آموزش و تحقيقات
انواع ماهواره هاماهواره های مصنوعی بر اساس ماموریت هایشان طبقه بندی می شوند. شش نوع اصلی ماهواره وجود دارند. (1) تحقیقات علمی، (2) هواشناسی، (3) ارتباطی، (4) ردیاب، (5) مشاهده زمین، (6) تاسیسات نظامی.ماهواره های تحقیقات علمی اطلاعات را به منظور بررسی های كارشناسی جمع آوری می كنند. این ماهواره ها اغلب به منظور انجام یكی از سه ماموریت زیر طراحی و ساخته می شوند. (1) جمع آوری اطلاعات مربوط به ساختار، تركیب و تاثیرات فضای اطراف كره زمین. (2) ثبت تغییرات در سطح و جو كره زمین. این ماهواره ها اغلب در مدارهای قطبی در حركتند. (3) مشاهده سیارات، ستاره ها و اجرام آسمانی در فواصل بسیار دور. بیشتر این ماهواره ها در ارتفاع كوتاه در حركتند. ماهواره های مخصوص تحقیقات علمی حول سیارات دیگر، ماه و خورشید نیز حضور دارند.ماهواره های هواشناسی به دانشمندان برای مطالعه بر روی نقشه های هواشناسی و پیش بینی وضعیت آب و هوا كمك می كنند. این ماهواره ها قادر به مشاهده وضعیت اتمسفر مناطق گسترده ای از زمین می باشند.بعضی از ماهواره های هواشناسی در مدارهای سان سینكرنوس، قطبی، در حركتند كه توانایی مشاهده بسیار دقیق تغییرات در كل سطح كره زمین را دارند.
جمعه 22/6/1387 - 20:52
آموزش و تحقيقات
ارتفاع یك مدار متوسط حدود 20000 كیلومتر (12400 مایل) و دوره گردش ماهواره های آن 12 ساعت است . مدار خارج از اتمسفر زمین و كاملا پایدار است. امواج رادیویی كه از ماهواره های موجود در این مدارها ارسال می گردد در مناطق بسیارزیادی از زمین قابل دریافت است. پایداری و وسعت مناطق تحت پوشش این گونه مدارها آنها را برای ماهواره های ردیاب مناسب می نماید.مدارهای سان سینكرنوس، قطبی، ارتفاع نسبتا كوتاهی دارند. آنها تقریبا از فراز هر دو قطب زمین عبور می كنند.مكان این مدارها متناسب با حركت زمین به دور خورشید در حركت است به گونه ایكه ماهواره ی این مدار خمواره در یك ساعت محلی ثابت از استوا عبور می كند. از آنجاییكه این ماهواره ها از همه عرض های جغرافی زمین می گذرند قادرند كه اطلاعات را از تمامی سطح زمین دریافت نمایند. در اینجا می توان ماهواره TERRA را به عنوان مثال نام برد. وظیفه این ماهواره مطالعه اثرات چرخه ها ی طبیعی و فعالیت های انسان بر روی آب و هوای كره زمین است. ارتفاع مدار این ماهواره 705 كیلومتر (438 مایل) و دوره گردش آن 99 دقیقه است. زمانیكه این ماهواره از استوا عبور می كند ساعت محلی همیشه 10:30 صبح و یا 10:30 شب است.یك مدار ارتفاع كوتاه درست بر فراز جو زمین قرار دارد جاییكه تقریبا هوایی برای ایجاد تماس و اصطكاك وجود ندارد. برای ارسال ماهواره به این نوع مدارها انرﮋی كمتری نسبت به سه نوع مدار مذكور دیگر لازم است. ماهواره ها ی مطالعاتی كه مسئول دریافت اطلاعات از اعماق فضا می باشند غالبا در این مدارها در حركتند. برای مثال تلسكوپ هابل كه در ارتفاع 610 كیلومتر(380 مایل) با دوره گردش 97 دقیقه در حركت است.
جمعه 22/6/1387 - 20:46
آموزش و تحقيقات
برای درك بهتر تعادل بین گرانش و شتاب، جسم كوچكی را در نظر بگیرید كه به انتهای یك رشته طناب متصل و در حال چرخش است. اگر طناب پاره شود جسم متصل به آن در یك مسیر صاف به زمین می افتد. طناب در واقع كار گرانش را انجام می دهد تا شی بتواند به چرخش خود ادامه دهد. ضمنا وزن شی و طناب میتوانند نشانگر رابطه بین ارتفاع ماهواره و دوره گردش آن باشد. طناب بلند مانند ارتفاع بلند است. هر چه طناب بلندتر باشد زمان بیشتری نیاز است تا شی متصل به آن یك دور كامل بچرخد. طناب كوتاه مانند ارتفاع كوتاه است و در زمان كمتری شی مذكور یك دور كامل در مدار خود گردش خواهد كرد.انواع گوناگونی از مدارها وجود دارند اما اغلب ماهواره هایی كه حول زمین در گردشند در یكی از این چهار گونه مدار حركت میكنند. (1) ارتفاع بلند، ﮋئوسینكرنوس. (2) ارتفاع متوسط. (3) سان سینكرنوس، قطبی. (4) ارتفاع كوتاه . شكل اغلب این گونه مدارها دایره ایست.مدارهای ارتفاع بلند، ﮋئوسینكرنوس بر فراز استوا و در ارتفاع 35900 كیلومتر(22300 مایل) قرار دارند. ماهواره های اینگونه مدارها حول محور عمودی زمین با سرعت و جهت برابر حركت زمین حركت می كنند. بنابراین هنگام رصد آنها از روی زمین همواره در نقطه ای ثابت به نظر می رسند. برای پرتاب و ارسال این ماهواره ها انرﮋی بسیار فراوانی لازم است.
جمعه 22/6/1387 - 20:46
آموزش و تحقيقات
اتحادیه جماهیر شوروی پرتاب كننده اولین ماهواره مصنوعی، اسپاتنیك 1، در سال 1957 بود. از آن زمان ایالات متحده و حدود 40 كشور دیگر سازنده و پرتاب كننده ماهواره به فضا بوده اند.امروزه قریب به 3000 ماهواره فعال و 6000 زباله فضایی در حال گردش به دور زمینند. انواع مدارهامدارهای ماهواره ها اشكال گوناگونی دارند. برخی دایره شكل و برخی به شكل بیضی می باشند. مدارها از لحاظ ارتفاع (فاصله از جرمی كه ماهواره حول آن در گردش است) نیز با یكدیگر تفاوت دارند. برای مثال بعضی از ماهواره در مداری دایره شكل حول زمین خارج از اتمسفر در ارتفاع 250 كیلومتر(155 مایل) در حركتند و برخی در مداری حركت می كنند كه بیش از 32200 كیلومتر (20000 مایل) از زمین فاصله دارد. ارتفاع بیشتر مدار برابر است با دوره گردش ( مدت زمانیكه ماهواره یك دور كامل در مدار خود حركت می كند) طولانی تر.یك ماهواره زمانی در مدار خود باقی می ماند كه بین شتاب ماهواره ( سرعتی كه ماهواره می تواند در طی یك مسیر مستقیم داشته باشد ) و نیروی گرانش ناشی از جرم آسمانی كه ماهواره تحت تاثیر آن می باشد و دور آن در گردش است تعادل وجود داشته باشد. چنانچه شتاب ماهواره ای بیشتر از گرانش زمین باشد ماهواره در یك مسیر مستقیم از زمین دور می شود و چنانچه این شتاب كمتر باشد ماهواره به سمت زمین برخواهد گشت.
جمعه 22/6/1387 - 20:46
آموزش و تحقيقات
ماهواره ی مصنوعی چیست ؟ ماهواره ی مصنوعی شی ایست كه توسط انسان ساخته شده و به طور مداوم در حال حركت در مداری حول زمین یا اجرام دیگری در فضا می باشد. بیشتر ماهواره های ساخته شده تاكنون حول كره زمین در حركتند و در مواردی چون مطالعه كائنات، ایستگاه های هوا شناسی، انتقال تماس های تلفنی از فراز اقیانوس ها، ردیابی و تعیین مسیر كشتی ها و هواپیماها و همینطور امور نظامی به كار می روند.ماهواره هایی نیز وجود دارند كه دور ماه، خورشید، اجزام نزدیك به زمین و سیاراتی نظیر زهره، مریخ و مشتری در حال گردش می باشند. این ماهواره ها اغلب اطلاعات مربوط به جرم آسمانی كه حول آن در گردشند را جمع آوری می كنند.به جز ماهواره های مصنوعی مذكور اشیای در حال گردش دیگری نیز در فضا وجود دارند از جمله فضا پیما ها، كپسول های فضایی و ایستگاه های فضایی كه به آنها نیز ماهواره می گوییم. البته اجرام دیگری نیز در فضا وجود دارند به نام زباله های فضایی شامل بالابرنده های مستهلك راكت ها، تانك های خالی سوخت و … كه به زمین سقوط نكرده اند و در فضا در حركتند. در این مقاله به این اجرام نمی پردازیم.
جمعه 22/6/1387 - 20:46
دانستنی های علمی
لکن از آنجا که این اشعار در روح او زاده شده اند، پس در عین حال اشعار خود او هستند. بدین طریق جلال الدین رومی در عین حال هم شمس تبریزی است که سخنانش از زبان وی بیرون می آید و هم شمس تبریزی نیست. و شمس ذهنیت شعر است، آفریننده شعر است، قهرمان تغزلی این اشعار است، و در عین حال در سطح اول، سطح تغزلی عاشقانه که در اینجا به طور کنایی پیچیده شده است، عینیت آن نیز بشمار میرود. تمایل جلال الدین به سوی وحدت مطلق است. لکن شمس تبریزی به درک حقیقت آسمانی نایل آمده بود، در آن محو شده بود، و بخشی از آن گردید بود. بدین ترتیب نخستین سطح ادراک که در شعر صوفیانه معمولا به وسیله یک تعبیر ثنوی از سطح دوم جدا میشود، در اینجا به طور دیالکتیکی به سطح دوم تعالی می یابد.در هر حال زندگانی شمس تبریزی بسیار تاریک است. برخی ناپدید شدن وی را در سال 643 هجری دانسته اند و برخی درگذشت او را در سال 672 هجری ثبت کرده اند و نوشته اند که در خوی مدفون شده است. (لازم به توضیخ است: نگارنده (رفیع) در سفری که به سال 1366 خورشیدی به قونیه کردم، آرامگاهی مجلل در شهر قونیه ترکیه بنام آرامگاه شمس تبریزی مشاهده نمودم). این عارف کم نظیر ایرانی یکی از آزاد اندیشان جهان است که بشریت به وجودش فخر خواهد کرد. مجموعه تقریرات و ملفوظات وی بنام مقالات موجود است که مریدانش آن را جمع کرده اند. از جمله گفته است:« این مردمان را حق است که با سخن من الف ندارند، همه سخنم به وجه کبریا می آید، همه دعوی می نماید. قرآن و سخن محمد همه به وجه نیاز آمده است، لاجرم همه معنی می نماید. سخنی میشنوند، نه در طریق طلب و نه در نیاز، از بلندی به مثابه ای که بر می نگری کلاه می افتد. اما این تکبر در حق خدا هیچ عیب نیست، و اگر عیب کنند، چنانست که گویند خدا متکبرست، راست گویند و چه عیب باشد؟»
جمعه 22/6/1387 - 20:41
دانستنی های علمی
بانگ و افغان او به عرش رسید ناله اش را بزرگ و خرد شنیدمنتهی در سفر اول شمس غم دوری مولانا را به سکوت و عزلت فرا می خواند، چنانکه سماع و رقص و شعر و غزل را ترک گفت و روی از همگان درهم کشید. لیکن در سفر دوم مولانا درست معکوس آن حال را داشت؛ آن بار چون کوه به هنگام نزول شب، سرد و تنها و سنگین و دژم و خاموش بود، و این بار چون سیلاب بهاری خروشان و دمان و پر غریو و فریاد گردید. مولانا که خیال می کرد شمس این بار نیز به جانب دمشق رفته است، دوباره در طلب او به شام رفت؛ لیکن هر چه بیشتر جست، نشان او کمتر یافت و به هر جا که میرفت و هر کس را که می دید سراغ شمس میگرفت. غزلیات این دوره از زندگی مولانا از طوفان درد و شیدائی غریبی که در جان او بود حکایت می کند. میخائیل ای. زند درباره هم جانی شمس تبریزی و مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) چنین اظهار نظر می کند: « بطور کلی علت اینکه مولوی دیوان خود و تک تک اشعار آن را نه بنام خود، بل به نام شمس تبریزی کرد، نه استفاده از آن به عنوان ابزار شعری و نه احترام یاد رفیق گمگشته را ملحوظ کرده بود. شاعر که رفیق جانان را در عالم کبیر دنیای مادری گم کرده بود، وی در عالم صغیر روح خویشتن می یابد. و مرشدی را که رومی بدین طریق در اندرون خویش می یابد، بر وی سرود میخواند و شاعر تنها نقش یک راوی را رعایت می کند.
جمعه 22/6/1387 - 20:41
دانستنی های علمی
حالا دیگر شیخ علامه چون طفلی نوآموز در محضر این پیر مرموز زانو می زند (زن خود را که از جبرئیلش غیرت آید که در او نگرد محرم کرده، و پیش من همچنین نشسته که پسر پیش پدر نشیند، تا پاره ایش نان بدهد) و چنین بود که مریدان سلطان العلما سخت برآشفته و عوام و خواص شهر سر برداشتند. کار بدگوئی و زخم زبان و مخالفت در اندک زمانی به ناسزا رانی و دشمنی و کینه و عناد علنی انجامید و متعصبان ساده دل به مبارزه با شمس برخاستند. شمس تبریزی چون عرصه را بر خود تنگ یافت، بناگاه قونیه را ترک گفت و مولانا را در آتش بیقراری نشاند. چند گاهی خبر از شمس نبود که کجاست و در چه حال است، تا نامه ای از او رسید و معلوم شد که به نواحی شام رفته است. با وصول نامه شمس، مولانا را دل رمیده به جای باز آمد و آن شور اندرون که فسرده بود از نو بجوشید. نامه ای منظوم در قلم آورد و فرزند خود سلطان ولد را با مبلغی پول و استدعای بازگشت شمس به دمشق فرستاد. پس از سفر قهر آمیز شمس افسردگی خاطر و ملال عمیق و عزلت و سکوت پر عتاب مولانا ارادتمندان صادق او را سخت اندوهگین و پشیمان ساخت.
جمعه 22/6/1387 - 20:38
دانستنی های علمی
ورود شمس به قونیه و ملاقاتش با مولانا طوفانی را در محیط آرام این شهر و به ویژه در حلقه ارادتمندان خاندان مولانا برانگیخت. مولانا فرزند سلطان العلماست، مفتی شهر است، سجاده نشین باوقاری است، شاگردان و مریدان دارد، جامه فقیهانه میپوشد و به گفته سپهسالار (به طریقه و سیرت پدرش حضرت مولانا بهاءالدین الولد مثل درس گفتن و موعظه کردن) مشغول است، در محیط قونیه از اعتبار و احترام عام برخوردار است، با اینهمه چنان مفتون این درویش بی نام و نشان میگردد که سر از پای نمی شناسد. تأثیر شمس بر مولانا چنان بود که در مدتی کوتاه از فقیهی با تمکین، عاشقی شوریده ساخت. این پیر مرموز گمنام دل فرزند سلطان العلما را بر درس و بحث و علم رسمی سرد گردانید و او را از مسند تدریس و منبر وعظ فرو کشید و در حلقه رقص و سماع کشانید. چنانکه خود گوید:در دست همیشه مصحفم بود در عشق گرفته ام چغانهاندر دهنی که بود تسبیح شعر است و دوبیتی و ترانه
جمعه 22/6/1387 - 20:38
دانستنی های علمی
مریدان ساده دل که تکیه گاه روحی خود را از دست داده بودند، زبان به عذر و توبه گشودند و قول دادند که اگر شمس دیگر بار به قونیه باز آید از خدمت او کوتاهی ننمایند و زبان از تشنیع و تعرض بربندند. براستی هم پس از بازگشت شمس به قونیه منکران سابق سر در قدمش نهادند. شمس عذر آنان را پذیرفت. محفل مولانا شور و حالی تازه یافت و گرم شد. مولانا در این باره سروده است: شـمـس و قـمـرم آمـد، سمـع و بـصـرم آمــد وآن سیـمـبـرم آمـد، آن کـان زرم آمـدامــروز بــه از دیـنـه، ای مــونــس دیــــریـنـه دی مست بدان بودم، کز وی خبرم آمدآن کس که همی جستم دی من بچراغ او را امـروز چـو تـنـگ گــل، در رهگـذرم آمـداز مــرگ چــرا تـرسـم، کــاو آب حـیـات آمـد وز طعنه چرا ترسـم، چون او سپرم آمدامـروز سـلـیـمـانــم، کــانـگـشـتـریـم دادی زان تـاج مـلـوکـانـه، بر فرق سرم آمـــدپس از بازگشت شمس ندامت و سکوت مخالفان دیری نپائید و موج مخالفت با او بار دیگر بالا گرفت. تشنیع و بدگوئی و زخم زبان چندان شد که شمس این بار بی خبر از همه قونیه را ترک کرد و ناپدید شد و به قول ولد (ناگهان گم شد از میان همه) چنانکه دیگر از او خبری خبری نیامد. اندوه و بیقراری مولانا از فراق شمس این بار شدیدتر بود. چنانکه سلطان ولد گوید:
جمعه 22/6/1387 - 20:38
