نکته دیگر از اعجاز عددی قرآن:
لفظ بر (نیکی)و تمام مشتقاتش 20 بار در قرآن آمده که با واژه ثواب و مشتقاتش برابر است
واژه سلام و مشتقاتش 50 بار در قرآن آمده و به همین اندازه واژه طیبات(پاکیزه ها) به کار رفته است.
لفظ
رحیم که از اسماء حسنی برای خداوند است 114 بار در قرآن آمده در حالی که
رحمت 57 بار آمده که درست نصف لفظ رحیم می باشد. به علاوه تعداد سورههای
قرآن نیز 114 میباشد.
نکته زیر نیز زیل آیه 185 سوره بقره در نمونه آمده است:
- اثرات تربیتى ، اجتماعى ، و بهداشتى روزه
روزه
ابعاد گوناگونى دارد، و آثار فراوانى از نظر مادى و معنوى در وجود انسان
مى گذارد، كه از همه مهمتر ((بعد اخلاقى )) و فلسفه تربیتى آن است
از فوائد مهم روزه این است كه روح انسان را ((تلطیف ))، و اراده انسان را ((قوى ))، و غرائز او را ((تعدیل )) مى كند .
روزه
دار باید در حال روزه با وجود گرسنگى و تشنگى از غذا و آب و همچنین لذت
جنسى چشم بپوشد، و عملا ثابت كند كه او همچون حیوان در بند اصطبل و علف
نیست ، او مى تواند زمام نفس سركش را به دست گیرد، و بر هوسها و شهوات خود
مسلط گردد.
در
حقیقت بزرگترین فلسفه روزه همین اثر روحانى و معنوى آن است ، انسانى كه
انواع غذاها و نوشابه ها در اختیار دارد و هر لحظه تشنه و گرسنه شد به
سراغ آن مى رود، همانند درختانى است كه در پناه دیوارهاى باغ بر لب نهرها
مى رویند، این درختان نازپرورده ، بسیار كم مقاومت و كم دوامند اگر چند
روزى آب از پاى آنها قطع شود پژمرده مى شوند، و مى خشكنداما درختانى كه از
لابلاى صخره ها در دل كوه ها و بیابانها مى رویند و نوازشگر شاخه هایشان
از همان طفولیت طوفانهاى سخت ، و آفتاب سوزان ، و سرماى زمستان است ، و با
انواع محرومیتها دست به گریبانند، محكم و با دوام و پر استقامت و سختكوش و
سخت جانند!.
روزه
نیز با روح و جان انسان همین عمل را انجام مى دهد و با محدودیتهاى موقت به
او مقاومت و قدرت اراده و توان مبارزه با حوادث سخت مى بخشد، و چون غرائز
سركش را كنترل مى كند بر قلب انسان نور و صفا مى پاشد خلاصه روزه انسان را
از عالم حیوانیت ترقى داده و به جهان فرشتگان صعود مى دهد، جمله لعلكم
تتقون (باشد كه پرهیزگار شوید) اشاره به همه این حقایق است .
و نیز حدیث معروف الصوم جنة من النار: ((روزه سپرى است در برابر آتش دوزخ )) اشاره به همین موضوع است .
در حدیث دیگرى از على (علیه السلام ) مى خوانیم كه از پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) پرسیدند:
چه
كنیم كه شیطان از ما دور شود؟ فرمود: الصوم یسود وجهه ، و الصدقة تكسر
ظهره ، و الحب فى الله و المواظبة على العمل الصالح یقطع دابره ، و
الاستغفار یقطع وتینه : ((روزه روى شیطان را سیاه مى كند، و انفاق در راه
خدا پشت او را مى شكند، و دوست داشتن به خاطر خدا، و مواظبت بر عمل صالح
دنباله او را قطع مى كند، و استغفار رگ قلب او را مى برد))!.
در
نهج البلاغه به هنگامى كه امیر مؤ منان على (علیه السلام ) فلسفه عبادات
را بیان مى كند به روزه كه مى رسد چنین مى فرماید: و الصیام ابتلاء لاخلاص
الخلق : ((خداوند روزه را از این جهت تشریع فرموده كه روح اخلاص در مردم
پرورش یابد))!.
و
نیز در حدیث دیگرى از پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) مى خوانیم :
ان للجنة بابا یدعى الریان لا یدخل فیها الا الصائمون : ((بهشت درى دارد
به نام ((ریان )) (سیراب شده ) كه تنها روزه داران از آن وارد مى شوند.
مرحوم
صدوق در ((معانى الاخبار)) در شرح این حدیث مى نویسد انتخاب این نام براى
این در بهشت به خاطر آن است كه بیشترین زحمت روزه دار از ناحیه عطش است ،
هنگامى كه روزه داران از این در وارد مى شوند چنان سیراب مى گردند كه بعد
از آن هرگز تشنه نخواهند شد.
اثر اجتماعى روزه
بر
كسى پوشیده نیست . روزه یك درس مساوات و برابرى در میان افراد اجتماع است
، با انجام این دستور مذهبى ، افراد متمكن هم وضع گرسنگان و محرومان
اجتماع را به طور محسوس در مى یابند، و هم
با صرفه جوئى در غذاى شبانه روزى خود مى توانند به كمك آنها بشتابند.
البته
ممكن است با توصیف حال گرسنگان و محرومان ، سیران را متوجه حال گرسنگان
ساخت ، ولى اگر این مساءله جنبه حسى و عینى به خود بگیرد اثر دیگرى دارد،
روزه به این موضوع مهم اجتماعى رنگ حسى میدهد، لذا در حدیث معروفى از امام
صادق (علیه السلام ) نقل شده كه ((هشام بن حكم )) از علت تشریع روزه
پرسید، امام (علیه السلام ) فرمود: انما فرض الله الصیام لیستوى به الغنى
و الفقیر و ذلك ان الغنى لم یكن لیجد مس الجوع فیرحم الفقیر، و ان الغنى
كلما اراد شیئا قدر علیه ، فاراد الله تعالى ان یسوى بین خلقه ، و ان یذیق
الغنى مس الجوع و الالم ، لیرق على الضعیف و یرحم الجائع :
((روزه
به این دلیل واجب شده است كه میان فقیر و غنى مساوات بر قرار گردد، و این
به خاطر آن است كه غنى طعم گرسنگى را بچشد و نسبت به فقیر اداى حق كند،
چرا كه اغنیاء معمولا هر چه را بخواهند براى آنها فراهم است ، خدا مى
خواهد میان بندگان خود مساوات باشد، و طعم گرسنگى و درد و رنج را به
اغنیاء بچشاند تا به ضعیفان و گرسنگان رحم كنند)).
راستى
اگر كشورهاى ثروتمند جهان چند روز را در سال روزه بدارند و طعم گرسنگى را
بچشند باز هم این همه گرسنه در جهان وجود خواهد داشت ؟!
اثر بهداشتى و درمانى روزه
در
طب امروز و همچنین طب قدیم ، اثر معجزآساى ((امساك )) در درمان انواع
بیماریها به ثبوت رسیده و قابل انكار نیست ، كمتر طبیبى است كه در نوشته
هاى خود اشاره اى به این حقیقت نكرده باشد، زیرا مى دانیم عامل بسیارى از
بیماریها
زیاده
روى در خوردن غذاهاى مختلف است ، چون مواد اضافى جذب نشده به صورت چربى
هاى مزاحم در نقاط مختلف بدن ، یا چربى و قند اضافى در خون باقى مى ماند،
این مواد اضافى در لابلاى عضلات بدن در واقع لجنزارهاى متعفنى براى پرورش
انواع میكربهاى بیماریهاى عفونى است ، و در این حال بهترین راه براى
مبارزه با این بیماریها نابود كردن این لجنزارها از طریق امساك و روزه است
!.
روزه زباله ها و مواد اضافى و جذب نشده بدن را مى سوزاند، و در واقع بدن را ((خانه تكانى )) مى كند.
بعلاوه
یك نوع استراحت قابل ملاحظه براى دستگاه هاى گوارشى و عامل مؤ ثرى براى
سرویس كردن آنها است ، و با توجه به اینكه این دستگاه از حساسترین دستگاه
هاى بدن است و در تمام سال به طور دائم مشغول كار است ، این استراحت براى
آنها نهایت لزوم را دارد.
بدیهى
است شخص روزه دار طبق دستور اسلام به هنگام ((افطار)) و ((سحور)) نباید در
غذا افراط و زیاده روى كند، تا از این اثر بهداشتى نتیجه كامل بگیرد، در
غیر این صورت ممكن است نتیجه بر عكس شود.
((الكسى سوفورین )) دانشمند روسى در كتاب خود مى نویسد:
((درمان
از طریق روزه فائده ویژه اى براى درمان كم خونى ، ضعف روده ها التهاب بسیط
و مزمن ، دملهاى خارجى و داخلى ، سل ، اسكلیروز، روماتیسم نقرس ، استسقاء،
نوراستنى ، عرق النساء، خراز (ریختگى پوست )، بیماریهاى چشم ، مرض قند،
بیماریهاى جلدى ، بیماریهاى كلیه ، كبد و بیماریهاى دیگر دارد.
معالجه
از طریق امساك اختصاص به بیماریهاى فوق ندارد، بلكه بیماریهائى كه مربوط
به اصول جسم انسان است و با سلولهاى جسم آمیخته شده همانند: سرطان سفلیس ،
سل و طاعون را نیز شفا مى بخشد))!.
در حدیث معروفى پیغمبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) اسلام مى فرماید: ((صوموا تصحوا:)) ((روزه بگیرید تا سالم شوید)).
و
در حدیث معروف دیگر نیز از پیغمبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) رسیده
است ((المعدة بیت كل داء و الحمیة راس كل دواء)): ((معده خانه تمام دردها
است و امساك بالاترین داروها))! (بحار الانوار جلد 14 قدیم ).
2- روزه در امتهاى پیشین
از
تورات و انجیل فعلى نیز بر مى آید كه روزه در میان یهود و نصارى بوده و
اقوام و ملل دیگر هنگام مواجه شدن با غم و اندوه روزه مى گرفته اند چنانكه
در ((قاموس كتاب مقدس )) آمده است : ((روزه كلیه در تمام اوقات ، در میان
هر طائفه و هر ملت و مذهب ، در موقع ورود اندوه و زحمت غیر مترقبه ، معمول
بوده است )).
و
نیز از تورات بر مى آید كه موسى (علیه السلام ) چهل روز روزه داشته است
چنانكه مى خوانیم ((هنگام بر آمدنم به كوه كه لوحهاى سنگى یعنى لوحهاى
عهدى كه خداوند با شما بست بگیرم آنگاه در كوه چهل روز و چهل شب ماندم نه
نان خوردم و نه آب نوشیدم )).
و
همچنین به هنگام توبه و طلب خشنودى خداوند، یهود روزه مى گرفتند: ((قوم
یهود غالبا در موقعى كه فرصت یافته مى خواستند اظهار عجز و تواضع در حضور
خدا نمایند روزه مى داشتند تا به گناهان خود اعتراف نموده بواسطه روزه و
توبه ، رضاى حضرت اقدس الهى را تحصیل نمایند)).
((روزه
اعظم با كفاره ، محتمل است كه فقط روزه یك روز سالیانه مخصوص بود كه در
میان طائفه یهود مرسوم بود. البته روزه هاى موقتى دیگر نیز از براى
یادگارى خرابى اورشلیم و غیره مى داشتند)).
حضرت
مسیح نیز چنانكه از ((انجیل )) استفاده مى شود چهل روز روزه داشته :
((آنگاه عیسى از قوت روح به بیابان برده شد تا ابلیس او را امتحان نماید
... پس چهل شبانه روز روزه داشته عاقبة الامر گرسنه گردید)).
و نیز از انجیل ((لوقا)) بر مى آید كه حواریون مسیح نیز روزه مى گرفتند.
باز
در قاموس كتاب مقدس آمده است : ((بنابراین حیات حواریون و مؤ منین ایام
گذشته عمرى مملو از انكار لذات و زحمات بیشمار و روزه دارى بود)).
به
این ترتیب اگر قرآن مى گوید ((كما كتب على الذین من قبلكم )) (همان گونه
كه بر پیشینیان نوشته شد) شواهد تاریخى فراوانى دارد كه در منابع مذاهب
دیگر حتى بعد از تحریف به چشم مى خورد.
3- امتیاز ماه مبارك رمضان
اینكه
ماه رمضان براى روزه گرفتن انتخاب شده بخاطر این است كه این ماه بر سایر
ماه ها برترى دارد، در آیه مورد بحث نكته برترى آن چنین بیان شده كه قرآن
كتاب هدایت و راهنماى بشر كه فرقان است یعنى با دستورات و قوانین خود
روشهاى صحیح را از ناصحیح جدا كرده و سعادت انسانها را تضمین نموده است در
این ماه نازل گردیده ، و در روایات اسلامى نیز چنین آمده است كه همه
كتابهاى
بزرگ آسمانى ((تورات ))، ((انجیل ))، ((زبور))، ((صحف ))، و ((قرآن )) همه در این ماه نازل شده اند.
امام
صادق (علیه السلام ) مى فرماید: ((تورات )) در ششم ماه مبارك رمضان و
((انجیل )) در دوازدهم و ((زبور)) در هیجدهم و ((قرآن مجید)) در شب قدر
نازل گردیده است .
به
این ترتیب ماه رمضان همواره ماه نزول كتابهاى بزرگ آسمانى و ماه تعلیم و
تربیت بوده است چرا كه تربیت و پرورش بدون تعلیم و آموزش صحیح ممكن نیست ،
برنامه تربیتى روزه نیز باید با آگاهى هر چه بیشتر و عمیق تر از تعلیمات
آسمانى هماهنگ گردد، تا جسم و جان آدمى را از آلودگى گناه شستشو دهد.
در
آخرین جمعه ماه شعبان پیامبر اسلام (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) براى
آماده ساختن یاران خود جهت استقبال از ماه مبارك رمضان خطبه اى خواند و
اهمیت این ماه را چنین گوشزد نمود:
((اى مردم ! ماه خدا با بركت آمرزش و رحمت به سوى شما رو مى آورد.
این ماه برترین ماه ها است
روزهاى آن برتر از روزهاى دیگر، و شبهاى آن بهترین شبها است لحظات و ساعات این ماه بهترین ساعات است .
ماهى است كه به میهمانى خدا دعوت شده اید و از كسانى كه مورد اكرام خدا هستند مى باشید.
نفسهاى شما همچون تسبیح ، خوابتان چون عبادت ، اعمالتان مقبول ، و دعایتان مستجاب است .
بنابراین با نیتهاى خالص و دلهاى پاك از خداوند بخواهید تا شما را در روزه
داشتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد، چرا كه بدبخت كسى است كه از آمرزش الهى در این ماه بزرگ محروم گردد.
با
گرسنگى و تشنگى خویش در این ماه به یاد گرسنگى و تشنگى رستاخیز باشید، بر
فقراء و بینوایان بخشش كنید، پیران خویش را گرامى دارید، به خردسالان رحمت
آورید، پیوند خویشاوندى را محكم سازید.
زبانهایتان
را از گناه باز دارید، چشمان خویش را از آنچه نگاه كردنش حلال نیست
بپوشانید، گوشهاى خویش را از آنچه شنیدنش حرام است فرا گیرید بر یتیمان
مردم شفقت و محبت كنید، تا با یتیمان شما چنین كنند...))