معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی گفت: دوغ و شربت آبلیموی خنك، بهترین راه درمان گرمازدگی در فصل تابستان بوده و ترجیحا بهتر است خانگی و دست ساز باشد.
دكتر امام هادی ‌با بیان این كه گرمازدگی یك اصطلاح كلی است و بهتر است به جای آن صدمه حرارتی را عنوان كرد، گفت: زمانی كه بدن در معرض حرارت قرار گرفته و دچار آسیب می‌شود، عملا در اثر گرما فرد دچار گرمازدگی شده یا این كه به فرسودگی گرمایی مبتلا می‌شود كه علائم این دو با هم متفاوت است.
وی درباره گرمازدگی توضیح داد: زمانی كه بدن قادر به دفع حرارت اضافی نباشد، در نتیجه حرارت در بدن باقی مانده و بدن شروع به داغ كردن می‌كند، این افراد دچار تب شدیدی ‌شده و درجه حرارت آنها به ۴۲ درجه هم می‌رسد.
دكتر امام هادی در ادامه افزود: افراد گرمازده پوست بدن و زبانشان خشك است و دچار قرمزی و برافروختگی می‌شوند. معمولا افراد پیر و یا افرادی كه دچار صدمه مغزی شده‌اند به خصوص در حجاج مسن این عارضه مشاهده می‌شود.
وی تصریح كرد: افرادی كه در گرمای شدید فعالیت می‌كنند، دچار گرمازدگی می‌شوند به ویژه نوزادانی كه دچار سرما خوردگی شده‌اند و تب مختصری دارند. گاهی مادران به علت این كه سرما خوردگی كودك تشدید نشود، او را در زیر پتو قرار می‌دهند كه این امر سبب تداوم تب شده و نوزاد دچار گرمازدگی می‌شود. امام هادی با بیان این كه كودكانی كه دچار گرمازدگی شده‌اند، باید پاشویه شوند، اظهار كرد: هنگامی كه كودكی دچار تب شدید می‌شود باید بلافاصله شكم و پشت نوزاد را با آب ولرم شستشو داد و نباید برخلاف تصور غلط مردم از الكل استفاده كرد.
وی یادآور شد: فردی كه در معرض گرمای شدید عرق می‌كند آب زیادی از بدنش را از دست می‌دهد و به علت تبخیر و ادرار زیاد نمك بدنش كاهش یافته و دچار فرسودگی گرمایی می‌شود.
امام هادی با بیان این كه فرسودگی گرمایی باعث مرطوب شدن و عرق كردن پوست بدن فرد می‌شود، اذعان داشت: بدن این افراد اصلا داغ نیست و فشار خون پایین و نبض كندی دارند، تشنه نیستند و گفته می‌شود تنظیم آب و الكترولیت‌های بدنشان به هم خورده است كه در صورت عدم رسیدگی به بیمار احتمال مرگ آنها بالاست.
وی درباره فرد گرمازده توصیه كرد: برخلاف فرسودگی گرمایی، فرد گرمازده بسیار تشنه و بدن داغی دارد و باید به سرعت خنك شود، تشنگی بیمار با مایعات خنك به مرور رفع می‌شود ولی مهمتر از همه خنك كردن بدن فرد بیمار است كه با مصرف آب بیشتر، فرد دچار فرسودگی گرمایی می‌شود.
معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی با بیان این كه فرسودگی گرمایی در فرد هیچ علایم قرمزی و داغی بدن ایجاد نمی‌كند، ‌خاطرنشان كرد: دادن آب و خنك كردن فرد هیچ تاثیری در روند بهبودی بیمار ندارد و هرچه سریع تر باید به پزشك مراجعه كند. تنها راه درمان تزریق سرم است.
وی خاطرنشان كرد: اولین اقدام برای بهبود فرد گرمازده، قرار گرفتن بیمار در محیط خنك و در سایه و نیز شست و شوی او با آب ولرم است.

چطور گرمازده نشویم؟

آب و هوای گرم تابستان ممكن است عوارض خطرناكی در بدن از جمله گرمازدگی را بوجود آورد. با رعایت نكات زیر می‌توانید ‌از گرمازدگی پیشگیری كنید:

*مقدار زیادی مایعات بنوشید

در آب و هوای گرم، بدن بیشتر از حالت عادی عرق می‌كند و به این ترتیب آب بدن از دست می‌رود. در یك روز معمولی یك فرد 58 كیلوگرمی باید هشت لیوان آب بنوشد. به عنوان یك قاعده كلی به ازای هر كیلوگرم وزن بدن هر روز باید 30 میلی‌لیتر آب نوشید.

ولی مصرف مایعات در آب و هوای گرم باید افزایش یابد. اگر نمی‌توانید مقدار زیادی آب بنوشید، یك نوشیدنی بدون گاز مثل آب میوه جانشین مناسبی است.

از مصرف زیاد نوشیدنی های كافئین دار مانند كولا ، قهوه و چای اجتناب نمائید، زیرا كافئین ادرارآور است و باعث دفع آب از بدن می شود.

*رژیم غذایی خود را تغییر دهید

از مصرف غذاهای چرب و داغ اجتناب كنید. سعی کنید غذایتان کمی نمک داشته باشد تا املاحی كه از طریق عرق از دست می‌رود، جبران شوند.

*خود را از آفتاب دور نگه دارید

بهترین كار در یك روز سوزان، ماندن در سایه و جایی خنک است.اگر می‌خواهید حمام آفتاب بگیرید و برنزه شوید، سعی كنید كه مدت آن هرچه كوتاه تر باشد و از كرم ضد آفتابی كه فاكتور محافظت در برابر آفتاب آن (SPF) حداقل 15 باشد استفاده كنید.

اگر احساس ناخوشی و ضعف به شما دست داد، فورا از مقابل نور مستقیم خورشید دور شوید. نور خورشید بین ساعت 11 صبح تا 15 بعد از ظهر بیشترین گرما را دارد.

افرادی كه بیش از همه به گرمای هوا و اشعه ی تند آفتاب حساس هستند، شامل بچه‌های زیر 4 سال و افراد بالای 65 سال كه بدنشان با سرعت بسیار كمتری با تغییر درجه حرارت تطبیق می‌كند، افراد چاق كه بدنشان حرارت را در خود نگه می‌دارد و بیماران هستند.

* در مورد ورزش، منطقی عمل كنید

در ساعات بسیار گرم روز از ورزش شدید خودداری كنید. در عوض، پیش از طلوع آفتاب یا پس از غروب آن به دویدن نرم بپردازید.

كارهایتان را با آهستگی انجام دهید و خودتان را با سرعت زندگی در زیر آفتاب تند تطبیق دهید.

اگر احساس نفس‌تنگی یا تپش قلب می‌كنید، كارتان را متوقف كنید و سعی كنید بدنتان را مثلا با گرفتن دوش آب سرد خنك كنید. اگر چشم هایتان سیاهی می‌رود یا دارید بی حال می‌شوید، استراحت كنید.

*بدنتان را خنك نگه دارید

لباس‌های سبك و گشاد مثلا از جنس كتان بپوشید تا عرقتان به راحتی تبخیر شود. لباس های تیره و سنگین گرما را جذب می‌كنند، اما به یاد داشته باشید كه برخی پارچه‌های نازك، حفاظ كافی در برابر اشعه ماوراءبنفش خورشید ایجاد نمی‌كنند.

همچنین استفاده از كلاه‌‌های لبه‌دار و ترجیحا منفذدار، ایده‌ خوبی است.

از عینك آفتابی برای محافظت از چشمانتان استفاده كنید.

*به تهویه خانه‌تان توجه كنید

در طول شب و روز پنجره‌ خانه را باز نگه دارید و از هواكش استفاده كنید. این امر به خصوص در شب كه بدن گرمای خود را از دست می‌دهد ‌اهمیت دارد.

* از سفرهای غیر ضروری پرهیز كنید

از رفتن به جاهایی كه سایبان ندارد و تهویه آن خوب نیست، حتی المقدور خودداری كنید.

به خصوص ماشین‌های پارك‌شده در زیر آفتاب جاهای مناسبی نیستند. اگر می‌توانید در محیطی كه دارای تهویه است باقی بمانید. اگر  چاره‌ای جز سفر در هوای گرم ندارید، همراه خود یك بطری آب داشته باشید.

*از افراد آسیب‌پذیر، مراقبت مخصوص كنید

افرادی كه بیش از همه به گرمای هوا و اشعه ی تند آفتاب حساس هستند، شامل بچه‌های زیر 4 سال و افراد بالای 65 سال كه بدنشان با سرعت بسیار كمتری با تغییر درجه حرارت تطبیق می‌كند، افراد چاق كه بدنشان حرارت را در خود نگه می‌دارد و بیماران هستند.

نوزادان به خصوص به گرمای محیط حساس هستند، زیرا غدد عرق هنوز در آنها به طور كامل رشد نكرده است، بنابراین هیچگاه در هوای گرم نوزادان را در پتو نپیچید یا لباس‌های ضخیم به آنها نپوشانید. در عین حال مراقب باشید كه در معرض نور مستقیم خورشید هم قرار نگیرند.

جوجه رنگی

با گرم شدن هوا و تعطیلی مدارس، سر و کله جوجه‌ های رنگی و زیبا در جعبه ‌های مقوایی در گوشه و کنار خیابان ‌های شلوغ و پُرتردد شهر هم پیدا می ‌شود. این جوجه‌ های بخت برگشته اغلب با اصرار بچه‌ ها و البته استقبال والدین جهت مهار شیطنت کودکان خریداری می ‌شود، اما آیا خرید و نگهداری از جوجه خصوصا در آپارتمان ‌های کوچک امروزی آن هم توسط کودکانی که شرایط نگهداری آن ها را نمی‌ دانند، درست است؟ آیا نگهداری از این حیوانات در خانه ممکن است موجب انتقال بیماری به انسان شود؟

اغلب جوجه ‌هایی که در کنار خیابان و توسط دست فروشان عرضه می‌ شوند، جوجه‌ های نر مرغ‌ های تخم گذاری هستند که چون نگهداری آن ها برای مرغدار صنعتی به صرفه نیست، آن ها را معدوم می ‌کنند یا آن که توسط کارگران مرغداری یا دست فروشان به صورت غیرمجاز عرضه می ‌شوند.

متاسفانه این جوجه‌ ها که اغلب جوجه مرغ و اردک هستند در شرایط غیر بهداشتی و نامناسب به صورت متراکم و فشرده به دور از تهویه مناسب در کنار خیابان‌ های آلوده به دود و انواع میکروب‌ های بیماری‌ زا نگهداری و عرضه می ‌شوند. بنابراین اغلب، عمر کوتاهی داشته و ضعیف و بیمار هستند که البته برخی از این جوجه ‌ها ممکن است با داشتن ظاهری سالم و مقاوم ناقل میکروب‌ های بیماری ‌زا باشند.

معمولا بیماری عفونی که از جوجه ‌ها می ‌تواند به انسان منتقل شود بیماری " سالمونلوز" است.

این بیماری، مشترک میان انسان و حیوان است و اغلب باکتری آن به طور طبیعی در دستگاه گوارش، پوست و موی بسیاری از حیوانات اهلی و وحشی وجود دارد.

متاسفانه امروز بسیار دیده می ‌شود که کودکان به دلیل اشتیاق زیاد به جوجه‌ ها، در کنار آن ها غذا می ‌خورند. آن ها را می ‌بوسند، به لباس و موهای خود می ‌مالند و گاهی نیز در محیط داخلی خانه به بازی با آن ها می ‌پردازند یا شخصا اقدام به تعویض و نظافت محیط نگهداری آن ها می ‌کنند. این در حالی است که در اثر آلوده شدن غذا یا لباس کودکان به مدفوع آلوده جوجه‌ ها یا استنشاق غبار حاصل از مدفوع، ادرار یا غذای آلوده به این باکتری در هنگام نظافت محل نگهداری احتمال انتقال این بیماری به کودک دلبند شما وجود دارد.

خطر ابتلا به این بیماری در کودکان و افراد مُسن و ضعیف بیشتر است.

این بیماری معمولا بعد از 12 تا 14 ساعت با علائمی نظیر: تب، لرز، پیچش شکم، اسهال و استفراغ یا گاستریت شدید بروز می ‌کند و ممکن است تا یک هفته ادامه داشته باشد و اغلب درمان ‌پذیر است.

نکته مهم ‌تر آن که برای جذابیت بیشتر و فروش راحت ‌تر، این جوجه‌ ها را رنگ می کنند. این رنگ ‌ها معمولا مجاز و خوراکی نیستند و ممکن است در طولانی ‌مدت خصوصا برای بچه‌ ها مشکلاتی ایجاد کنند.

چه باید کرد؟

* اگر در اثر اصرار کودک ناچار به خرید جوجه شدید، حداقل کاری که باید انجام دهید این است که به بچه‌ ها بیاموزید قبل و بعد از دست زدن به جوجه‌ ها دست‌ های شان را با آب و صابون بشویند.

* برای آگاهی از شرایط نگهداری، شستشو، نحوه استفاده از داروهای ضدانگل و شیوه رفتار با پرنده حتما با کلینیک‌ های دامپزشکی مشورت کنید.

* از خرید جوجه‌ هایی که به صورت فشرده و متراکم در فضاهای کوچک و نامناسب نگهداری می‌ شوند، خودداری کنید چرا که در صورت وجود جوجه بیمار در چنین فضاهای محبوسی به راحتی عامل بیماری‌ زا به جوجه‌ های دیگر نیز منتقل می‌ شود.

مولا جان

امروز "فردای" دیروز است که  به انتظار تو  منتظر رسیدنش بودم 

فردای امروز  " آدینه "  است

و از سپیده دمانش تا هنگامه غروبش چشم بر شفق خواهم دوخت و تو را جستجو می نمایم .

مولایم

آیا خواهی آمد ؟!

آیا می توانم تو را ببینیم ؟!

آیا راه ملاقاتی به سوی تو هست آقایم ؟!

چه می شود که تنها یک بار همین بار بفرمایی : آری !

که از شوق مجنون خواهم شد و آواره ی کوچه انتظار .....

اگر از نعمت شنوایی محروم باشیم، آموختن هرچند ناممکن نمی شود، بسیار دشوار است. پس نعمت شنوایی، به عنوان یکی از ابرازهای فهمیدن و آموختن بسیار مهم است. در برخورد با دانایان و هنگام حضور در مجلس علم و محضر عالم، گشودن این دریچه برای فراگیری دانش ضروری است؛ یعنی کمتر حرف زدن و بیشتر شنیدن! به قول بابا افضل کاشانی:

از سوی دیگر، گوش داشتن و نشنیدن، پرتگاهی است که برخی دچار آن می شوند. باری گوش دادن، یک ضرورت است و خوب گوش کردن، یک هنر. با خوب گوش کردن، بهره های بسیاری را می توان به دست آورد و بیشتر خسارت ها هم به خاطر گوش کردن های سهل انگارانه است. در یکی از سفارش های حضرت علی علیه السلام آمده است: «عَوِّدْ اُذُنَکَ حُسْنَ الاِْسْتِماعِ؛ گوش خود را به «خوب شنیدن» عادت بده».

اگر با دقت گوش دهیم، هم بهتر می فهمیم و هم فهمیده ها، دقیق تر و ماندگارتر خواهد بود. پس باید بکوشیم که هنگام گوش دادن، خاطری جمع و دلی آسوده و فکری تمرکز یافته داشته و از پراکندگی فکری و حواس پرتی به دور باشیم.

پیام متن:

خوب شنیدن مطالب علمی و سودمند، سبب دریافت درست آن و مانع از بی بهره ماندن از نکته های علمی وارزشمند می شود. نیز ماندگاری این مسائل را در ذهن انسان، چندین برابر می کند.

ما مسئول عمر، زمان، فرصت ها و استعدادهای خویشیم. هرگز مباد که گذشته ما به امید آینده و آینده ما به حسرت گذشته سپری شود. زمان، امانتی گران قدر در دست ماست:

مسئله مهم در رشد و تکامل آدمی، توانایی یافتن بر مهار زمان است. اگر قدرت آن را داشته باشیم، هم دقیقه های ما استمرار و وسعت می یابد و سرشار می شود، هم می توانیم قرنی را در دقیقه ای بگنجانیم و لظحه عمر خود را غنی سازیم.

چه نیکوست که امروزِ ما بهتر از دیروز و فردای ما بهتر و روشن تر از امروز و فرجام کار ما بهتر از آغاز آن و آخرت ما بهتر و آبادتر از دنیای ما باشد.

عده ای سال گذشته درهمین ایام بودند و امروز نیستند، یعنی ازنعمت وجود بهره مندبودند و امروز محروم اند. این بدان معناست که فرصت ها را پایانی است و مهلت ها را باید مغتنم شمرد و پاس داشت.

پروین اعتصامی می گوید:

دوران تحصیل، بهار عمر ماست. تعطیلات را همچون ایام تحصیل، پربار و سرشار سازیم؛ این است برکت عمر.

پیام متن:

قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند

بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم

حافظ

انس با کتاب ومطالعه

مطالعه، خوراک روح و فکر انسان است و کتاب، سفره ای است که غذاهای گوناگون را در اختیار خوانندگان می گذارد. گاهی بی رغبتی به مطالعه، عامل بسیاری از نارسایی های فکری و ضعف بینش و سطحی نگری در مسائل مهم جامعه است. دانشجو باید جویای دانش باشد. همیشه، همه جا و در هر شرایط باید با کتاب، دوست بوده و آن را در سفر و حضر به همراه داشته باشد و خستگی های روحی خود را با آن درمان کند.

کتاب خانه، کم ارزش تر از داروخانه نیست. تأثیر مطالعه بر رفتار، اخلاق و دیدگاه های انسان کمتر از انواع داروهای گیاهی و شیمیایی نیست. کمبودمطالعه، برای هر شخص و جامعه ای، ناپسند و تباه کننده است و باید برای پرهیز از آن چاره ای اندیشید. پس دور از واقعیت نیست اگر با پرداختن به مطالعه، به نوعی کتاب درمانی روی آوریم و بیماری هایی همچون نومیدی، افسردگی، نادانی، شک، بی خبری، ضعف بینش، کاستی های اخلاقی، گمراهی های سیاسی و باورپذیری های غلط را با مطالعه آثار مناسب و سودمند درمان کنیم. از هیچ کس به ویژه دانشجو عذر «اهل مطالعه نیستم» پذیرفته نیست؛ زیرا تار و پود فلسفه دانشجویی، با علم و کتاب و پرسش و کاوش آمیخته است و خواندن، خمیرمایه زندگی جوانان ما در این مقطع از علم آموزی و زندگی و عمر اوست.

بنابراین، کتاب، درمان گر روح است و مطالعه، غذای فکر و جان. پس در گزینش این دارو و نسخه گرفتن از پزشکان اندیشه باید دقیق بود؛ زیرا پی آمدهای خواندن کتاب های زیان بار و فرصت کش، بیش از غذای مسموم است. بسیاری از لغزش ها نیز معلول خواندن آثار سست، یا انحرافی یا پذیرش اندیشه های بی بنیاد و مغالطه آمیز برخی از نویسندگان است.

هر کس دانش بجوید و علم آموزد تا به وسیله آن با دانشمندان به تفاخر بپردازد یا با سفیهان نابخرد به مجادله مشغول شود تا توجه ها را به سوی خودش جلب کند، جایگاهش را در دوزخ فراهم می سازد.

خداوند در قرآن کریم به «جدال احسن» فرمان می دهد، ولی جدال احسن وقتی تحقق می یابد که انسان، بیش از خود، به حق بها دهد و بیش از دیدگاه ها و باورهای خویش، برای حقایق علمی ارزش بگذارد و در بحث های علمی، صداقت داشته باشد. گاهی باید با سکوت، به میدان مبارزه با یک لجوج و ستیزه جو رفت. به تعبیر زیبای صائب تبریزی:

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرموده است: «پرهیزکارترین مردم، کسی است که جدل را ترک کند، هرچند حق با او باشد».

انسان های موفق کسانی هستند که در سکوت به دنبال گنج های درون خود می گردند.

با نادان مناظره نکنید؛ زیرا گاهی از درگیری با تو، باد مخالف درست می کند تا وجود کاغذی خود را همچون بادبادکی بالا ببرد.

جواب کارشناس: (حجت الاسلام والمسلمین محمد مختاری): جوان موتور محرك جامعه است. جوان در واقع چهره با نشاط یك جامعه است. بار سنگین اقتصاد و فرهنگ و دفاع را در یك جامعه و كشور به دوش می كشد. جوان است كه بالاخره سکان كشتی یك جامعه را در اختیار دارد و به جلو می برد. فكر جوان و نیروی جسمانی جوان و نشاط جوان و احساسات جوان، همه این ها بر ایجاد تحول در یك جامعه كاملا موثر است. عوامل مختلفی این زمینه و بستر را فراهم ساخته كه جوان های ما اینگونه در دام بیافتند و آماج حملات دشمن قرار بگیرند، ‌طبیعی است كه اگر دشمن هم بخواهد در یك جامعه نفوذ پیدا بكند و جای پایی و یا حیات خلوتی برای خود فراهم بسازد سعی می كند مهم ترین نقطه را در نظر بگیرد و آن موتور محرك را از حركت بیاندازد تا بتواند كل جامعه را در دام خود و تحت استعمار خود داشته باشد. اگر هر استعمارگری نیروی جوان را تحت اختیار بگیرد یعنی كل جامعه را تحت اختیار گرفته و این یك امر كاملا مسلم است، البته این اختصاص به جامعه ما هم ندارد، در تمام دنیا وضعیت همین طور است.
اما اساسی ترین عامل این مساله در جامعه افغانستان به عنوان بستر و زمینه به نظر من فقر است.
مطلب دیگر تلاش های دشمن است كه آنها چهره اسلام را خشن جلوه دادند و چون جوان ها حساس هستند و دارای احساسات خاص می باشند زود تحت تاثیر قرار می گیرند لذا دشمن با زمینه سازی هایی كه در افغانستان كرده از اسلام یك چهره خشن عرضه كرده به نام طالبان و القاعده، این ها گروه های تروریستی را بعنوان نمایندگان اسلام برای جوان ها معرفی كردند برخی جوان های ما كه ذهنشان خالی از بسیاری از واقعیت هاست و ممكن است مطالعه آنچنانی نداشته باشند، سریع تحت تاثیر قرار می گیرند، واقعیت های ملموسی را كه می بیند، حملات انفجاری خانمان سوزی را كه می بیند طبیعی است كه ذهن آنان را مشوش می سازد و فكر آن ها را مسموم می كند و برداشت خیلی خشنی از دین و از آموزه های دینی به دست می آورند. این ها در واقع طرح ها و برنامه های دشمن است.
عامل بعدی حساسیت ها و تنوع خواهی جوان است - جوان در حین رشد و جوشش جوانی دچار یك تنوع خواهی می شود، دچار پدیده های جدید و نو می شود و دنبال پدیده های نو می گردد. نوگرایی یكی از ویژگیها و خصوصیات یك جوان است. ممكن است تبلیغات خودش یك پیش زمینه روانی برای نفوذ اهداف دشمن است.
یكی از عوامل مهم دیگر می تواند برگردد به حكومت و نظام سیاسی و اجتماعی كه در یك جامعه استوار است و آن عرضه سیاست های بی عدالتی است، یعنی بی عدالتی سیاسی، اجتماعی خودش می تواند زمینه ساز باشد، عقده ها ایجاد می كند، عقده ها در گلوی مردم كه گره شد و فرصتی برای عقده گشایی وجود نداشت مردم سردرگم می شوند و بالاخره برای اینكه این عطش خود را فروبنشانند برای اینكه این عقده به نحوی خالی بشود سعی می كنند از طرق غیر متعارف این عقده ها را خالی بكند.
این وضعیت و سرخوردگی ها و بی عدالتی ها در جامعه ما ریشه در اعماق تاریخ 200 و 300 ساله دارد كه متاسفانه جامعه ما را از نظر روانی كاملا تحت فشار قرار داده و هنوز آن فضا فراهم نشده كه واقعا مردم فرصتی پیدا كنند، صدای آزادی به معنای واقعی خودش را سر دهند و یك فضای آزادی را واقعا پیش روی خودشان حس بكنند.
همه این مجموعه عوامل می تواند تاثیر گذار باشد مخصوصا روی جوان های ما كه با یك اشاره فریبنده دشمن و با یك رفتار فریبانه دشمن و با یك دست گیری اقتصادی به اصطلاح كریمانه دشمن در دام قرار بگیرد و فرو بغلطند به آن دامی كه از پیش تعیین شده و به آن چاهی كه دشمن سر راه مردم كنده است.
این ها باعث می شود كه جوان ما در دام مواد مخدر، مسیحیت، باندهای قاچاق بیافتند.
در دام بسیاری از رفتارهای غیرمتعارف اخلاقی بیافتند، همه اینها و ابزارهای دیگری كه باز هم ابزارهای فرهنگی است و در جامعه افغانستان رواج بسیاری پیدا كرده كه هیچ گونه قید و بندی برای آن ها وجود ندارد. ‌تمام این زمینه ها باعث می شود كه جوان های ما به چنین دام هایی بیافتند.