تبیان، دستیار زندگی

مردان میانسال شادتر از زنان

مردان در میانسالی روحیه ای شادتر از زنان دارند و میزان رضایتشان از زندگی بیشتر است.

 محققان دانشگاه كمبریج با تحقیق روی ۴۷ هزار زن و مرد و ارزیابی عواملی چون وضع مالی، زندگی خانوادگی و نیز توانایی افراد در دستیابی به آرزوهای خود دریافتند، رضایتمندی مردان از زندگی در ۴۸ سالگی از زنان بیشتراست .
كارشناسان دانشگاه كمبریج در این بررسی به ازدواج و مذهب نیز به عنوان دو عامل از عواملی كه در میزان خرسندی و رضایت افراد از زندگی تاثیر دارد، اشاره كردند.

خواب چیست ؟

طبق تصور عمومی خواب زمانی برای استراحت جسم می باشد اما این تفکر تا اندازه ای صحیح است زیرا خواب هم می تواند یک فرآیند فعال باشد که در آن مغز به طور قابل ملاحظه ای فعال است حتی اگر بدن بی حرکت و بدون جنبش باشد.

چه اتفاقاتی در حین خواب رخ می دهد؟

هنوز مطالب زیادی راجع به خواب هست که به صورت ناشناخته باقیمانده است اما به طورکلی متخصصان فرآیند خواب را به دو طبقه کلی تقسیم می کنند. این تقسیم بندی طبق مشاهده ای که از افراد خواب صورت گرفته و ثبت فعالیت الکترونیکی مغز آنها در حین خواب می باشد.
- خواب بدون حر کت چشم
- خواب همرا ه حرکت سریع چشم ها
در طول این نوع خواب ، خواب دیدن رایج است. ماهیچه ها غیر فعال هستند و فعالیت الکتریکی مغز مانند زمان بیداری است. فشار خون و قلب و سرعت تنفس ممکن است به صورت ناگهانی و برای مدتی اززمان افزایش یابد درست مانند زمان بیداری. در طول ۸ ساعت خواب نرمال فرد از حالت بیداری وارد مرحله یک و خواب بدون حرکت سریع چشم سپس مرحله ۲،۳،۴ و نهایتا در ساعات اولیه وارد مرحله خواب همراه حرکات سریع چشم می شود …

به مرور زمان یعنی همزمان با گذر عمر انسان ساعت هوشیاری فرد افزایش یافته و مراحل عمیق خواب بدون حرکت چشم کاهش می یابد.

 چرامی خوابیم؟

عملکرد یا فرآیند خواب تقریبا به طور کامل شناخته شده اما محققان بر این باورند که

خواب با حرکت سریع چشم برای حفظ حافظه و یا شاید عملکرد مغز در لحظات بحرانی مفید و در عین حال مهم است.

طی آزمایشات انجام شده روی جوندگان دسته ای که با فقدان شدید خواب مواجه شدند بعد از چند هفته مردند. در عین حال خواب بدون حرکت سریع چشم فرآیندی مهم در ترمیم انرژی و توانایی تمرکز در طول روز است .
بعضی تئوری ها در مورد خواب سعی در توضیح این فرآیند دارند به صورت زیر :

یک فرآیند تجدید قوا کننده برای بدن و مغزدر ساعات و روز بعد یک روش برای کاهش مصرف انرژی و یا ذخیره انرژی برای فعالیت های در طول روز است.
 

نتایج بی خوابی
 
خیلی سخت می توان میزان خواب مورد نیاز را بیان نمود.
افراد متفاوت به مقدار متفاوت خواب برای تجدید قوا نیاز دارند. متخصصان خواب ، میزان کافی خواب برای هر فرد را ساعاتی حساب می کنند که فرد به طور نرمال بدون استفاده از ساعت هوشیاری یا به عبارت دیگر تنظیم ساعت برای بیدارشدن به خواب رفته و سپس بیدار می شوند.

بنابر این میزان خواب بسته به نیاز بدن هر فرد متفاوت است . یک روش دیگر برای تعییین میزان ساعت مورد نیاز برای خواب مقداری از خواب است که فرد بعد از بیدارشدن کاملا احساس هوشیاری و آرامش و تجدید قوا برای روزبعد دارد. درهر حال به خاطر داشته باشید که تنها مقدار ساعت خواب مهم نیست بلکه کیفیت و چگونگی خواب نیز حائز اهمیت است.

کمبود خواب یا خواب بدون کیفیت باعث بروز بعضی اختلالات مثل اختلال در حافظه کوتاه مدت، قدرت تمرکز، افسردگی، اضطراب، عصبانیت، فقر انرژی و کاهش میل جنسی میگردد.

به طور خلاصه کیفیت زندگی و کار به طور بارز و آشکاری تحت تاثیر خواب ناکافی و بی کیفیت واقع می گرددو برعکس بسیاری از این مشکلات با داشتن خواب آسوده و کافی مرتفع می گردد.

یکی از مشکلات در ارتباط با کمبود خواب که جای تاکید نیز دارد تصادفات کامیون ها  و خودروها می باشد که بدلیل رانندگی در حین خواب آلودگی رخ می دهد و مرگ و میر هزاران نفر را به همراه دارد.

در مورد حیوانات آزمایشگاهی مشخص شده که کمبود خواب باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن و آسیب پذیری بیشتر در مقابل عفونت ها  می باشد که البته صحت این واقعه در مورد انسان هنوز مشخص نشده است.
بیش از ۸۰ نوع اختلال خواب وجود دارد که در ۴ دسته بندی کلی قابل توضیح است
۱- بدخوابی: بی خوابی، خواب آلودگی در طول روز، زمان خواب و بیداری غیر عادی، و یا بررسی اثر الکل و یا بعضی داروهای موثر در بی خوابی
۲- شبه خواب : در این طبقه بندی بعضی از رفتارهای غیر طبیعی در حین خواب – البته بدون خواب آلودگی یا بی خوابی گسترده- جای می گیرد. مثل راه رفتن در خواب یا ترس و وحشت در شب
۳- اختلالات روانپزشکی خواب: در این طبقه شرایطی که باعث برهم زدن خواب می شود مثل اضطراب، افسردگی، بیماری پارکینسون، جنون  و یا بیماری ریفلاکس معده روده جای می گیرد
۴- مشکلات خواب که به طور واضح قابل دسته بندی نیست ویا به عبارتی متخصصان درمورد علل و ریشه آنها اتفاق نظر ندارندمثل اختلالات خواب در حاملگی و یا تعریق بی دلیل و بسیار زیاد در حین خواب.

چند پیشنهاد ساده و عملی برای داشتن خوابی راحت در طول شب
بعضی تغییرات که توسط خود شما صورت می گیرد کمک قابل توجهی برای بهبود کیفیت خواب در شب خواهند بود .

متخصصان خواب به این علم بهداشت خواب گویند و این پیشنهاد ات برای هرکس که دچار مشکل خواب است قابل تجویز می باشد. بعضی از آنها تنها یک حس رایج است اما متاسفانه برای خیلی از افرادی که دچار مشکل خواب هستند قابل درک نمی باشد در ادامه به بعضی از این پیشنهادات اشاره میگردد : 

۱- برنامه مشخصی برای زمان خواب و بیداری خود تنظیم کرده و در مورد آن ثابت قدم باشید مثلا تنها زمانیکه احساس خواب آلودگی می کنید به تختخواب رفته اما سعی کنید که در ساعت مشخصی به خواب بروید و بیدار شوید
۲- سعی کنید در هنگام خوابیدن یه یک آهنگ یا صدای یکنواخت مورد علاقه خود گوش دهید
۳- مصرف الکل و کافئین را کاهش دهید از خوردن کافئین در بعد ازظهر اجتناب کنید و از خوردن الکل به عنوان مسکن قبل از خواب خودداری کنید.
۳- از یک پرده ضخیم برای پنجره اتاق خواب خود استفاده نمایید تا از ورود نور زودتر از زمان بیداری شما ممانعت کند.
۴- داروهای خود را بررسی کنید. زیرا بعضی از داروها باعث ایجاد اختلال در خواب می شود بنابر این با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.
۵- حداقل چند ساعت قبل از زمان خواب از انجام تمرینات سنگین اجتناب کنید.
۶- از خوردن غذاهای سنگین یا نوشیدنی فراوان ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب اجتناب کنید.
در آخر اینکه اهمیت خواب در هر حال امری بدیهی و آشکار برای همه است .
 

اما هنوز تاگفته های زیادی در مورد کیفیت و عملکرد خواب وجود دارد. و یا اینکه اصلا چرا می خوابیم. اما یک چیز واضح است و آن اینکه خواب فرایند ی کاملا غیر فعال برای بدن نیست .

بلکه در مراحلی از خواب بدن همچون زمان بیداری فعال است. بنابراین از این به بعد زمانیکه به یک فرد خواب نگاه می کنید این را درنظر داشته باشید که در پشت ظاهر آرام و راحت او اتفاقات زیادی در حال وقوع است .

لبنیات مانند شیر منبع خوبی از تریپتوفان است و به خواب شما کمک خواهد کرد

 تریپتوفان یک اسیدآمینه ای است که بدن آنرا به ملاتونین و سروتونین تبدیل می نماید. هر دوی این مواد در ایجاد و برانگیختن خواب موثر هستند.

سایر غذاهایی که حاوی تریپتوفان هستند شامل موز ، جودوسر ، ماکیان (مرغ و خروس) و مغزها (بادام و پسته) می باشند

برای اینکه شانس خود را به منظور داشتن یک خواب آرام افزایش دهید پیش از خواب یک وعده غذای سبک میل نمائید که ترکیب اصلی آن کربوهیدرات بوده و مقدار کمی پروتئین داشته باشد

بنظر می رسد رژیم غذایی با ترکیب کربوهیدرات زیاد و پروتئین کم میزان دسترسی تریپتوفان به مغز را افزایش می دهد و به ساخت ملاتونین و سروتونین بیشتر کمک می کند

چند نمونه از غذاهایی که مصرف آنها قبل از خواب ،به خوابیدن کمک می کند

-  یک کاسه کوچک سوپ جودوسر یا غلات و حبوبات که حاوی شیر کم چرب باشد
-  یک تکه نان شیرین یا کلوچه به همراه یک تکه پنیر یا یك تكه ژامبون
-  یک عدد سیب کوچک به همراه یک تکه پنیر
-  ماست

در هر صورت قبل از خواب از خوردن غذاهای پر پروتئین پرهیز کنید چرا که این غذاها به میزان زیادی حاوی تیروزین می باشند. تیروزین یک نوع اسیدآمینه است که سبب تحریک فعالیتهای مغزی می شود

سایر غذاهایی که باید از خوردن آنها قبل از خواب اجتناب کنید 

 غذاهای سنگین و تند.به خصوص اگر مستعد ناراحتی سوزش معده هستید . خوردن بیش از حد سبب خواهد شد در موقع دراز کشیدن از نظر جسمی راحت نباشید
 
 مایعات زیاد . نوشیدن زیاد مایعات قبل از خواب باعث می شود در طی شب بطور مکرر برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار شوید
 
 الکل . اگرچه مصرف آن در ابتدا سبب خواب آلودگی می شود ولی می تواند موجب ناآرامی در خواب شده و مکرر فرد را از خواب بیدار کند
 
 کافئین . یک محرک است و می تواند فعالیت سیستم عصبی فرد را افزایش داده موجب سخت تر شدن شروع خواب گردد
 

تقریبا همه افراد بعضی از شبها بیخوابی دارند. اما اگر شما بطور مرتب یا مکرر دچار مشکلاتی در خوابیدن می شوید یا اینکه بیخواب می مانید حتما با یک پزشک مشاوره نمائید تا علت مشکل خواب شما تشخیص داده شده و درمان شود

افسردگی چیست ؟

افـسردگی حالتیست كه می تواند  افكار، خلق و خو ، احـساسات ، رفـتــار ، سلامتی جسمانی و  روحی و بطور کلی تمام جنبه های زندگی فرد را تحـت تاثیر قراردهد. 
 بطور خلاصه علائم و نشانه ها  افسردگی عبارتند از:

* غم و اندوه دائمی ، اضطراب و احساس پوچی ، بی معنا شدن همه چیز و …
* احــساس نا امیدی و بدبینی- احساس گناه، احسـاس بی ارزشی و در ماندگی ، احساس تیره بختی و فلاکت
* كاهش سطح انرژی و احساس خستگی دائمی و نگران کننده
* دشواری در تمركز، یاد آوری اطلاعات قبلی و تصمیم گیری ، همچنین عدم توانایی در تفکر

* بی خوابی و یا افزایش میزان خواب ، اما احساس نامطلوب بودن خواب ، شخص مبتلا اغلب فکر میکند که تمام طول شب را بیدار است ویا مغز او دائما حتی در زمان خواب نیز بیدار است و افکار مختلف او را  در تمام طول شب رها نمی کنند
* از دست دادن اشتها و كاهش وزن  یا برعکس پر خوری و افزایش وزن  مفرط 

* عدم تمایل به ملاقات با دیگران  ، یا وحشت از تنها ماندن ، معمولا حضور یافتن در فعالیتهای اجتماعی دشوار و غیر ممكن میگردد و بمرور حتی امکان حضور در میهمانی های خانوادگی هم وجود نخواهد داشت …

* احساس بی ارزش بودن و نا عادلانه بودن زندگی  ، احساس شكست ، احساس سربار و زیادی بودن 

* از دست دادن علاقه و میل به فعالیتهای معمولی در زندگی و یا سرگرمیهایی كه در گذشته  برای فرد لذت بخش بوده اند

 * بیقراری و بیتابی  ، بیحوصلگی ، زود رنجی و تحریك پذیری بیش از حد  و یا كند شدن حركات و واكنشها و بی تفاوتی مفرط و آزار دهنده
* کاهش قابل توجه اعتماد بنفس ، سرزنش مدام خود ، نگرانی از گذشته و آینده

* مشكلات جسمانی كه معمولا به دارو جواب نمیدهند مانند:
خارش بدن ، تاری دید ، تعریق شدید ، خشكی دهان ، مشكلات گوارشی (یبوست، اسهال ، سوء هاضمه) ، سردرد ، كمردرد

* و خصوصا در موارد شدید و پیشرفته افكار صدمه زدن به خود و یا دیگران ، افكار خود كشی

 علل پیدایش افسردگی هم متفاوت بوده و بطور خلاصه عبارتند از : 
* وراثت نقش قابل توجهی در بروز افسردگی دارد 

* محیط های نا ایمن و خطرناك حتی آلودگی هوا و آب و تغذیه ی نامناسب

* محیط های آشفته مانند: خشونت در خانه و روابط ، محیط کار ناسالم و نا امن

* درگذشت همسر، فرزند، والدین و دوستان

* ضربه های روحی شدید در كودكی و یا بزرگسالی

* از دست دادن حمایتهای اجتماعی در پی طلاق ، دوری از دوستان ، قطع رابطه ، از دست دادن شغل

* شرایط ناسالم اجتماعی مانند: فقر، بی خانمانی و خشونت در جامعه

* بیماریهای مزمن مانند سرطان ، دیابت و ایدز

* شكست و ناكامیها ، تجارب ناخوشایند

* تغییرات هورمونی ، اختلال در تعادل انتقال دهنده های عصبی همچون سروتونین

* در اثر مصرف برخی داروها مانند داروهای خواب آور ، ضد بارداری و كاهنده فشار خون بالا

* استفاده از الكل ، مواد مخدر و دیگر داروها

* تغذیه نامناسب مانند كمبود فولات و ویتامین  B۱ و یا مصرف زیاد مواد قندی و ….
* ضعف شخصیت، اعتماد بنفس پایین، بد بینی  و  وابستگیهای غیرمنطقی و بیش از حد

* استرس های مختلف جسمی و روحی

* الگوی تفكرات منفی

* عدم تحرك بدنی و نداشتن تفریح و سرگرمی

* انزوا و گوشه گیری

* چاقی نیز اخیرا بعنوان یکی از ریسک فاکتورهای افسردگی شناخته شده است .

بهترین شیوه برای تنبیه کردن کودکان چیست؟

در طول زندگی همه ی رفتارها و عملکرد کودکانمان مناسب و مورد رضایت ما نیست . حتی گاهی رفتارهایی از کوکانمان سر می زند که لازم است با آن برخورد جدی صورت گیرد اما نکته مهم این است که چگونه باید گودکان را از یک عمل باز داشت .

 گروهی از افراد با تنبیه کودکان مخالف‌اند و گروهی بر این عقیده‌اند که تنبیه، در آموزش کودکان به کار می‌آید. از نظر این گروه ، تنبیه و خشونت یکسان نیست.

به عقیده آنان تنبیه بر خلاف خشونت ارزش آموزشی دارد.

برای کودک یادآور تعهد و مسوولیت است و اخلاقیات را به کودک می‌آموزاند.

هم‌اکنون این موضوع به اثبات رسیده که باید تعادلی در امور برقرار شود.

اعمال قدرت در خانه گاهی برای والدین لازم است و بعضی مواقع شرایطی پیش می‌آید که تنبیه نکردن کودکان اشتباه محض است .

طبق آماری که در سال ۲۰۰۲ در فرانسه گرفته شد، ۵۸ درصد والدین در اغلب موارد فرزندان‌شان را تنبیه می‌کنند اما ۲۸ درصد در شرایط استثنایی و ۱۶ درصد به هیچ‌وجه فرزند‌شان را تنبیه نمی‌کنند.
سه گروه خانواده وجود دارند که در آنها تنبیه رابطه نزدیکی با آموزش فرزندان دارد.
گروهی از خانواده‌ها که به آنها «قراردادی» می‌گویند، کودک را به شدت تنبیه می‌کنند ولی به طور معمول قبل از تنبیه از کلماتی همچون «اگر دفعه دیگر این کار را تکرار کردی این‌گونه خواهد شد» استفاده کرده‌اند و چون کودک قرارداد را زیر پا گذاشته، وی را تنبیه می‌کنند.
گروهی دیگر از خانواده‌ها ‌«مدیرند». در این‌گونه خانه‌ها همیشه حرف والدین باید پیش رود و به طور معمول قبل و بعد از تنبیه جمله «باید حرف گوش کنی» تکرار می‌شود.
 گروه سوم خانواد‌ه‌های «توافقی»‌اند و بیشتر صلح می‌کنند و دنبال تنبیه کودکان‌شان نیستند.

به هر حال به نظر می‌رسد تنبیه بدنی امری رایج و قابل قبول است. ۷۹ درصد والدین به طور معمول از تنبیه بدنی برای تنبیه کردن فرزندان خود استفاده می‌کنند.

با این حال روان‌شناسان تنبیه کودک را بی‌ارزش و غیرموثر می‌دانند. آنها تنها با نوعی از تنبیه موافق‌اند که در آن ضربه‌ای آرام و بدون درد روی بدن کودک زده شود تا در عین حال که احساسات کودک را خدشه‌دار نکند اشتباه کودک را به او نشان دهد.
 از جنبه تئوری، تنبیهی خوب است که در عین حال کودک را فرمانبردار کند و در عین حال او حس نکند قدرتی او را مجبور به انجام کاری می‌کند. پس تنها در شرایطی که ضروریی است،  فرزندتان را تنبیه کنید و در صورتی که می‌خواهید او را از چیزی محروم کنید.

هرگز مواردی را که تعادل روانی‌اش را بر هم می‌زنند، حذف نکنید.

اگر فرزند‌تان عاشق فوتبال است و می‌خواهید تنبیهش کنید، دیدن فوتبال را غدغن کنید نه بازی کردن آن را.

از نظر تمامی مشاوران کودک، کلام بهترین راه‌حل برای هوشیار کردن کودک است.

شاید کلمات کافی نباشد و تنبیه به نظر ضروری برسد ولی به هر حال هر دو در کنار هم برای کودک آموزنده خواهند بود

استرس سبب بروز بیماری‌های پوستی می‌شود

پژوهشگران تاكید كردند: استرس و تنش‌های روانی می‌تواند باعث بروز بیماری و التهاب‌های پوستی شود.

پژوهشگران دانشگاه پزشكی برلین و دانشگاه مك مستر در كانادا دریافته‌اند كه استرس می‌تواند سلول‌های ایمنی را در پوست فعال كرده و در نتیجه باعث بروز بیماری‌های التهابی پوست شود.

این تعامل دوجانبه و متقابل بین دریافت استرس و واكنش پوست كه مغز نیز در آن دخیل است از طریق ارتباط بین پوست و مغز تعدیل می‌شود.

متخصصان می گویند: استرس می‌تواند باعث شود كه سلول‌های ایمنی در پوست دچار بیش فعالی شوند كه نتیجه آن بروز بیماری‌های التهابی پوست مانند درماتیت یا داءالصدف است.

پژوهشگران چنین فرض می كنند كه علت بروز این التهاب افزایش غیرعادی شمار سلول‌های ایمنی در پوست است.

پژوهشگران موش‌های آزمایشگاهی را در معرض استرس صوتی قرار دادند و دریافتند كه در این وضعیت تعداد گلبول‌های سفید خون در بافت پوستی به طور غیر طبیعی افزایش پیدا می‌كند.

نتایج این تحقیق در مجله آمریكایی پاتولوژی منتشر شده است.

پژوهشگران براساس شواهد علمی خود دریافتند كه استرس، سلول‌های ایمنی را بیش از حد فعال می‌كند و این تغییر آغاز بروز بیماری‌های پوستی است.

پژوهشگران قسمت های مربوط به نفرت را در مغز شناسایی كرده‌اند.

نتایج یك تحقیق جدید نشان داد، وقتی فرد تصویر شخصی را كه از وی متنفر است، می‌بیند، نواحی مختلفی در مغز وی فعال می‌شود كه اگر این نقاط كنار هم قرار بگیرند، چیزی شبیه به یك «مدار تنفر» را تشكیل می‌دهند.

 در این تحقیق، دانشمندان دانشگاه كالج لندن، نواحی مغزی را مورد آزمایش قرار دادند كه با احساس نفرت مرتبط هستند و نشان دادند كه «مدار تنفر» منطقه‌ای جدا از سایر احساسات مانند ترس، تهدید و خطر است.

هر چند كه منطقه مربوط به «مدار تنفر» در بخشی از مغز با پرخاشگری مرز مشترك دارد.

این مدار همچنین از منطقه مربوط به احساس عشق كه سابقا تصور می‌شد با هم در ارتباط هستند، مجزا است.

محققان برای مقایسه نتایج به دست آمده ۱۷ زن و مرد را مورد بررسی قرار داده و از مغز آنها اسكن تهیه كرده‌اند.

آنها دریافتند «مدار تنفر» شامل ساختارهایی در كورتكس و زیركورتكس و دارای اجزایی است كه در بروز رفتارهای پرخاشگرانه اهمیت دارند و در صورتی كه مغز بخواهد وارد عمل شود، این رفتارها از طریق برنامه‌های حركتی مغز تبدیل به اقدام می‌شوند.

همچنین بخشی از كورتكس پیشانی در این مدار دخالت دارد كه این بخش ظاهرا در هنگام مواجهه با فردی كه مورد تنفر است، نقش حیاتی دارد.

آمار مصرف کنندگان مواد مخدر به ۸/۱ میلیون نفر می رسد.

سرپرست مرکز تحقیقات سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر گفت: بر اساس طرح بررسی وضعیت سریع که در سال گذشته انجام شده است َآمار مصرف کنندگان مواد مخدر یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر تخمین زده شده است.

علی فرهودیان در این باره گفت: با توجه به جمعیت جوان کشور بیشترین آمار معتادین مربوط به جوانان و نوجوانان است.

سرپرست مرکز تحقیقات سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در بیان علل گرایش افراد به اعتیاد عنوان کرد: عواملی از جمله فقر ، تحصیلات پایین، وجود اختلالات شخصیتی و مشکلات خانوادگی مانند طلاق تاثیر بسیار زیادی در بروز اعتیاد دارد.
فرهودیان در ادامه توضیحاتی را در رابطه با مرکز تحقیقات سوء مصرف و وابستگی به مواد دانشگاه ارائه داد و گفت: این مرکز تنها و اولین مرکز تحقیقات سوء مصرف و وابستگی به مواد کشور است و به عنوان یکی از زیر مجموعه های وزارت بهداشت و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با ارائه طرحهای کلان ملی ، آموزشی و پژوهشی در زمینه معضل اعتیاد فعالیت می کند.
وی در پایان تصریح کرد: مسئله اعتیاد در کشورهای مختلف وجود دارد و از آن جایی که وجود اعتیاد در هر جامعه ای با اقتصاد، فرهنگ و سیاست آن گره خورده بنابراین لازم است تا تمامی دستگاهها در رفع این معضل بسیج شوند

مروری بر HIV  و بیمای ایدز

ایدز هفدهمین علت مرگ و میر در ایلات متحده آمریكا را تشكیل می دهد. ایدز در واقع مجموعه ای از بیماریها می باشد كه در آنها ضعف سیستم ایمنی به میزان زیاد،نقش مهمی را بازی می كند.نقص ایمنی شدید باعث می گردد ه بسیاری از عفونتهای فرصت طلب،محیط مناسب برای رشد خود پیدا نماید.حضور این عفونتهای فرصت طلب و بعضی از انواع بیماریها،از علایم اصلی ایدز هستند.
بیماری ایدز بر اثر ویروس اچ آی وی HIV ایجاد می شود كه حروف اول كلمات Human  Immunodeficiency Virus به معنی ویروس نقص ایمنی انسان می باشد.ویروس اچ آی وی از گروه رترو ویروسها می باشد كه به بعضی از سلولها در سیستم ایمنی بدن حمله كرده و باعث تخریب آنها می شود.
هیچ فهرست مشخصی از علایم بیماری در ایدز وجود ندارد.با اینحال ایدز معمولاً با حالت سركوب وضعیت ایمنی بدن و وقوع عفونتهای فرصت طلب مشخص می گردد.

تاریخچه ایدز:
مركز كنترل و پیشگیری بیماری در ایالات متحده آمریكا(CDC)در سال ۱۹۸۱ میلادی بیماری ایدز را كشف كرد.این بیماری ابتدا در گروهی از مردان جوان كه دچار سرطانهای غیر معمول و عفونتهای نادر فرصت طلب شده بودند،دیده شد.محققین انستیتوی ملی سلامت و سایر مراكز بیماریهای عفونی در ایالات متحده آمریكا از آن هنگام شروع به تحقیق در مورد این بیماری جدید نمودند.

در ابتدا،پزشكان به ایدز بعنوان یك بیماری مقاربتی نگاه می كردند زیرا اكثر موارد این بیماری در مردان همجنس باز دیده می شد.طی تحقیقاتی كه در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی بعمل آمد،ارتباطی بین ورود یك مرد همجنس باز كانادایی به آمریكا و شیوع آن در آمریكا دیده شد و محققین به این نتیجه رسیدند كه ویروس اچ آی وی از خارج كشور ایالات متحده آمریكا آمده است.
گرچه این مرد كانادایی ممكن است ویروس اچ آی وی را به عده ای از مردم آمریكا منتقل كرده باشد،اما امروز دانشمندان اعتقاد دارند كه این ویروس در انسانها از سال ۱۹۵۹ و یا حتی قبل از آن هم وجود داشته است.
در سال ۱۹۸۳، دانشمندان توانستند یك رترو ویروس را در این بیماران كشف نمایند و نام آن را ویروس نقص ایمنی انسان یا به اختصار اچ آی وی (HIV) گذاشتند.این ویروس كه یكی از مرگبارترین رترو ویروسهایی است كه تاكنون در انسان كشف شده است،از طریق خون و ترشحات بدن انتقال می یابد.این ویروس همچنین می تواند در بعضی از حیوانات مثل گوسفندان،میمونها و بزها،بیماری ایجاد نماید.
اچ آی وی در نهایت منجر به ایدز می شود كه مرحله آخر عفونت اچ آی وی می باشد.دانشمندان در سال ۱۹۸۴ ارتباط بین اچ آی وی و ایدز را كشف كردند.شایع ترین شكل اچ آی وی را اصطلاحاً به نام اچ آی وی یك (HIV-۱) می شناسند كه در سال ۱۹۸۴كشف شد. شكل دیگر این ویروس كه در سال ۱۹۸۶در غرب آفریقا كشف شد را اچ آی وی دو(HIV-۲)نامگذاری كرده اند. روشهای شناسایی این ویروسها،پس از مدتی ابداع و توسعه یافت.
از شواهد بدست آمده چنین به نظر می رسد كه HIV-۱ ابتدا در نوعی از شامپانزه ها به نام پان تروگلودیت ها (Pan Troglodytes) و HIV-۲ در نوعی از میمونها به نام سوتی مانگابی ها(Sooty mangabeys) وجود داشته است.

تحقیقاتی كه بر روی ساختمان شكل‌های اولیه اچ آی وی انجام می شود ممكن است به دانشمندان كمك نماید كه متوجه شوند كه چگونه این ویروس جهش یافته و به شكل هایی كه امروز دیده می شوند تبدیل شده است.فهمیدن چگونگی این جهش ها ممكن است به نوبه خود منجر به ایجاد روشهای آزمایش و درمانی بهتری گردد.

نحوه بیماریزایی ایدز:
برای اینكه بهتر با بیماری ایدز آشنا شویم بهتر است ابتدا مطالبی راجع به ویروسها و رتروویروسها بدانیم.

ویروسها:
ویروسها به شكلهای مختلفی وجود دارند اما همه آنها دارای ساختمانی از قطعات پروتئینی هستند. در داخل ویروسها،در داخل ویروسها،دی ان ای(DNA)یا آر ان ای(RNA)وجود دارد كه برای تكثیر ویروسها لازم می باشند.
رتروویروسها:
اچ آی وی نوعی ویروس است كه به گروه رتروویروس ها تعلق دارد.رتروویروسها یك سلول را آلوده كرده و ماده ژنتیكی خود را با دی ان ای سلول میزبان تركیب نموده و باعث تغییراتی در دی ان ای سلول آلوده می كند. به محض اینكه رترویروسها،دی ان ای سلول میزبان را تغییر دادند،از آز ان ای سلول میزبان برای ایجاد نوعی كارخانه ویروس سازی در خود سلول استفاده می كنند.
اچ آی وی بطور عمده به دو نوع گلبول سفید خون حمله می كند كه عبارتند از:
۱-ماكروفاژها.
۲-سلولهای تی T(تی سل ها T cells).
از سلولهای تی،یك نوع آن كه اصطلاحاً به آن سلول تی كمك كننده(Helper Tcell) یا سلول CD۴+ گفته می شود،بخصوص حساس به اچ آی وی می باشد.
یك ویروس اچ آی وی در یك ماكروفاژ یا سلول تی می تواند سلول میزبانش را مجبور سازد كه قبل از نابودی سلول،حدود ۲۵۰ ویروس جدید بسازد.وقتی سلولهای تی تخریب شده و از تعداد آنها كاسته می شوند،توانایی بدن در مقابله با عفونتها از بین رفته و به عفونتهای فرصت طلب و سایر بیماریها این اجازه را می دهد كه در بدن مستقر شده و ایجاد بیماری كنند.
عفونتهای فرصت طلب ممكن است دارای منشأ قارچی(مثل كاندیدیازیس و هیستوپلاسموزیس)ویروسی(مثل سیتومگالوویروس و هرپس)انگلی(مثل پنومونی پنومونی پنوموسیستیس كارینی و توكسوپلاسموزیس)یا باكتریایی(مثل سل و حصبه)باشند.
اچ آی وی خودش مستقیماً سلول میزبانش را نمی كشد بلكه آن را ناتوان كرده و در نهایت سیستم ایمنی بدن را نابود می كند.وقتی چنین وضعیتی اتفاق می افتد،عفونتهای فرصت طلب و سایر بیماریها
می توانند به راحتی به سیستم دفاعی غلبه نمایند.

نحوه پیشگیری از ایدز:
در ایالات متحده آمریكا،فقط وقتی كه تشخیص بیماری ایدز در یك فرد داده شد، باید عفونت به اچ آی وی به مركز كنترل و پیشگیری بیماری(CDC)گزارش شود.بنابراین تعداد موارد ایدز گزارش شده فقط بیانگر درصد كمی از افرادی است كه به عفونت اچ آی وی آلوده شده اند.بعضی از محققین تخمین زده اند مه به ازاء هر یك بیمار مبتلا به ایدز كه گزارش می شود،۵۰ تا ۷۰ نفر دیگر نیز به اچ آی وی مبتلا هستند.
با پیشرفتهای زیادی كه در درمان ایدز ایجاد شده است،به طول عمربیماران مبتلا به ایدز افزوده شده و این بیماری نیز جزء بیماری‌های مزمن محسوب می گردد.

افراد مبتلا به عفونت اچ آی وی و ایدز اكنون عمر بیشتری می كنند اما این عفونت تا آخر همراه آنان می‌باشد.
متأسفانه ایدز در بین افراد فقیر شیوع بیشتری دارد.عدم دسترسی به مراقبتهای بهداشتی،خدمات اجتماعی و اطلاعاتی كه برای پیشگیری از این بیماری باید آموخته شود،بعلاوه سایر عوامل باعث
می گردند كه افراد فقیر بیشتر مستعد ابتلا به این عفونت شوند.

بسیاری از افراد فقیر در ایالات متحده آمریكا قادر به پرداخت سالی ۰۰۰،۱۰ تا۰۰۰،۲۰ دلار برای خرید داروهای این بیماری نیستند.
گزارش هایی كه اخیراً از مراكز كنترل و پیشگیری بیماری(CDC) آمریكا اعلام شده است بیانگر این نكته است كه حدوداً پنجاه درصد موارد جدید این بیماری در سیاهپوستانی كه فقط ۱۳ درصد از كل جمعیت آمریكا را تشكیل می دهند دیده می شود.
اسپانیایی تبارهای آمریكا نیز با وجود اینكه ۱۰ درصد از كل جمعیت آمریكا را تشكیل می دهند،حدود ۲۰ درصد از موارد جدید ابتلا به ایدز را شامل می شوند.

میزان شیوع ایدز در سراسر جهان:
عفونت اچ آی وی یك اپیدمی(همه گیری)جهانی را ایجاد كرده است.سازمان بهداشت جهانی(WHO)تخمین زده است كه حدود ۴۰ تا۱۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان ممكن است به عفونت اچ آی وی مبتلا باشند،با اینحال به دلایل زیر ممكن است تعداد مبتلایان به ایدز خیلی بیشتر از این مقدار باشد:
- فقدان مكانیسم آزمایشی در كشورهای در حال توسعه.
- عدم توانایی در شناسایی ویروس در اوایل ابتلا به عفونت(دوره پنجره).
- هزینه انجام آزمایش.
- ترس از اعلام نتایج آزمایش.
- گزارشهای آماری ناقص(بخصوص در كشورهای در حال توسعه).
تعداد مبتلایان به عفونت اچ آی وی و تعداد بیماران مبتلا به ایدز در اروپا،الگویی مشابه آمریكا دارد و در هر دوی این مناطق انتظار می رود كه از تعداد این افراد كاسته شود.
ایدز به احتمال زیاد از آفریقا منشاء گرفته است و این قاره شاهد شدیدترین اپیدمی(همه گیری) می باشد.در بعضی از مناطق آفریقا،حدود نیمی از افراد به عفونت اچ آی وی دچار هستند.همانند آفریقا،در آسیا و آمریكای جنوبی نیز شاهد افزایش پایداری در تعداد مبتلایان به اچ آی وی هستیم.