علاوه بر این كه هدیه دادن در هر جامعهای تابع عرفهایی خاص است،این كار هم مثل هر رفتار انسانی دیگری تابع اصول و قواعدی مشخص است كه تقریبا همه مردم دنیا آنها را باور دارند و ممكن است بیتوجهی به آنها تاثیر مثبت هدیه را، از بین ببرد و حتی باعث رنجش خاطر طرف مقابل شود.
فردا روز مادر و روز زن است و بازار هدیه دادن و هدیه گرفتن داغ داغ ؛ بد نیست به همین بهانه به آداب هدیه دادن و چگونگی ابراز عشق با هدیه توجه كنیم .
بنجل به مردم قالب نكنید
پیراهن كهنهای دارید كه زیر بغلهایش بوی عرق گرفته و دور یقهاش هم چرك شده است، همان را با پس مانده كاغذ كادوهای هدیههایی كه پیشتر برایتان آوردهاند، بستهبندی میكنید و هدیه میكنید به صمیمیترین دوستتان به این خیال كه حالیاش نیست؟
چرا فكر میكنید دیگران از ضریب هوشی پایینتری نسبت به خودتان برخوردارند؟ چرا خیال میكنید چیزهایی را تشخیص میدهید كه بقیه به عقلشان نمیرسد؟
آنها هم اگر پارچهای را بوكنند میفهمند مستعمل است یا نه، آنها هم از روی زدگیهای روی اشیاء به آسانیمتوجه می شوند این وسایل پیشتر استفاده شدهاند، آنها هم میفهمند رنگ جیغ هدیهای كه بهشان دادهاید موردپسند خودتان نبوده است و بنابراین چطور میتوانستهاید آن را برای هدیه دادن به كسی كه دوستش دارید، انتخاب كنید و... .
این طور وقتهاست كه هدیه تاثیری منفی میگذارد و رفیقتان هر بار به آن نگاه میكند، لجش میگیرد و دندان قروچه میرود.
به سن و سال توجه كنید
سایه چشم شبرنگی اكلیلی برای تبریك عید به مادربزرگ؟! چرخ گوشت اعلا برای سیسمونی نوزاد همسایه ؟! مجسمه گچی چخوف برای تولد خواهرزاده 12 ساله! شلوارك برای تبریك روز معلم؟! هدیه علاوه بر زیبایی باید با سن آدمها و موقعیت اجتماعیشان جور باشد. سن و سال آدم ها، بر علایقشان تاثیر میگذارد. مگر نه این كه بعضی از دلبستگیهای 10 سال پیشتان، امروز در نظرتان مضحك هستند؟ همین ماجرا ثابت میكند گذشت سالها گرایشهایتان را عوض كرده است و این اصل درباره دیگران هم صادق است.به این ترتیب وقتی قصد میكنید برای كسی كوچكتر یا بزرگتر از خودتان هدیه بخرید، از دریچه چشم كسی با سن و سال او، هدیه را انتخاب كنید.
هدیهگیرنده را بشناسید
مردی عادت داشت هر سال در سالگرد ازدواجشان برای زنش یك دسته گل مریم بخرد، از بد حادثه هر وقت آنها میخواستند این مراسم را جشن بگیرند، زن دچار میگرن میشد و ترجیح میداد در اتاقی تاریك استراحت كند.
40 سال این ماجرا تكرار شد، مرد 40 بار مریم گرفت و زن 40 بار دچار حملههای میگرنی شد و در رختخواب افتاد تا این كه پس از این مدت طولانی بالاخره زن به زبان آمد و با شرم گفت او از كودكی به بوی تند گل مریم حساسیت داشته است، اما نمیخواسته دل مرد را بشكند و به همین دلیل در هر سالگرد ازدواج، گلها را از او پذیرفته است.
اگر مرد حساسیتهای همسرش را شناسایی كرده بود یا اگر زن با احترام مشكلش را میگفت ، شاید 40 سالگرد ازدواج قبلی آنها، باشكوهتر برگزار میشدند، اما اشكال اینجاست كه ما همه چیز را با سلایق خودمان میسنجیم و بس!
هدیههای گرانبها چه برای هدیهگیرنده و چه برای هدیهدهنده مضراتی دارند؛ وقتی از كسی هدیهای گرانقیمت میگیرید باید برای خرید هدیهای تقریبا با همان ارزش مادی و جبران این لطف برنامهریزی كنید
بعضی از مردم نسبت به بو یا رنگ خاصی حساسیت دارند بعضیها هم خرافاتی هستند و هدیه گرفتن برخی اشیاء را بد شگون میدانند؛ مثلا كسانی هدیه دادان گل زرد را نشانه خوبی نمیدانند، كسانی هم میگویند در اولین آشنایی اگر عاشقی به معشوقش عطر هدیه بدهد كارشان سرانجام به جدایی میكشد، بعضیها هم میگویند لباس مشكی هدیه دادن معنای خوبی ندارد.
هرچند این باورها خرافات محسوب میشوند، اما اگر میخواهید طرف مقابل از هدیهتان شاد شود ناچارید به آنها عمل كنید، حتی اگر خلاف میلتان باشد.
هدیههای ماندگار، هدیههای فانی
هدیههایی وجود دارند كه یك عمر باقی میمانند و در نقطه مقابل هدیههایی هستند كه یكی دو روز یا حتی یكی دو ساعت بیشتر دوام نمیاورند. بگذارید از گروه اول مثالی بزنم.
چندی پیش بانویی نیكوكار قصد داشت به موسسه خیریهای مربوط به نابینایان هدیهای بدهد. او نظر خیلیها را جویا شد، بعضیها پیشنهاد دادند شیرینی یا خوراكیهای دیگری از این دست به آن مركز هدیه دهد، اما او پس از مدتی تامل هدیهای كاملا متفاوت انتخاب كرد، سرمایهاش را صرف خرید چندین قران با خط بریل كرد و حالا پس از گذشت سالها، هنوز هم وقتی نابینایان آن مركز، قرآن میخوانند به خاطر میآورند و برایش دعا میكنند.
چیزی شبیه به همین ماجرا درباره عروس و داماد جوان هم تكرار شده است. آنها در كارت عروسیشان از بستگان خواسته بودند برای آنها گل نیاورند بلكه مبلغ آن را به عنوان هدیهای از طرف آن دو نفر به یكی از موسسههای حمایت از كودكان سرطانی تقدیم كنند.
ما نمیگوییم كه شیرینی یا اقلامی از این دست هدیههای مناسبی نیست، بلكه این نوع هدیهها در تحكیم روابط با دوستان و اقوام واقعا مهم هستند و اتفاقا هدیههای جذابی به حساب میآیند، اما معتقدیم این نوع هدیهها بجز در موارد خاص، معمولا چندان به یاد ماندنی نیستند چون آنقدرها دوام نمیآورند، در حالی كه یك كتاب یا محصول فرهنگی دیگر میتواند تا سالها، صاحبش را یاد شما بیندازد.
در هدیههایتان عشق بدمید
هدیه به خودی خود بخشی از احساسات مثبت شما را نسبت طرف مقابل نشان میدهد، اما این دلیل نمیشود عشقتان را در ظاهر آن آشكار نكنید. نوع كاغذ كادویی كه انتخاب میكنیم، شكل بستهبندی و مهمتر از آن متنی كه ضمیمه هدیه میكنید، همگی در تاثیرگذاریاش نقش دارند.
خیلیها میگویند گاهی شكل و بستهبندی یك هدیه از خود آن هم مهمتر است و به عبارتی دیگر شیوه خاص كادو كردن یك هدیه، گاهی بر ارزش آن میافزاید.
روزی دوستی از من میپرسید اگر برای هدیه روز مادر، به مادرش چك پول بدهد كار درستی كرده است یا نه؟ نگرانی او از این بود كه مبادا مادرش خیال كند او حاضر نبوده است وقتی را صرف خرید هدیه برایش كند، در حالی كه واقعیت چیز دیگری بود.
دوست من، فهمیده بود مادرش با مشكلات مالی مواجه است، اما نمیخواهد از دیگران كمكی بگیرد و دقیقا به همین دلیل تصمیم داشت به شكلی غیرمستقیم به مادرش كمك كند، اما دلواپس بود كه هدیه دادن چك پولها نتواند عشق واقعی او را به مادرش نشان دهد و به همین دلیل پی راهی میگشت كه علاقهاش را به او ثابت كند.
به او گفتم باید عشق را با روشهایی ساده پیوست چكپولها كند مثلا آنها را در پاكتی رنگی و زیبا بگذارد و اگر نمیتواند علاوه بر چكپولها هدیه دیگری هرچند كوچك به مادرش بدهد دستكم شاخه گلی همراهشان كند، روی پاكت شعر یا جملهای عاشقانه بنویسد و هنگام هدیه دادن، صورت مادرش را ببوسد و لبخند بر لب داشته باشد.
نكته دیگری كه باید به آن دقت كنید نوشتن نام گیرنده هدیه است. به نظر شما كدامیك از این دو جمله روی كارت ضمیمه دسته گل سالگرد ازدواج تاثیرگذارتر است «تقدیم به همسرم» یا «تقدیم به لیلای مهربانم»؟
درباره هدیههایی كه به دوستان میدهید هم همین اصل صدق میكند، برای مثال به جای این كه بنویسید «دوست خوبم تولدت مبارك» بهتر است بنویسید «زهرای عزیزم، تولدت مبارك».
كارایی را فراموش نكنید
شما هم درباره این عقیده شنیدهاید كه هر چیزی كاربردی دارد تا آنجا كه حتی یك ساعت از كار افتاده هم، 2 بار در روز زمان درست را نشان میدهد؟! ما هم این اصل را قبول داریم اما دلیل نمیشود با اتكا به همین باور چیزی را به عنوان هدیه خریداری كنید كه برای صاحبش بیكاربرد باشد؛ مثلا خریدن یك آبنمای بزرگ برای صاحب خانهای 45 متری چه فایدهای دارد جز این كه او را مجبور كنید، بخشی از وقتش را در روزهای آینده صرف پیدا كردن راهی برای خلاص شدن از شر آن كند؟
كسی را میشناسم كه برای دختر كوچك یكی از دوستانش، جوجه اردك خریده بود، شاید در برداشت اول خیال كنید خریدن جوجه اردك برای یك بچه كوچك باید ایده جالبی باشد، اما وقتی به این فكر میكنید كه یك جوجه اردك چقدر میتواند آپارتمانی فسقلی را به هم بریزد، دائما نیاز به تشت آبی دارد كه در آن آب تنی كند، وقتی میخواهد غذا بخورد باید نان را توی ظرف آبش تلیت كرد و به او اجازه داد غذایش را این طرف و آن طرف بپاشد و بدتر از همه این كه محل زندگیاش بوی ناخوشی میگیرد، میفهمید نگهداریاش در آپارتمانی به ابعاد قوطی كبریت امكان ندارد و هدیه دادنش یعنی دردسر درست كردن برای طرف مقابل!
بنابراین بهتر است هدیه را متناسب با نیازها و شرایط هدیه گیرنده بخرید كهباید، شناخت دقیقی از نیازهای طرف مقابل داشته باشید.
شاید نشنیده باشید، اما همین باور رسم جالبی را در انگلستان به وجود آورده است. در برخی خانوادههای انگلیسی وقتی قرار است زوج جوانی با هم ازدواج كنند دوستان و آشنایانی كه به مراسم دعوت شدهاند از آنها سوال میكنند كه چه نوع نیازی دارند تا هدیهای متناسب با نیاز زوج برایشان تهیه كنند.
گاهی هم عروس و داماد جوان پیش از مراسم اقلام مورد نیازشان را مینویسند تا مهمانهایی كه قصد دارند برای آنها هدیه بخرند از میان این كالاها، مواردی متناسب با توانایی مادیشان را برای هدیه دادن انتخاب كنند.
هدیههای گران، هدیههای ارزان
بعضیها خیال میكنند هدیه همیشه باید گرانقیمت باشد تا مخاطب را خوشحال كند، شاید بگویید: واقعا هم همین طور است و این كه میگویند ارزش هدیه به قیمتش نیست، فقط یك شعار است!
اما اگر عمیقتر به این قضیه فكر كنید میفهمید هدیههای گرانبها چه برای هدیه گیرنده و چه برای هدیهدهنده مضراتی دارند؛ برای نمونه وقتی از كسی هدیهای گرانقیمت میگیرید از همان لحظه باید برای خرید هدیهای تقریبا با همان ارزش مادی برای جبران این لطف برنامهریزی كنید و این یعنی شما، ملزم به پول خرج كردن میشوید.
گاهی هم ماجرای هدیه دادن و هدیه گرفتن به رقابتی وحشتناك تبدیل میشود؛ به این ترتیب كه هر بار طرف مقابل به شما هدیه میدهد شما هدیه بعدی را گرانتر میگیرید و او هم متقابلا همین كار را انجام میدهد و در طول این رابطه، قیمت هدیههای هر كدام از شما سیری صعودی طی میكند و به مرور زمان ناچار میشوید برای بقای رابطه دوستانهتان فشار مالی را تحمل كنید.
از طرفی اهدای هدیهای گرانقیمت به یك دوست، گاهی باعث میشود ارزش مادی هدیه، ارزش معنوی آن را كمرنگ كند و امكان دارد با گذشت زمان او را به این نتیجه برساند كه همیشه باید از شما انتظار هدیههایی گرانقیمت داشته باشد، اگر پس از چند بار اهدای هدیههایی از این دست، برایش هدیهای ارزانقیمت ببرید، این رفتار را كممحبتی یا بیاحترامی تلقی كند.
هدیههای باارزش مادی بالا اشكالات دیگری هم دارند، برای مثال این نوع هدیهها گاهی باورهای فرد هدیهدهنده را نشان میدهند و ثابت میكنند كه طرف مقابل مشغول نرخگذاری برای یك ارتباط بین فردی است.
به همین دلیل است كه در بسیاری از اوقات، هدیههایی كه خودتان هم برای ساختنشان زحمت كشیدهاید مثل گلهای چینی، تابلوهای نقاشی یا خطاطی و... ارزش بیشتری از اشیاء گرانقیمت دارند.
چه وقت هدیه بدهیم؟
مگر نه این كه هدیه دادن باعث عمیقتر شدن رابطه دوستانه میشود، بنابراین هر وقت قصد دارید رابطه صمیمانهتری با فرد دیگر برقرار كنید میتوانید به او هدیه بدهید، اما مناسبتهای مهمی را كه در آنها فرصت هدیه دادن دارید، نباید فراموش كنید.
تولدها، سالگردهای ازدواج، جشنهای مذهبی، باستانی و... تقویم زندگی ما پر از پیشامدهایی است كه میتوانند بهانههایی مناسب برای ساختن خاطرههای شیرین باشند.
به هر حال برای هدیه دادن بهتر است به نكات زیر توجه شود :
1- زمان هدیه دادن
2- نوع و شیوه هدیه دادن
3- فرد هدیه دهنده و هدیه گیرنده
4- خود هدیه و ارزش مادی و معنوی آن مهم است.
علی یوشیزاده