کلام پیامبر اكرم در رابطه با : ارتباط و معاشرت
"با یكدیگر برابر شوید تا دلهایتان برابر شود و با یكدیگر ارتباط و معاشرت داشته باشید تا نسبت به هم مهربان باشید"(نهج الفصاحه حدیث 289)
"دوستی با مردم، پس از ایمان به خداوند بهترین كارهاست"(387 نهج الفصاحه حدیث)
"دوستی با مردم، نیمی از عقل است"(1057 نهج الفصاحه حدیث).
"دوست بسیار، انتخاب كنید؛ زیرا خداوند شما با حیا و كریم است و شرم دارد كه روز قیامت بنده خود را در حضور دوستانش عذاب كند"( نهج الفصاحه حدیث 445).
"هر یك از شما آینه برادر خویش است. پس هرگاه عیبی بر او دید، آن را بزداید"( نهج الفصاحه حدیث 580، 3111).
"بهترین كارهای نیك، تكریم همنشینان است"( نهج الفصاحه حدیث 396).
"دیدار و بازدید را با اعتدال و منظّم انجام بده تا بر محبوبیّت خود بیفزایی"( نهج الفصاحه حدیث 1702).
"نباید مرد در مجلس میان پدر و فرزندش بنشیند"( نهج الفصاحه حدیث 2523 ).
"میان دو نفر جز با اجازه آنها منشینید"( نهج الفصاحه حدیث 2439).
"اگر میخواهی خداوند تو را دوست بدارد، دنیا را دشمن بدار و اگر میخواهی مردم تو را دوست بدارند، آنچه از زواید دنیا داری، پیش آنها بریز"( نهج الفصاحه حدیث 170).
"سه چیز محبت و دوستی برادرت را برای تو خالص میكند: 1. سلام كردن به او هنگام ملاقات 2. جا دادن به او در مجالس 3. صدا زدن او به بهترین نامهایش"(1293).
"با یكدیگر دست بدهید تا كینه از دلهای شما برود"( نهج الفصاحه حدیث 1150).
"مؤمنان در مهربانی و دوستی و ارتباط عاطفی با یكدیگر همچون اعضای یك پیكرند كه وقتی عضوی به درد آید، اعضای دیگر آرام نگیرند (مشكل یك عضو در بدن به همه اعضا سرایت میكند و با او همدرد میشوند یا با تب و گرما و یا با بیداری و نخفتن)"( نهج الفصاحه حدیث 1139).
"مؤمنان باید از رنج یكدیگر احساس درد كنند؛ همان گونه كه تن از رنج سر دردمند میشود"( نهج الفصاحه حدیث 849).
"هر كس بیش از سه روز از برادر خویش دوری گزیند و با او قهر كند و بمیرد، به دوزخ خواهد رفت"( نهج الفصاحه حدیث 2772
"روا نیست كه مسلمانی بیش از سه روز با برادر خود قهر كند"( نهج الفصاحه حدیث 2085).
"هر كس یك سال از برادر خویش قهر كند، چنان است كه خون او را ریخته است"( نهج الفصاحه حدیث 2895).
"وقتی سه تن با هم هستند، دو نفر از آنها درگوشی با هم سخن نگویند"(235 ).
"وقتی سه نفر با هم هستید، دو نفر از شما درگوشی و به صورت آهسته با هم سخن نگویید - تا اینكه به میان مردم روید و اجتماع سه نفره شما به هم بخورد - زیرا سخن گفتن درگوشی شما دو نفر مایه غم و اندوه نفر سوم میشود"(236
).
"وقتی دو تن آهسته سخن میگویند، میان آنها داخل مشو"(230).
"بندگان خدا! با هم برادر باشید و عیبجو و ستایشگر (بدون دلیل) و طعنهزن مباشید"(2442).
"هرگاه كسی از شما از برادر خویش حاجتی را طلب میكند، گفتار خود را با ستایش آغاز نكند و پشت او را گران بار نكند"(217).
"هرگاه كسی تو را به آنچه از تو میداند، دشنام دهد، تو او را به آنچه از او میدانی، دشنام مده تا اجر این كار از آن تو شود و وبال آن بر گردن او باشد"(213).
"از كسی كه تو را عیادت نمیكند، عیادت كن و به آن كس كه به تو هدیه نمیدهد، هدیه بده"(1935).
"هرگاه بزرگ طایفهای پیش شما آمد، او را تكریم كنید و بزرگ شمارید"(132).
"هر چه برای خود نمیپسندی، برای دیگران مپسند و هر چه برای خود دوست داری، برای برادرت دوست بدار"(2700).
"عادلترین مردم آن است كه آنچه برای خود میپسندد و بدان راضی گردد، برای مردم بپسندد و آنچه را بر خود روا ندارد، بر مردم نیز روا ندارد"(340).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : گشادهرویی
"منفورترین شخص در پیشگاه خدا شخص لجوج و ستیزهجو است"(18).
"شما هیچگاه نمیتوانید با اموال و دارایی خویش همه مردم را پوشش دهید و آنان را فرا بگیرید، ولی با اخلاق خود همه را فرا بگیرید (و خرسندشان سازید)".
"گشادهرویی، كینه را میبرد و نیكخویی، دوستی را تثبیت میكند و استوار سازد"(1370، 1375).
"لبخندی كه انسان از شوق دیدار به روی برادرش میزند، خندهای است كه خداوند آن را دوست دارد(1892)
"سلام كردن با گشادهرویی مصداق صدقه در راه خدا معرفی شده است (3068).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : مدارا كردن، رفق و ملایمت
"عاقلتر از همگان، كسی است كه مدارایش با مردم بیشتر باشد"(358).
"دانش، دوست مؤمن و بردباری، پشتیبان او و عقل، راهنمای او و عمل، مایه استواری و ارزش او و مدارا، پدر و ملایمت، برادر و صبر، امیرِ سپاه وی به شمار میرود"(465).
"مدارا قرین فزونی و بركت است و هر كه از مدارا بیبهره باشد، از خوبی بیبهره است"(1697).
"وقتی خداوند برای خانوادهای نیكی و خیر اراده كند، رفق و مدارا را در بین آنها قرار میدهد"(151).
"خداوند به من مأموریت داده كه با مردم به مدارا رفتار كنم؛ همچنان كه مرا به اقامه فرایض و انجام واجبات مأمور ساخته است"(677)
"خداوند رفیق است (اهل رفق و مدارا است) [رفیق از نامهای پروردگار است] و رفق و ملایمت را دوست دارد و به واسطه رفق، بهرهای نصیب انسان میسازد كه انسان اهل خشونت از آن محروم است"(701) "
"خشونت مایه بیارزشی و شومی و رفق و مدارا مایه میمنت و زینت است"(1540، 1698).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : پرهیز از سختگیری
"خداوند مرا اشكالگیر و اشكالتراش [بهانهگیر و بهانهجو] مبعوث نكرده است، بلكه مرا آموزگار و آسانگیر مبعوث كرده است" (725)
"تعلیم دهید و آسان گیرید و سخت مگیرید و گشادهرویی كنید و خشونت مكنید و چون یكی از شما خشمگین شود، خاموشی برگزیند" (1957
"تعلیم دهید و خشونت مكنید؛ كه آموزگار، بهتر از خشونتگر است"(1958)
"از آنان مباش كه بر مردم سخت گیرند و بر خویش آسان میگیرند"(2483).
"تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید و با گشادهرویی و اخلاق خوش به دیگران بشارت و مژده دهید و آنان را جذب كنید و مایه گریز و رویگردانی دیگران نشوید" (1957)
"تعلیم دهید و خشونت مكنید كه آموزگار بهتر از خشونتگر است" (1958)
"خداوند مرا اشكالگیر و اشكالتراش مبعوث نكرده است، بلكه مرا به عنوان آموزگار و آسانگیر برانگیخته است"(725).
"سختگیری انسان دارا و بهرهمند (كسی كه توانایی پرداخت بدهی خویش را دارد) آبروی او را بازیچه و عقوبت و تنبیه او را روا و آسان میكند"(2425).
"برای گناهان جوانمردان و لغزشهای آنان عذرتراشی كنید"(965).
"وقتی تردید پیش آمد، مجازاتها را باز دارید و لغزشهای بزرگان را ببخشید، مگر در مورد حدود الهی"(120)
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : بهشت تضمینی
"شش چیز را از طرف خود برای من تعهد كنید تا من بهشت را برای شما تعهد كنم: 1. هنگامی كه سخن میگویید، راست بگویید؛ 2. هنگامی كه وعده میدهید، وفا كنید؛ 3. هنگامی كه امانت به شما سپردند، آن را بازپس دهید؛ 4. دامان خویش را از روابط حرام، پاك كنید؛ 5. چشمان خویش را از نگاههای حرام فرو بندید؛ 6. دستان خویش را از كارهای ناپسند نگهدارید"(321، 1174).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : محبوبیّت الهی
"محبوبترین بندگان در پیش خدا كسی است كه برای بندگان خدا سودمندتر است"(86)
"مردم همه عیال خدایند و محبوبترین آنها در پیشگاه خداوند كسی است كه برای مردم سودمندتر باشد"(1543).
"محبوبترین بندگان خدا در پیشگاه او، كسی است كه اخلاقش نیكوتر باشد"(84).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : جایگاه زن
"خداوند شما را درباره زنان سفارش به نیكی میكند؛ زیرا زنها، مادران و دختران و خالههای شما هستند"(779).
"بهترین شما كسی است كه برای خانواده و اهل خویش بهتر است و من از همه شما برای خانوادهام بهترم. جز انسان كریم، زنان را تكریم نمیكند و جز فرومایه و پست آنان را اهانت نمیكند"(1520).
"شما را از حق دو ناتوان به سختی برحذر میكنم: یتیم و زن"(956).
"هر یك از فرزندان آدم، فرمانروایی است. مرد فرمانروای خانواده است و زن فرمانروای خانه خویش است"(2177).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : مسكن
"هركس خانهای بفروشد و پس از فروش، پول آن را برای تهیه خانهای دیگر خرج نكند، معاملهای كه با آن پول میكند، بركت ندارد"(2931).
کلام پیامبر اکرم در رابطه با : عوامل غم و اندوه
"علاقه به دنیا، غم و اندوه را زیاد میكند"(1695، 1713).
"علاقه به دنیا، تن و جان را خسته میكند"(1714).
"هرچه میتوانید خود را از غمهای دنیا فارغ نگه دارید؛ زیرا هركه بزرگترین غصهاش دنیا باشد، خداوند مالش را فراوان كند و فقر او را روبهرویش قرار دهد، ولی هركس بزرگترین غصه و اندوهش آخرت باشد، خداوند كارهایش را سامان بخشد و بینیازی را در دلش قرار دهد"(1169).
"از قرض بپرهیزید كه مایه اندوه در شب و خواری در روز است"(990).
احادیث از کتاب نهج الفصاحه
زیستن با پیامبر ، مهدی رضایی