(روایاتى در بیان گناهان كبیره) در كافى از امام صادق (علیه السلام ) روایت آورده فرمود: گناهان كبیره آن گناهانى است كه خداى تعالى آتش دوزخ را بر مرتكب آن حتمى دانسته است.
و در كتاب فقیه و تفسیر عیاشى از امام باقر (علیه السلام ) روایت كرده كه درباره گناهان كبیره فرمود: هر عملى خدا مرتكب آن را تهدید به آتش كرده، كبیره است.
و در كتاب ثواب الاعمال از امام صادق (علیه السلام ) نقل كرده كه فرمود: هر كس اجتناب كند از هر عملى كه خدا در برابر آن تهدید به آتش كرده، در صورتى كه ایمان داشته باشد، (و بخاطر اطاعت از خدا آن عمل را انجام ندهد)، خداى سبحان سیئات او را تكفیر مى كند، و در منزلگاهى آبرومند و ارجمند داخل مى سازد، و كبایر هفتگانه اى كه باعث آتش مى شوند عبارتند از كشتن انسانى بدون مجوز و عقوق والدین (یعنى رنجانیدن آنان ) و خوردن ربا، و برگشتن به كفر بعد از دورى كردن از آن، و تهمت زدن زنا به زن پاكدامن، و خوردن مال یتیم، و فرار از جنگ.
مؤ لف قدس سره : روایات از طرق شیعه و سنى در شمار عدد كبایر بسیار است، و در این بحث عده اى از آنها از نظر خواننده مى گذرد، چیزى كه هست در روایات آینده یكى از كبایر هفتگانه را شرك به خدا شمرده اند مگر در این روایت كه نامى از آن برده نشده، و اى بسا امام صادق (علیه السلام ) شرك را از بین آن هفت كبیره بیرون كرده، بدین جهت خصوص شرك از بزرگترین كبیره ها بوده، و جمله : (در صورتى ایمان به خدا داشته باشد) به همین نكته اشاره دارد.
امام صادق (ع ) گناهان كبیره را یكى یكى نام مى برد
و در مجمع البیان است عبدالعظیم بن عبداللّه حسنى از ابى جعفر محمد بن على (جواد) از پدرش على بن موسى الرضا از پدرش موسى بن جعفر (علیهم السلام ) روایت كرده كه فرمود: عمرو بن عبید بصرى بر (پدرم ) امام صادق (علیه السلام ) درآمد، همین كه سلام كرد و نشست، این آیه را تلاوت كرد: (الّذین یجتنبون كبائر الاثم و الفواحش ) و آنگاه از خواندن بقیه آیه خوددارى كرد، امام صادق (علیه السلام ) پرسید چرا سكوت كردى ؟ گفت : دوست دارم اول گناهان كبیره را از نظر قرآن كریم بشناسم، حضرت فرمود: عیبى ندارد، اى عمرو بزرگترین كبایر 1_ شرك به خداى تعالى است، به دلیل این كلام خداى عزوجل كه مى فرماید: (ان اللّه لایغفر ان یشرك به )، و این آیه كه مى فرماید: (انه من یشرك باللّه فقد حرم اللّه علیه الجنّة و ماویه النار)، (و كسى كه به خدا شرك بورزد، خدا بهشت را بر او حرام كرده و جایگاهش آتش است ) 2_ و بعد از شرك به خداى تعالى نومیدى از رحمت او است، چون در این باره فرموده : (انّه لاییاس من روح اللّه الّا القوم الكافرون )، (و از رحمت خدا ماءیوس نمى شوند مگر مردم كافر) 3_ و سپس ایمنى از مكر خداى تعالى است چون خداى تعالى او را خاسر و زیانكار خوانده، و فرموده، (فلا یاءمن مكر اللّه الّا القوم الخاسرون).
4- و یكى دیگر از گناهان كبیره اى كه در قرآن آمده عقوق والدین است و آن این است كه عاق والدین را جبار و شقى نامیده و از قول عیسى (علیه السلام ) نقل كرده كه فرمود: (و برّا بوالدتى و لم یجعلنى جبارا شقیّا) خدا مرا نیكوكار نسبت به مادرم كرده، و مرا جبار و شقى نكرد) 5_ از گناهان كبیره قتل نفس است (یعنى كشتن انسانى كه خداى تعالى خون او را محترم قرار داده ) و در نتیجه بدون حق نباید كشته شود، و درباره این گناه فرموده : (و من یقتل مؤمن امتعمّدا فجزاوه جهنم خالدا فیها)، (و كسى كه مؤمنى را عمدا به قتل برساند، كیفرش جهنم است، در حالى كه همیشه در آن خواهد بود)، 6_ نسبت زنا به زنان بى گناه دادن، كه خداى تعالى درباره این گناه فرموده : (ان الّذین یرمون المحصنات الغافلات المؤمنات لعنوا فى الدنیا و الاخرة و لهم عذاب عظیم )، (كسانى كه زنان مؤمن پاكدامن و از همه جا بى خبر را تهمت زنا مى زنند، در دنیا و آخرت لعنت شده اند، و عذابى عظیم دارند)، 7- از گناهان كبیره خوردن مال یتیم است، چون قرآن كریم درباره اش مى فرماید: (ان الّذین یاكلون اموال الیتامى ظلما...) كسانى كه اموال ایتام را به ظلم مى خورند جز این نیست كه آتش در شكم خود مى كنند) 8_ فرار از جنگ است، چون خداى تعالى درباره آن مى فرماید: (و من یولهم یومئذ دبره الّا متحرّفا لقتال او متحیزا الى فئه فقد باء بغضب من اللّه و ماویه جهنم و بئس المصیر) (و كسى كه پشت به دشمن كند، بدون اینكه بخواهد حیله جنگى بكار برده، و یا به جمعیتى بپیوندد تا او را كمك كنند، با خشمى از خدا روبرو شده، و چنین كسى جاى در دوزخ دارد، كه چه بد سرانجامى است ).
9- نهم ربا خوارى كه خداى تعالى درباره آن فرموده : (الّذین یاكلون الربوا لایقومون الا كما یقوم الذى یتخبطه الشیطان من المسّ)، (آنها كه ربا مى خورند از جاى بر نمى خیزند مگر مثل كسى كه شیطان با تماس خود مخبطش كرده ) و نیز درباره رباخواران فرموده : (فان لم تفعلوا فاذنوا بحرب من اللّه و رسوله )، (حال اگر باز هم از این عمل دست بردار نیستید، اعلام جنگ با خدا و رسولش دهید).
دهم از گناهان كبیره جادوگرى (سحر) است، چون خداى تعالى درباره آن فرموده : (و لقد علموا لمن اشتریه ماله فى الاخرة من خلاق )، (ساحران به خوبى مى دانند كسى كه سحر را بر كتاب خدا ترجیح دهد در آخرت نصیبى ندارد).
11- یكى دیگر از گناهان كبیره زنا است، زیرا خداى تعالى مى فرماید: (و من یفعل ذلك یلق اثاما، یضاعف له العذاب یوم القیمه و یخلد فیه مهانا)، (و كسى كه این گناه را مرتكب شود با عقوبتى روبرو خواهد شد و روز قیامت عذاب براى او مضاعف گشته با ذلت در آن جاودانه خواهد زیست ).
13- سوگند دروغ است، چون خداى تعالى درباره آن مى فرماید: (ان الّذین یشترون بعهد اللّه و ایمانهم ثمنا قلیلا اولئك لاخلاق لهم فى الاخرة ) مسلما كسانى كه با عهد خدا و سوگندهاشان بهایى اندك را به دست مى آورند، اینان در آخرت هیچ بهره اى ندارند).
14- چهاردهم غلول یعنى دزدیدن از غنیمت است، كه خداى تعالى درباره آن فرمود: (و من یغلل یات بما غل یوم القیمه ) و كسى كه از غنیمت بدزدد، و در آن خیانت كند، روز قیامت با همان خیانتش مى آید).
15_ پانزدهم ندادن زكات واجب است، چون خداى سبحان درباره آن مى فرماید: (یوم یحمى علیها فى نار جهنم فتكوى بها جباههم و جنوبهم و ظهورهم...)، (روزى كه بر آن گنجینه ها در آتش جهنم مى دمند، تا سرخ شود، آنگاه با همان پولها پیشانى و پشت و پهلویشان را داغ مى زنند).
16- شانزدهم شهادت دروغ، و كتمان شهادت است، چون خداى تعالى فرموده : (و من یكتمها فانه آثم قلبه ) و كسیكه شهادت را كتمان كند قلبش گنه كار است ).
17- شرب خمر - مى گسارى -، زیرا خداى تعالى آنرا معادل بت پرستى قرار داده است.
18_ ترك نماز عمدا.
19- ترك هر عملى كه خداى تعالى آن را واجب كرده، به دلیل این كه رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله )
فرمود: (كسى كه نماز را عمدا ترك كند ذمه خدا و ذمه رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله ) از او برى و بیزار است ).
20- قطع رحم، زیرا خداى تعالى فرموده : (اولئك لهم اللعنه و لهم سوء الدار)، (اینان مشمول لعنت خدایند، و منزل بد كه همان دوزخ است از آن ایشان است ). موسى بن جعفر (علیه السلام ) راوى حدیث سپس اضافه فرموده : كه عمرو بن عبید از نزد امام صادق (علیه السلام ) بیرون مى شد، در حالى كه صدایش به گریه بلند بود، و مى گفت : هلاك شد هر كس كه به راى خود فتوا داد، و با شما - اهل بیت رسول (صلى اللّه علیه و آله ) _ در فضیلت و علم معارضه كرد.
