• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 141
تعداد نظرات : 90
زمان آخرین مطلب : 5145روز قبل
اخبار
نشریه نییوساینتیست با انتشار یک گزارش تحلیلی جهانی اعلام کرد کشورهای آسیایی با رشد سریع در دنیای علم، در حال پیشی گرفتن از آمریکا هستند و در این بین،‌ ایران بیشترین سرعت رشد علمی را داراست.

بهنوش خرم‌روز:‌ به نظر می‌رسد در دنیای علم،‌ سال جدید میلادی، یعنی سال ‌2010، سال ایران باشد. بر اساس گزارشی که نیوساینتیست منتشر کرده، رشد علم در کشور ایران، ‌11 برابر سریع‌تر از میانگین جهانی است،‌ یعنی سریع‌تر از هر کشور دیگری در دنیا. بررسی لیست مقالات علمی منتشر شده در پایگاه داده‌های مقالات آی.اس.آی نشان می‌دهد که رشد کشورهای خاورمیانه خصوصا ترکیه و ایران چهار برابر سریع‌تر از میانگین رشد جهانی است.

به گزارش نیوساینتیست، در سال 1980/ 1358، یک شرکت تحلیل داده‌ها در مونترال کانادا به نام ساینس متریکس،‌ گزارش دقیقی در مورد تغییر جغرافیای مکان خلق دانش منتشر کرد. در این گزارش آمده بود:‌ «قاره آسیا حتی بیشتر از آن‌چه پیش از این تصور می‌کردیم در حال رشد است. در حالی که قاره اروپا بر خلاف توقعی که داشتیم،‌ موقعیت خود را همان جا که بود حفظ کرده، اما رشد خاورمیانه قابل توجه است.»

تعداد مقالات علمی جهان به طور پیوسته در حال افزایش است و از 450،000 مقاله در سال 1980/ 1358 به 1،500،000 مقاله در سال 2009/ 1388 رسیده است. در سال گذشته آسیا در مجموع توانست با تعداد مقالات بیشتر، از آمریکای جنوبی پیشی بگیرد.

هسته‌ای،‌ هسته‌ای، هسته‌ای
نویسنده مقاله تحلیلی ساینس متریکس،‌ ارشامبوت، عنوان کرده که مقالات ایران بیشتر بر این موضوعات متمرکز است: شیمی معدنی و هسته‌ای، فیزیک ذرات و هسته‌ای و مهندسی هسته‌ای. سرعت رشد مقالات منتشر شده ایرانی در حوزه مهندسی هسته‌ای 250 بار بیشتر از میانگین جهانی است. به علاوه مطالعات پزشکی و کشاورزی هم در این کشور در حال افزایش هستند.

همچنین این شرکت در گزارش خود پیش‌بینی کرده است که امسال، کشور چین پا به پای آمریکا و هم‌تراز با آن در رشته‌های علوم طبیعی و مهندسی مقالات علمی منتشر خواهد کرد. اگر رشد مقالات علمی به همین صورت ادامه یابد، این کشور تا سال 2015/ 1394 در تمام شاخه‌های علمی همتراز با آمریکا خواهد شد،‌ البته احتمالا تا سال 2030/ 1409 مقالات مربوط به حوزه‌های علوم زندگی و علوم اجتماعی در آمریکا بیشتر خواهد بود.

رشد چین در دنیای علم شناخته شده است و پیش از این هم شاید می‌دانستیم که چین به سرعت در حال رشد است،‌ اما شاید نه به اندازه‌ای که ساینس متریکس کشف کرده است: بیش از پنج برابر سریع‌تر از آمریکا.

جایگاه سایر کشورها
در این بین، به نظر می‌رسد که اروپا به همکاری روی آورده است. در حالی که صعود علمی آسیا در مقابل سیر نزولی آمریکا قرار گرفته است، اروپا به شدت در حال سرمایه‌گذاری در همکاری‌های علمی میان‌مرزی است و بدین ترتیب توانسته جایگاه خود را حفظ نماید و یک سوم مقالات دنیای علم را به خود اختصاص دهد،‌ این یعنی بیشترین سهمی که یک منطقه در دنیای علم از آن خود ساخته است. این در حالی است که سهم آسیا 29 درصد و سهم آمریکای شمالی 28 درصد است.

در مورد سایر کشورها، خروجی علمی شوروی سابق بعد از فروپاشی، ‌به شدت افت کرد و تازه از سال 2006/ 1385 دوباره شروع به رشد کرده است. آمریکای لاتین و جزایر کاریب با یکدیگر بیشتر از هر منطقه‌ای رشد علمی دارند، اما سهم آن‌ها در دنیای علم هنوز هم بسیار اندک است. در واقع طی سی سال گذشته، رشد علمی قاره‌های اقیانوسیه، اروپا و آفریقا ثابت بوده است. تنها، رشد آمریکای شمالی در مقایسه با سایر کشورهای جهان به طور قابل توجهی کند بوده است.

ارشامبوت البته بر این موضوع نیز تاکید می‌کند که تعداد مقالات علمی نمی‌تواند مقیاس خوبی برای سنجش کیفیت باشد. به گفته وی،‌ یکی از شاخص‌های کیفیت،‌ تعداد مواردی است که به یک مقاله ارجاع داده می‌شود و مقالات آسیایی در این مقیاس در رتبه بسیار پایینی قرار می‌گیرند. در حقیقت در مقالات علمی دنیا چندان به مقالات آسیایی ارجاع داده نمی‌شود.

با این حال، نمی‌توان رشد و جهش آسیا در دنیای علم را ندیده گرفت. حتی ارشامبوت احساس می‌کند که نادیده گرفتن آن خطرناک خواهد بود. وی توضیح می‌دهد: «در دهه 1960/ 1330 که اتومبیل‌های ژاپنی وارد آمریکا شدند، تولیدکننده‌های آمریکایی با تکیه بر کیفیت کار خود،‌ رشد ژاپنی‌ها در این صنعت را نادیده گرفتند و به آن توجهی نکردند. اما بعد از آن ناچار شدند سهم بزرگی از بازار را به ژاپنی‌ها واگذار کنند.»

به اعتقاد وی، ‌نکته‌ای که باید در حال حاضر مورد توجه قرار بگیرد، این است که آسیا دارد به سرعت در دنیای علم پیشگام می‌شود و آمریکای شمالی را در این مسیر پشت سر می‌گذارد.

جمعه 30/11/1388 - 14:44
آموزش و تحقيقات
فیزیک‌دانان هسته‌ای در آستانه کشف جزیره ثبات

دانش  - پژوهشگران توانسته‌اند سنگین‌ترین هسته اتمی را با دقتی عالی، همانند تعیین جرم انسان 100 کیلوگرمی به دقت میلی‌گرم، وزن کنند. با بهبود روش‌های تعیین جرم می‌توان به کشف عناصر سنگین جزیره پایداری امید داشت.

 با دقیق‌تر شدن اندازه‌گیری جرم در مقادیر بسیار ناچیز، می‌توان به کشف عناصر سنگینی امید داشت که نیمه عمر کوتاهی نداشته باشند.

به گزارش نیچر، پژوهش‌گران به تازگی توانسته‌اند با استفاده از یک تله ویژه، 3 ایزوتوپ از عنصر بسیار سنگین نوبلیوم را به دام بیاندازند و جرم آن را نیز اندازه‌گیری کنند. نوبلیوم، سنگین‌ترین عنصری است که تاکنون وزن آن به طور مستقیم اندازه‌گیری شده است.

این اندازه‌گیری‌ها، یک گام بسیار مهم رو به جلو در مسیر کشف «جزیره پایداری» به شمار می‌روند؛ عبارتی که به کلاس کوچکی از عناصر سنگین‌وزن هنوز کشف‌نشده‌ای اشاره دارد که فیزیک‌دانان امیدوارند بتوانند به مدت چند دقیقه، یا چند روز، و یا حتی چندین سال پایدار بمانند. نتایج این تحقیق که به سرپرستی مایکل بلاک، فیزیک‌دان اتمی و عضو هیات‌علمی مرکز پژوهش‌های یون‌های سنگین هلمهولتز جی.‌اس.‌آی واقع در دارمشتات آلمان انجام شده و مشروح آن، هفته گذشته در نیچر منتشر شد؛ هم‌چنین به اصلاح تعاریف فعلی از سنگین‌ترین اتمی که تاکنون ساخته شده نیز کمک خواهد کرد.

تعیین جرم دقیق اتمی یک عنصر فوق سنگین به هیچ وجه کار آسانی نیست، فیزیک‌دانان تاکنون تنها می‌توانستند جرم عناصر سنگین را به طور غیر مستقیم تخمین بزنند. هسته‌های سنگین معمولا به‌سرعت شکسته می‌شوند و هسته‌های فرزند و نوه‌ای به وجود می‌آورند که با افزودن جرم و انرژی آنها، می‌توان جرم و انرژی هسته اولیه را تعیین کرد.

ولی جرم یک هسته سنگین، چیزی بیشتر از مجموع جرم اجزای آن است. دلیل این امر هم این است که انرژی پیوندی که پروتون‌ها و نوترون‌های هسته را در کنار هم قرار می‌دهد، با جرم آن مرتبط است. همان‌طور که آلبرت اینشتین در فرمول معروف E = mc2 پیش‌بینی کرده بود، این دو قابل تبدیل به هم هستند. تخمین‌های غیرمستقیم از جرم اتم، معمولا نمی‌توانند این انرژی پیوند را به درستی محاسبه کنند.

رویکرد شاتگان!
بلاک و همکارانش برای اندازه‌گیری مستقیم جرم این عناصر فوق سنگین، ابتدا نیاز داشتند که آنها را تولید کنند. برای این کار، آنها از یک شتاب‌دهنده استفاده کردند که اتم‌های کلسیوم را به هدفی از جنس سرب شلیک می‌کرد. در موارد نادری، این هسته‌های اتمی با هم برخورد می‌کردند و طی فرآیند همجوشی هسته‌ای، هسته‌ای سنگین‌تر را می‌ساختند. تقریبا یک بار در هر ثانیه، شتاب‌دهنده یک ایزوتوپ از اتم نوبلیوم را تولید و آن‌را آشکار می‌کرد. این اتم مصنوعی بسته به تعداد نوترون‌هایی که داشته باشد، می‌تواند تنها به مدت چند هزارم ثانیه، و یا برای دقایق متمادی دوام بیاورد.

هنگامی که پژوهشگران نوبلیوم را تولید کردند، باید به سرعت آن را از هزاران میلیارد اتم دیگری که از هدف سربی عبور کردند، جدا کنند. برای انجام این کار، گروه از یک ترکیب ویژه میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی استفاده کرد که به نوبلیوم اجازه می‌داد بدون مشکل عبور کند، در حالی که دیگر اتم‌های سبک‌تر و سریع‌تر از منحرف می‌کرد. سپس با عبور اتم سنگین نوبلیوم از سلول‌هایی که با گاز نجیب هلیم پر شده بودند، از سرعت آن کاسته می‌شد. در نهایت، جرم نوبلیوم در درون یک تله پنینگ اندازه‌گیری می‌شد، ابزاری است که از میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی استفاده می‌کند تا اتم نوبلیوم را در مداری دایروی به حرکت وادارد. با اندازه‌گیری شعاع و سرعت دوران اتم، می‌توان به طور مستقیم جرم اتم را اندازه‌گیری کرد.

مشکلات سنگین‌وزن
بلاک می‌گوید: «با استفاده از این روش، ما توانستیم دقت اندازه‌گیری جرم را تا حد خیلی زیادی ارتقا بخشیم. این تله می‌تواند جرم یک اتم را با دقتی برابر با اندازه‌گیری جرم یک انسان صد کیلوگرمی در ابعاد میلی‌گرم اندازه بگیرد. در مورد یک ایزوتوپ، یعنی نوبلیوم 253، اندازه‌گیری اخیر تا پنج برابر دقیق‌تر از تخمین‌های قبلی است».

رالف دیتمار هرزبرگ، دانشمند فیزیک هسته‌ای در دانشگاه لیورپول انگلستان، تا حدی تحت تاثیر این روش اندازه‌گیری قرار گرفته که نتایج آن را از دیوار آزمایشگاهش آویزان کرده ست. او می‌گوید: «قطعا این یک کار خیلی خیلی خوب است».

هسته ای

اندازه‌گیری دقیق جرم عناصر شناخته‌شده‌ای مانند نوبلیوم می‌تواند دانشمندان را قادر سازد تا پژوهش‌های خود را برای یافتن عناصر سنگین‌تر بهبود ببخشند، مانند آنهایی که تصور می‌شود جزو مجموعه جزیره پایداری باشند. این محدوده از جدول هسته‌ای (که در آن به جای تعداد پروتون‌ها تعداد نوترون‌ها نوشته شده است)، جای عناصری است که خیلی خیلی سنگین‌تر از هر چیز دیگری است که تاکنون دیده شده است. کار اخیر دانشمندان را قادر می‌سازد تا چنین اجرامی را بدون روبرو شدن با مشکلات محاسبه جرم هسته‌های «فرزند» و «نوه» هسته اصلی، خیلی دقیق‌تر محاسبه کنند.

تصور می‌شود که برخی از هسته‌ها در جزیره پایداری برای چندین سال و یا حتی بیشتر از آن نیز پایدار بمانند، که به این معنی است که آنها را می‌توان برای مدت‌های طولانی ذخیره کرد؛ امری که در صورت تحقق آن می‌توان آینده‌ای را متصور شد که در آن سوخت‌های هسته‌ای بسیار کارامد برای سفر به اعماق فضا در دسترس بشر قرار گیرد.

ولی هرزبرگ بر این باور است که این کار حتی برای آینده نزدیک باارزش است. به گفته او، نظریه کنونی هسته‌ای نمی‌تواند به طور دقیق اجرام ساختارهای هسته‌ای سنگین‌ترین عناصر را پیش‌بینی کند. اندازه‌گیری مستقیم به بهبود آن کمک می‌کند و برای مثال می‌تواند با مشخص کردن ساختار هسته‌های در حال فروپاشی، به یافتن روش‌های کارامدتر برای خلاص شدن از شر زباله‌های هسته‌ای هم کمک کند.

جمعه 30/11/1388 - 14:43
دانستنی های علمی

«سپندارمذ»، یکی از امشاسپندان جاودانی مونث است. او مظهر پاکی، فروتنی، محبت، عشق، خلوص و پارسایی اهورامزداست و در عالم مادی ،نگهبانی زمین و زنان نیک با اوست از این‌رو جشن سپندارمذگان که در پنجمین روز از ماه اسفند در ایران باستان که برابر با 29 بهمن خورشیدی است برگزار می‌شود،جشنی برای بزرگداشت مقام زن و زمین است.

خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه فرهنگ و هنر- اسفندگان،روز زمین،زن و گرامی‌داشت مادران و بانوان ایرانی است. سپنتا آرمیتی (سپندارمذ)، نماد پاکی،فروتنی،محبت  و نام یکی دیگر از امشاسپندان،چهارمین آنهاست. سپندارمذ را در پهلوی سپندارمت، در اوستا سپنتا آرمیتی ودر فارسی سپندارمذ، سپندارمد، اسپندارمد، اسپندارمذ، سفندارمذ می‌گویند.

در فرهنگ ایرانی همه روزهای سال فرخنده بوده و ایرانیان هر زمان که نام ماه و روز،یکی می‌شده را به جشن می‌نشسته‌اند از جمله این روزها پنجمین روز از ماه اسفند بوده که بنا به دگرگونی‌هایی که امروز در گاهشمار زردشتی به ‌وجود آمده است ایرانیان 29 بهمن را روزی برای پاسداشت سپندارمذ مدانند.

در این روز مردان و پسران به همسران و مادران خود هدیه می‌دهند و از آنان قدردانی می‌کنند.«بیدمشک»،گل ویژه سپنتا آرمیتی است.

جمعه 30/11/1388 - 14:38
اخبار
به گزارش فارنت و به نقل از پایگاه اینترنتی تک اسپوت شرکت نرم افزارهای امنیتی کاسپرسکی به صورت رسمی آنتی ویروس سخت افزاری خود را ثبت کرد.
شرکت ثبت امتیازهای تجاری امریکا اعلام کرد که شرکت کاسپرسکی به صورت رسمی یک انتی ویروس سخت افزری را در این موسسه در ماه سپتامبر ۲۰۰۹ ثبت کرده است.
این سیستم امنیتی سخت افزاری رایانه کاربر را در مقابل هجوم ویروسها و انواع نرم‌افزارهای مخرب محافظت کرده و آپدیت دیتا بیس این دستگاه نیز از طریق رایانه انجام می‌گیرد.


این گجت بین دیسک سخت رایانه و پردازنده و رم رایانه نصب شده و با باس سیستم رایانه و کنترل کننده هارد دیسک ارتباط برقرار می‌کند.
سیستم کار این گجت نیز به این صورت است که از نوشتن اطلاعات مضر بر روی دیسک سخت رایانه کاربر جلوگیری می‌کند.
از مزایای این گجت امکان غیر فعال کردن آن و همچنین استفاده به صورت مجزا فقط از طریق رایانه است و از انجایی که این دانگل با استفاده از انرژی هارد دیسک و پردازنده کار می‌کند احتیاج به هیچ گونه منبع تغذیه جداگانه ندارد.
هنوز شرکت کاسپرسکی در مورد تاریخ عرضه این آنتی ویروس سخت افزاری و یا قیمت احتمالی آن خبری منتشر نکرده است.
پنج شنبه 29/11/1388 - 22:56
آلبوم تصاویر

 

مجموعه 3










پنج شنبه 29/11/1388 - 18:24
آلبوم تصاویر

 

مجموعه 2






پنج شنبه 29/11/1388 - 18:23
آلبوم تصاویر

 

مجموعه 1









پنج شنبه 29/11/1388 - 18:22
اخبار
شرکت ودافون تلفن همراهی را عرضه کرد که به گفته خودش ارزان ترین گوشی تلفن همراه روی کره زمین است.

150 که در همایش جهانی تلفن همراه در بارسلونا در معرض نمایش گذاشته شده است قرار است با قیمت زیر 15 دلار به بازار عرضه شود.
این گوشی قرار است در مرحله اول در کشورهای هند ، ترکیه و 8 کشور آفریقایی عرضه شود.
سازمان ملل پیش بینی کرده است در سال 2010 تعداد کاربران تلفن همراه در سطح جهان به 5 میلیارد نفر برسد که بیشترین افزایش در کشورهای در حال توسعه خواهد بود.
اتحادیه ارتباطات بین المللی اعلام کرد در حال حاضر تقاضا به سمت استفاده از خدمات بانکی و حتی سرویس‌های مرتبط با سلامت و بهداشت با کمک تلفن همراه افزایش پیدا کرده است.
این سازمان اعلام کرد حتی ارزان‌ترین و ساده‌ترین تلفن‌های همراه در سطح جهان می‌توانند خدمات موثری در مورد بهبود خدمات مرتبط با سلامت در کشورهای در حال توسعه داشته باشند.
برای مثال با کمک پیام کوتاه می‌توان به مردم اطلاع رسانی کرد که چه کسی و چگونه باید واکسن‌ها یا داروهای ضد بیماری‌های عفونی را مصرف کند.
تلفن‌های همراه هم‌چنین به یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای انتقال و ذخیره سازی پول تبدیل شده اند.
برای مثال یک سیستم خاص به نام M-pesa در کشور کنیا که به کاربران خود امکان می‌دهد پول رد و بدل کنند هم اکنون نزدیک به 5 میلیون نفر مشتری پیدا کرده است.
شرکت ودافون با هدف قرار دادن امکان استفاده از تلفن همراه در دست عده بیش‌تری از مردم اقدام به طراحی ارزان ترین گوشی تلفن همراه جهان کرده است.
با کمک این تلفن همره می‌توان تماس تلفنی برقرار کرده و اس ام اس فرستاد.
نوع گران‌تری از این گوشی به نام Vodafone 250 نیز عرضه شده است که دارای صفحه نمایش رنگی و رادیوی اف.ام است و نزدیک به 20 دلار قیمت خواهد داشت.
چهارشنبه 28/11/1388 - 19:1
اخبار
در کره زمین حدود 8/6 میلیارد نفر زندگی می‌کنند و بر اساس آخرین پیش‌بینی‌های انجام شده، تا پایان سال جاری میلادی بیش از 5 میلیارد نفر آن‌ها مشترک شبکه تلفن‌همراه خواهند بود.


"اتحادیه بین‌المللی مخابرات"(ITU) در گزارش جدید خود اعلام کرد که تا پایان سال 2009 میلادی تعداد کل مشترکان تلفن‌همراه جهان به 6/4 میلیارد نفر رسید و به دنبال آن پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا پایان سال جاری به 5 میلیارد نفر برسد.


افزایش دسترسی مردم به تلفن‌همراه و خدمات وابسته نه تنها در کشورهای توسعه یافته رخ داده است، بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز این روند با سرعت زیاد دنبال می‌شود و ساکنان این کشورها علاقه زیادی به استفاده از خدمات بانکداری موبایلی و پزشکی از راه دور نشان می‌دهند.


دکتر "هامادون توره"(Hamadoun Toure) دبیرکل سازمان ITU طی برگزاری "کنگره جهانی تلفن‌همراه" در بارسلونای اسپانیا گفت: «حتی در طول بروز بحران اقتصادی نیز از درخواست بازار جهانی برای خدمات ارتباطی کاسته نشد. من مطمئن هستم که در سال 2010 میلادی نیز شاهد رشد پرسرعت بازارهای جهانی برای خدمات مخابراتی خواهیم بود. در این سال اتصال مشترکان تلفن‌همراه به اینترنت نیز افزایش خواهد یافت».
چهارشنبه 28/11/1388 - 19:1
موبایل
وایمكس نسبت به سرویس‌های قدیمی تكنولوژی جدیدتر و گرانتری است بنابراین هر سرویس مشتریان خاص خود را دارد و نمی‌توان گفت با ورود هر سرویس جدیدی سرویس‌های قبلی كه ارزان‌تر بود، مشتریان خود را از دست می‌دهند بلكه شركت‌های اینترنتی همچنان فعالیت خود را خواهند داشت.
مسعود ریاضیات - رئیس انجمن شركت‌های اینترنتی ایران - در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار كرد: ارائه سرویس وایمكس بسیار گران‌تر از ADSL است بنابراین وایمكس نمی‌تواند جایگزین آن شود بلكه مكمل آن است و درواقع در جاهایی كه نمی‌توان سرویس ADSL را ارائه داد، می‌شود از سرویس وایمكس استفاده كرد.
وی معتقد است كه ورود اپراتورهای وایمكس و فعالیتشان در حوزه ارائه اینترنت خطری برای بقیه سرویس‌دهندها ایجاد نمی‌كند.
به گفته او ما اینترنت پرسرعت را ازطریق شركت‌های ندا دریافت می‌كنیم و جاهایی كه شبكه مخابرات امكان برقراری و ارائه اینترنت پرسرعت را نمی‌دهد، وایمكس می‌تواند وارد شده و این امكان را به كاربران ارائه بدهد؛ درواقع ورود و آغاز فعالیت اپراتورهای وایمكس كمك بزرگی در این زمینه محسوب می‌شود و مصرف‌كنندگان اینترنت می‌توانند در حالی كه در حركت هستند از اینترنت استفاده كنند بنابراین اینترنت در اختیار همه قرار می‌گیرد.
وی با بیان این كه تكنولوژی وایمكس مكمل بقیه روش‌ها است گفت: تكنولوژی وایمكس اگر توسط اپراتورهای موبایل استفاده شود باعث خواهد ‌شد به جای تكنولوژی موجود در موبایل از تكنولوژی پیشرفته‌تری استفاده ‌شود كه حتی از 3G هم فراتر می‌رود، در نتیجه مبادلات داده‌ها سریع‌تر در تكنولوژی موبایل وارد می‌شود.
او با بیان این كه ما از این نظر از بسیاری كشورهای دیگر عقبیم اظهار امیدواری كرد كه هرچه سریع‌تر در این زمینه پیشرفت كنیم ولی در هر حال فعالیت اپراتورهای وایمكس تغییری را در فعالیت دیگر شركت‌های اینترنتی ایجاد نمی‌كند.
چهارشنبه 28/11/1388 - 19:0
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته