیرگذار باشند. یك انفجار اتمی در منهدم كردن خیلی از این زاغه ها می تواند مؤثر باشد ولی به طور بالقوه می تواند شامل خراب كردن و با خاك یكسان نمودن مناطق اطراف و خانه های مسكونی نیز باشد. یك پالس الكترومغناطیسی می تواند از زمین بگذرد و زاغه ها را از كار بیندازد ، همچنین چراغ ها و سیستم های تهویه ی هوا، ارتباطات و از جمله درهای الكترونیكی را از كار بیندازد،و در حقیقت می تواند به طور كلی یك بانك زاغه را از كار بیندازد و غیر قابل استفاده نماید.
همچنین نیروهای ایالات متحده به سادگی می توانند توسط حملات EMP مورد آسیب و صدمه قرار گیرند. اگر چه در سال های اخیر ایالات متحده متخصص های الكترونیك را برای به روزسازی زرادخانه ها اضافه كرده است.
یك حمله ی گسترده تر الكترومغناطیسی در هر كشوری می تواند توانایی سازماندهی نیروهای آن كشور را به خطر بیندازد.
نیروهای زمینی می توانند به طور كامل و به درستی اسلحه های غیر الكترونیكی را مثل مسلسل ها از كار بیندازد، ولی آن ها می توانند اسلحه های الكترونیكی داشته باشند؛ وسایلی كه به طور مؤثر دشمن را نابود می كند. یك حمله ی برقاطیسی می تواند هر ارتشی را تضعیف كند.
اگر یك EMP برق یك بیمارستان را از كار بیندازد به عنوان مثال كسی كه برای ادامه ی زندگی اش در اتاق عمل تلاش می شودبلافاصلهناتوان شده و شاید حتی بمیرد. یكEMP شاید وسایل نقلیه را از كار بیندازد مانند وسایل هوایی كه می توانند سبب به وجود آمدن حادثه های مرگ آور شود.
در پایان مهم ترین تأثیر جانبی یك e-bomb می تواند عامل روانی باشد، یك حمله ی كامل ودر سطح بالای الكترومغناطیسی در یك كشور پیشرفته در مدت زمان اندك می تواند زندگی مدرن را به یك وقفه ی آزار دهنده تبدیل كند.
همه زنده می مانند ولی آن ها خودشان را در یك دنیای كاملا متفاوت پیدا می كنند . دنیایی بدون برق و الكتریسیته ... !!!
