بد نیست بدانید كه سرماخوردگی به صورت خود به خود و بدون نیاز به راهکار خاصی درمان میشود.
این عارضه، ظرف چند روز بهبود مییابد، اما با انجام كارهایی ساده میتوان از ناراحتیهای ناشی از آن كاست.
مهم است بدانیم كه هیچ درمان ویژهای برای سرماخوردگی وجود ندارد. بنابراین، داروها و روشهایی كه به شما در كاهش نشانههای آن كمك میكند، سبب كوتاهترشدن دوره بیماری نمیشود.
آنتیبیوتیك بر سرماخوردگی بیاثر است
آنتیبیوتیكها برای عفونتهای باكتریایی تجویز میشوند. عامل ایجاد سرماخوردگی ویروس است و به آنتیبیوتیك پاسخ نمیدهد بنابراین جای تعجب است كه بسیاری از افراد برای درمان سرماخوردگی، از پزشك خود تقاضای تجویز آنتیبیوتیك دارند. بیشك آنتیبیوتیك نه كمكی به بهبود سریعتر شما میكند، نه مانع انتقال این بیماری به دیگران میشود.
پژوهشها نشان میدهد، ترس از عفونت دستگاه تنفسی به خاطر سرماخوردگی، دلیل مناسبی برای تجویز آنتیبیوتیك نیست.
با وجود این از آنجا كه این گونه عفونتها میتواند سلامت افراد مسن را به خطر اندازد، آنتیبیوتیكها به طور چشمگیری خطر ابتلا به ذاتالریه پس از عفونت سینه در آنها را كاهش میدهد.
در نقطه مقابل آنتیهیستامین ممكن است علائم سرماخوردگی را بهبود بخشد...
آنتیهیستامین میتواند برخی علائم سرماخوردگی مانند آبریزش چشم، آبریزش بینی، سرفه و عطسه را كمی كاهش دهد البته متخصصان هنوز مطمئن نیستند، مزایای آنتیهیستامین بیشتر از مضرات آن باشد.
كارشناسان بر این باورند كه آنتیهیستامین با خشك كردن مخاط بینی، مانع پایین آمدن مایع مخاطی آن میشود و پیامد آن هم تضعیف توانایی بینی برای دفع میكروبها خواهد بود.
همچنین مطالعاتی كه تاكنون در زمینه تاثیر عناصر مختلف بر سرماخوردگی انجام شده، نتایج متناقضی را درباره سودمند بودن «روی» برای درمان این بیماری نشان میدهد.
برخی پژوهشها مصرف روی را ظرف 24 ساعت پس از پدیدار شدن علائم سرماخوردگی توصیه میكنند. بتازگی دانشمندان كانادایی به این نتیجه رسیدهاند كه مصرف روی در بزرگسالان نتایج بهتری نسبت به كودكان در درمان سرماخوردگی داشته است. فراموش نكنیم كه مصرف بیش از حد روی، خالی از خطر نیست.
گفته میشود داروهای ضد احتقان نیز با كم كردن تورم مخاط بینی، تنفس را آسان میكند. در بازار، انواع داروهای ضد احتقان بینی یا دهان وجود دارد.
از این داروها نباید به مدت بیش از پنج روز استفاده كرد، زیرا ممكن است باعث انسداد بیشتر مجرای بینی شود البته مصرف طولانی مدت این دارو به تجویز پزشك از این قاعده مستثنی است. همچنین بیماران مبتلا به فشار خون فقط زیر نظر پزشك میتوانند از داروهای ضد احتقان استفاده كنند.
البته بسیاری از پژوهشگران، باور چندانی به تأثیر مثبت داروهای ضد احتقان ندارند، زیرا مدت زمان تاثیر مثبت آنها بسیار كوتاه است. همچنین داروهای ضداحتقان بینی نباید از سوی بیمارانی كه از برخی انواع داروهای ضدافسردگی استفاده میكنند، مصرف شود.
در طول پنج شش سال گذشته، نهادهای نظارتی در سراسر جهان كنترل شدیدتری را در برابر
ضد احتقانهایی كه حاوی افدرین و پسودوفدرین (دو نوع ماده مخدر با قابلیت برطرفكردن احتقان) هستند، اعمال كردهاند.
اما داروهای مسكن و تب بُر میتواند برای كاهش عوارض نامطلوب سرماخوردگی سودمند باشد. اگر چه تب شدید ناخوشایند است، اما تب خفیف بد نیست، زیرا به بدن كمك میكند تا با عفونت بسرعت مقابله كند.
با این حال اگر احساس ناراحتی میكنید، داروهای تببُر میتواند بسیار مناسب باشد. آسپیرین نیز فقط برای افراد سالمند مناسب است و جوانان و كودكان نبایدآن را مصرف كنند. استامینوفن (تیلنول، پاراستامول) یا ایبوپروفن نیز برای درمان تب و كاهش درد موثر است.
برای یافتن مسكن مناسب میتوانید با پزشك یا داروساز مشورت كنید.
هوای خانه را مرطوب نگهدارید
در طول ماههای سرد و مواقعی كه بخاری یا شوفاژ، هوای محل زندگیتان را خشك میكند، از دستگاههای مرطوبكننده هوا استفاده كنید. مرطوبكنندههای هوا به مرطوب نگه داشتن گلو و مجرای بینی كمك میكند.
برای بخور دادن به روش سنتی نیز در ظرفی تا نیمه آب ریخته، آن را جوش بیاورید و روی میزی محكم قرار دهید.
بنشینید، سر خود را به ظرف نزدیك كنید و با حولهای بپوشانید. چشمهایتان را ببندید و نفس عمیق بكشید. دقت كنید، بخار نباید وارد چشمهایتان شود. البته مدتی است دستگاههای جدیدی برای بخور به بازار عرضه شده است كه دارای محفظهای برای قرار دادن بینی و دهان است. برای استفاده از این دستگاه فقط باید آب داغ را درون ظرف مخصوص آن بریزیم. بخار میتواند به كاهش گرفتگی بینی كمك كند.
از بخور دادن كودكان كم سن وسال به دلیل احتمال سوختگی خودداری كنید. برای بخور دادن به كودكان خردسال، آنها را نزدیك دوش آب داغ نگه دارید و از آنها بخواهید تا بخار آن را تنفس كنند.
فراموش نكنید كه هنگام سرماخوردگی، مراقب از دست رفتن آب بدن باشید.
چرا كه عرقكردن و آبریزش بینی هنگام سرماخوردگی، باعث از دستدادن آب بدن میشود كه باید به طور مداوم جبران شود. آب بهترین نوشیدنی است. هنگام سرماخوردگی مقدار زیادی آب بنوشید. به خاطر داشته باشید، قهوه و نوشیدنیهای كافئیندار باعث از دستدادن آب بدن میشود.
سوپ مرغ هم میتواند شدت سرماخوردگی را كاهش دهد. در واقع سوپ مرغ فعالیت نوتروفیلها (یعنی سلولهای سیستم ایمنی بدن كه باعث التهاب میشود) را مهار و به حركت مواد مخاطی كمك میكند. افزون بر این، سوپ مرغ به خاطر مایعبودنش به كاهش كم آبی بدن كمك میكند.
استراحت نهتنها علائم سرماخوردگی را كاهش میدهد، بلكه باعث كاهش احساس خستگی و استیصال ناشی از این بیماری میشود كه این خود میتواند طول مدت سرماخوردگی را كاهش دهد.
همچنین استراحت، سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با عفونت ویروسی تقویت میكند. البته تاكنون مدت زمان مشخص و ایدهآلی برای استراحت هنگام ابتلا به این بیماری توصیه نشده است.
غرغره با آب نمك هم میتواند گزینه مناسبی باشد. به این منظور یك چهارم قاشق سوپخوری نمك را در حدود یك لیتر آب گرم حل كرده، غرغره كنید. علائم گلودرد به طور موقت برطرف میشود. محلول حاوی نمك، مایعات اضافی موجود در بافتهای ملتهب پشت گلو را بیرون میكشد و باعث كاهش درد میشود. همچنین این كار باعث نرم شدن خلط و در نتیجه خروج آسانتر آن میشود.
قطره محلول نمك برای بینی نیز به بازشدن گرفتگی بینی در نوزادان كمك میكند. این نوع قطره را میتوانید از داروخانهها تهیه كنید كه میتواند جایگزین مناسبی برای محلول آب نمك برای غرغرهكردن باشد. البته غرغرهكردن برای نوزادان و كودكان كم سن و سال ممكن نیست.
تجویز خودسرانه داروهای ضدسرفه ممنوع
داروهای ضد سرفه كه میتوان آنها را بدون تجویز پزشك از داروخانهها تهیه كرد، میتواند برای كودكان خطرناك باشد.
این داروها برای كودكان زیر دو سال اصلا مجاز نیست. به طور كلی انجمن مصرف كنندگان محصولات بهداشتی و درمانی ایالات متحده، مصرف این داروهای ضد سرفه بدون نسخه را برای كودكان زیر
چهار سال غیرمجاز میداند.
در چنین شرایطی پژوهشگران دریافتند، بیش از 40 درصد والدین در استرالیا از داروهای ضد سرفه بدون نسخه برای كودكان دو ساله خود استفاده كردهاند.
این در حالی است كه علاوه بر ممنوعیت مصرف برای كودكان زیر دو سال، این دارو تاثیر مثبتی نیز برای این كودكان ندارد.
همچنین داروی ضدسرفه در درمان سرماخوردگی موثر نیست و فقط میتواند دفعات و شدت سرفه را كاهش دهد.
سامیه سپهریفر