حتی اگر آدم شكمویی نباشید، به هر حال خوردن غذاهای گوناگون برایتان یك لذت بینظیر است كه انكارش ناممكن مینماید.
براساس آنچه در سفرنامهها آمده یكی از جذابیتهای سفر برای بشر از دیرباز تا كنون چشیدن طعم خوراكیهای سرزمینهای مختلف است.
اینكه مردم كدام منطقه چه غذایی را بهتر میپزند یا اینكه در كدام ناحیه از كشور چه غذایی از محبوبیت بیشتر برخوردار است، میتواند زمینهای برای شناخت روحیه مردم نواحی مختلف كشورمان باشد.مواداولیه غذاها معمولا از جمله مواد خوراكی است كه درمنطقه به راحتی در دسترس است.
اگر در تعطیلات نوروز به نواحی مختلف كشور سفر میكنید، سعی كنید آشنایی با خوراكیهای مخصوص منطقه را در برنامهتان بگنجانید.
هرگز سعی نكنید در بازگشت از سفر مقدار زیادی خوراكی بومی و محلی را برای سوغات یا نگهداری در خانه به همراه بیاورید، بهنظر میرسد بزرگترین ضرر این كار صرف پول و انرژی باشد، چرا كه خوراكیهای خاص هر منطقه در همان محل بهنظر خوشمزهتر و گواراترند، هر چه خوراكیها از سرزمینشان دور میشوند انگار مزه و حس و حالشان را از دست میدهند.
شاید هم قرار گرفتن در مناطق آب و هوایی مختلف سبب میشود تا اشتهای ما برای خوردن خوراكی مخصوص آن منطقه تحریك شود و میل زیادی به خوردن خوراكیهای بومی داشته باشیم، اما پس از ترك محل هنگامی كه به خوراكی كه از سفر آوردهاید نگاه میكنید شوق چندانی به خوردنش نخواهید داشت.
چند بار پیش آمده كه در سفر به استانهای شمالی كشور كلوچه و مربای زیادی خریده و با خود به شهرتان آورده باشید اما در روزمرگی زندگی پس از سفر هرگز میلی به خوردن كلوچه نداشتهاید و مربایتان هفتهها در یخچال ماندهاست.
البته این یك حكم قطعی نیست و نیازی ندارید تا برای نقض این نظریه به حافظهتان زیادی فشار بیاورید تا بتوانید ثابت كنید كه همیشه هم اوضاع اینگونه نیست، پذیرفتنی است كه در برخی موارد خوراكیهایی كه با خود از سفر آوردهاید با استقبال دوستان و آشنایان روبهرو شدهباشد كه این البته میتواند از خوششانسی شما باشد.5 منطقه از كشور بیش از سایر جاها مسافران نوروزی را پذیرایی میكنند.
استانهای شمالی و جنوبی كشور، اصفهان، خراسان و فارس بیشترین گردشگران نوروزی را جذب میكنند.
خوردن غذاهای بومی به هنگام سفر شاید یكی از بزرگترین لذتهای سفر به شمار بیاید، نترسید كه انگ شكمویی به شما بچسبد با خیال راحت تلاش كنید تا غذایی را كه با ذائقهتان سازگار است بیابید و لذت سفرتان را كامل كنید.
برای اینكار لازم است تا پیش از سفر چیزهایی درباره غذاهای بومی بدانید تا برنامهریزی سفر نوروزیتان كامل شود.
گاهی هم شاید بتوان اطلاعات لازم را از روزنامهها یا مجلهها بهدست آورد، شاید بهتر باشد تا رسانهها در كنار سایر اطلاعاتی كه به مسافران نوروزی میدهند به معرفی غذاها هم بپردازند تا به این وسیله به بقای آشپزی بومی كمك كنند.
هر چند پهنه استانهای جنوبی بسیار گسترده است و حتما غذاها و خوراكیهای بسیار متنوعی دارند اما توضیح دادن درباره تمامی غذاها در یك صفحه روزنامه ناممكن است پس ما ناچاریم در هر استان به یكی- دو غذا اكتفا كنیم، اگر بیشتر مشتاق بودید خودتان سررشته كار را به دست بگیرد و تا ته ماجرا بروید.
ماهی را فراموش نكنید
اگر برای گذراندن تعطیلات نوروز به شمال یا جنوب كشور میروید تا آنجا كه میتوانید ماهی بخورید البته سعی كنید حتما ماهی تازه بخورید.
یكی از بهترین غذاهایی كه جنوبیها با ماهی میپزند همان قلیهماهی معروف است كه خورشتی از تركیب ماهی، سیر، كمی تمرهندی و صدالبته ادویه و فلفل فراوان است.ماهی قلیه را معمولاً ماهی سنگسر استفاده میكنند هر چند كه در یكی- دو دهه اخیر پای ماهیهای دیگر هم به قابلمه قلیه باز شده اما مطمئن باشید بهترین ماهی همان سنگسر است شاید مهمترین دلیلش كله بزرگ ماهی باشد كه میتواند به راحتی در میان خورشت خودنمایی كند.
نكته مهم این غذا در این نهفته است كه آشپز باید با مهارت خاصی ماهی را با سبزی و پیاز و سیر تفت بدهد بهطوریكه تكههای ماهیها له نشوند و شكل اولیهشان را حفظ كنند.
وقتی ماهی میخورید به دستهای میزبانتان نگاه كنید.
یك نكته كلیدی برای بهتر خوردن ماهی در استانهای جنوبی كشور این است كه به جای اینكه از ابتكارات خودتان بهره ببرید به دستهای میزبانتان توجه كنید.جنوبیها مهارت ویژهای در خوردن ماهی دارند، آنقدر كه همیشه از میهمانان غیرجنوبیشان جلوترند.
بیشتر جنوبیها ماهی را با دست پاك میكنند، شما هم بهتر است دست كار شوید و برای لذت بردن از غذا با دست خارهای ماهی را جدا كنید و گلویتان را در امان نگهدارید.
ماهی تنوری(صبور)
هیچ كس به درستی نمیتواند نظر بدهد كه نام این ماهی را با «س» باید نوشت یا با «ص» هر چند گروهی دلیل آوردهاند كه چون خوردن این ماهی به صبر زیاد نیاز دارد پس باید آن را صبور نوشت.
صبور به ضم «ص» ماهیای است كه در تنور، فر یا روی منقل پخته میشود و هیچكس تا كنون این ماهی را به روش دیگر ماهیها در ماهیتابه سرخ نكرده، اگر كسی این كار را كرده باشد مسلماً یك غیرجنوبی بوده كه انواع ماهی را نمیشناسد.
ماهی صبور را به شكل درسته در بازار میفروشند، به عبارتی این ماهی را هرگز تكه تكه نمیكنند، فقط محتویات شكمش را با مهارت خارج كرده و میشویند.
مخلوطی از سیر، پیاز، سبزی ماهی و آب تمر هندی را به شكم ماهی میمالند و آن را در تنور میگذارند تا پخته شود، این روزها در غیبت تنور از فر هم استفاده میكنند، پیشتر از این گروهی نیز صبور را در توری كباب میگذاشتند و روی ذغال كباب میكردند.
خوردن صبور آداب ویژه دارد، معمولا برای هر نفر یك ماهی آماده میكنند و آنرا در سینی گرد كوچكی روی سفره، مقابلش میگذارند، صبور حتی سر سفره هم تكه تكه نمیشود.
جنوبیهای اصیل تمام گوشت ماهی را به راحتی از پوست جدا میكنند و پوست ماهی را درسته كف سینی برجای میگذارند، شما هم بهتر است به دستهای میزبانتان اعتماد كنید و از او بخواهید كه ماهیتان را پاك كند. یادتان باشد بعد از خوردن ماهی صبور دم كرده چای با لیمو عمانی بخورید.
آوازه سالاد شیرازی در ایران
استان فارس دیدنیهای بسیاری دارد اما صرفنظر از آثار تاریخیاش آنچه معمولا از این استان در ذهن میماند، طعم به یاد ماندنی فالوده شیرازی است كه بینظیر است.
سالاد شیرازی هم كه آوازهاش تمام ایران را برداشته و خوردنش به یكی از لذتهای خوراكی تبدیل شدهاست، اما اگر این سالاد را با كلم پلوی شیرازی بخورید نورعلی نور است.
كلم پلو وقتی شیرازی باشد با كلم پلوهای معمولی قدری تفاوت خواهد داشت، كدبانوهای شیرازی سبزی تازه را نیز به این غذا اضافه میكنند، سبزی را در آب برنج میریزند اندكی بعد برنج را به آن اضافه میكنند و پس از چلوكش كردن برنج، كلم سرخ شده را همراه سرگنجشكیهایی كه قبلا آماده شده لابه لای پلو میگذارند تا دم بكشد.
بریانی
سفر به اصفهان تنها به دیدن میدان نقش جهان و چهل ستون و منارجنبان خلاصه نمیشود، نمیتوانید تمام طول سفر را هم به تماشای پیچ و خم زاینده رود بنشینید.
وقتی چشمتان از هنر و صنایعدستی و استادان صنعتكار سیر شد، در مییابید كه سخت گرسنهاید، آن وقت میتوانید رد بوی خوش غذا را بگیرید و بروید تا به یك بریانی فروشی برسید.اگر ذائقهتان با گوشت سازگار است از بریانی(بریونی) اصفهان نگذرید.
این غذا كه تركیبی چرب و گوشتی دارد در بسیاری از مناطق اصفهان پخته و فروخته میشود. كفگیرهای بزرگ با دستههای بلند حكایت از روش پخت متفاوت بریونی دارد، طول دسته این كفگیرها به این دلیل بلند است كه به هنگام پخت غذا دست آشپز از آتش در امان بماند.
برای درست كردن این غذا گوشت چربیدار گوسفند را همراه با جگر سفید و قلوهگاه با پیاز نسبتا زیاد كاملا میپزند.بعد از پخت، در آبكش میریزند و پس از جدا كردن استخوانها تمامی تركیب پخته شده را در چرخ گوشت میاندازند.
ماده اولیه بهدست آمده را در كفگیرها میریزند و در آتش تنور نگه میدارند، در تمام مدت زمان پخت در تنور آشپز كفگیر محتوی بریونی را در دست دارد و كمی كه پخته شد بریونی را از یك كفگیر در كفگیر دیگر بر میگرداند این كار ممكن است چند بار تكرار شود تا بالاخره بریونی آماده خوردن شود، اگر هوس كردید این غذا را بخورید یادتان باشد كه نگاه كردن به سرعت عمل آشپز در برگرداندن یك كفگیر روی كفگیر دیگر از لذتهای بریونی خوردن در اصفهان است.
بدون دغدغه سیر بخورید
در استانهای شمالی عطر ماهی سرخ شده با برنج اعلا در هم میآمیزد و حتما مقاومت شما را برای پیگیری هر نوع رژیم در هم خواهد شكست، در این مناطق هر چقدر دلتان میخواهد سیر ترشی بخورید و دلی از عزا در بیاورید.
ترش تره
ترش تره تركیبی از سبزی و آردبرنج و تخم مرغ است كه البته سیر هم به اندازه كافی در آن وجود دارد.برای درست كردن ترش تره، ابتدا سبزی را پخته و در حالیكه هنوز آب دارد، سیر تفت داده شده را به آن اضافه میكنند و در همان حال روی اجاق نگهمیدارند، تخم مرغها را در تابه سرخ میكنند و همراه با فلفل و نمك به دیگ آرد و سبزی اضافه میكنند، پخت غذا تا زمان جا افتادن ادامه پیدا میكند، آب نارنج، ترشی اصلی این غذاست كه بعد از تخممرغها به دیگ میرود.
فسنجان رشتی
رشتیها فسنجان را با مرغابی میپزند، هیجانانگیز آن است كه مرغابی فسنجان را درسته پخته و سر سفره میآورند، همین ویژگی فسنجان رسمی رشت را از دیگر فسنجانهایی كه تا حالا خوردهاید جدا میكند.
البته رب انار نیز در این شهر از انار ترش (ترش انار) درست میشود كه بهدلیل ترشی انار، فسنجان كدبانوهای رشتی معمولا ترش است و البته مردم آن نواحی فسنجان را ترش بیشتر میپسندند، اگر ذائقهتان به ترشی گرایش چندانی ندارد از میزبانتان به خاطر زحمتی كه كشیده تشكر كنید و لب به فسنجانش نزنید.
یادتان باشد در رستورانهای این شهر هم فسنجان سفارش ندهید، اما اگر ذائقه ماجراجویی دارید بخورید و لذت ببرید.كته كباب، باقلاقاتوق، كباب ترش و میرزا قاسمی هم كه در كنار انواع ماهی در بیشتر رستورانهای شمال به راحتی در دسترس است.
«شاندیز» دلپذیر
مشهد مهمترین شهر زائرپذیر ایران است، در طول سال میلیونها نفر به قصد زیارت راهی استان خراسان میشوند، اما جالب است بدانید كه در رستورانهای «شاندیز» مشهد، هیچ غذای بومی خاصی سرو نمیشود.
اما به هر حال خوردن آن چلوماهیچه معروف مشهد برای زائران بخشی از لذت سفر است.
خود مشهدیها به شیشلیك و چلوكباب مخصوص شهرشان هم علاقه زیادی دارند؛ شیشلیكی كه در دیگر شهرهای كشور از جمله كیش و تهران هم شعبه دارد و تقریبا بیشتر مسافران را بهخود میكشاند.