واكسن مورفین

واكسن مرفین در انستیتوپاستور ایران ساخته شد:
مراحل آزمایشگاهی تولید واكسن مرفین در انستیتو پاستور ایران به پایان رسیده است.
 دكتر تقی خانی رئیس انستیتو پاستور ایران با بیان این مطلب افزود: این واكسن مراحل آزمایشگاهی خود را طی كرده و به ثبت داخل رسیده و بر روی حیوانات آزمایشگاهی نیز جواب مثبت داشته است.
وی با اشاره به اینكه واكسن های مننژیت، آنفولانزا و هاری انسانی در این انستیتو بزودی تولید خواهدشد، تصریح كرد: تحقیقات درباره بیماری های عفونی و واگیر، پیشگیری و تشخیص و درمان بیماری ها از جمله مسئولیت های عمده انستیتو پاستور ایران است كه تولید واكسن مرفین نیز در راستای این اهداف صورت گرفته است.
رئیس انستیتو پاستور ایران با اشاره به سابقه 80 ساله این انستیتو در طرح های پژوهشی و تحقیقاتی تصریح كرد: تولید این واكسن نیز نتیجه تحقیقات دیگری بود كه محققان با تغییر مواد كیت تشخیص سریع مرفین و آزمایش بر روی حیوانات موفق شدند واكسن مرفین را تولید كنند كه امیدواریم پس از كسب اجازه آزمایش بر روی انسان به تأیید بین المللی و تولید انبوه برسد

واكسن آنفلوآنزا و سرماخوردگی

واكسن سرماخوردگی شامل چند ویروس شناخته شدهی ضعیف شده است كه از طریق تزریق عضلانی ایمنی 80 درصدی را برای یك سال ایجاد میكند.
برای كاهش عوارض سرماخوردگی تزریق واكسن این بیماری برای افراد بالاتر از 60 سال و یا مبتلایان به بیماریهای مزمن قلبی، ریوی و كلیوی توصیه میشود؛ سرماخوردگی به بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی اطلاق میشود كه توسط ویروسهایی همچون آنفولانزا، رینوویروسها، آدنوویروسها ایجاد میگردد.
این متخصص ادامه داد: علایم سرماخوردگی شامل آبریزش از بینی، كوفتگی، خستگی، دردهای عضلانی و استخوانی، سردرد، درد چشم، تهوع، گلو درد و سرفه است؛ این ویروس پس از ورود به بدن در مخاط دستگاههای تنفسی ایجاد بیماری كرده و همراه با ترشحات دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است، بنابراین دست دادن، بوسیدن، عطسه و سرفه در محلهای عمومی باعث انتقال آن میشود.
شایعترین علت غیبت از كار و مدرسه در فصول سرد سرماخوردگی است كه با استراحت سه تا پنج روز به طول میانجامد.
رطوبت و درجه حرارت در انتشار ویروس نقش دارد، این بیماری در كشورهای مناطق معتدل در فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بیشتر است؛ از دیگر علل افزایش بروز سرماخوردگی در فصل سرما استفادهی بیشتر از وسایل نقلیهی دسته جمعی و تجمع در فضاهای بسته و عدم استفاده از تهویهی مناسب است.
 تغذیه یكی از فاكتورهای موثر در عملكرد سیستم ایمنی است، بنابراین سوء تغذیه در بروز بیماریهای عفونی نقش مهمی را ایفا میكند. ابتلا به بیماریهای مزمن قلبی، كلیوی و وریدی نیز فرد را مستعد ابتلا به این عفونت میكند.
در سرماخوردگی مخاط بینی و دستگاه تنفسی دچار احتقان و التهاب شده، پس مصرف مداوم مایعات، استفاده از بخور در تسكین علایم و سیر بهبود آن نقش دارد.
برای پیشگیری از بروز و درمان سرماخوردگی رعایت نكات بهداشتی از سوی فرد بیمار از قبیل استفاده از وسایل و ظروف جداگانه، اجتناب از حضور در اماكن عمومی و نیز استفاده از داروهای ضد ویروس، مصرف مایعات فراوان، شست و شوی مداوم دستها و دهان شویه با نرمال سالین یا آب نمك و استفاده از داروهای مسكن نظیر استامینوفن و یا آنتیهیستامین موثر است و به صرف وجود سرماخوردگی به هیچ وجه آنتیبیوتیك تجویز نمیشود.
 استفاده از واكسن ضدبیماری آنفولانزا در كاهش میزان مرگ و میر ناشی از سكته های قلبی موثر است پژوهشگران در آرژانتین بتازگی با بررسی شماری از مبتلایان به سكته های قلبی و همچنین برخی از افرادی كه برای درمان انسداد رگهای كرونرئ قلب تحت عمل جراحی ئ تعویض این عروق قرار گرفته بودند دریافتند تزریق واكسن آنفولانزا در فصل زمستان مرگ و میر این بیماران را به میزان 72 درصد كاهش می دهد بر پایه نتایج این بررسی كه در شماره آوریل مجله سیركیولیشن منتشر شده است .
 تنها یك نوبت تزریق واكسن آنفولانزا خطر مرگ و میر این بیماران را به میزان چشمگیری كاهش می دهد به نظر دكتر برانكوموتنر سرپرست این گروه پژوهشی : تزریق واكسن آنفولانزا با افزایش گونه ای از سلول های دستگاه ایمنی موسوم به لیمفوسایتهای بی -احتمال پاره شدن و میزان بروز التهاب در دیواره رگها و در نتیجه احتمال بروز سكته های قلبی و مغزی را كاهش می دهد از این رو پژوهشگران استفاده از واكسن آنفولانزا را در فصل زمستان برای مبتلایان به سكته های قلبی و بیمارانی كه تحت جراحی تعویض رگهای قلب قرار گرفته اند سودمند می دانند

مقدار-راه تجویز ؛  تهیه نگهداری و حمل واكسن
 

تامین و ذخیره واكسن :اغلب واكسن ها  نیاز به نگهداری در یخچال جهت خنك نگهداشتن و جابجائی دقیق دارند تا موثر واقع شوند ، چنانچه ملزومات زنجیره سرد ناكافی باشد ، اجراكنندگان باید از تسهیلات سردخانه كافی در كشور ، قبل از حمل واكسن مطمئن باشند ، در طی شرائط اضطراری پیشنهاد میگردد كه كلیه واكسن های وارداتی و حتی آنهائی كه مربوط به آژانسهای داوطلبان میباشد تحت نظر دولت ذخیره و نگهداری گردند . تصمیم گیری در مورد سیاست های ایمن سازی باید فقط در سطح ملی انجام گرفته و موسسات دواطلب نباید دراین زمینه خاص تصمیم گیری نمایند و خط مشی مطلوب آن است كه این سیاست به عنوان بخشی از طرح پیشگیری از حوادث منظور گردد.

 واكسن سه گانه ضد دیفتری و كزاز و سیاه سرفه رادر 2+تا6+ درجه سانتی گراد و دور از نور نگهداری می نمایند این واكسن نباید یخ بزند زیرا در اثر یخ زدن و باز شدن  تزریق واكسن ایجاد واكنشهای شدید و مزاحم خواهد نمود.

انواع واكسنها-مقدار-راه تجویز-شرایط نگهداری

واكسنهای Sub unit

واكسنهای زیر واحد
تركیبات مشتكله ساختار ویروس را میتوان از یكدیگر تفكیك نمود ، به قسمتی كه واكسن فقط حاوی آن تركیبات مفیدی باشد كه پادتن محافظت كننده را تحریك نماید. در این طریقه می توان با عمل تخلیص ، پروتئین های غیر اختصاصی را حذف نمود و امكان واكنشهای نامطلوب واكسن را كاهش داد . نیز می توان پادگن های اختصاصی را با درجه خلوص و غلظت بیشتری تهیه و تجویز نمود ، مواردی از این قبیل را می توان واكسن های هاری ، هپاتیت ویروسی A و هپاتیت B ، اراانفلوانزاو ایدز ذكر نمود .

واكسنهای استنشاقی

تجویز واكسنهای استنشاقی از طریق بینی ، خصوصا در مورد بیماریهای ویروسی تنفسی و نیز ویروس سرخك توسعه یافته است . نیز واكسن خوراكی حصبهو واكسن روتاویروس علیه اسهالهای ویروسی از این گروه می باشند . این واكسنها مثل ویروس تخفیف حدت یافته پولیو كه از راه خوراكی تجویز می گردد ، میتواند پادتنهای موضعی را در محل ورود تحریك نمایند

چگونگی تشكیل آنتی بادی ها


چگونگی تشكیل پادتنها
به دنبال تزریق یك واكسن برای اولین بار و پس از گذشت یك دوره تاخیری متفاوت، منجر به تولید مقداركمی از پادتنها می شود. تماس بعدی با همان پادگن موجب پاسخی سریع و قویتر خواهد شد كه به واكنشهای خاطرهای مشهور است و از طریق یاخته های حساس كه حافظه پادگنی خود را حفظ نموده اند تامین می گردد.
الف )پاسخ اولیه
پاسخهای اولیه به مواردی اطلاق می گردد كه پس از اولین تزریق واكسن مشاهده می گرددو برخلاف پاسخهای ثانویه است كه پس از تكرار تزریق تظاهر می نماید. به طور اختصار ، پس از اولین واكسن سه مرحله متامیز وجود دارد :
1) دوره تاخیری كه حد فاصل بین زمان تزریق و ظهور پادتنهای سرمی است . این مدت از 24 ساعت تا دو هفته متغیر می باشد و به تكامل سیستم ایمنی فرد، و نیز طبیعت، شكل و مقدار پادگن بكار رفته ارتباط دارد .
2) مرحله آزمایش
به محض گذز از مرحله تاخیری ، میزان پادتن بطور تصاعدی افزایش می یابد و پس از یك مرحله متغیر كه بین 4 روز تا 4 هفته است به حد اكثر می رسد . این مدت بطور تقریب برای توكسوئید دیفتری و كزاز 3 هفته و در مورد واكسنهای میكروبی 2هفته می باشد.تولید پادتنهای I gM مقدم بر پادتنهای  I gG است .
 عیار پادتن ممكن است برای مدتی در حد اكثر باشد، چند روزی بطور ثابت و از آن پس كاهش می یابد ، ابتدا سریع و بعداً به آرامی. زمان كاهش متغیر است و بستگی به میزان تولید پادتنها از نظر كمی و كیفی و تجزیه آنها دارد . ایمونو گلولینهای A و M سریعتر از IgG كاهش می یابند.
ب)پاسخ ثانویه
عرضه مجدد پادگن پس از گذشت مدت مناسبی از زمان ، موجب بروز پاسخ ثانویه می گردد كه با تظاهر سریع پادتنهای اختصاصی و خصوصاً افزایش IgG همراه است . میزان پادتن ظرف چند روز به حداكثر می رسد . این افزایش تصاعدی است، ولی با سرعت بیشتر ، ودر حالیكه مرحله كاهش طولانی تر است . همچنین ،در صورتی كه دومین تزریق قبل از زایل شدن پادتنهای حاصل از تزریق اولیه انجام می پذیرد، ابتدا با كاهش موقت پادتن، وسپس با یك افزایش بیشتر روبرو خواهیم بود.
 اگر مقدار پادتن موجود در سرم هنوز در سطح بالایی باشد ،موجب خنثی كردن پادگن تزریق شده می گردد . این بدان معناست كه تجویز دومین پادگن در صورتی كه بافاصله اندكی از تزریق اولیهانجام پذیرد ، غیرموثر خواهد بود ، زیرا پادتنهای موجود در سرم اگر در غلظت بالایی باشند موجب اضمحال پادگن می گردند . معمولا دوام پادتنها طولانی و گاهی مادام العمر است .

چگونگی تشكیل آنتی بادی ها

چگونگی تشكیل پادتنها
به دنبال تزریق یك واكسن برای اولین بار و پس از گذشت یك دوره تاخیری متفاوت، منجر به تولید مقداركمی از پادتنها می شود. تماس بعدی با همان پادگن موجب پاسخی سریع و قویتر خواهد شد كه به واكنشهای خاطرهای مشهور است و از طریق یاخته های حساس كه حافظه پادگنی خود را حفظ نموده اند تامین می گردد.
الف )پاسخ اولیه
پاسخهای اولیه به مواردی اطلاق می گردد كه پس از اولین تزریق واكسن مشاهده می گرددو برخلاف پاسخهای ثانویه است كه پس از تكرار تزریق تظاهر می نماید. به طور اختصار ، پس از اولین واكسن سه مرحله متامیز وجود دارد :
1) دوره تاخیری كه حد فاصل بین زمان تزریق و ظهور پادتنهای سرمی است . این مدت از 24 ساعت تا دو هفته متغیر می باشد و به تكامل سیستم ایمنی فرد، و نیز طبیعت، شكل و مقدار پادگن بكار رفته ارتباط دارد .
2) مرحله آزمایش
به محض گذز از مرحله تاخیری ، میزان پادتن بطور تصاعدی افزایش می یابد و پس از یك مرحله متغیر كه بین 4 روز تا 4 هفته است به حد اكثر می رسد . این مدت بطور تقریب برای توكسوئید دیفتری و كزاز 3 هفته و در مورد واكسنهای میكروبی 2هفته می باشد.تولید پادتنهای I gM مقدم بر پادتنهای  I gG است .
 عیار پادتن ممكن است برای مدتی در حد اكثر باشد، چند روزی بطور ثابت و از آن پس كاهش می یابد ، ابتدا سریع و بعداً به آرامی. زمان كاهش متغیر است و بستگی به میزان تولید پادتنها از نظر كمی و كیفی و تجزیه آنها دارد . ایمونو گلولینهای A و M سریعتر از IgG كاهش می یابند.
ب)پاسخ ثانویه
عرضه مجدد پادگن پس از گذشت مدت مناسبی از زمان ، موجب بروز پاسخ ثانویه می گردد كه با تظاهر سریع پادتنهای اختصاصی و خصوصاً افزایش IgG همراه است . میزان پادتن ظرف چند روز به حداكثر می رسد . این افزایش تصاعدی است، ولی با سرعت بیشتر ، ودر حالیكه مرحله كاهش طولانی تر است . همچنین ،در صورتی كه دومین تزریق قبل از زایل شدن پادتنهای حاصل از تزریق اولیه انجام می پذیرد، ابتدا با كاهش موقت پادتن، وسپس با یك افزایش بیشتر روبرو خواهیم بود.
 اگر مقدار پادتن موجود در سرم هنوز در سطح بالایی باشد ،موجب خنثی كردن پادگن تزریق شده می گردد . این بدان معناست كه تجویز دومین پادگن در صورتی كه بافاصله اندكی از تزریق اولیهانجام پذیرد ، غیرموثر خواهد بود ، زیرا پادتنهای موجود در سرم اگر در غلظت بالایی باشند موجب اضمحال پادگن می گردند . معمولا دوام پادتنها طولانی و گاهی مادام العمر است .

موارد عدم استعمال یا تاخیر در استفاده از واكسنها و
پاسخ به برخی پرسشهای رایج پیرامون واكسیناسیون


در كودكان تب دار یا مبتلا به بیماری های حاد تا رفع تب و بیماری تزریق واكسن سه گانه را به عقب می اندازند . در مورد كودكان مبتلا به آلرژی شدید و یا ضایعات و عوارض مغزی و عصبی مایه كوبی با احتیاط و با نظر پزشك كودكان انجام گیرد . به كودكان پس از سن شش سالگی و به نوجوانان اگر مایه كوبی توام ضرورت یابد باید حتماً واكسن ویژه بزرگسالان تزریق شود . چه در این گروه سنی واكسن خاص كودكان عوارض جنبی نسبتاً شدیدی به علت مقدار بیشتر پادتن ضد دیفتری كه در آن وجود دارد ایجاد می شود
 همچنین این واكسن برای كودكانی كه سابقه بیماریهای مزمن چركی ، ناراحتیهای عصبی، تشنج ، ضایعات مغزی و یا سابقه خانوادگی بیماریهای عصبی را دارند تجویز نمی گردد . در هر یك از این موارد ، پزشك متخصص بیماریهای كودكان باید شخصاً تصمیم به استفاده از واكسن را بگیرد .
برنامه ایمن سازی كودكان نارس ویا كم وزن نیز طبق جدول ایمن سازی عادی است و تجویز به موقع واكسنها توصیه می شود .
شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمن سازی نخواهد بود.
 سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن سازی نیست ، بلكه ایمن سازی به موقع كودكان مبتلا به سوء تغذیه اكیداً توصیه می شود .
 برای هیچ واكسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و در صورت عدم سابقه ایمن سازی باید با برنامه عمل شود .
در اختلالات ایمنی ، چه اولیه و چه اكتسابی مثل لوسمی ( سرطان خون) و غیره واكسنهای ویروسی زنده و واكسن BcG  منع استعمال دارند .
  به علت ریشه كنی ، آبله در جهان ، تلقیح آن به هیچ وجه لازم نمی باشد .
بهترین سن برای تلقیح واكسن ب. ث . ژ  بدو تولد می باشد ، از آن به بعد تا 2 ماهگی بدون انجام تست مانتو و پس از دو ماهگی با انجام تست مانتو و در صورت منفی بودن آن باید ب . ث . ژ تلقیح نمود .
  در افراد مبتلا به هموفیلی واكسن هپاتیت B بایستی زیر جلد تزریق شود .
  فعلاًدوز یاد آور واكسیناسیون هپاتیتB توصیه نمی شود .
 با توجه به وضعیت اپید میو لوژیك كشور ایمن سازی علیه اوریون و سرخجه در برنامه ایمن سازی كشور توصیه نشده است ، در جوامعی كه به صورت محدود واكسیناسیون بر علیه این بیماری انجام می شود ، اگر پوشش ایمن سازی كمتر از 70% باشد ، امكان ابتلا در سنین بالا افزایش می یابد و در نتیجه خطرات بیشـتری از نظر ایجاد سندرم بعد از سرخچه ایجاد می شود ، لذا نبایستی به واكسیناسیون محدود كودكان مبادرت كرد
 گروههای در معرض خطر برای ایمن سازی هپاتیتB  شامل دانشجویان، گروه پزشكی ، جراحان ، پزشكان ، پرستاران ، دندانپزشكان ، كمك دندان پزشكان، بیماران تحت دیالیز ، كارشناسان و تكنسین های آزمایشگاه های تشخیص طبی و . . . می باشد .
انجام تست مانتو قبل از واكسن سرخك لزومی ندارد .
-تست مانتو چیست ؟
آزمایشی است كه در تشخیص بیماری سل كمك می كند این تست باتزریق یك نوع پروتئین در داخل پوست انجام می شود .
پولیو خوراكی وتزریقی چیست ؟
واكسن مورد استفاده جهت جلوگیری از بیماری فلج اطفال ااست و دونوع می باشد یك نوع خوراكی به صورت قطره و دیگری تزریقی كه به پولیو خوراكی و تزریقی معروفند .
واكسن زیرجلدی و داخل جلدی چیست ؟
منظور از جلد پوست است پوست سه لایه دارد اپیدرم سطحی ترین لایه ، درم لایه دومی و هایپودرم لایه زیرین و سومی است . زیرجلدی داخل هایپودرم ها و داخل جلدی در داخل درم.
توكسوئید چیست ؟ از سم یك باكتری ماده ای مشابه با آن ساخته می شود كه به آن توكسوئید می گویند .

  پیشگیری ازبیماریهای عفونی بوسیله واكسن یكی از پیروزیهای مهم علم پزشكی است، اما باید در نظر داشت كه با وجود پیشرفتهای بدست آمده در تهیه واكسن‌های بسیار كم ضرر و بی‌نهایت موثر بهرحال هیچ واكسنی كاملاً بی ضرر و صددرصد مؤثر نیست. هدف در تهیه واكسن مناسب ، رسیدن به مرحله‌ای است كه واكسن حداكثر اثر پیشگیری را با حداقل عارضه جانبی داشته باشد.
عوارض متعددی تاكنون برای واكسن‌ها گزارش شده است كه شایع‌ترین آنها عوارض محل تزریق بصورت تورم و حساسیت و درد موضعی است كه گاهی با درجات خفیفی از تب نیز همراه می‌شود.
این عوارض اغلب در طی 24 ساعت اول بعد از تزریق ظاهر شده و معمولاً دركودكان بارزتر و میزان تب كودك نیز بالا است. در دنباله تزریق واكسن سیاه سرفه بندرت ممكن است كودك دچار آنسفالیت شود. این عارضه معمولاً چند روز پس از تزریق این واكسن بصورت بیقراری، تشنج اختلال رفتاری و تغییر سطح هشیاری خودنمائی می‌كند. هرگاه بعد از تزریق واكسن ثلاث كودك تب بالا، تشنج، و گریه‌های شدید و طولانی بیش از 3 ساعت داشته باشد ، در نوبت‌های بعدی از واكسن دوگانه استفاده می‌شود.
یكی از عوارض بسیار نادری كه بویژه با گونه شماره 3 ویروس قطره فلج اطفال ممكن است پیش آید پیدایش شكل فلجی بیماری است. شیوع این عارضه دربالغین كمی زیادتر از كودكان می‌باشد، بدین جهت تجویز همگانی قطره ضد فلج كودكان در سنین بالای 18 سال توصیه نمی‌شود.
هرگاه به فردی با نقص ایمنی قطره ضد فلج تجویز شود خطر پیدایش اشكال فلجی بیماری افزایش پیدا می‌كند.
در حاملگی تزریق واكسن‌های ویروسی زنده بعلت احتمال انتشار آنها به جفت و جنین ممنوع می‌باشد.
  امید است با پیشرفتهای كه در تكنیك‌های بیولوژی ملكولی پیدا شده است بتوان در آینده واكسن‌هایی با عوارض هر چه كمتر تهیه نمود.
 به دنبال تزریق واكسن توام عوارض موضعی ا ز قبیل قرمزی محل تزریق ، حساسیت موضع ، و گاهی واكنشهای عمومی مانند تب ، سر درد ، و گاهی ظهور بثوراتی در سطح بدن مشاهده می شود اما این واكنشها به زودی مرتفع می گردند . در موارد نادری به دنبال تزریق واكسن توام ضد دیفتری- كزاز ناراحتی های كلیوی و عصبی دیده شده است . در چنین حالاتی تزریق های بعدی انجام نمی گیرند . بایستی همواره آدرنالین یك در هزار در دسترس تزریق كنندگان واكسن باشد تا اگر عارضه آنافلاكسی پیش آمد بلافاصله بمصرف برسد .
 همچنین ناراحتیهای مغزی قابل توجهی كه ناشی از تزریق جزء سیاه سرفه اواكسن سه گانه است به ندرت ذكر شده ، اگر ناراحتی عصبی ویا تشنجی كودك ظرف 2 روز پس از تزریق مشاهده شود ، نشان ایجاد ناراحتی به علت واكسن سیاه سرفه است در این صورت دنباله ایمن سازی را با واكسنهای دو گانه ضد دیفتری ، كزاز خردسالان یا بزرگسالان بسته به سن شخص ادامه می دهند و به این كودك دیگر واكسن سیاه سرفه نباید تزریق شود .

طرز عمل واكسنها


مزیت ایمن سازی بر سرم درمانی ، در طول مدت حفاظت از طریق مایه كوبی است.
واكسنها، علاوه بر تولید فعال پابتنهای در گردش ، درموارد خاص، ودر هنگام بروز آلودگیهای بعدی سریعاً موجب واكنش لیمفوسیتها گردیده و دستگاه حساس ایمنی را طوری سامان می دهد كه میتواند نسبت به حمله اجرام خارجی واكنش سریع نشان دهد ، این نوع واكنش را پاسخ یاد اور یا خاطره ای می نامند . برای سهولت امر، می توان واكسنها را به دودسته مشخص تقسیم نمود:
الف) واكسنهای باكتریایی
1) واكسنهای زنده تخفیف حدت یافته : ب. ث . ژ
2)  واكسنهای كشته:سیاه سرفه، حصبه ،وبا
3)  نازهر(توكسوئید): دیفتری، كزاز
4)  واكسنهای پلی ساكاریدی: مننگوكوكسیC , A ،پنوموكوكسی
ب) واكسنهای ویروسی
1) واكسنهای زنده تخفیف حدت یافته: فلج اطفال خوراكی، سرخجه ،سرخك، اوریون، تب زرد
2) واكسنهای كشته كامل: انفولانزا ، فلج اطفال تزریقی ، هاری
3) واكسنهای كشته( بخشی از پادگن) : هپاتیت ب
توكسوئیدها فقط در قبال اگزوتوكسینها ایجاد ایمنی می كنند و كیفیت انها به لحاظ خلوص و قابلیت انحلال پادگن بسیار عالی است . ایمنی خلطی حاصل از آنها نیز به سادگی قابل اندازه گیری است .
در واكسنهای باكتریایی كه از یاخته كامل استفاده می شود ، پادتنهایی تولید می شوند كه بعضی از آنها احتمالاً جرء اپسونینها هستند. این واكسنها نقش یك ادجووان (یاور ) را دارند و همراه با دیگر واكسنها موجب افزایش پاسخ ایمنی می شوند.
در مورد ب .ث . ژ وضعیت فرق می كند ، این واكن بیشتر ایجاد ایمنی سلولی می كند و پادتن خلطی قابل اندازه گیری تولید نمی نماید .این حالت از ایمنی سلولی همراه با افزایش حساسیت تاخیری است كه از طریق آزمون حساسیت به توبركولین اندازه گیری می شود.
واكسن آبله (ویروس واكین ) كه قدیمی ترین واكسن ویروسی است، پس از تزریق به انسان به علت قرابت پادگنی ، ایجاد ایمنی علیه آبله (ویروس واریول ) می كند. ایمنی واكسن عمدتاً از نوع سلولی است و بطور كلی پاسخ پادتنی ضعیف است.
استفاده از واكسنهای زنده تخفیف حدت یافته در افراد مبتلا به نقص دستگاه ایمنی سلولی رسماً ممنوع است .
سایر واكسنهای ویروسی زنده یا تخفیف حدت یافته ،ایجادایمنی خلطی همراه با پادتنهای در گردش می كنند كه به روش های متداول سر مشناسی نظیر سرونوترا لیزا سیون ، واكنش ممانعت از هم اگلوتیناسیون ، بررسی ایمنی به كمك مواد رادیوایزوتوپ ، الیزاو غیره قابل اندازه گیری است. آزمونهای افزایش حساسیت تاخیری بعضاً دال بر ایمنی با واسطه سلولی است .
بعضی واكسنها نظیر واكسن خوراكی فلج اطفال یا واكسنهایی كه از طریق بینی تجویز می شوند ، علاوه بر ایمنی خلطی ، ایجاد ایمنی موضعی می نمایند و به دنبال آن ایمونوگلو بولین نوع A تولید می شود كه موجب ایمنی موضعی بسیار قوی خواهد شد و از دخول ویروس از طریق ان مجاری جلو گیری خواهد كرد. نهایتاً، واكسنهای مننگوكوكسی C ,A ، و پنوموكوكسی پلی والان براساس نوع كپسول وپلی ساكارید موجود در واكسن ، ایجاد پادتن اختصاصی می نمایند.