تبیان، دستیار زندگی

نگاه به فرودستان و شکر نعمت

سعدی گوید:

هرگز از دور زمان ننالیده بودم و روی از گردش آسمان درهم نکشیده، مگر وقتی که پایم برهنه مانده بود و استطاعت پای پوشی نداشتم. به جامع کوفه درآمدم، دل تنگ. یکی را دیدم که پای نداشت. سپاس نعمت حق به‏جای آوردم و بر بی‏کفشی صبر کردم.

پیام متن:

بنابر سفارش رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : به آن که از شما پایین‏تر است، بنگرید و به آن که از شما بالاتر است، منگرید؛ زیرا بدین وسیله قدر نعمت خدا را بهتر می‏دانید (و شکرگزار نعمت‏های خداوند خواهید بود).

سعدی در بیان حکایتی می‏گوید:

موسی علیه‏السلام ، درویشی را دید از برهنگی به ریگ اندر شده. گفت: ای موسی! دعا کن تا خدا عزوجل مرا کفافی دهد که از بی‏طاقتی به جان آمدم. موسی دعا کرد و برفت. پس از چند روز که از مناجات باز آمد، مرد را دید گرفتار و خلقی انبوه برو گرد آمده. گفت: این چه حالت است؟ گفتند: خمر خورده و عربده کرده و کسی را کشته. اکنون به قصاص فرموده‏اند.

«وَلَوْ بَسَطَ اللّه‏ُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوَ فِی الاَْرْضِ؛ اگر خداوند درِ هر نوع روزی را بر بندگانش می‏گشود، در زمین ستم پیشه می‏کردند». (شورا:27) موسی علیه‏السلام ، به حکمت جهان آفرین اقرار کرد و از تجاسر خویش استغفار.

پیام متن:

در خبرست از سرور کائنات، محمد مصطفی صلی‏الله‏علیه‏و‏آله :

هرگاه که یکی از بندگان گنه‏کار پریشان روزگار، دست انابت به امید اجابت، به درگاه حق جلَ‏وعلا بردارد، ایزد تعالی در وی نظر نکند. بازش بخواند، باز اعراض کند. بازش به تضرع و زاری بخواند، حق سبحانه و تعالی فرماید: «یا مَلائِکَتی قَد اِسْتَحْیَیْتُ مِنْ عَبْدی وَ لَیْسَ لَهُ غَیْری فَقَدْ غَفَرْتُ لَهُ؛ دعوتش را اجابت کردم و حاجتش برآوردم که از بسیاری دعا و زاری بنده همی شرم دارم».

پیام متن:

بهترین اخلاق

عقبة‏بن عامر می‏گوید: روزی پیامبر خدا، صلی‏الله‏علیه‏وآله، را در راهی همراهی می‏کردم. حضرت دستم را گرفتند و فرمودند: می‏خواهی بهترین اخلاق دنیا و آخرت را برای تو بگویم؟

عرض کردم: بفرمایید یا رسول‏الله!

فرمودند: با فامیلی که با تو قطع رابطه کرده، ارتباط برقرار کن، به کسی که چیزی به تو نداده، کمک کن و از کسی که به تو ستم روا داشته و بدی کرده، بگذر. ⁽⁶⁾

6. محجة‏البیضاء، ج‏5، ص‏319، به نقل از: برگهای زرین (داستانهایی از سیره ائمه معصومین، علیه‏السلام)، محمود اکبری، ص‏122.

حسن‏بن نعیم نقل می‏کند که: امام صادق، علیه‏السلام، از من پرسیدند: آیا برادرانت را دوست داری؟ عرض کردم: بلی.

فرمودند: آیا به فقرایشان نفع می‏رسانی؟ عرض کردم: بلی!

فرمودند: آیا آنها را به منزل خود دعوت می‏کنی؟ عرض کردم: بلی، غذایی نمی‏خورم مگر اینکه دو سه نفر از مؤمنین با من باشند.

فرمودند: آگاه باش! که فضل و بخشش و خیر و برکت آنها از فضل و بخشش تو بیشتر است، چون آنها وقتی به منزل تو وارد می‏شوند، موجب بخشش گناه تو و خانواده‏ات می‏گردند و زمانی که از منزل تو بیرون می‏روند، گناه تو و خانواده‏ات هم خارج می‏شود. ⁽⁵⁾

5. بحارالانوار، ج‏74، ص‏375. به نقل از: برگهای زرین (داستانهایی از سیره ائمه معصومین، علیه‏السلام)، محمود اکبری، ص‏19.

شخصی تعریف می‏کرد که: در سال 1375 برای خرید دستگاه چاپ سه‏بار به مسکو سفر کردم. در سفر سوم در مسکو یک مشکل اداری برایم پیش آمد، پیش رئیس اداره رفتم. وقتی وارد اطاق شدم، چشمم به چیز عجیبی افتاد. روی میز رئیس یک پنجه برنجی قرار داشت که روی آن نوشته شده بود «علمدار ابوالفضل‏». ابتدا حدس زدم آن را به‏عنوان یک چیز زینتی روی میزش گذاشته، ولی بعد از آن سؤال کردم، جواب داد: «من شیعه هستم و کرامتهای بسیاری از آن حضرت دیده‏ام، این پنجه را به‏خاطر همین امر همراهم دارم، جانم به فدایش باد.» وقتی از حال من و تشیع و علاقه‏ام به حضرت ابوالفضل، علیه‏السلام، اطلاع پیدا کرد، احترام فوق‏العاده‏ای به من گذاشت و همه مشکلات مرا حل کرد. ⁽⁴⁾

در زمان حاج سید عبدالکریم حائری و ماجرای کشف حجاب از سوی رضاخان، دوتا پاسبان بودند که خیلی اذیت می‏کردند.

روزی زنی با روسری از خانه بیرون می‏آید، یکی از این پاسبانها او را تعقیب می‏کند، آن زن هرچه او را قسم می‏دهد و حضرت ابوالفضل، علیه‏السلام، را شفیع قرار می‏دهد در او اثر نمی‏بخشد. بلکه آن بی‏حیا توهین هم می‏کند که اگر ابوالفضل کاری از او ساخته می‏شد، نمی‏گذاشت دستهای او...

همان روز به‏حمام می‏رود و دلش درد می‏گیرد، معالجات اثر نمی‏کند و به هلاکت می‏رسد.

غسال گفته بود: دیدم، مثل اینکه سیلی به صورتش خورده شده باشد صورتش سیاه شده بود. ⁽³⁾

پی‏نوشتها:

4. نماز شام غریبان، به نقل از: کرامات العباسیه (معجزات حضرت اباالفضل، علیه‏السلام)، علی میرخلف‏زاده، ص‏235.

آیت‏الله حاج سید عباس کاشانی حائری نقل می‏کرد: «روزی در خانه آیت‏الله العظمی حکیم ⁽¹⁾ بودم که کلیددار آستان مقدس حضرت ابوالفضل، علیه‏السلام، تلفن کرد و گفت: سرداب مقدس ابوالفضل، علیه‏السلام، را آب گرفته و بیم آن می‏رود که ویران گردد و به حرم مطهر و گنبد و مناره‏ها نیز آسیب کلی وارد شود، شما کاری بکنید.

آیت‏الله حکیم فرمودند: من جمعه خواهم آمد و هرآنچه در توان دارم انجام خواهم داد. آنگاه گروهی از علمای نجف از جمله اینجانب به همراه ایشان به کربلا و به حرم مطهر حضرت ابوالفضل العباس، علیه‏السلام، رفتیم، آن مرجع بزرگ برای بازدید به‏طرف سرداب مقدس رفت و ما نیز از پی او آمدیم، اما همین‏که چند پله پایین رفتند، دیدم نشستند و با صدای بسیار بلند که تا آن روز ندیده بودم، شروع به گریه کردند. همه شگفت‏زده و هراسان شدیم که چه شده است؟ من گردن کشیدم دیدم شگفتا منظره عجیبی است که مرا هم گریان ساخت.

قبر شریف حضرت ابوالفضل، علیه‏السلام، در میان آب مثل جایی که از هر سو به وسیله دیوار بتنی بسیار محکم حفاظت‏شود، در وسط آب قرار داشت، اما آب آن را نمی‏گرفت. درست همانند قبر سالارش حسین، علیه‏السلام، که متوکل عباسی بر آن آب بست اما آب به سوی قبر پیشروی نکرد. ⁽²⁾

پی‏نوشتها:

1. از مراجع تقلید در نجف اشرف.

2. کرامات الصالحین، ص‏286، به نقل از: کرامات العباسیه (معجزات حضرت اباالفضل، علیه‏السلام)، علی میرخلف‏زاده، ص‏92.