تبیان، دستیار زندگی

گزارشی از یک تحقیق میدانی در انگلستان، پیرامون وضعیت زنان باحجاب
در سال 2006 میلادی تحقیقی دربارة وضعیت زنان محجبه در انگلستان و ابعاد حجاب در این کشور صورت گرفت که نتایج جالب‌توجهی را در پی داشت. این تحقیق با حمایت «مؤسسة حقوق بشر اسلامی» (IHRC) به مدیریت «مسعود شجره» و به همت دکتر «سعیدرضا عاملی» و «آرزو مرالی» انجام شده بود.
آن‌چه در پی می‌آید، نمونه‌ای از نتایج و پاسخ‌های مخاطبان مسلمان ساکن شهرهای مختلف انگلستان به سؤالات پرسشنامه‌های این تحقیق می‌باشد.

به خوبی می‌توان فهمید که «اسلام‌هراسی» و به تبع آن «حجاب‌هراسی» اولاً یک پروژة حساب شده است و ثانیاً چیزی است که از وقوع انقلاب اسلامی به این طرف، در غرب مورد توجه قرار گرفته است؛ البته پس از واقعة یازده سپتامبر با شدت بیش‌تری پیگیری شده است تا فضا را برای گرایش به اسلام و حجاب سنگین کرده و مسلمانان را نیز تحت فشار روانی شدید قرار دهد.
این تحقیق، نمونه‌ای از ظلم وافری است که در غرب مدعی آزادی، به زن محجبة مسلمان می‌شود و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل! نباید فراموش کرد و از پاسخ‌ها نیز هویداست که هویت اسلامی چنان در گوشت و پوست مسلمانان نفوذ کرده و نتایج پای‌بندی به آموزه‌های دین، چنان کام آن‌ها را شیرین کرده است که هرگز حاضر به دست برداشتن از آن نیستند. ناگفته نماند این تحقیق ابعاد و بخش‌های دیگری نیز دارد که علاقه‌مندان می‌توانند به سایت مؤسسة حقوق بشر اسلامی انگلستان (ihrc.org) مراجعه کرده و آن را بیابند.
بیش از 90درصد جامعة آماری بیش از هزار نفری این تحقیق، حجاب را امری مهم و ضروری در دین می‌دانند و آن را به‌عنوان یک ارزش مذهبی تلقی می‌کنند. جالب این‌جاست که بیش از 59درصد آن‌ها حتی پیش از یازده سپتامبر، بین سالی یک بار تا هفته‌ای یک بار، به‌خاطر حجاب‌شان به‌عنوان یک احمق، تحقیر شده و یا مورد ‌مؤاخذه قرار گرفته‌اند که این آمار پس از واقعه یازده سپتامبر تا بیش از 69درصد رشد یافته است!
دربارة نگاه دختران مسلمان محجبه در انگلستان به حجاب، به چند نمونه اشاره شده است.

یک دختر بیست ساله، ساکن لندن می‌گوید: «با حجاب، وقتی بیرون از خانه هستم، احساس امنیت بیشتری می‌کنم و تصور نمی‌کنم که در انجام کارهای روزانه‌ام با بقیه تفاوتی داشته باشم.»
یک خانم بیست‌وشش ساله، ساکن لوبروف می‌گوید: «من فکر می‌کنم که حجاب بیش‌تر برای پشتیبانی از زن، خانواده و جامعه باشد تا تمایز و تبعیض.»
یک خانم پنجاه ساله، اهل وات‌فورد می‌گوید: «شاید بتوانم بگویم که پوشیدن حجاب، بهترین تجربة زندگی من بوده است. حالا که آن را می‌پوشم، به خوبی فلسفه‌ای را که پشت آن قرار دارد متوجه می‌شوم. حجاب برای من یادآور همة خوبی‌های این دین صلح و دوستی، یعنی اسلام است. من به این خاطر که خداوند متعال حجاب را برای زن واجب کرده است، سپاسگزارم؛ چرا که محافظی در برابر هتاکان است. نمی‌دانم این چه ادعای احمقانه‌ای است که حجاب را عامل تبعیض برای زن می‌داند؟!»
یک خانم بیست‌ویک ساله، ساکن لوتون نیز می‌گوید: «حجاب، من را به‌عنوان یک مسلمان در همه جا معرفی می‌کند. مردم وقتی مرا با حجاب می‌بینند، می‌فهمند که باورهای من چیست. من به این مسأله افتخار می‌کنم.»
یک دختر بیست‌ ساله، اهل لندن، این‌چنین زیبا اثرات اجتماعی حجاب را توصیف کرده است: «وقتی باحجابی، همه می‌دانند که تو مسلمان هستی، پس به سرعت می‌فهمند که تو اهل نوشیدن مواد الکلی، رفتن به کلوپ و فساد اخلاقی نیستی؛ بنابراین از تو نخواهند خواست که با آن‌ها در آن مسائل همراه شوی.»
یک دختر نوزده ساله، اهل پریستون نظرش دربارة حجاب این است: «حجاب برای من، تقویت روشی از پوشش است که حیا را در من تقویت می‌کند. چون شما با حجاب به‌عنوان یک مسلمان شناخته می‌شوید، بهتر است که یک الگو باشید.»
یک پسر بیست‌وسه ساله، اهل لندن نیز نظرش را دربارة کارکردهای حجاب این‌طور بیان کرده است: «حجاب یک نحوة پوشش برای مرد و زن است. چیزی که در دین برای هر دو جنس، بر آن تأکید شده است، حیا می‌باشد و حجاب یک امر ضروری برای تحقق این معناست. این پوشش باعث می‌شود که اخلاق و معنویت جامعه حفظ شود.»

این مخاطبان هم‌چنین دربارة میزان شنیدن یک جک توهین‌آمیز درباره مسلمانان، در طول سال یا هفته، به‌خاطر حجاب‌شان، پیش و پس از واقعة یازده سپتامبر مورد سؤال واقع شده‌اند که این آمار از 66درصد مربوط به پیش از یازده سپتامبر، به 88درصد پس از یازده سپتامبر فزونی یافته است. نتایج مربوط به سؤال مشابه، یعنی مورد مسخره شدن و خنده قرار گرفتن در جامعه نیز، از 44درصد به 59درصد رشد داشته است.
هم‌چنین آمارها دربارة دیدن تصاویر تحریک‌آمیز نسبت به مسلمانان در رسانه‌ها، تلویزیون و شبکه‌های ماهواره‌ای در پیش و پس از یازده سپتامبر به‌ترتیب بیش از 80 و 93درصد می‌باشد که خود نشانگر اوج فضاحت عمل‌کرد رسانه‌های غربی‌ است.
در این تحقیق هم‌چنین آمارهایی دربارة میزان ترجیح یک غیرمسلمان بر مسلمان در امور واحد، میزان فعالیت‌های سیاسی که تأثیری علیه مسلمانان دارند، شنیدن اخباری که به اسلام‌هراسی دامن می‌زنند و... ارائه شده است که همگی نشانگر سلب حقوق مسلمانان در غرب و تلاش سازماندهی شده برای تحت فشار قرار دادن آن‌ها می‌باشند.»
نظر عده‌ای دیگر از مخاطبان این تحقیق را دربارة آثار حجاب و نوع نگاه به آن، با هم مرور می‌کنیم.

یک خانم بیست‌ویک ساله، اهل منچستر، چنین گفته است: «حجاب امری مثبت است. من هرگز بدون حجاب، احساس کامل بودن نمی‌کنم. اغلب اوقات خانم‌هایی که برای جلب توجه دیگران لباس می‌پوشند، نمی‌توانند خودشان را هم راضی کنند. حجاب یک تبعیض نیست، بلکه زن را از یک شئ جنسی بودن رها می‌سازد.
یک خانم انگلیسی نیز این‌چنین، فواید حجاب را در شخصیت خود بروز داده است: «من دوست ندارم مانند یک تکه گوشت که مدام توسط غریبه‌های خیابانی، مورد چشم‌چرانی قرار می‌گیرد، باشم. من، زمانی که لباس‌های کوچک و برهنه به تن می‌کنم یا آخرین مدها را می‌پوشم هرگز احساس کمال نمی‌کنم.»
یک دختر بیست‌ویک ساله، اهل پریستون می‌گوید: «اکثر جوامع، تأکید بسیار زیادی بر زیبایی زن دارند. حجاب، این مسأله را کاهش داده و روابط زن و مرد را ساده‌تر و سالم‌تر می‌نماید.»
یک دختر بیست ساله، ساکن لندن نیز اثر حجاب بر خودش را تقویت معنویت می‌داند و می‌گوید: «از زمانی که محجبه شده‌ام، احساس ترس و خودآگاهی بیش‌تری بین خودم و خدایم دارم و هویت مسلمانی خود را بهتر یافته‌ام و در عین حال توانستم تحملم را در برابر ریش‌خندها و هرزگی‌های کسانی که ادعا می‌کردند دوستم دارند، بیش‌تر کنم.»

و اما نظر برخی از این مخاطبان، دربارة فشارهایی که در «رضاخانیزم» حاکم بر غرب، علیه زنان محجبه وارد می‌شود و هم‌چنین تصویب قوانین منع حجاب را بببینید تا مظلومیت زن مسلمان در غرب و زندگی او که اخیرا با نگرانی توأم می‌باشد را بهتر درک کنید.
یک زن سی ساله، اهل ادینبرو می‌گوید: «از زمانی که محجبه شده‌ام در این‌باره نگرانم که اگر پوشش حجاب محدود شود، چه باید بکنم.»
یک خانم بیست‌ودو ساله، ساکن شرق لندن نیز این‌چنین هراس خود را از ممنوع شدن حجاب بیان می‌کند: «احساس ناراحتی زیادی برای کار کردن در جامعه خواهم داشت و از مدیران و همکارانم می‌ترسم.»

برگرفته از : ماهنامه امتداد شماره 60
ماهنامه امتداد شماره 60منبع : rasekhoon.net

امام سجاد (ع) در کوفه به ابن زیاد فرمود: مرد مسلمان و پاکدامنی را همراه این زنان بفرست، اگر اهل تقوایی!

نهضت عاشورا برای احیای ارزش‌های دینی بود. در سایه آن حجاب و عفاف زن مسلمان نیز جایگاه خود را یافت و امام حسین علیه‌السلام و زینب کبری و دودمان رسالت، چه با سخنانشان، چه با نحوه عمل خویش، یادآور این گوهر ناب گشتند. برای زنان، زینب کبری و خاندان امام حسین علیه‌السلام الگوی حجاب و عفاف است. اینان در عین مشارکت در حماسه عظیم و ادای رسالت حساس و خطیر اجتماعی، متانت و عفاف را هم مراعات کردند و اسوه همگان شدند.

حسین بن علی علیهماالسلام به خواهران خویش و به دخترش، فاطمه، توصیه فرمود که اگر من کشته شوم، گریبان چاک نزنید، صورت مخراشید و سخنان ناروا و نکوهیده مگویید. (۱) این گونه حالات، در شان خاندان قهرمان آن حضرت نبود، به خصوص که چشم دشمن ناظر صحنه‌ها و رفتار آنان بود.

در آخرین لحظات، وقتی آن حضرت صدای گریه بلند دخترانش را شنید برادرش عباس و پسرش علی اکبر را فرستاد که آنان را به صبوری و مراعات آرامش دعوت کنند. (۲)

رفتار توام با عفاف و رعایت حجاب همسران و دختران شهدای کربلا و حضرت زینب، نمونه عملی متانت بانوی اسلام بود. امام سجاد علیه‌السلام نیز تا می‌توانست، مراقب حفظ شوون آن بانوان بود. در کوفه به ابن زیاد گفت: مرد مسلمان و پاکدامنی را همراه این زنان بفرست، اگر اهل تقوایی! (۳)

به نقل شیخ مفید: پس از کشته شدن امام حسین علیه‌السلام وقتی گذر عمر سعد نزد زنان و دختران امام شهدا افتاد، زنان بر سر او فریاد زدند و گریستند و از او خواستند که آنچه را از آنان غارت شده به آنان باز گردانند، تا به وسیله آنان خود را بپوشانند. (۴)

به نقل سید بن طاووس، شب عاشورا امام حسین علیه‌السلام در گفت ‌و گو با خانواده‌اش آنان را به حجاب و عفاف و خویشتن‌داری توصیه کرد. (۵) روز عاشورا وقتی زینب کبری، بی‌طاقت شد و به صورت خود زد، امام به او فرمود: آرام باش، زبان شماتت این گروه را نسبت به ما دراز مکن. (۶)

در حادثه حمله دشمن به خیمه‌ها و غارت آنچه آنجا بود، زنی از بنی بکر بن وائل از بانوان حرم دفاع کرد و خطاب کرد که: ای آل بکر بن وائل! آیا دختران پیامبر را غارت می‌کنند و جامه‌هایشان را می‌برند و شما می‌نگرید؟ (۷)

دختران و خواهران امام، مواظب بودند تا حریم عفاف و حجاب اهل‌بیت پیامبر تا آنجا که می‌شود، حفظ و رعایت شوم. ام کلثوم به مامور بردن اسیران گفت: وقتی ما را وارد شهر دمشق می‌کنید از دری وارد کنید که تماشاچی کمتری داشته باشد. و از آنان درخواست کرد که سرهای شهدا را از میان کجاوه‌های اهل‌بیت فاصله بدهند تا نگاه مردم به آنها باشد و حرم رسول‌ الله را تماشا نکنند و گفت: از بس که مردم ما را در این حال تماشا کردند، خوار شدیم.! (۸)

از اعتراض‌های شدید حضرت زینب علیهاالسلام به یزید، این بود که: ای یزید! آیا از عدالت است که کنیزان خود را در حرمسرا پوشیده نگاه داشته‌ای و دختران پیامبر را به صورت اسیر شهر به شهر می‌گردانی، حجاب آنها را هتک کرده، چهره‌هایشان را در معرض دید همگان قرار داده‌ای که دور و نزدیک به صورت آنان نگاه می‌کنند؟! (۹)

هدف از نقل این نمونه‌ها نشان دادن این نکته است که هم خاندان امام حسین علیه‌السلام، نسبت به حجاب و عفاف خویش مواظبت داشتند، و هم از رفتار دشمن در این که حریم حرمت عترت پیامبر را نگاه داشته و آنان را در معرض تماشای مردم قرار داده بودند، به شدت انتقاد می‌کردند.

با آن که زیردست دشمن بودند و داغدار و مصیبت‌زده از منزلی به منزلی و از شهری به شهری و از درباری به درباری آنان را می‌بردند، با نهایت دقت، نسبت به حفظ‌ شان و مرتبه یک زن پاکدامن و متعهد مراقبت داشتند و در همان حال نیز سخنرانی‌های افشارگرانه و انجام رسالت و تبیین و دفاع از اهداف شهدا باز نمی‌ماندند. حرکت اجتماعی سیاسی، در عین مراعات حجاب و عفاف. و این درسی برای بانوان در همه دوران‌ها و همه شرایط است.

‌پی‌نوشت‌ها:

۱- موسوعه کلمات الامام الحسین، ص ۴۰۶٫

۲- وقعه الطف، ص ۲۰۶٫

۳- تاریخ طبری، ج ۴، ص ۳۵۰٫

۴- ارشاد، شیخ مفید، ج ۲، ص ۱۱۳٫

۵- الملهوف علی قتلی الطفوف، ص ۱۴۲٫

۶- الملهوف علی قتلی الطفوف، ص ۱۵۱٫

۷- همان، ص ۱۸۱٫

۸- همان، ص ۱۴۲٫

۹- همان، ص ۲۱۸٫

ایرانیان از گذشته ای دور به پاکدامنی اهمیت می دادند. زنان ایرانی در پوششی که بخش هایی از موها را می پوشاند و تنه را نیز در برمی گرفت، خود را می پوشاندند. روی یکی از لوح های هخامنشی که اکنون در موزه لوور نگه داری می شود که شاهزادی ایرانی و ندیمه هایش دیده می شوند. شاهزاده، چادر و ندیمه ها سرپوش دارند.

در سنگی که در ترکیه نقش بسته است. زن ایرانی با چادر و سرپوش دیده می شود. یکی از باستان شناسان روس قطعه فرشی به دست آورد که قدیمی ترین نوع قالی در جهان به شمار می آمد. ویژگی آن فرش نقش های دوروی آن است که بر یک طرف چندبانو که احتمالا شاهزادگان هخامنشی هستند به حالت ایستاده نقش بسته اند که سرپوش هایی دارند. همچنین در طرف دیگر این فرش چندبانوی اسب سوار دیده می شوند که چادر بر سر دارند. این چادرها بی شباهت به چادر زنان عشایر ایرانی نیست.

این آثار نشان می دهد که پوشش و حجاب در ایران باستان پیش از اسلام نیز رواج داشته است.

نیکول کوئین (عکاسی اهل دالاس امریکاست):

وقتی حجاب گذاشتم می دانستم که دیگر نباید به هرجایی بروم و عکس بیندازم وقتی اسلام آوردم و حجاب گذاشتم خیلی ذوق زده بودم. اگرچه خیلی ها بحث می کنند. آنها در فرهنگ امریکایی به من می گویند که تو بدون حجاب زیباتری اما من خودم حجابم را انتخاب کرده ام و نمی خواهم هیچ وقت آن را کنار بگذارم.

زن آوازه خوان روس که به پنج زبان دنیا مسلط است می گوید که از دورانی که حجاب نداشته و مسلمان نبوده متنفر است و اصلا دوست ندارد به عکس های آن دورانش نگاه کند اما نگاه آن را برای مردم بد نمی داند چراکه آنها بدانند وی از کجا به کجا رسیده است.

اما بانوی دیگری از روسیه به خاطر حجابش به قازان تاتارستان مهاجرت کرده است. او پیش از این آواز می خواند اما این روزها از آن دوران ناراضی است و می گوید که دیگر نمی خواهد که برای معتادان آواز بخواند تا آنها را راضی نگه دارد.

سوزان کارلان (استرالیایی):

مادر سوزان گفته بود که من حاضرم با یک قاچاقچی ازدواج کنی اما هیچ وقت با حجاب و مسلمان نشوی. سوزان می گوید که ما با حجاب راحتیم نه اینکه به خاطر اینکه اسلام گفته بلکه به خاطر اینکه امنیت من بیشتر خواهد بود. وی معتقد است که در مورد حجاب سیاه نمایی های غیرواقعی انجام می شود.

خاطرات جالب آیت الله مهدوی کنی از دوران رضاخان…

کشف حجاب رضاخانی

در دوره‌ی سلطنت رضا‌شاه، من کودک بودم و اقدامات ضد مذهبی او را تا حدودی به یاد دارم. رضا‌شاه با حجاب زنان مخالف بود و دستور کشف را در سراسر کشور، حتی در دهات و روستا‌ها صادر کرده بود و در دهات ژاندارم‌ها مأمور اجرای آن بودند. من حادثه‌ی تلخی از این دوران به یاد دارم. در آن زمان من کودک بودم و هنوز به مدرسه نمی‌رفتم.

روزی در منزل بودم، هم‌شیره‌ای دارم که سه سال از من بزرگ‌تر است. از مکتب خانه به منزل می‌آمد (در آن زمان مدرسه برای دختر‌ها وجود نداشت)، دیدم درحال گریه و زاری از مکتب خانه برمی‌گشت، زیرا مأمورین ژاندارمری چادرش را پاره کرده بودند. سن او خیلی کم بود، شاید هفت، هشت سال بیشتر نداشت. خواهرم می‌گفت: “امنیه” (آن وقت به ژاندارم‌ها امنیه می‌گفتند)، در راه مرا دید و چادرم را از سرم گرفت و از وسط پاره کرد. بعد روی سرم انداخت و گفت حالا همین جوری برو! خواهرم به خاطر اینکه به حفظ چادر و حجابش اهمیت می‌داد، خیلی برایش ناگوار بود. پدرم هم خیلی ناراحت شد و گفت این امنیه کجاست؟ برویم پیدایش کنیم که بعد نمی‌دانم چه شد.

علی‌ای حال از جنایاتی که من خودم به چشم دیدم همین مسئله‌ی برداشتن چادر از سر زنان بود. حتی در روستایی مثل کن هم مزدوران رضاخان نمی‌گذاشتند زن‌ها چادر سر داشته باشند. از آن‌جا که روستای کن در آن زمان با تهران فاصله داشت، زن‌ها آنجا خیلی مقید بودند که حجابشان را حفظ کنند. الان هم کنی‌های اصیل حجابشان همان چادر است و خیلی هم محفوظند و معمولا صورتشان را هم باز نمی‌کنند. در آن زمان زن‌ها برای اینکه چادرشان را حفظ کنند، روزها از منزل بیرون نمی‌آمدند و اگر می‌خواستند به حمام و یا دیدن اقوام بروند، شب‌ها می‌رفتند. علاوه بر این چون می‌دیدند در شب نیز ممکن است مشکلاتی پیدا شود خانه‌ها را به هم ارتباط داده و به یکدیگر در باز کرده بودند که آثار آن در همین منزلی که ما الان در کن داریم، هنوز باقی است. خانه‌ها تا حمامی که در بالای ده بود به هم راه داشتند.

واقعا اگر از نظر تاریخی بررسی شود که این درها برای چیست، معلوم می‌شود حادثه‌ای بوده که این‌ها از در معمولی نمی‌رفتند بلکه به جای درهای معمولی از درهای غیر معمولی عبور و مرور می‌کردند این آثار تاریخی به وضوح جنایات رژیم پهلوی را آشکار می‌سازد.

از کارهای دیگر رضاخان ترویج لباس متحدالشکل و تغییر لباس روحانیون و لباس بومی مردم بود و علما دستور داد که باید در میان آنان تصفیه‌ای صورت گیرد چون هر فردی نباید ملبس به این لباس بشود ظاهر امر این نبود که ما می‌خواهیم لباس را از علما بگیریم و خلع لباسشان کنیم بلکه این طور می‌گفتند که افرادی که می‌خواهند ملبس به این لباس بشوند باید شرایطی داشته باشند امتحان بدهند و قهرا آن‌هایی که از عهده امتحان برمی‌آیند قبولشان کنند و آن‌ها که از عهده برنمی‌آیند حق پوشیدن لباس ندارند آن وقت افرادی که اجازه اجتهاد داشتند به پوشیدن لباس مجاز بودند در این رابطه بعدها ما شنیدیم که مرحوم آیت‌الله‌العظمی (سید حسن) اصفهانی که مرجع تقلید آن زمان بودند به خاطر حفظ لباس علما و روحانیت به خیلی‌ها اجازه اجتهاد داده بودند که واقعا مجتهد نبوند اما این اقدام ایشان فقط به خاطر حفظ اساس و لباس روحانیت بود و تعدادی هم امتحان می‌دادند و تصدیق مدرسی می‌گرفتند و در سلک کارکنان دولت درآمدند البته این مسئله را من شنیده‌ام چون در آن زمان کودک بودم همچنین نقل کردند که عوامل رضاخان لباس برخی روحانیون را به بهانه اینکه با پارتی بازی توانسته‌اند این لباس را بپوشند درمی‌آوردند اگرچه پاره‌ای از این افراد صلاحیت پوشیدن لباس روحانیت را نداشتند ولی واقعیت این است که بسیاری از افراد صالح هم از پوشیدن این لباس محروم شدند حتی ما می‌شنیدیم که پاسبان‌ها در خیابان قبای روحانی‌ها را با چاقو پاره می‌کردند برای اینکه لباس متحدالشکل ایجاد شود.

محدودیت‌های مذهبی

در آن ایام قبل از آنکه رضاشاه عزاداری را منع کند همیشه یک دهه روضه‌خوانی داشتیم من کودک بودم که یادم می‌آید روضه می‌خواندند و مادرم برای مهمان‌ها قلیان چاق می‌کرد پدرم نسبت به عزاداری و روضه بسیار علاقمند بود بعد که روضه‌خوانی تعطیل شد در خانه صحبت می‌شد که چرا روضه خوانی‌ای که ما هر سال داشتیم تعطیل شد گفتند که دولت جلوگیری می‌کند و نمی‌گذارد روضه خوانده شود.

ما در کن چند تا معمم داشتیم اما دولت به غیر از یکی از آنها به دیگران اجازه نداد معمم باشند اینها با وضع خاصی زندگی می‌کردند معمولا در خانه بودند و از خانه بیرون نمی‌آمدند و در محاصره قرار گرفته بودند اینها چیزهایی بود که خودم دیده بودم اما پدرم نقل می‌کرد که اوایلی که رضاشاه آمد خیلی اظهار دیانت می‌کرد و حتی در دسته‌های عزاداری شرکت می‌کرد و شمع به دست می‌گرفت و به صورتش گل می‌زد ولی بعد به تدریج عزاداری را منع کرد پدرم می‌گفت: که سحرها بعد از اذان صبح مومنین هر محله در یکی از خانه‌ها جمع می‌شدند تا عزاداری و مراسم مذهبی انجام دهند و سر کوچه‌ها نگهبانی می‌گذاشتند که مبادا سر و کله مأمورین دولت و به تعبیر آن‌ها آژان‌ها پیدا شود و بالاخره در ان زمان روضه پنهانی خوانده می‌شد.

طبق مستندات تاریخی حضرت زینب(س) تلاش‌های وصف‌ناپذیری کرد که اگر آن‌ها را انجام نمی‌داد…

طبق مستندات تاریخی حضرت زینب(س) تلاش‌های وصف‌ناپذیری کرد که اگر آن‌ها را انجام نمی‌داد، شاید امروز نام و فرهنگی از واقعه عاشورا بر زبان‌ها نبود و پیام نهضت در کربلا همراه با ابدان مطهر شهدا در همان جا مدفون می‌شد. این بانوی بزرگوار با فعالیت‌های همراه باسیاست خود به خوبی از عهده وظیفه خبررسانى و انتقال مفاهیم و اهداف والای واقعه عاشورا برآمد.

شاخص‌های اصلی این موفقیت در انتقال اهداف این قیام توسط کاروان اسرای اهل‌بیت می‌تواند الگوى مناسبی براى تمامى فعالین فرهنگی و مبلغان شیعی در بسط و توسعه فرهنگی دینی به خصوص فرهنگ عفاف و حجاب باشد. این شاخص‌ها عبارت‌اند از:

واقع گویى و صداقت

بیان واقعیت از ویژگی‌هایی است که در فرهنگ اسلامى به ویژه قرآن کریم، بر رعایت آن تأکید شده است.

این ویژگى در خبررسانى واقعه کربلا به خوبى مشهود است. زینب کبری(س) به عنوان پیام‌آور در خطبه خود در مجلس ابن زیاد، بر صداقت خود چنین تأکید کرد: «…اى پسر زیاد! رسوا نمى شود، مگر فاسق و دروغ نمى گوید، مگر فاجر! و آن چیزى است که ما از آن به دوریم…».

صداقت حضرت در پیام‌رسانی واقعه عاشورا سبب جلب اعتماد مخاطبان و عبرت‌آموزی مردم شد.

شجاعت

از ویژگی‌های اساسى خبررسانى، شجاعت در بیان خبر و نهراسیدن از پىامدهاى آن است.

هنگامى که کاروان اسیران وارد کاخ ابن زیاد شد، زینب(س) بدون هیچ ترس، با بی‌ارزش دانستن دشمن، در پاسخ ابن زیاد که پرسید: کار خدا را با برادرت چگونه دیدى؟ فرمود: «از خداوند درباره برادرم جز احسان ندیدم. او و یارانش افرادى بودند که خداوند براى آن ها شهادت را مقرر فرمود. اى فرزند زیاد! در روز قیامت براى تو جایگاهى است که باید براى جواب دادن آماده باشى. چگونه مى توانى این گناه عظیم را پاسخ دهی؟».

بلاغت زبان

فصیح بودن، توازن و شفافیت کلام، در رساندن پیام به مخاطب نقش مهمى دارد.

شیوایى زبان حضرت زینب(س) چنان لرزه‌ای در کاخ یزید افکند که همگان را تحت تأثیر قرارداد. زینب(س) هنگامى که در بازار کوفه سخن گفت؛ ابتدا به حمد پروردگار پرداخت پس از این آغاز شکوهمندانه، با صدایى گیرا و کلامى پرصلابت فرمود:

اى مردم کوفه! آیا براى ما گریه می‌کنید؟ هنوز چشمان ما گریان است. شما مانند زنى هستید که رشته می‌بافد و آن گاه خود، آن را پاره می‌کند. پس از آن که ما را کشتید، بر ما گریه می‌کنید؟ آرى به خدا سوگند که باید بسیار گریه کنید.

سرعت

انتقال سریع از دیگر ویژگی‌های اساسى خبر و انتقال مفاهیم است که تأثیر مهم در اثربخشى کلام دارد.

حساسیت اطلاع‌رسانی، نیاز مخاطبان به دانستن سریع خبرها و از دست نرفتن فرصت براى تصمیم‌گیری صحیح، بر ضرورت سرعت در کار خبررسانى و انتقال مفهوم می‌افزاید.

این ویژگى نیز به خوبى در خبررسانى واقعه عاشورا رعایت شده است. زینب(ع) از همان لحظه شهادت برادرش، رسالت پیام‌رسانی نهضت را آغاز کرد. وى در آغاز ورود به کوفه، اشعارى را در مظلومیت برادرش خواند. در شهر کوفه نیز با خطبه آتشین خود، مردم را منقلب کرد و در همان لحظه‌های اولیه ورود به کاخ ابن زیاد، خطبه‌ای ایراد کرد که در دل او هراس افکند. و وقتی یزید به آن‌ها پیشنهاد کرد که به مدینه بازگردند، زینب(ع)فرمود: «پیش از هر چیز باید براى کشتگان خود سوگوارى کنیم.».

روشن سازى افکار عمومى

یکى از وظایف مهم خبررسان و مروج یک فرهنگ، تلاش براى روشن سازى افکار عمومى و بی‌اعتنا نبودن نسبت به جهل مردم در جامعه است. یکى دیگر از شاخص‌های بارز خبررسانى عاشورا، آشکار ساختن چهره پلید امویان بود. حضرت زینب(س) فرمود:

اى مردم! می‌دانید چه پاره جگرى از پیامبر شکافتید؟ کدام پرده‌نشینان عصمت را از پرده بیرون آوردید؟ آیا می‌دانید چه خونى از پیامبر بر زمین ریختید و از او هتک حرمت کردید؟

برجسته‌سازی

از تأکید در بخشى از آیات قرآن کریم درمی‌یابیم که خداوند، توجه خاصى به آن بخش از آیه و موضوع داشته است.

در واقعه عاشورا نیز سفیران کربلا، از تمامى امکانات استفاده کردند تا واقعه مهم عاشورا را برجسته سازند. حضرت زینب (س)، امام سجاد (ع) و ام‌کلثوم(س) از ابزارى چون شعر، خطبه و برپایى مراسم سوگوارى بهره بردند تا خبر کربلا را به همگان برسانند. و چگونگى بیان واقعه در شهرها بر حسب اوضاع فرهنگى، اجتماعى و سیاسى هر شهر صورت می‌گرفت.

مقابله با تحریف

یکى از اصول اخلاقى ترویج فرهنگ و اطلاع‌رسانی و خبرسانی پیرامون آن، مقابله با انتشار اخبار تحریف شده است. در قرآن کریم نیز علماى یهودى که کتاب آسمانى خود را تحریف کرده بودند، نکوهش شده‌اند.

پس از واقعه کربلا، حکومت پلید اموى قصد داشت نهضت حسینى را تحریف کند. عقیله بنی‌هاشم و امام سجاد(ع) با خطبه‌های روشنگر خود، از این تحریف جلوگیرى کردند و سخنان آنان، مجال هرگونه تغییر در واقعیت را از دشمن گرفت.

در این هفت دستورالعمل به خوبی نمایان شد که در ضمن اقدامات فرهنگی چطور می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های محدود و تنها با درایت و کیاست، فرهنگی را جایگزین فرهنگ غلطی کرد و مردم را در جریان اصیل هدای

سمیه حیدری، قهرمان حجاب از عکس العمل های مسئولین می گوید…

سمیه حیدری قهرمان کوراش ایران

لطفا خودتان را به صورت مختصر معرفی کنید؟
سمیه حیدری هستم ۱۵ سال است که ورزش جودو را به صورت حرفه ای انجام می دهم.

چرا با حجاب جادر روی سکو رفتید در صورتی که می توانستید مانند بقیه با لباس ورزشی خود بروید؟
من از روز اول با هدف افتخار آفرینی کار را شروع کردم و هدف والاتری نیز داشتم و آن، این بود که ادامه دهنده راه حضرت زینب (س) باشم، به همین دلیل تصمیم گرفتم با حفظ حجاب، گوشه ای از رشادت های حضرت زینب (س) را به دنیا نشان دهم و حجاب را به عنوان نماد یک زن مسلمان به دنیا معرفی کنم.

عکس العمل مسئولین فدراسیون و حتی مسئولین داخلی به حرکت شما چی بود؟
متاسفانه بعداز مسابقه من در کره، جلسه ای در همان جا صورت گرفت و به من نشان دادند که دیگر نمی توانم در مسابقات شرکت کنم. فدراسیون هیچ گونه حرکتی نکرد. نه تنها حمایت مالی نکرد حتی یک تبریک تلفنی هم به من هم نگفتند و حتی با آبروی ماهم بازی کردند و حرف های نامربوطی را نیز به ما نسبت دادند و سعی کردند حرکت من را ظاهرسازی معرفی کنند و علاوه بر من، خواهرم را نیز از بقیه مسابقات منع کردند.

روی سکو با داشتن چادر چه احساسی داشتید؟
از اینکه توانسته بودم با چادر روی سکو حاضر شوم اشک درچشمانم جمع شده بود و آن پیروزی را، عنایت حضرت زینب (س) می دانستم و خیلی خوشحال بودم و خدا را شکر می کردم که توانسته بودم ادامه دهنده راه حضرت زینب(س) باشم.

در دیدار با مقام معظم رهبری، ایشان چه توصیه هایی به شما داشتند؟
من از شوق دیدار با آقا سجده شکر بجا آوردم و خیلی خوشحال بودم . آقا از حرکت من خوشحال بودند و از من تشکر کردند و به حفظ این جایگاه تاکید داشتند.

ورزشکاران چگونه می توانند در بهبود وضعیت حجاب نقش آفرینی کنند و تاثیر گذار باشند؟
ابتدای کار آنها باید به این باور برسند که حجاب مانع پیشرفت نیست، بلکه باعث پیشرفت است. چون وقتی عقیده شما بر این باشد که خداوند و ائمه اطهار به حجاب شما توجه دارند و ناظر اعمال شما هستند مسلماً این از لحاظ معنوی به شما خیلی روحیه می دهد و استرس مسابقه را کاهش می دهد و اعتماد به نفس را بالا خواهد برد، چون حفظ همین حجاب سختی های خاص خود را دارد و خداوند بهترین شاهد و بهترین پاداش دهنده بر این سختی هاست

نظر شخصی شما در مورد پوشش چادر چیست؟
چادر یک حجاب برتر است .مانتو و … حجاب هستند ولی باید به دنبال بهترین بود و چادر بهترین نوع حجاب است و زینت زن را بهتر حفظ می کنند و حالات معنوی خاصی می خواهد و هر کس نمی تواند به آن دست پیدا کند.

شاخص ترین عکس العمل خارجی ها نسبت به چادر شما چه بود؟
چادر، مورد استقبال مردم کره و ورزشکاران حاضر در دهکده بازی ها قرار گرفته بود و مرا تشویق می کردند و حتی اصرار می کردند چادر من را تجربه کنند. وقتی چادر می پوشیدند و می دیدند که آنها را بسیار زیبا و محرم تر نشان می دهد، خوششان می آمد و می گفتند خوش به حال شما که چنین لباس زیبایی دارید.

یکی از مباحث مهم جامعه شناختی ارتباط فرد و جامعه است و اینکه تاثیر جامعه بر فرد چقدر است؟

چیزی که دانشمندان علوم اجتماعی به آن رسیده اند این است که نه جامعه کاملا از فرد متاثر است و نه فرد کاملا متاثر از جامعه بلکه هردوی اینها از همدیگر تاثیر می پذیرند.

نیاز به پوشش و پرهیز از برهنگی نیازی است که خداوند در همه افراد بشر قرار داده است اما این روزها در شهرها که نگاه می کنیم، کارکرد ساده لباس عوض شده است و کارکردهای پیچیده تری به خود گرفته است به این شکل که مردم یک لباس را انتخاب می کنند تا یک خلق شخصیت جدید برای خودشان داشته باشند و یا ترویج یک سبک زندگی خاصی را بدهند.

کسی که اسلامی است و با یک لباس خاصی در جامعه ظاهر می شود مهم ترین نکته ای که درمورد او هست این است که کارکرد اصلی لباس را دارد. چه جلوگیری از سرما و گرما و چه جلوگیری از چشمان نامحرمان

در شهرها، الگوها و مدل های بیشتری برای لباس وجود دارند. چادرها و لباس های مختلفی وجود دارند و اینها در شهرها به چشم می خورد نه در شهرهای کوچک و روستاها. در شهرهای کوچک و روستاها مردم به صورت سنتی – اسلامی زندگی می کنند.

به عنوان مثال مدهایی که لباس های خاص دارند آیا برگرفته از فرهنگ اسلامی – ایرانی است یا خیر؟

در جامعه شهرنشینی طبقات مختلف جامعه فاصله زیادی با هم دارند و آنان که در طبقات بالاتر اقتصادی جامعه قرار دارند سعی می کنند تا سبک زندگی شان را ترویج کنند. نگاه می کنیم می بینیم در شهرهای کوچک و روستاها از این موارد نداریم چراکه در روستاها و شهرهای کوچک اختلاف طبقاتی فاحشی وجود ندارد. در روستاها رابطه ها بسیار ساده هستند اما در شهرها این گونه نیست. اسلام با نو شدن و نوگرایی را نفی نمی کند بلکه چیزی که اسلام با آن مشکل دارد این است که لباس شهرت بپوشند. لباس شهرت، لباسی است که انسان را انگشت نما می کند.

پس اگر ما به دنبال مد هم هستیم به دنبال مدهای خوب باشیم نه مبتذل.

یکی از چیزهایی که خیلی مدنظر است درمورد شهرها مدل معماری ساختمان هاست که می تواند بر پوشش افراد اثرگذار باشد. در روستاها وقتی وارد خانه می شوید راه زیادی برای رسیدن به حریم خصوصی منزل هست اما در آپارتمان ها چنین چیزی نیست.

این سالیانی که ما می بینیم که تغییراتی در نوع پوشش مردم ایران اتفاق افتاده است نشان از این دارد که ما وظیفه تبلیغی مان را درست انجام نداده ایم…

اینکه از انقلاب تا کنون ما همچنان مشکل پوشش را در جامعه داشته‌ایم و با انقلاب یک تکانی خورد و رشدی کرد ولی با تسلط غرب تا کنون این وضعیت رکود کرده است، این شرایط نشان از این دارد که ما تا کنون نتوانسته‌ایم وظیفه‌ی تبلیغی خود را انجام دهیم یعنی خیلی از مردم هنوز اطلاعی از وجوب حجاب را ندارند یا اگر هم دارند یک سیاهه‌ای مبهم در پس پرده‌ی ذهنش دارد که با مقداری جهت‌دهی می‌توان آن مفهوم را به سمتی سوق داد.

این جهت‌دهی از سال ۵۷ تا کنون با منهدم شدن استعمار مستقیم غرب به استعمار پنهان متوسل شده‌اند. در این مسیر از هر اقدامی برای انحراف در مبانی تفکری مسلمانان فروگذار نکرده‌اند.

تا کنون این مقدمات را چیده‌ام که بگویم؛ ما تا کنون شأن تبلیغی خود را به جا نیاورده‌ایم و بعد از اینکه تبلیغ کامل شد باید به امر معروف و نهی از منکر بپردازیم.

برای شروع تبلیغ هم باید از امور ساده و راحت شروع کرد مانند پیامبر که می‌فرمودند «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» یعنی صرف گفتن یک «لا اله الا الله» پیامبر رستگاری آن‌ها را تضمین می‌کرده است. این شروع کار باید با ایجاد همدلی و سلم همراه باشد. یعنی یک سری از اصول ثابت خود را با آن‌ها مرور کنیم.

نکات:

• خودمان را از آن‌ها جدا ندانیم که نتوانیم با هم ارتباط برقرار کنیم.
• برخورد شدید و امر و نهی‌های پی در پی باعث جری شدن طرف مقابل و تأثیر عکس خواهد داشت.
• در مرتبه‌ی اول بحث عقلی نیاز است. بعد از آن با پذیرش اصل حجاب به معنا بخشی و وجهه‌ی مذهبی دادن به آن می‌پردازیم.

وی افزود: خدا را شاکرم پس از تحمل سختی‌ها و حضور مداوم در اردوهای تیم ملی با کسب مدال طلا توانستیم به جهانیان ثابت کنیم، حجاب محدودیت نیست.

قهرمان مسابقات جهانی ووشو تصریح کرد: کسب این مقام را به رهبر فرزانه انقلاب و مردم فهیم کشورمان تبریک می‌گویم و تصمیم گرفته‌ام که این ارمغان ناچیز را به مقام معظم رهبری تقدیم کنم که امیدوارم مورد قبول ایشان قرار بگیرد.

در ادامه سهیلا منصوریان دیگر قهرمان مسابقات جهانی ووشو گفت: افتخار می‌کنم که نخستین حضورم با پیراهن تیم ملی همراه با کسب طلا بود و امیدوارم بتوانم در آینده همواره برای مردم کشورم افتخارآفرین باشم.

وی اضافه کرد: آنچه امروز به نمایندگی از بانوان ولایت‌مدار و محجبه ایرانی نصیبمان شد مدال خوش‌رنگی است که آن را مدیون خون شهیدانی هستیم که حرمت، عزت، آزادی و امنیت را برای کشورمان به ارمغان آوردند.

قهرمان مسابقات جهانی ووشو خاطرنشان کرد: با غروری وصف‌ناپذیر مدال طلایمان را تقدیم رهبری از جنس نور می‌کنیم که اگر رهنمودهای عالمانه و ارزشمندشان نبود چنین امنیتی وجود نداشت.