تبیان، دستیار زندگی

روزی، سنگ تراشی که از کار خود ناراضی بود و احساس حقارت می کرد، از نزدیکی خانه بازرگانی رد می شد. در باز بود و او خانه مجلل، باغ و نوکران بازرگان را دید و به حال خود غبطه خورد با خود گفت :

این بازرگان چقدر قدرتمند است! و آرزو کرد که او هم مانند بازرگان باشد. در یک لحظه، به فرمان خدا او تبدیل به بازرگانی با جاه و جلال شد!

تا مدت ها فکر می کرد که از همه قدرتمندتر است.

تا این که یک روز حاکم شهر از آنجا عبور کرد، او دید که همه مردم به حاکم احترام می گذارند حتی بازرگانان. مرد با خودش فکر کرد : کاش من هم یک حاکم بودم، آن وقت از همه قوی تر می شدم!

در همان لحظه، او تبدیل به حاکم مقتدر شهر شد.

در حالی که روی تخت روانی نشسته بود، مردم همه به او تعظیم می کردند. احساس کرد که نور خورشید او را می آزارد و با خودش فکر کرد که خورشید چقدر قدرتمند است.

او آرزو کرد که خورشید باشد و تبدیل به خورشید شد و با تمام نیرو سعی کرد که به زمین بتابد و آن را گرم کند. پس از مدتی ابری بزرگ و سیاه آمد و جلوی تابش او را گرفت.

پس با خود اندیشید که نیروی ابر از خورشید بیشتر است و آرزو کرد که تبدیل به ابری بزرگ شود و آن چنان شد. کمی نگذشته بود که بادی آمد و او را به این طرف و آن طرف هل داد.

این بار آرزو کرد که باد شود و تبدیل به باد شد.ولی وقتی به نزدیکی صخره سنگی رسید، دیگر قدرت تکان دادن صخره را نداشت. با خود گفت که قوی ترین چیز در دنیا، صخره سنگی است و تبدیل به سنگی بزرگ و عظیم شد.

همان طور که با غرور ایستاده بود، ناگهان صدایی شنید و احساس کرد که دارد خـُرد می شود. نگاهی به پایین انداخت و سنگ تراشی را دید که با چکش و قلم به جان او افتاده است!

گاهی اوقات برای به موقع رسیدن سر کار و یا هر جای دیگری، زنگ ساعت خود را کوک می کنید تا از خواب بیدار شوید.
اما قبل از آنکه از خواب سیر شوید، ساعتتان زنگ می زند و شما زنگ آن را خاموش می کنید و می خوابید و در نهایت دیرتر از خواب بیدار می شوید و دیر به سر کارتان می رسید.
در حقیقت، یک عامل مهم برای راحت بیدار شدن از خواب در صبح زود، ریتم شبانه روزی و یا ساعت داخلی بدن است.
اگر برای شما سخت است که صبح زود بیدار شوید، این مطلب را بخوانید!

1 - علت بیدار شدن در صبح زود را بدانید
برای انجام هر کاری از جمله سر یک ساعت مشخصی بیدار شدن از خواب، باید دلیل مشخصی وجود داشته باشد؛ مثلا آیا می خواهید با خانواده خود صبحانه بخورید؟ یا می خواهید کمی ورزش کنید؟ یا اینکه می خواهید خود را برای یک روز خوب آماده کنید و یا از استرس ناشی از دیر رسیدن به محل کار خسته شده اید.
بعد از اینکه دلیل بیدار شدنتان در صبح زود معلوم شد، راجع به آن با خانواده خود صحبت کنید، زیرا آنها نیز همانند ساعت زنگ دار می توانند به شما در بیدار شدن کمک کنند.

2 - راجع به کارهای صبح روز بعد فکر کنید
وقتی فهمیدید بعد از بیدار شدن از خواب، چه کار باید انجام دهید، می توانید کاری کنید که بیشتر بخوابید.
با کاهش فعالیت های صبح روز بعد، می توانید ساعت زنگدار خود را چند دقیقه دیرتر کوک کنید.
اگر تصمیم دارید با اعضای خانواده خود صبحانه بخورید، شب قبل وسایل سر کار یا مدرسه خود را مرتب کنید.

3 - ساعت داخلی بدن خود را بشناسید
اگر شب ها دیر بخوابید و صبح با ساعت زنگ دار بیدار شوید، ممکن است ندانید بدنتان به چند ساعت خواب نیاز دارد.
به طور کلی بدن، با روش های خاصی ساعات خواب خود را تنظیم می کند، مثل پایین آمدن ناگهانی درجه حرارت بدن، کاهش ضربان قلب و ترشح هورمون ملاتونین در خون 1 تا 2 ساعت قبل از خواب.
بیشترین این تغییرات در ساعت 3 تا 4 صبح رخ می دهد. سپس بدن خود را برای بیدار شدن آماده می کند.

پس یکی از بهترین کارها برای بیدار شدن در صبح زود این است که شب ها 7 تا 8 ساعت بخوابید؛ مثلا اگر می خواهید ساعت 6 صبح بیدار شوید و ساعت را برای این ساعت کوک کرده اید، باید ساعت 10 شب بخوابید.
این کار را چند هفته انجام دهید، بعد می بینید که بدون ساعت زنگ دار هم می توانید از خواب بیدار شوید.

4 - تحت نظر پزشک ملاتونین مصرف کنید
بدن به طور خودکار هورمون ملاتونین را برای خوابیدن ترشح می کند. هورمون ملاتونین را هورمون خواب می گویند.
شما می توانید تحت نظر پزشک از مکمل های حاوی ملاتونین نیز برای کمک به ساعت درونی بدنتان استفاده کنید.
بعد از چند شب مصرف این مکمل، شما زود به خواب می روید و زود از خواب بیدار می شوید.
اما این را باید بدانید که ملاتونین برای همه کم خوابی ها مناسب نیست و در برخی مصرف کنندگان، خواب آلودگی در روز بعد دیده شده است.
افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی، دیابتی ها، افراد مصرف کننده قرص های ضدبارداری، داروهای گشادکننده عروق، داروهای آرامبخش و برخی داروهای فشارخون نباید خودسرانه اقدام به مصرف مکمل ملاتونین نمایند و حتما باید با پزشک در این رابطه مشورت کنند.

5 - قبل از رفتن به رختخواب، تلویزیون نبینید
یکی از راه هایی که می توان صبح زود بیدار شد، این است که به مقدار کافی شب ها بخوابید و قبل از خواب آرامش داشته باشید.
اگر قبل از خواب، تلویزیون ببینید یا با کامپیوتر کار کنید، به سختی می خوابید.
حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، از این وسایل استفاده نکنید.

6 - نور روشنی را در اول صبح ببینید
همانطور که گفته شد، تماشای تلویزیون قبل از خواب، باعث می شود به سختی به خواب بروید. اما تماشای تلویزیون 1 تا 2 ساعت بعد از بیدار شدن، می تواند به تنظیم ساعت بدن کمک کند و اینطوری می دانید که زمان بیدار شدن است.
در روزهای آفتابی، با تابش نور خورشید بیدار شوید و در روزهای ابری، توسط نورهای مصنوعی از خواب بیدار شوید.
پیاده روی کردن در صبح زود و یا خوردن صبحانه در هوای آزاد، باعث بهتر شدن خلق و خو و بهتر خوابیدن در شب می شود.

7 - کارهای شب خود را بررسی کنید
ببینید چه چیزی در شب با برنامه خواب و بیداری شما تداخل می کند.
شما باید مجددا فعالیت هایتان را برنامه ریزی کنید، برای مثال اگر تنها زمانی که می توانید به کلاس ورزشی بروید، بعد از خوردن شام است، باید بدانید که این کار می تواند باعث کم خوابی شما گردد.
پس بهتر است صبح زود، ورزش کنید.
بر اساس ارزیابی موسسه خواب، حدود 1 نفر از 4 نفر فرد بزرگسال معتقدند که برنامه های کاری آنها باعث می شود که خواب کافی نداشته باشند.

8 - کیفیت خواب خود را بسنجید
اختلالات خواب همانند آپنه خواب و یا آلرژی ها و افسردگی ها می توانند باعث پایین آمدن کیفیت خواب شوند.
اگر شما به سختی می خوابید و به سختی از خواب بیدار می شوید و در طول روز خسته و خواب آلود هستید، نشاندهنده پایین آمدن کیفیت خواب شما می باشد.
بهتر است نزد یک پزشک بروید تا ببینید مشکل کم خوابی شما مربوط به یک بیماری است یا نه.

9 - ساعت زنگ دار را دورتر قرار دهید
اگر ساعت زنگدار را نزدیک رختخواب خود بگذارید، موقع زنگ زدن بدون برداشتن سر از بالش می توانید آن را خاموش کنید و دوباره بخوابید.
بنابراین بهتر است ساعت زنگ دار را کمی دورتر از رختخواب خود بگذارید تا وقتی زنگ زد، مجبور شوید از جایتان بلند شوید و آن را خاموش کنید. با این کار کمی هوشیار می شوید و می توانید دیگر نخوابید.

10 - نظم خواب و بیداری را در تعطیلات نیز رعایت کنید
اگر شب های جمعه تا دیروقت بیدار بمانید و روز جمعه به دلیل تعطیل بودن، دیر از خواب بیدار شوید، با این کار نظم خوابیدن و ساعت درونی بدن شما به هم می ریزد و تمامی هفته بعد، خواب‌آلود خواهید بود.

لذا در روزهای تعطیل هم مانند سایر روزهای هفته، سر همان ساعت مشخص بخوابید (دیر نخوابید) و سر همان ساعت معین بیدار شوید تا تنظیم ساعت داخلی بدن شما به هم نریزد.
بر اساس تحقیقات، داشتن یک خواب خوب در تعطیلات باعث خوب خوابیدن و خوب بیدار شدن در طی هفته بعد می گردد.

محققان دانشگاه کورنل مدعی هستند که توانسته‌اند دلیل تمایل برخی انسان‌ها به گذران وقت در میهمانی‌ها را کشف کنند و اینکه چرا انسان‌های دیگر بیشتر خانه ماندن را ترجیح می‌دهند.

 بر اساس این پژوهش مغز افراد درونگرا و برونگرا در شیوه واکنش آنها به تجربیات متفاوت است.

این تحقیقات نشان داده که برونگراها بیشتر به ارضاء فوری تمایلاتشان گرایش دارند در حالیکه درونگراها با تحریک بیش از حد، مضطرب می‌شوند.

برونگراها بیشتر توجه خود را به چهره افراد معطوف می‌کنند در حالیکه درونگراها بیشتر به جزئیات کوچکتر توجه می‌کنند که دلیل عدم علاقه این افراد به محیطهای بسیار محرک را توجیه می‌کند.

محققان در این پژوهش بر روی گروهی از دانشجویان برای شناسایی ترکیبی از افراد درونگرا و برونگرا کار کردند.

به این افراد داروی ریتالین که برای درمان بیش‌فعالی مورد استفاده بوده، ارائه شد. این دارو مغز را به تولید ماده شیمیایی دوپامین برای احساس خوب تشویق می‌کند.

سپس از داوطلبان خواسته شد تا یک فیلم را مشاهده کرده و محققان بطور همزمان ارتباط آن را با آزادسازی دوپامین در مغز بررسی کردند.

این کار با بررسی رفتار شرکت‌کنندگان مانند ظاهر آنها و سرعت ضربه‌زدن انگشتان آنها انجام شد.

این آزمایش نشان داد افراد برونگرا در نتیجه محیط هجوم دوپامین را تجربه می‌کنند در حالیکه در درونگراها چنین چیزی وجود نداشت. در نتیجه محققان به این نتیجه رسیدند که درونگراها از تفاوت‌های بنیادی در شیوه عملکرد مغزشان برخوردارند.

1. «وَ رَوَى عُبَیْدُ اللَّهِ بْنُ عَلِیٍّ الْحَلَبِیُّ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ لَا یَخْلُو الْمُؤْمِنُ مِنْ خَمْسَةٍ مِسْوَاکٍ وَ مُشْطٍ وَ سَجَّادَةٍ وَ مِسْبَحَةٍ فِیهَا أَرْبَعٌ وَ ثَلَاثُونَ حَبَّةً وَ خَاتَمِ عَقِیقٍ»؛[1] امام موسی بن جعفر(ع) فرمود: مؤمن از پنج چیز بی‌نیاز نیست؛ مسواک، شانه، سجاده، تسبیح 34 دانه و انگشتر عقیق.

2. «قَالَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى (ع) لَا تَسْتَغْنِی شِیعَتُنَا عَنْ أَرْبَعٍ خُمْرَةٍ یُصَلِّی عَلَیْهَا وَ خَاتَمٍ یَتَخَتَّمُ بِهِ وَ سِوَاکٍ یَسْتَاکُ بِهِ وَ سُبْحَةٍ مِنْ طِینِ قَبْرِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ ع فِیهَا ثَلَاثٌ وَ ثَلَاثُونَ حَبَّةً مَتَى قَلَبَهَا ذَاکِراً لِلَّهِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ حَبَّةٍ أَرْبَعِینَ حَسَنَةً وَ إِذَا قَلَبَهَا سَاهِیاً یَعْبَثُ بِهَا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ عِشْرِینَ حَسَنَة»؛[2]

امام کاظم (ع) فرموده است: شیعیان ما از چهار چیز بى‌‏نیاز نیستند، حصیرى که بر آن نماز بگزارند و انگشترى که در دست کنند و مسواکى که با آن مسواک کنند و تسبیح از تربت سید الشهداء(ع) که داراى 33 دانه باشد، هرگاه با آن ذکر بگویند خداوند برایشان در قبال هر دانه آن چهار حسنه مى‌‏نویسد و هر گاه بدون این‌که ذکر بگویند، با آن تسبیح بازى کنند، خداوند براى آنان 20 حسنه می‌نویسد.

این دو روایت با هم منافاتی ندارند؛ و اگر جایی 34 دانه گفته شده به این جهت بوده که مهره بزرگ رشته تسبیح را که بالای همه مهره‌ها است، ‌به حساب آورده‌اند و آنجایی که 33 دانه ذکر شده، این مهره به حساب نیامده است؛ محمدتقی مجلسی(پدر علامه مجلسی) در این‌باره می‌نویسد: «سى و سه دانه اصل و یکى بر فوق همه و این تسبیح مولاة و واجب الاطاعة و المحبة ما فاطمه زهرا (صلوات اللَّه علیها) است؛ چون حمزه شهید شد آن‌حضرت از خاک قبر حمزه این تسبیح را ساختند و بعد از هر نمازى به آن تسبیح می‏کردند».[3]

آنچه اکنون مرسوم است، تسبیحی است که سه ردیف 33 دانه‌‌ای در آن وجود داشته و یک سر تسبیح و دو حد فاصل نیز در آن وجود دارد.

[1]. شیخ مفید، محمد بن محمد، کتاب المزار(مناسک المزار)، محقق و مصحح: ابطحى، محمد باقر، ص 152، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413 ق.‏

[2]. شیخ طوسى، محمد بن حسن، ‏تهذیب الأحکام، محقق و مصحح: موسوی خرسان، حسن، ج 6، ص 75، دار الکتب الإسلامیة، تهران‏، چاپ چهارم، 1407 ق‏.

[3]. مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه، ج 3، ص 443، مؤسسه اسماعیلیان، قم، چاپ یوم، 1414ق.