• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 632
تعداد نظرات : 73
زمان آخرین مطلب : 3496روز قبل
حجاب و عفاف

بیم ها و امیدها در ماجرای حجاب و عفاف

بازخوانی اندیشه های امام خمینی(ره)
اشاره
فرهنگ از مسائل استراتژیک نظام و جوهره انقلاب اسلامی است که اگر صدمه ببیند و یا در استحاله فرهنگی به انحراف کشیده شود، به صورت ناخودآگاه کشور را به جایی خواهد برد که در طراحی دشمن پنجاه سال یا صد سال زمان برای آن در نظر گرفته شده است. مسئله حجاب و عفاف از مقوله های راهبردی فرهنگ اسلامی است که دشمنان روی آن سرمایه گذاری کرده و خودی ها توجه کافی به آن نداشته اند؛
گاهی بحث حجاب و عفاف مطرح شده، ولی عزم جدی برای مقابله با بدحجابی در عرصه فرهنگ و اجرا وجود نداشته است نگارنده که در این زمینه مقالات بسیاری را در این ماهنامه به خوانندگان ارائه داده است، در سال 89 نیز که بحث حجاب و عفاف بار دیگر مطرح و با چالش هایی از سوی برخی مسئولان روبه رو شد. بر آن شد تا مباحث مطرح شده طی یک سال را از زاویه های مختلف بررسی کند و با جمع آوری اسناد و مستندات آن، مجموعه ای را تدوین کند و در اختیارخوانندگان قرار دهد. این مجموعه به صورت یک کتاب عرضه می شود که هم گزارشی است برای امروز و فردا و محاجه فرهنگی با کسانی که به وظیفه قانونی خود عمل نمی کنند و هم ارائه یک راهکار و روشنگری در فضای کشور برای امروز و آینده است.
 
سیاست اندلسی کردن کشور
پس از پایان جنگ تحمیلی و پیروزی در دفاع مقدس، دشمنان انقلاب اسلامی حوزه اندیشه، ایمان و اخلاق را هدف گرفتند. رهبر معظم در بیست سال گذشته همواره در مورد تهاجم فرهنگی یا ناتوی فرهنگی که اخیراً عنوان جنگ نرم به آن داده شده است، هشدار داده اند.
سیاست اندلسی کردن کشور( به تعبیر معظم له) یعنی تهاجم علیه اسلام و مسلمین با ابزار اباحه گری، ترویج فساد و ابتذال و کشف حجاب و استفاده ابزاری از برخی زنان و دختران، همواره در دستور کار استعمار و استکبار بوده و ایشان آن را ویرانگرتر از تهاجم نظامی می دانند.
از همان آغاز که پای غربی ها به مشرق زمین و کشورهای اسلامی باز شد، به منظور تسخیر کشورهای اسلامی و غارت منابع مسلمین و سلطه برآنها، تحمیل فرهنگ غربی و بی بند وباری را زیر لوای روشنفکری و تجدد خواهی در برنامه خود داشتند و عملی کردند. نمونه بارز آن دوره قاجار و رابطه آنان با غرب و آوردن سوغات فرنگ به ایران و بالاخره اجرایی شدن آن سیاست ها به دست مزدورانی چون آتاتورک در ترکیه، امان الله خان در افغانستان و رضاخان میرپنج در ایران و دیگر مزدوران دست نشانده شان در دیگر کشورهای اسلامی بود.
حضرت امام(ره) از همان آغاز کشف حجاب و اعمال سیاست های بیگانه به دست این مزدوران، رژیم طاغوت را زیر سؤال بردند و در این باره گفتند: « در آن زمان به اسم اینکه می خواهیم نیمی از جمعیت ایران را فعال کنیم، آن شقی جنایتکار دست به یک جنایت زد و آن جنایت کشف حجاب بود او به جای اینکه نیمی از جمعیت ایران را فعال کند، آن نیم دیگر را هم که نیمه مردان بود، بطور بسیار زیادی از فعالیت انداخت و این عروسک هایی را که درست کردند، در همه ادارات جا دادند و در همه خیابان ها به راه انداختند. آنهایی که در ادارات بودند، سایر افرادی را هم که در ادارات بودند، از کارهای خودشان بازداشتند و آنهائی که در خیابان ها رها بودند، جوان های ما را به فساد کشاندند و فعالیت جوان های ما را به فساد کشاندند و فعالیت جوان های ما را از دست آنها گرفتند».( صحیفه نور، ج17، ص210)
در سایه مبارزات و مجاهدات ده ها ساله مردم ایران و نهضت های اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) و پشتیبانی ملت بزرگ، رژیم اسلامی مستقر شد و معادلات سیاسی جهان را دگرگون ساخت. عنصر اصلی و جوهره انقلاب اسلام و فرهنگ دینی بود که به دیگر نقاط جهان نیز نفوذ کرد و این روزها در منطقه خاورمیانه و برخی از کشورهای اسلامی، شاهد انفجار آن هستیم. این را دشمنان به خوبی دریافتند و از همان آغاز به توطئه های گوناگون برای براندازی دست زدند.
امپریالیسم و صهیونیسم که در همه توطئه ها شکست خوردند و از کامیابی در عرصه نظامی نومید شدند، بار دیگر به تشدید تهاجم فرهنگی روی آوردند و هم اکنون مرکز استراتژیک آمریکا، در میانه گزینه های پیش رو، جنگ نرم را به عنوان تنها راهبرد خود در مقابله با جمهوری اسلامی و گسترش این فرهنگ در جهان برگزیده است که بخشی از آن براندازی نرم سیاسی و بخش دیگر آن فرهنگی است.
 
آمریکا و تغییر فرهنگ جهان اسلام
تغییر فرهنگ جهان اسلام سیاستی بود که جمهوری خواهان و نومحافظه کاران در دوره جدید سلطه فرهنگی برای خاورمیانه طراحی کردند. وزیر خارجه اسبق آمریکا از طرح جدید دولت بوش برای تغییر فرهنگ خاورمیانه خبر داد. برای اجرای این طرح در آغاز 29 میلیون دلار در نظر گرفته شد. یکی از این اقدامات این است که 55 زن عرب را به آمریکا ببرند و آنان را تحت آموزش های مورد نظر قرار دهند. وزیرخارجه ( پاول) گفته بود: «در این طرح توجه ویژه ای به دانش آموزان دختر شده است» وی برای اجرای این طرح در تعدادی از کشورهای وابسته به آمریکا اظهار امیدواری کرده است.(1)( جمهوری اسلامی، 81/9/25).
اخیراً یکی از نظریه پردازان آمریکا گفته بود: «به جای انداختن بمب، دامن کوتاه برای مسلمانان بفرستید.»
این سیاست هرچند سابقه دیرین دارد و از سال ها قبل در کشورهای اسلامی به اجرا درآمد، اما بعد از انقلاب اسلامی وارد مرحله جدیدی شد، زیرا با گسترش فرهنگ انقلاب و صدور آن به بسیاری از مناطق جهان، استعمارگران، قدرت انقلاب اسلامی را تجربه کردند و حساسیت روی مسائل مردمی، از جمله مسئله حجاب تا بدانجا پیش رفت که ورود دختران محجبّه به مدارس و دانشگاه های برخی از کشورها را ممنوع کردند و حجاب اسلامی را با منافع غرب در تضاد دیدند، زیرا حجاب نمودار اسلام گرایی است و با سیاست اسلام ستیزی قابل جمع نیست.
غربی ها دو عنصر شهادت و حجاب را شاخصه استکبار ستیزی دانستند و بر آن شدند تا با حجاب اسلامی و عفاف خانوادگی و عزت و حمیت دینی معارضه کنند و در اجرای این سیاست از هزینه های میلیونی رسانه های ماهواره ای و اشاعه فحشا و شکستن حریم خانواده، انواع دسیسه ها را به کار گرفتند که نمونه آن «فارسی وان » و «بی بی .سی» و صدای آمریکا و صدها کانال ماهواره ای و اینترنتی و ابزارهای گوناگون در فضای مجازی و ارائه فیلم های ضداخلاق و اعزام مانکن های مستهجن و حتی ارسال عروسک های مستهجن برای کودکان و طراحی لباس های تنگ و نازک و صدور آنها به کشور است که شرح این ماجرا از حوصله این مقاله بیرون است.
با گذشت زمان، طرح توطئه فرهنگی علیه ایران اسلامی گسترش روز افزون یافته است و اخیراً رسانه های آمریکایی از دولت اوباما پول بیشتری برای جنگ نرم درخواست کرده اند. هیئت رئیسه رسانه های آمریکا(BBG) اخیراً از دولت اوباما درخواست کرده است به منظور تشدید جنگ نرم علیه دشمنان آمریکا، از جمله ایران و روسیه و چین بودجه بیشتری را تخصیص دهد. بی بی جی سالانه 700 میلیون دلار از بودجه آمریکا را صرف اداره سازمان هایی چون صدای امریکا، رادیو آزاد اروپا و رادیو آزاد آسیایی می کند. این در حالی است که رئیس جمهور آمریکا در آبان ماه گذشته، طی مراسمی در کاخ سفید لایحه اختصاصی 55 میلیون دلاری کمیته دفاعی و نظامی کنگره آمریکا برای جنگ نرم و همراهی با مخالفان نظام جمهوری اسلامی ایران را امضا کرد.( وطن امروز، 18 مهرماه89).
 
تهاجم انگلیسی به اخلاق ایرانی
دولت بریتانیا در تازه ترین روند فعالیت خود برضد اسلام و انقلاب، وارد فاز تخریب اخلاق ایرانی شد و به تازگی شبکه ای با عنوان «من و تو» توسط نهادهای وابسته به دولت بریتانیا راه اندازی کرده که همچون شبکه فارسی وان با محوریت ترویج فساد و ابتذال عمل می کند. همچنین شبکه بی.بی.سی نمایش یک سریال ضد اسلامی را آغاز کرده است. سوابق برخی از مجریان و تهیه کنندگان این تلویزیون، بخوبی حمایت گروهک بهائیت مستقر در لندن را با کمک سرویس های اطلاعاتی انگلستان، در راستای ضربه فرهنگی به انقلاب اسلامی نشان می دهد. براساس این گزارش «سالومه-س» یکی از تهیه کنندگان شبکه مزبور، پیش از این در دوره اصلاحات با روزنامه «زن» به مسئولیت فائزه هاشمی رفسنجانی همکاری می کرده است. مجری و تهیه کننده دیگر این شبکه از عناصر بهایی است که در آشوب های خیابانی سال گذشته (88)مشارکت داشته و از وابستگان بهاییت در انگلیس است. شبکه «من وتو» به ترویج رقص و آواز و ابتذال می کوشد و در این پوشش، فعالیت های سیاسی و ضدانقلابی را ترویج می کند. گروه هدف این شبکه، مادران و زنان جامعه ایران هستند شبکه بی.بی.سی فارسی اجرای همان فرمولی را در دستور کار خود دارد که شبکه های ایران ستیزی مانند فارسی وان در پیش گرفته اند.
 
سرنخ بدحجابی به بیرون از کشور وصل است
تردید نباید کرد که ترویج فساد و بی حجابی و بدحجابی، چنان که گفتیم از سیاست های راهبردی دشمنان اسلام است که امروزه در کشور به اجرا در می آید. افزون بر این، با سیاسی کردن مسئله بدحجابی می خواهند پرونده حجاب را ببندند. مسئولان باید مراقب این توطئه باشند و بدانند کوتاه آمدن آنها در مسئله حجاب، برگ برنده ای در دست دشمنان و پیاده نظام آنها در داخل کشور است تا مسئولین را به موضع انفعالی بکشانند و متأسفانه در این توطئه گام هایی را هم به پیش برداشته اند.
 برخی مسئولان فکر می کنند اگر ژست روشنفکری بگیرند و مسئله حجاب را مسئله فرعی و بی اهمیتی بدانند- همان طور که اعلام کرده اند- به این وسیله می توانند قشرهای خاکستری، متجدد و سکولار را جذب کنند! در حالی که این یکی از اشتباهات فاحش آنهاست، زیرا با این گونه اظهارات و موضع گیری ها، نه تنها قشرهای سکولار را جذب نخواهند کرد، بلکه یاران وفادار خود را هم از دست خواهند داد.
 
بعد سیاسی بد حجابی و براندازی نرم
 همان گونه که گفتیم موضوع بدحجابی علاوه بر بعد فرهنگی، ماهیت سیاسی نیز دارد. مسئولین نیز این را باور دارند. علیرضا افشار معاون فرهنگی و اجتماعی وزیرکشور، در همایش طلایه داران عفاف و حجاب تأکید کرد: « بخشی از آسیب های مربوط به بدحجابی در کشور، ماهیت سیاسی دارد و اگر شنیده می شود کسی در نقطه ای از تهران کشف حجاب کرده است، اینها کسانی نیستند که حجاب داشته یا بد حجاب بوده اند و پوشش خود را برداشته اند، بلکه افرادی که کشف حجاب می کنند توسط یک حرکت سیاسی ساماندهی می شوند.»
 بعضی از افراد می خواهند با ترویج بی حجابی و بی عفتی و با طرفداری از حامیان فتنه، به هنجارشکنی و مقابله با نظام بپردازند و با این کار عقده های خود را برطرف کنند.( روزنامه ایران و همشهری، 89/4/12).
 مشاور وزیر کشور و مدیر کل امور زنان وزارت کشور نیز با اعتراف به این توطئه گفت:« سرنخ های اشکال ناهنجار حجاب به بیرون کشور وصل است.» زهرا حاج عباسقلی در حاشیه آئین افتتاحیه اولین نمایشگاه و همایش بین المللی توانمندی های زنان و خانواده، خواستار بازنگری قانون مجازات اسلامی در زمینه برخورد با بدحجابی شد. وی افزود برای برخورد با بدحجابی و بی حجابی در جامعه، جهاد فرهنگی لازم است. وی ضعف اعتقادی و معنویت و تقویت نشدن عفاف در درون انسان ها را از جمله عوامل بروز پدیده بدحجابی ذکر کرد و اظهار داشت برخورد غلط و دیدگاه های ناهماهنگ دولت های گذشته نیز در بروز و تشدید بدحجابی مؤثر بوده است. وی استفاده از فضاهای مجازی و کنترل نشدن این فضاها، از جمله اینترنت را از دیگر عوامل گسترش بدحجابی و بی حجابی ذکر کرد و گفت در مورد استفاده از فضای مجازی و تأثیرات مخرب و متفاوت آن باید به خانواده ها هشدار داده شود. مشاور وزیر و مدیرکل دفتر امور زنان وزارت کشور موضوع برخورد با پدیده بدحجابی و بی حجابی را ضروری عنوان کرد و گفت: « دشمنان با سیاسی کردن مسئله می خواهند پرونده برخورد با بدحجاب ها و بی حجاب ها را ببندند.»
 
تحرکات ضدایرانی و کشف حجاب
 همان گونه که گفتیم کشف حجاب و بدحجابی که مسیر بی حجابی است یکی از سلاح هایی است که دشمنان اسلام برای حمله به کیان امت اسلام و ایران اسلامی به کار گرفته اند. شواهد بسیاری هست که عناصرضد انقلاب وقتی پایشان به خارج بازشد، اولین کارشان کشف حجاب بود و کوشیدند ابتذال اخلاقی خود را به کشورمان صادر کنند. چندی پیش خواندیم یکی از هنرمندان زن که از سیمای جمهوری اسلامی نیز دیده می شد، به خارج رفته و در حالی که نوار سبز به مچ دست خود بسته بود، پوشش از سر برداشت. متعاقب این خبر از مسئولین صدا و سیما خواسته شد او را از لیست همکاران رسانه حذف کنند.
 یکی از این زنان فراری(ف.د.م) در تازه ترین تحرکات ضدایرانی خود اقدام به برپایی کارگاه های آموزشی با هدف براندازی نرم برای اقشار گوناگون در ایران کرده است. به گزارش تابناک، نامبرده که بتازگی در آمریکا به صورت زنده کشف حجاب کرده، در کارنامه خود همکاری با مرکز تحقیقاتی و آموزشی جامعه مدنی ایران، صندوق اعانه ملی برای دموکراسی(NED)، عضویت در خانه آزادی، وابستگی به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا)، همکاری با رسانه های فارسی زبان خارج از کشور، وابستگی به بنیاد ایفوس و رسانه های وابسته به سازمان اطلاعات هلند و ... را دارد.( وطن امروز، 89/8/25).
 خانم زهره الهیان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به اینکه دشمنان تلاش می کنند از طریق جنگ نرم و هجمه فرهنگی علیه ایران اسلامی، به فرهنگ و تفکر زنان خدشه وارد کنند، گفت: « الان آنها سعی می کنند از طریق فضای مجازی ماهواره و اینترنت، نماد و الگویی از زن غربی را در جامعه معرفی کنند تا بتوانند توطئه شکست خورده خود در غرب را بین زنان ما پیاده کنند.»
 وزیر ارشاد در همایش طلایه داران حجاب و عفاف، با اشاره به توطئه فرهنگی غرب علیه حجاب در مقابل اسلام هراسی و گسترش فرهنگ اسلامی گفت: « غرب از گسترش گرایش به حجاب در جهان هراس دارد و می خواهد فرهنگ برهنگی را در فضای مجازی و شبکه های ماهواره ای ترویج کند.» دکتر حسینی تأکید کرد: «باید در بحث حجاب و عفاف سرمایه گذاری های کلان انجام دهیم تا با تقویت فضای مجازی که بیشترین تأثیر را دارد، جوانانمان را به سمت و سوی درست استفاده کردن از این فضا سوق دهیم.»( روزنامه ایران)
 بطور خلاصه، همان گونه که رهبر معظم انقلاب که همواره درباره تهاجم فرهنگی با تعبیر ناتوی فرهنگی هشدار داده اند، در جمع پرستاران نمونه با اشاره به توطئه بیگانگان علیه ملت مسلمان فرمودند: « در این برهه از زمان که دشمنان اسلام و انقلاب و عزت و شرف دین مرز و بوم، در تهاجم نظامی تحریم اقتصادی و ایجاد فتنه در راستای جنگ فرهنگی مأیوس گردیده اند، به ترفندهای دیگری روی آورده اند و حجاب زنان و دختران افتخار آفرین ما را هدف گرفته اند تا به خیال خام خود اندلسی دیگر را در ایران اسلامی تجربه کنند و به توصیه نظریه پردازان و تئوریسین های جنگ نرم مانند «میشل هولباس»، نویسنده اسلام ستیز فرانسوی عمل نمایند که در جدیدترین اظهاراتش که در اینترنت منتشر شد تصریح کرده ما از راه زور نمی توانیم اسلام گرایی را متوقف کنیم، پس بهتر است مسلمانان را به فساد بکشیم. جنگ برضد اسلام گرایی با کشتن مسلمانان فایده ای ندارد و فقط با فاسد کردن آنها می توان به این پیروزی دست یافت. پس باید به جای بمب، دامن کوتاه برآنها فرو بریزیم.»
 خبرنگار روزنامه «ادموند» چاپ مادرید اسپانیا از اینکه مچ پای برخی از زنان را در معابر خیابان های تهران دیده ذوق زده شده است و می گوید: « مانتوهای زنان ایرانی روز به روز کوتاه تر می شود و روسری ها عقب تر می رود.»(نشریه شما89/3/1).
 
مسئولیت در این ماجرا
 روح الله حسینیان در این باره به مسئولین اعلام خطر کرد و در نطق پیش از دستور خود گفت: «وزیر دربار شاه از مشاهده 20:30 دانشجوی محجبّه احساس خطر کرد و شاه روحانیون را مورد فحاشی قرار داد. گزارشگران خارجی حجاب را نماد فرهنگ رویکرد به اسلام و سقوط شاه ارزیابی کردند و ساواک از آن گزارش تهیه کرد. اگر اعتقاد داشته باشیم که انقلاب ما انقلابی فرهنگی است، باید در قبال رشد بدحجابی از خود عکس العمل نشان دهیم و از تأثیرات بی حجابی در جامعه درس بگیریم. حجاب، غرب را به چالش کشیده است. ما نیز باید همچون گذشتگان نسبت به شیوع بدحجابی احساس خطر کنیم.
 حسینیان با طرح این سؤال که باید چگونه و از کجا آغاز کنیم، بر ریشه یابی علت اساسی بدحجابی در جامعه تأکید کرد و گفت: « هرچند در گزارش وزارت اطلاعات آمده است که به تمسخر کشیدن حجاب و انعکاس آن در رسانه های خارجی بعد از فتنه 88 گسترش یافته است، اما نباید ما را از دقت به عوامل فرهنگی دور کند. حوزه های علمیه و مجامع روحانی و طلاب باید وارد عمل شوند و در حوزه نهضتی را ایجاد کنند. باید طلایه ها را برای ترویج حجاب به سراسر کشور بفرستیم و صدها میزگرد در صدا وسیما و در سطح کشور ترتیب دهیم».
 به عقیده او:«دولت باید ازخود شروع کند و در ایجاد مدینه دینی از هیچ چیز نترسد عزت و ذلت دست خداست نباید به دلیل ترس از نگرش بخشی از مردم به دولت، نسبت به حجاب بی تفاوت باشید. دولت نباید به دنبال عزت نزد عده ای بی مبالات، عزت خود نزد متقیان را از دست دهد.»( جرائد، 89/2/22).
 
پیوند کشف حجاب یا فتنه سبز
 همان گونه که دیدیم، در فتنه پس از انتخابات، سبزها هر قدر که توانستند در مورد اصول نظام، از جمله مسئله حجاب، چه در تجمعات تهران و برخی استان ها و چه در خارج از کشور پرده دری کردند و چنان که دیدیم خوانندگان و رقاصه های فراری با اعلام حمایت از سران فتنه، جلوی دوربین ها ظاهر شدند و شعار دادند. افزون بر این باند ضدانقلاب با تشکیل اتاق فکر لندن علاوه بر خدمت به بیگانه در عرصه سیاسی، تدریجاً پرده ها را کنار زدند و زنانشان را بی حجاب به صحنه آوردند. برخی از اصلاح طلبان فراری و حامیان فتنه سبز نیز هم اکنون در کشورهایی نظیرآمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان اقدام به کشف حجاب کرده اند و به گزارش خبرگزاری ها، یکی از هنرمندان فراری که در سایه حمایت بیگانه به سر می برد، جایزه سکس و فلسفه را به همسر یکی از سرکردگان فتنه تقدیم کرده و در فیلم هایی که ساخته، در مسائل جنسی پرده دری کرده است.
 
برگرفته از: نشریه پاسدار اسلام، شماره 352-351
منبع :
http://rasekhoon.net

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:11
حجاب و عفاف

پاسخ هایی به یك ادعا درباره حجاب

بحث حجاب و رعایت پوشش الهی، مورد هجمه زیادی واقع شده است.از آن جایی كه معمولاً همه شبهه های مسئله حجاب، هماهنگی مفهومی و خاستگاه مشتركی دارند، لذا عیار بازشناسی معارف حق از باطل ضرورت دارد. در این بخش به طرح كلی این شبهات و تردیدها پرداخته، با نگاهی به آموزه های دینی، سعی می كنیم پاسخ های مناسبی ارائه دهیم. یادمان باشد: امروزه بیشتر انگیزه های مخالف حجاب، از عدم تسلط بر مفاهیم دینی است نه از عدم پذیرش!
اشكال :
تاكید بر مسئله حجاب در جامعه، حساسیت ها را نسبت به مسائل جنسی افزایش می دهد.

پاسخ :
یكم : حجاب برای حفظ تعادل در مسائل جنسی است و نه افزایش.
دوم: پوشش و حجاب به دلیل این كه نقش اساسی در متعادل كردن غریزه خودنمایی و تبرج زن دارد، عامل مهمی برای جلوگیری از بخش بزرگی از پریشانی ها و دغدغه های فكری زن به شمار می آید : زیرا آزادی زن در خودآرایی و به نمایش گذاشتن جلوه های زنان در بین جامعه، باعث افراط در تجمل و توجه به زیبایی های ظاهری می شود كه این توجه افراطی، می تواند بروز اختلال های روانی را در زن درپی داشته باشد(1).
سوم: با نگاهی به اجتماع و روی دادهای آن، متوجه می شوید زنانی كه پوشش نامناسب دارند، بیشتر مورد آزار و اذیت واقع می شوند. به واقع، بدپوششی آن ها چراغ سبز و علامتی ا ست برای آن ها كه به دنبال هوس رانی هستند. طبق آمار، 98درصد زنانی كه مورد آزار خیابانی قرار می گیرند. بدحجاب هستند(2).
چهارم: جوامع غربی كه براساس نظریات دانشمندان خود، آزادی جنسی را پی گرفتند و برداشتن غیرت، حیا و عفاف را راه حل مشكلات تشخیص دادند، امروز گرفتار انواع و اقسام معضلات و ناهنجاری های گوناگون اجتماعی مانند خودفروشی، فرزندان نامشروع، بیماری های واگیردار جنسی، بالارفتن سطح استانداردهای جنسی و... شده اند. به واقع برداشتن قیود و هنجارهای دینی و اخلاقی میان زن و مرد است كه جامعه را میدان عرضه و تقاضای افراطی و شدید جنسی می كند، نه رعایت پوشش اسلامی (كه موجب تفكیك فضای جامعه و خانواده می گردد.) پوشش اسلامی كمك می كند كه روابط محبت آمیز و جنسی در كانون عاطفی خانواده و كار و تلاش شایسته در اجتماع پویا و با نشاط صورت بگیرد. بنابراین می شود گفت كه حجاب، خط قرمزخانه و جامعه است.
پنجم: در طبیعت انسانی، از نظر خواسته های روحی، محدودیت در كار نیست. انسان روحاً طالب بی نهایت آفریده شده است. وقتی هم كه خواسته های روحی در مسیر مادیات قرار گرفت، به هیچ حدی متوقف نمی شود. رسیدن به هر مرحله ای میل و طلب مرحله دیگر را در او به وجود می آورد. اشتباه كرده اند كسانی كه طغیان نفس اماره و احساسات شهوانی را تنها معلول محرومیت ها و عقده های ناشی از محرومیت ها دانسته اند. همان طور كه محرومیت ها سبب طغیان و شعله ور شدن شهوات می گردد، پیروی و اطاعت و تسلیم مطلق نیز سبب طغیان و شعله ور شدن آتش شهوات می گردد. امثال فروید، آن طرف سكه را خوانده اند و از این طرف سكه غافل مانده اند.
ششم : ناصحان و عارفان ما كاملاً بدین نكته پی برده بودند. در ادبیات فارسی و عربی زیاد بدین نكته اشاره شده است. سعدی می گوید:
فرشته خوی شود آدمی زكم خوردن *** وگر خورد چو بهائم، بیفتد او چو جماد
مراد هر كه برآری مطیع امر تو گشت *** خلاف نفس كه فرمان دهد چو یافت مراد
«بوصیری مصری» در قصیده معروف «برده» كه از شاه كارهای ادبیات اسلامی است و در مدح رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) است و ضمناً پند و اندرزهایی هم دارد، می گوید:
النفس كالطفل ان تهمله شب علی *** حب الرضاع و ان تفطمه ینفطم
یعنی نفس همچون طفلی است كه به شیر خوردن علاقه مند است؛ اگر او را به حال خود بگذاری با همین میل باقی می ماند و روزبه روز ریشه دارتر می شود و اگر او را از شیر بگیری به ترك شیر خوردن خو می گیرد(3).
هفتم : آن چه مورد تأكید اسلام است، ارضای غریزه جنسی در حد نیاز طبیعی و از راه دستور زیبای ازدواج و جلوگیری از تحریك بی مورد و بی ضابطه آن است كه رعایت پوشش اسلامی نقش بسزایی در این زمینه دارد.
هشتم : مقام معظم رهبری(مدظله العالی) می فرمایند: «یكی از مشكلات زنان در دنیای غرب به خصوص در كشور ایالات متحده آمریكا، همین است كه مردان با تكیه به زورمندی خودشان، به عفت زن، تعدی و تجاوز می كنند. آمار منتشر شده از سوی مقامات رسمی خود آمریكا را من دیدم كه یكی مربوطه به دادگستری آمریكا و یكی هم مربوط به یك مقام دیگری بود. آمارها واقعاً وحشت انگیز است. در هر شش ثانیه، یك تجاوز به عنف در كشور آمریكا صورت می گیرد! ببینید چه قدر مسئله عفت مهم است و وقتی بی اعتنایی كردند، قضیه به كجا می رسد.»(4)
نهم : بی تردید تأكید بر مسئله حجاب و رعایت پوشش اسلامی، نه تنها حساسیت ها را نسبت به مسائل جنسی افزایش نمی دهد، بلكه كمك و راه نمایی می كند كه نیازهای جنسی و عاطفی در محیط خانواده- كه زن و شوهر، عهده دار آن هستند- تأمین شود. به واقع حجاب، جامعه را آماده فعالیت و نقش آفرینی های سالم و اجتماعی زن و مرد می كند.

پی نوشت ها :
1- عباس رجبی، حجاب و نقش آن در سلامت روان، ص 120 و 121
2- هفته نامه پرتوسخن، 4 خرداد ماه 1390، ش 578، ص 9
3- مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج 19، ص 459 و 460
4- مقام معظم رهبری، سخن رانی در همایش بزرگ خواهران در ورزشگاه آزادی به مناسبت جشن میلاد كوثر در تاریخ 30 مهر ماه .1376

برگرفته از : روزنامه كیهان، شماره 20076 به تاریخ 28/8/90، صفحه 7 (اجتماعی) به نقل از : مجله پیام زن
منبع :
http://www.magiran.com

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:11
حجاب و عفاف

پوشش تقویت کننده پیوند خانوادگی

شکی نیست که هر چیزی که موجب تحکیم پیوند خانوادگی و سبب صمیمیت رابطه زوجین گردد برای کانون خانواده مفید است و در ایجاد آن باید حداکثر کوشش مبذول شود، و بالعکس هر چیزی که باعث سستی روابط زوجین و دلسردی آنان گردد به حال زندگی خانوادگی زیانمند است و باید با آن مبارزه کرد.
اختصاص یافتن استمتاعات و التذاذهای جنسی به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج مشروع، پیوند زن و شوهری را محکم می سازد و موجب اتصال بیشتر زوجین به یکدیگر می شود.
فلسفه پوشش و منع کامیابی جنسی از غیر همسر مشروع، از نظر اجتماع خانوادگی این است که همسر قانونی شخص از لحاظ روانی عامل خوشبخت کردن او به شمار برود؛ در حالی که در سیستم آزادی کامیابی، همسر قانونی از لحاظ روانی یک نفر رقیب و مزاحم و زندانبان به شمار می رود و در نتیجه کانون خانوادگی بر اساس دشمنی و نفرت پایه گذاری می شود.
علت اینکه جوانان امروز از ازدواج گریزانند و هر وقت به آنان پیشنهاد می شود، جواب می دهند که حالا زود است، ما هنوز بچه ایم، و یا به عناوین دیگر از زیر بار آن شانه خالی می کنند همین است؛ و حال آنکه در قدیم یکی از شیرین ترین آرزوهای جوانان ازدواج بود.جوانان پیش از آنکه به برکت دنیای اروپا کالای زن این همه ارزان و فراوان گردد «شب زفاف را کم از تخت پادشاهی » نمی دانستند.
ازدواج در قدیم پس از یک دوران انتظار و آرزومندی انجام می گرفت و به همین دلیل زوجین یکدیگر را عامل نیکبختی و سعادت خود می دانستند، ولی امروز کامجوییهای جنسی در غیر کادر ازدواج به حد اعلی فراهم است و دلیلی برای آن اشتیاقها وجود ندارد.
معاشرتهای آزاد و بی بند و بار پسران و دختران ازدواج را به صورت یک وظیفه و تکلیف و محدودیت درآورده است که باید آن را با توصیه های اخلاقی و یا احیاناً چنانکه برخی از جراید پیشنهاد می کنند - با اعمال زور بر جوانان تحمیل کرد.
تفاوت آن جامعه که روابط جنسی را محدود می کند به محیط خانوادگی و کادر ازدواج قانونی، با اجتماعی که روابط آزاد در آن اجازه داده می شود این است که ازدواج در اجتماع اول پایان انتظار و محرومیت، و در اجتماع دوم آغاز محرومیت و محدودیت است.در سیستم روابط آزاد جنسی پیمان ازدواج به دوران آزادی دختر و پسر خاتمه می دهد و آنها را ملزم می سازد که به یکدیگر وفادار باشند و در سیستم اسلامی به محرومیت و انتظار آنان پایان می بخشد.
سیستم روابط آزاد اولاً موجب می شود که پسران تا جایی که ممکن است از ازدواج و تشکیل خانواده سر باز زنند و فقط هنگامی که نیروهای جوانی و شور و نشاط آنها رو به ضعف و سستی می نهد اقدام به ازدواج کنند و در این موقع زن را فقط برای فرزند زادن و احیاناً برای خدمتکاری و کلفتی بخواهند، و ثانیاً پیوند ازدواجهای موجود را سست می کند و سبب می گردد به جای اینکه خانواده بر پایه یک عشق خالص و محبت عمیق استوار باشد و هر یک از زن و شوهر همسر خود را عامل سعادت خود بداند بر عکس به چشم رقیب و عامل سلب آزادی و محدودیت ببیند و چنانکه اصطلاح شده است یکدیگر را «زندانبان » بنامند.
وقتی پسر یا دختری می خواهد بگوید ازدواج کرده ام، می گوید برای خودم زندانبان گرفته ام.این تعبیر برای چیست؟ برای اینکه قبل از ازدواج آزاد بود هر کجا بخواهد برود، با هر کسی بخواهد برقصد، بلاسد، هیچ کس نبود که بگوید بالای چشمت ابروست.ولی پس از ازدواج این آزادیها محدود شده است، اگر یک شب دیر به خانه بیاید مورد مؤاخذه همسرش قرار می گیرد که کجا بودی؟ و اگر در محفلی با التهاب با دختری برقصد همسرش به او اعتراض می کند. واضح است که روابط خانواده در چنین سیستمی تا چه اندازه سرد و سست و غیر قابل اطمینان است.
بعضیها مانند برتراند راسل پنداشته اند که جلوگیری از معاشرتهای آزاد صرفاً به خاطر اطمینان مرد نسبت به نسل است؛ برای حل اشکال، استفاده از وسائل ضد آبستنی را پیشنهاد کرده اند؛ در صورتی که مسأله، تنها پاکی نسل نیست؛ مسأله مهم دیگر ایجاد پاکترین و صمیمی ترین عواطف بین زوجین و برقرار ساختن یگانگی و اتحاد کامل در کانون خانواده است. تأمین این هدف وقتی ممکن است که زوجین از هر گونه استمتاع از غیر همسر یا همسران قانونی چشم بپوشند، مرد چشم به زن دیگر نداشته باشد و زن نیز در صدد تحریک و جلب توجه کسی جز شوهر خود نباشد و اصل ممنوعیت هر نوع کامیابی جنسی در غیر کادر خانواده حتی قبل از ازدواج هم رعایت گردد.
به علاوه، زنی که تا اینجا پیش رفته است که به پیروی از امثال راسل و تقلید از صاحبان مکتب «اخلاق نوین جنسی » با داشتن همسر قانونی عشق خود را در جای دیگر جستجو می کند و با مرد مورد عشق و علاقه خود همبستر می شود، چه اطمینانی هست که به خاطر همسر قانونی که چندان مورد علاقه اش نیست وسائل ضد آبستنی به کار برد و از مرد مورد عشق و علاقه خود آبستن نشود و فرزند را به ریش همسر قانونی نبندد؟ قطعاً چنین زنی مایل است که فرزندی که به دنیا می آورد از مرد مورد علاقه اش باشد نه از مردی که فقط به حکم قانون همسر اوست و الزاماً به حکم قانون نباید از غیر او آبستن شود. همچنان مرد نیز طبعاً علاقه مند است که از زن مورد عشق و علاقه اش فرزند داشته باشد نه از زنی که با زور قانون به او پیوند کرده اند. دنیای اروپا عملاً نشان داده است که با وجود وسائل ضد آبستنی آمار فرزندان غیر مشروع وحشت آور است.

برگرفته از : مجموعه آثار جلد 19، مرتضی مطهری

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:10
حجاب و عفاف

پوشش زن از نامحرم

.مسئله: بر زنان واجب است تمام بدن خود را به استثنای وجه و كفین از نامحرم بپوشانند مشروط به آنكه: 1. وجه و كفین آنها زینت نداشته باشد. 2. كسی به قصد لذّت و ریبه به وجه و كفین آنها نگاه نكند.
امام، اراكی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از مسائل 4 و 5.
امام: استفتاء از كتاب احكام بانوان،سؤال 6، ص‏11 و استفتاء.
اراكى: توضیح المسائل، مسئله 2449.
بهجت، تبریزى، خامنه اى، فاضل، سیستانی و گلپایگانى:(20).
110.مسئله: زنها باید بنابر احتیاط واجب بیش از مقدار وجه و كفین خود را به عنوان مقدمه علمیه بپوشانند (وجه عبارت است از: آن مقدار از صورت كه در وضو واجب است شسته شود و كفین نیز عبارت است از مچ تا سر انگشتان).
امام، اراكى، فاضل و مكارم: عروه، (ستروساتر)، ص‏551 و استفتاء.
اراكى: توضیح المسائل، مسئله 2449.
تبریزی و گلپایگانى:(21).
111.سؤال: آیا نمایان بودن كف پا، روی پا، قوزك پا و یا پاشنه پا از مردان نامحرم شرعاً جایز است.
جواب: جایز نیست.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1 و مسئله 5.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏185.
اراكى، تبریزى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله 1937.
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله 2444 و منهاج الصالحین، (نكاح)، مسئله 18.
فاضل: با استفاده از توضیح المسائل مسئله 2503.
در نتیجه: خانمها نمی توانند با پای بدون جوراب در مقابل نامحرم رفت وآمد كنند و یا با این وضع برای خرید چیزی به مغازه نزدیك منزل بروند و یا اگر نامحرم در خانه است بدون جوراب در مقابل او ظاهر شوند اگر چه نامحرم برادر شوهر، شوهر خواهر، و یا هر نامحرم دیگری باشد.
112.مسئله: نمایان بودن زیر چانه، گردن، گوش، سینه و دست ها تا بازو برای خانمها جایز نیست و باید این مواضع را هم از نامحرم بپوشانند.
امام، اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: با استفاده از مدارك مسئله قبل.
توجه: خانمها باید توجه داشته باشند كه:.
در منزل و یااماكنی كه نامحرم است اگر لباس آستین كوتاه به تن دارند (اگر چه با چادر پوشیده شده باشد) و یا اگر لباس آستین بلند به تن دارند در هنگام برداشتن چیزی از بالای بلندی یا گرفتن چیزی از دست نامحرم و یا تعارف كردن میوه و غیره به نامحرم و یا هنگام غذا خوردن در مقابل نامحرم و یا در هنگام خرید اجناس از مغازه ها و یا هنگام حمل باری بزرگ و یا سنگین، همه و همه مواردی هستند كه احتمال عقب رفتن آستین و یا پوشش دست و یا نمایان شدن بدن می باشد و باید خانمهای محترم در این گونه موارد مراقبت كامل داشته باشند.
113.سؤال: حدود حجاب اسلامی برای بانوان چیست برای این منظور پوشیدن لباس بلند آزاد و شلوار و روسری كفایت می كند و اصولاً چه كیفیتی در لباس و پوشش زن در برابر افراد باید رعایت شود.
جواب: واجب است تمام بدن زن به جز قرص صورت و دستها تا مچ از نامحرم پوشیده شود لباس مذكور اگر مقدار واجب را بپوشاند مانع ندارد ولی پوشیدن چادر بهتر است و از لباسهایی كه توجه نامحرم را جلب كند باید اجتناب شود.
امام، اراكى، فاضل و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1 و مسئله 3.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏194.
اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه ای و سیستانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1701.
گلپایگانى:(22).
114.سؤال: آیا پوشیدن مانتو و شلواری كه حجم بدن و یا برجستگیهای آن در مقابل نامحرم پیداست جایز است.
جواب: از جهت حجاب و ستر كافی است ولی چنانچه پیدا بودن حجم یا برجستگیهای بدن باعث ریبه و مفسده باشد باید بپوشانند.
امام، اراكی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، قبل از مسئله‏4.
بهجت: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18.
خامنه اى، فاضل و گلپایگانى:(23).
115.مسئله: خانمها نمی توانند آستین خود را برای آمپول زدن و یا فشار خون و یا نبض گرفتن و غیره در مقابل نامحرم بالا بزنند مگر در مقام اضطرار.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1.
بهجت: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله 1937.
تبریزى: صراط النجاة، با استفاده از سؤالهای 1485و 882، 886 - 885.884.883.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسائل 18 و 20.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، با استفاده از سؤال 2091.
اراكى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
116.سؤال: خانمی هستم و باید هر روز آمپول بزنم درمانگاه نزدیك منزل آمپول زن مرد دارد البته درمانگاه دورتری است كه آمپول زن خانم نیز دارد لكن بعلت دوری باید با ماشین بروم. آیا می توانم نزد مرد آمپول بزنم.
جواب: جایز نیست مگر در مقام اضطرار.
امام، اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: با استفاده از مدارك مسئله قبل.
117.سؤال: آیا خانمها می توانند بدون تحقیق كردن از وجود دكتر زن نزد دكتر نامحرم بروند البته در صورتیكه مستلزم نگاه یا لمس بدن زن باشد.
جواب: جایز نیست.
امام، اراكى، سیستانى، گلپایگانی و مكارم: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، با استفاده از سؤالهای 2078 و 2079.
بهجت:(24).
118.سؤال: در شهر ما هم دكتر زن هست و هم مرد لكن دكتر مرد حاذقتر است آیا خانمها می توانند نزد دكتر مرد بروند.
جواب: در صورتی كه دكتر زن نتواند مداوا كند اشكالی ندارد.
امام، اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، گلپایگانی و مكارم: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، با استفاده از سؤالهای 2087 ، 2088 و 2089.
سیستانى:(25).
احكام جورابها.
119.سؤال: آیا در مقابل نامحرم پوشیدن جوراب ضخیم در حالی كه حجم پا پیدا باشد اشكال دارد یا نه.
جواب: در صورتی كه بر آن مفسده ای مترتب نباشد و پوست پا پیدا نباشد اشكالی ندارد.
امام، اراكى، فاضل و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله‏4.
خامنه اى: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1712.
بهجت و تبریزى:(26).
120.مسئله: جورابهای نازك كه پوست پا نمایان باشد حكم پوشش ندارند و خانمها باید از پوشیدن اینگونه جورابها در مقابل نامحرم اجتناب كنند. بلكه باید از جورابهائی استفاده كنند كه پوست بدن نمایان نباشد.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 4 ،ص‏550.
امام، اراكى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
تبریزى: با استفاده از صراط النجاة، سؤال 907.
سیستانى:منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
121.سؤال: زنهایی هستند كه شلوار می پوشند ولی جورابهایی ساقه بلند را روی شلوار خود می كشند به نحوی كه حجم اندام زن پیداست این نوع جوراب پوشیدن چه حكمی دارد.
جواب: اشكال ندارد.
امام، فاضل و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 4.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
اراكى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى:(27).
122.سؤال: پوشیدن لباس در رنگهای زننده و جلب توجه كننده در محیطهایی كه نامحرم هست مانند دانشگاه، بازار و... چه حكمی دارد.
جواب: با فرض مهیّج بودن حرام است.
امام، اراكى، خامنه ای و سیستانى: استفتاء.
بهجت، تبریزى، فاضل و گلپایگانى:(28).
احكام چادرها.
123.سؤال: آیا در مقابل نامحرم پوشیدن بعضی از چادرها كه با تابش نور از پشت مقداری از سایه بدن پیداست جایز است یا نه.
جواب: در صورتی كه پوست بدن پیدا نباشد و بر آن مفسده ای مترتب نباشد اشكال ندارد.
امام: با استفاده از استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195.
خامنه اى: استفتاء.
بهجت، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مكارم:(29).
124.سؤال: پوشیدن چادرهای شرمن چه حكمی دارد.
جواب: در صورتیكه عرفاً جلب توجه نكند اشكال ندارد.
امام، اراكى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
توجه: جلب توجه كردن به دو عامل بستگی دارد: 1. گاهی در جایی خانمها چادر شرمن اصلاً نمی پوشند در این صورت اگر خانمی بپوشد جلب توجه می كند در نتیجه پوشیدن چادر شرمن جایز نیست 2. و اگر در جایی خانمها چادر شرمن می پوشند لكن اگر چادر به گونه ای باشد كه جلب نظر بكند باز هم پوشیدن آن جایز نیست .
125.مسئله: پوشیدن چادرهایی كه موها و یا هر جای بدن از پشت آن نمایان باشد جایز نیست و خانمها خصوصاً در منزل اگرنامحرمی هست باید از پوشیدن اینگونه چادرها خودداری كنند.
امام، اراكى، تبریزى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1.
امام، اراكى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله 1937.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
126.سؤال: اگر خانمی چادری بپوشد كه حجم بدن او از پشت آن پیدا باشد لكن در زیر چادر از پوشش كافی برخوردار باشد مثلاً مقنعه پوشیده باشد و جوراب و لباس آستین بلند، آیا شرعاً جایز است.
جواب: در صورتی كه بدن نمایان نباشد و بر پوشیدن آن هم مفسده ای مترتب نباشد اشكال ندارد.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1.
امام: با استفاده از استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195 و استفتاء.
بهجت، تبریزی و خامنه اى: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
توجه و مراقبت.
خانمهایی كه از چادر بعنوان حجاب استفاده می كنند در موارد زیر باید بیش از هر موقع مراقب حجاب خویش باشند:.
در هنگام خرید و فروش با نامحرم، مرتب كردن چادر در مقابل نامحرم، گرفتن و یا دادن چیزی به نامحرم، كار كردن در مقابل نامحرم چه در منزل و یا خارج از منزل، شستن لباس، ظرف و یا هر چیز دیگر در مقابل نامحرم، انداختن و یا بر چیدن سفره و...
در تمام موارد فوق و موارد مشابه پیشنهاد می شود خانمها از پوشش كافی در زیر چادر برخوردار باشند و استفاده كردن از روسری یا مقنعه و همچنین آستین در صورتی كه لباس آستین كوتاه پوشیده اند در زیر چادر می تواند خانمها را در حفظ كامل حجاب خود كمك نماید و موجب رضای خداوند متعال گردد.
127.سؤال: اگر شخصی از یك دختر خانم خواستگاری كند و دختر قبول نكند و آن شخص فامیل باشد و بعدها نیز همدیگر را ملاقات كنند و در صورتی كه آن پسر هنوز مجرد است دختر در مقابل او چگونه باید باشد آیا باید بیشتر از حد واجب حجاب را رعایت كند و یا در حرف زدن با او بیشتر مراقبت كند.
جواب: از هر كاری كه موجب مفسده و گناه می شود باید پرهیز كند.
امام، اراكی و گلپایگانى: استفتاء.
در نتیجه: بنابر فتوای حضرت امام بطور مثال اگر باز گذاشتن وجه و كفین موجب می شود كه پسر به او به قصد لذّت نگاه كند باید وجه و كفین خود را بپوشاند و یا اگر حرف زدن موجب به مفسده افتادن او باشد باید حتی المقدور آن را ترك كند.
احكام زینت.
128.سؤال: مراد از زینت چیست.
جواب: هر چیزی كه عرفاً زینت محسوب گردد و مردم به آن زینت بگویند.
امام: با استفاده از استفتاء از كتاب احكام بانوان، سؤال 7، ص‏19.
اراكى، بهجت، سیستانى، خامنه اى، گلپایگانی و مكارم: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.
129.سؤال: اگر بانوان سرمه را نه برای زینت بلكه به خاطر فوایدی كه از نظر طبی در آن وجود دارد بزنند در این صورت بازهم در مقابل نامحرم باید آن را بپوشانند.
جواب: اگر عرفاً زینت محسوب شود باید بپوشانند، قصد زینت داشته باشد یا نه.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195.
اراكى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، با استفاده از سؤال 1707.
بهجت، تبریزى، سیستانی و مكارم:(30).
130.سؤال: آیا شرعاً زنی كه مشخص است ابروانش را برداشته برای رعایت اصول حجاب كامل حتماً باید آن را بپوشاند یا می تواند آن را نمایان كند.
جواب: باید بپوشاند.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏195.
اراكی و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت، تبریزى، فاضل و مكارم:(31).
131.مسئله: خانمها می توانند همان قسمتی از صورت یا دست خود را كه زینت كرده اند بپوشانند و پوشیدن بقیه صورت واجب نیست.
امام، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل و مكارم: استفتاء.
گلپایگانى:(32).
بنابراین: اگر خانمی مثلاً فقط زیر ابروی خود را برداشته است می تواند با پوشیدن مقنعه یا چادر تا قسمت زیرابروی خود را بپوشاند و در صورتی كه بقیه صورت زینت ندارد باز گذاشتن آن اشكالی ندارد.
توجه: داشتن النگو، دستبند، انگشتر (اگر چه حلقه ازدواج باشد) بلند كردن ناخن، لاك زدن، حنا گرفتن، بعضی ساعتهای مچی كه برای زینت استفاده می شود، پوشیدن بعضی دستكشهای توری برای زینت، همگی از زینتهای دست هستند و باید آنها را از نامحرم بپوشانند.
و همچنین سرمه كشیدن، برداشتن ابرو، گذاشتن مژه مصنوعى، استفاده از هر نوع لوازم آرایش، گذاشتن حلقه برای بینی (كما اینكه در برخی مناطق رسم است) گوشواره و یا هر چیز دیگری كه عرفاً بدان زینت بگویند همگی از زینتهای صورت محسوب می گردد و باید ازنامحرم پوشیده شود.
132.مسئله: در مسئله پوشش وجه و كفین، در صورت داشتن زینت از نامحرم، فرقی بین نامحرم ها نیست چه فامیل نزدیك باشند و چه غریبه.
امام، اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، گلپایگانی و مكارم: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1،با استفاده از سؤالهای 1711 و 1713 و 1716.(33).
در نتیجه: خانمها باید در مجالس ومیهمانیهای فامیلی و یا غیر آن، یا وجه و كفین خود را از نامحرم بپوشانند ویا از زینت كردن آن پرهیزكنند.
134.سؤال: خانمی هستم كه حلقه ازدواج خود را (كه بسیار ساده هم هست) نه برای زینت بلكه برای یادگاری و وفاداری به شوهر به دستم كرده ام آیا پوشیدن آن از نامحرم واجب است.
جواب: به دست كردن هرگونه حلقه ای زینت محسوب می شود و پوشیدن آن از نامحرم واجب است.
امام، اراكی و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل و مكارم:(34).
136.سؤال: آیا فرقی بین آرایش كردن هست یعنی اگر كسی بسیار بد زینت كند مثلاً مطابق رسومات خودشان به آن زینت بگویند و حال آنكه برای عده ای دیگر نه فقط زینت نیست بلكه برای آنها زشت هم هست آیااینگونه زینتها نیز باید از نامحرم پوشیده شود.
جواب: زینت كردن، به زشتی و زیبایی نیست و هرچه كه عرفاً بدان زینت بگویند باید از نامحرم پوشیده شود.
امام، اراكى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.
تبریزی و سیستانى:(35).
137.سؤال: آیا عطر زدن و یا خوش بو كردن به وسیله مواد و مایعات دیگر برای آقایان و بانوان در صورتی كه بوی آن به مشام نامحرم برسد اشكال دارد.
جواب: عطر زدن اشكال ندارد ولی اگر عطر زدن بانوان موجب مفسده و تحریك باشد جائز نیست.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏194.
اراكی و خامنه اى: استفتاء.
سیستانى، فاضل و گلپایگانى:(36).
138.مسئله: بنابر احتیاط واجب خانمها باید موهای مصنوعی كه به موی خود وصل كرده باشند یا كلاه گیس به سر گذاشته باشند را بپوشانند. اگر چه موی وصل شده موی مرد یا زن باشد.
امام، اراكى، فاضل و گلپایگانى: عروه، (ستر و ساتر)، مسئله‏1.
خامنه اى: استفتاء.
بهجت، سیستانی و مكارم:(37).
139.سؤال: آرایش نمودن زن برای غیر همسر در بعضی مجالس زنانه مثل عروسی یا میهمانی زنانه چه حكمی دارد.
جواب: در صورتی كه نامحرم او را نبیند اشكال ندارد.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏188.
امام، اراكى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: استفتاء.
تبریزى: صراط النجاة، سؤال 883.
140.سؤال: آیا برای بانوان پوشیدن كفشهایی كه صدادار است بطوری كه موقع راه رفتن صدای آنها را نامحرم می شنود اشكال دارد.
جواب: در صورتی كه مفسده ای بر آن مترتب شود اجتناب لازم است.
امام: استفتاء از كتاب احكام ازدواج، ص‏194.
خامنه اى: استفتاء و با استفاده از اجوبة الاستفتائات، ج‏2، سؤال 283.
141.مسئله: اگر خانمی بداند نامحرمی با قصد لذّت و ریبه به دست و صورت او نگاه می كند، اگر چه وجه و كفین او زینت نداشته باشد باید این دو موضع را از نامحرم بپوشاند.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، قبل از مسئله 1.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
بهجت:(38).
142.مسئله: باز گذاشتن وجه و كفین به قصد به حرام انداختن دیگران جایز نیست.
امام، اراكى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، ج‏2، با استفاده از سؤال 1066.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
بهجت و فاضل:(39).
143.مسئله: رفتن به مكانی كه زن می داند نامحرمهایی با قصد لذّت به او نگاه می كنند جایز نیست.
امام، اراكی و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت و مكارم:(40).
پوشش زن از زن
145.مسئله: خانمها باید عورتین خود را از زنهای دیگر بپوشانند و پوشانیدن بقیه بدن از آنها واجب نیست.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستروساتر)، قبل از مسئله‏1.
بهجت و خامنه اى: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (احكام تخلى)، قبل از مسئله 55.
فاضل: جامع المسائل، ج‏1،سؤال 1704.
146.مسئله: اگر خانمی بداند كه خانم دیگری به قصد لذّت به بدن یا به دست و صورت او نگاه می كند، بر او واجب است بدن یا دست و صورت خود را از او بپوشاند.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستروساتر)، قبل از مسئله 1.
بهجت:(41).
در نتیجه: در حمامها، استخرها، سالنهای بدن سازی یا ورزشى، خیاط خانه ها، آرایشگرها اگر خانمی ببیند خانم دیگری به قصد لذّت به او نگاه می كند باید بلا فاصله بدن خود را از او بپوشاند.
147.مسئله: اگر خانمی بدن خود را به قصد به حرام انداختن زن دیگری نپوشد حرام است.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستروساتر)، با استفاده از قبل از مسئله 1.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
بهجت:(42).
148.مسئله: پوشانیدن عورتین زن از زنان دیگر واجب است اگر چه آنان بدون قصد لذّت و ریبه نگاه كنند مگر در حال اضطرار.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، قبل از مسئله 1.
امام، اراكى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالین، (نكاح)، با استفاده از مسائل 18 و 20 و 21 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
در نتیجه: همانگونه كه در بخش (نگاه) آمد، خانمها نمی توانند تا قبل از اینكه به اضطرار برسند در مقابل دكتر عورتین خود را برهنه كنند. لذا جلوگیری از حاملگی در غیر مقام اضطرار اگر مستلزم برهنه كردن عورتین در مقابل دكتر باشد جایز نیست و باید از آن اجتناب كرد اگر چه دكتر زن باشد.
همچنین، خانمها باید مراقب باشند در حمامهای عمومی عورتین آنها پوشیده باشد لذا پوشیدن لباس نازكی كه كاملاً عورتین را نپوشاند جایز نیست.
بنابراین، انداختن بعضی از عكسهای رادیولوژی و یا سونوگرافی كردن از رحم و یا قرار دادن دستگاههای درون رحمی و یا مواردی از این قبیل كه مستلزم كشف عورتین در مقابل دیگری باشد، اگر در مقام اضطرار نباشد جایز نیست و باید از آن اجتناب كرد.
پوشش زن از بچه‏ها
بچه ها یا به سن تمییز رسیده اند یا نرسیده اند:.
149.مسئله: اگر بچه ها (اعم از دختر و پسر محرم یا نامحرم) به سن تمییز نرسیده باشند پوشیدن بدن حتی عورتین از آنها واجب نیست.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستروساتر)، قبل از مسئله 1.
امام، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (نكاح)، مسئله 35.
اراكى، بهجت، خامنه ای و تبریزى: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، مسئله 25.
و اگر به سن تمییز رسیده اند یا دخترند یا پسر:.
150.مسئله: اگر بچه ممیز دختر باشد خانمها باید عورتین خود را از او بپوشانند.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستر و ساتر)، قبل از مسئله 1.
بهجت: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (احكام تخلى)، قبل از مسئله 55.
و اگر پسر باشد یا محرم است یا نامحرم:.
151.مسئله: در صورتی كه پسر بچه ممیز محرم باشد پوشیدن عورتین برای خانمها لازم است.
امام، اراكى، فاضل، گلپایگانی و مكارم: عروه، (ستروساتر)، قبل از مسئله‏1.
بهجت: استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (احكام تخلى)، قبل از مسئله 55.
152.مسئله: در صورتی كه پسر بچه ممیز نامحرم باشد علاوه براینكه بر خانمها واجب است عورتین خود را از آنها بپوشانند بنابر احتیاط واجب باید تمام بدن خود، به استثنای وجه و كفین را از او بپوشانند.
امام: تحریر، (نكاح)، مسئله 26.
امام و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت: توضیح المسائل، مسئله 1937.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح) مسئله 18 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
فاضل و مكارم:(43) .
20. بهجت: زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند اگر چه كمك به حرام و قصد لذّتی در بین نباشد. توضیح المسائل، مسئله 1937.
تبریزى: زن باید تمام بدن را به استثنای وجه و كفین خود را از نامحرم بپوشاند و در صورتی كه زینت در وجه و كفین از قبیل انگشتر و اصلاح صورت (بند انداختن) و سرمه ای باشد كه حتی در زنهای پیر متعارف است پوشانیدن آن بر زن واجب نیست و در غیر این صورت باید زینت خود را از نامحرم بپوشاند. اگر چه احتیاط مستحب آن است كه وجه و كفین خود را از نامحرم بپوشاند حتی اگر زینت نداشته باشد. صراط النجاة، با استفاده از سؤالهای 1485 و 1486 ، 886.885.884.883.882 و استفتاء.
خامنه اى: بر زنان واجب است تمام بدن خود را به استثناء وجه و كفین از نامحرم بپوشانند مشروط بر اینكه وجه و كفین آنها زینت نداشته باشد. استفتاء.
فاضل: زن باید تمام بدن خود را به استثنای وجه و كفین از نامحرم بپوشاند مشروط به آنكه وجه و كفین آنها زینت نداشته باشد و در صورتی كه قصد زنها این نباشد كه مردان نامحرم به آنها نگاه كنند اگر چه نامحرم به وجه و كفین او به قصد لذّت نگاه كند پوشیدن وجه و كفین لازم نیست. جامع المسائل، ج‏2، سؤالهای 1066 و 1070 و توضیح المسائل، مسئله 2503.
سیستانى: زن باید موی سر و بدن خود را از مرد نامحرم بپوشاند به استثنای وجه و كفین و اگر بترسد با نپوشانیدن وجه و كفین به حرام می افتد و یا به قصد مبتلا كردن مرد به نگاه حرام نپوشاند، نپوشانیدن در این دو صورت جایز نیست. توضیح المسائل، مسئله 2444.
گلپایگانی : بنابر احتیاط واجب باید وجه و كفین را هم از نامحرم بپوشانند. ارشاد السائل، سؤال 454 و 456 و توضیح المسائل، مسئله 2444.
21. تبریزى: بنابر احتیاط مستحب بهتر است زن صورت خود را نیز از نامحرم بپوشاند. صراط النجاة، با استفاده از سؤال 1485.
گلپایگانى: بنابر احتیاط واجب باید تمام وجه و كفین از نامحرم پوشیده شود. عروه، (سترو ساتر)، ص‏550.
22. گلپایگانى: واجب است تمام بدن زن از نامحرم پوشیده شود و بنابر احتیاط واجب وجه و كفین نیز باید پوشیده شود. لباس مذكور اگر مقدار واجب را بپوشاند مانع ندارد ولی پوشیدن چادر بهتر است و از لباسهایی كه توجه نامحرم را جلب كند باید اجتناب كرد. استفتاء.
23. خامنه اى: پوشانیدن برجستگیهای بدن لازم است. استفتاء.
فاضل: اگر مهیج نباشد و مفسده هم نداشته باشد، در صورتی كه زینت محسوب نشود، مانعی ندارد. جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1708 و استفتاء.
گلپایگانى: در صورتی كه موجب جلب توجه اجنبی باشد جایز نیست. استفتاء.
24. بهجت: در صورتی كه اضطرار باشد اشكالی ندارد. استفتاء.
25. سیستانى: در صورتی كه دكتر مرد برای مداوا بهتر باشد اشكالی ندارد.
منهاج الصالحین، (نكاح)، با استفاده از مسئله 21 و توضیح المسائل، مسئله 2450.
26. بهجت: اگر در معرض فتنه و فساد باشد جایز نیست. استفتاء.
تبریزى: علاوه بر اینكه نباید جوراب به گونه ای باشد كه زینت محسوب شود. صراط النجاة، با استفاده از سؤال 907.
27. اراكى: در صورتی كه جلب توجه بكند و یا مهیج باشد جایز نیست. استفتاء.
بهجت: اگر در معرضیت فتنه و فساد باشد جایز نیست. استفتاء.
خامنه اى: اگر مفسده ای بر آن مترتب نباشد، اشكال ندارد. استفتاء.
گلپایگانى: در صورتی كه معرض گناه نباشد و بر آن مفسده ای مترتب نباشد اشكال ندارد. استفتاء، ارشاد السائل، سؤال 481.
28. بهجت: اگر چه منعی ندارد ولی مسلمان وقار در لباس هم داشته باشد. استفتاء.
تبریزى: اگر لباس زن لباس زینت باشد واجب است آن را از نامحرم بپوشاند همانگونه كه واجب است بدن خود را بپوشاند.
صراط النجاة، با استفاده از سؤال 1484.
فاضل: چنانچه موجب فساد و گناه می شود جائز نیست. استفتاء.
گلپایگانى: بافرض مهیج بودن و معرضیت داشتن برای فساد حرام است. استفتاء.
29. بهجت: رعایت احتیاط را بنمایید. استفتاء.
سیستانى: پوشیدن آن اشكال دارد. استفتاء.
فاضل: چنانچه موقع تابش نور بپوشند و صدق ستر نكند جائز نیست.
استفتاء.
گلپایگانى: بطور كلی زن باید طوری خود را مستور كند كه جلب توجه اجنبی نكند. استفتاء.
مكارم: بنابر احتیاط واجب پوشیدن اینگونه چادرها جایز نیست. عروه، (ستر و ساتر)، قبل از مسئله 4.
30. بهجت: زینت محسوب می شود. استفتاء.
تبریزى: اگر به گونه ای سرمه كشیده است كه حتی پیر زنها و یا زنان تقریباً مُسِن استفاده می كنند اگر چه برای زینت باشد، پوشیدن آن از نامحرم لازم نیست. صراط النجاة، با استفاده از سؤالهای 882 و 883.
سیستانى: در صورتیكه سرمه كشیدن به هدف خودنمائی و نیز تحریك كننده نباشد و از واقع شدن در حرام نیز ایمن باشد، اشكالی ندارد. استفتاء.
مكارم: پوشانیدن لازم نیست. استفتاء.
31. بهجت: اگر مهیج و محرك باشد باید پوشانده شود و در غیر این صورت احتیاط است. استفتاء.
تبریزى: اگر اصلاح صورت (بند انداختن یا ابرو برداشتن) به گونه ای است كه حتی در پیر زنها متعارف است، پوشانیدن آن لازم نیست. صراط النجاة، با استفاده از سؤالهای 882 و 883.
فاضل: در صورتی كه عرفاً زینت محسوب شود پوشش آن لازم است. جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.
مكارم: پوشانیدن آن از نامحرم لازم نیست مگر آنكه منشأ مفسده خاصی گردد. استفتاء.
32. گلپایگانى: بطور كلی وجه و كفین بنابر احتیاط واجب باید از نامحرم پوشیده شود چه زینت داشته باشد یا نه. ارشاد السائل، سؤالهای 454 و 456؛ توضیح المسائل، با استفاده از مسئله 2444و استفتاء.
33. 133.سؤال: آیا بند انداختن صورت برای خانمها زینت محسوب می شود یاخیر وآیا خانمهایی كه بند انداخته اند باید صورت خود را از نامحرم بپوشانند.
اراكى، خامنه ای و فاضل: در صورتی كه عرفاً زینت باشد پوشیدن آن از نامحرم واجب است. استفتاء.
تبریزى: اگر اصلاح صورت بگونه ای باشد كه حتی در پیر زنها نیز متعارف است، پوشانیدن، آن از نامحرم واجب نیست. استفتاء.
بهجت، گلپایگانى: بلی زینت محسوب است و باید از نامحرم بپوشانند. استفتاء.
مكارم: لازم نیست صورت خود را از نامحرم بپوشانند مگر اینكه منشأ مفسده خاصی گردد. استفتاء.
135.سؤال: اخیراً در جامعه متداول شده است كه بعضی از زنان و مردان جهت زیباسازی لبها و بینی به پزشك جراح مراجعه می كنند و طبیعت لب و بینی و... را با انجام عمل جراحی عوض می كنند، آیا این عمل به منظور زیباشدن جایز است.
خامنه اى: این عمل در اصل و فی حد ذاته جایز و بی اشكال است ولی واجب است از امور محرمه جانبی مثل مس و نظر نامحرم جداً اجتناب شود. استفتاء.
در نتیجه: در اینگونه موارد نمی توان به پزشك نامحرم مراجعه كرد و حتماً باید پزشك محرم و یا هم جنس باشد.
34. بهجت: اگر مهیج و محرك باشد باید بپوشاند و در غیر این صورت احتیاط است. استفتاء.
تبریزى: پوشانیدن انگشتری كه بطور متعارف زنان به دست می كنند از نامحرم واجب نیست. صراط النجاة، سؤالهای 882 ، 883 و 884.
خامنه اى: اگر عرفاً زینت محسوب می شود باید از نگاه نامحرم پوشیده باشد. اما چنانچه از آنهائی است كه چشم گیر نیست و صدق زینت نمی كند اشكال ندارد. استفتاء.
سیستانى: انگشتر و حلقه در دست داشتن در مقابل نامحرم چنانچه به هدف خودنمائی در مقابل نامحرم نباشد و نیز تحریك كننده نباشد و از واقع شدن در حرام نیز ایمن باشد، اشكالی ندارد. استفتاء.
فاضل: در صورتی كه عرفاً زینت محسوب شود پوشش آن لازم است. جامع المسائل، ج‏1، سؤال 1707.
مكارم: اشكالی ندارد. استفتاء.
35. تبریزى: اگر زینت در وجه و كفین از قبیل متعارف و اصلاح صورت و سرمه ای باشد كه حتی در زنهای پیر متعارف است پوشاندن آن بر زن واجب نیست، ولی در غیر آن واجب است پوشانده شود (خواه زیبا باشد یا زشت). استفتاء و صراط النجاة، با استفاده از سؤالهای 882 ، 883 و 884.
سیستانى: آنچه عرفاً بدان زینت بگویند باید از نامحرم پوشیده شود البته به استثناء سرمه كشیدن و انگشتر و حلقه در دست كردن با همان شرائط ذكر شده در مسئله قبل. استفتاء.
36. سیستانى: چنانچه نوعاً موجب فتنه باشد یا به قصد گرفتار كردن مردان نامحرم باشد جایز نیست. استفتاء.
فاضل، سؤال: اگر زنی خود را برای نامحرم خوش بو كرده باشد آیا بر او غسل لازم است.
جواب: در فرض سؤال مستحب است غسل كند. جامع المسائل، ج‏2، سؤال 166.
گلپایگانى: در صورتی كه عطر زدن به قصد جلب توجه نامحرم باشد اشكال دارد. استفتاء.
37. بهجت و سیستانى: بر زن واجب است از نامحرم بپوشاند. استفتاء.
مكارم: اگر این كار زینت محسوب می شود واجب است آن را از نامحرم بپوشاند. عروه، (ستروساتر)، مسئله‏1.
38. 144.مسئله: پیر زنهایی كه امید ازدواج در آنها نیست می توانند علاوه بر وجه و كفین، مقداری از موها، دستها تا حدود آرنج و یا پاها تا حدود زانو خود را از نامحرم نپوشانند.
خامنه ای و مكارم:استفتاء.
سیستانى: منهاج الصالحین، (نكاح)، مسئله 18.
فاضل: مقداری كه ستر آن متعارف نیست و معمولاً نمی پوشانند، می توانند نپوشانند ولی تا حدود زانو متعارف نیست. استفتاء.
39. بهجت: در صورتی كه كمك به حرام باشد پوشانیدن واجب است. استفتاء.
40. بهجت: در فرض كمك به حرام جایز نیست. استفتاء.
فاضل: رفتن به آنجا فی نفسه حرام نیست لكن چنانچه رفت باید حجاب را رعایت و خود را در معرض دید نامحرم قرار ندهد. استفتاء.
41. بهجت: اصل رفتن منعی ندارد ولی پوشش مناسبی كه دیگران به گناه نیفتند مراعات شود. استفتاء.
مكارم: رفتن به مكانی كه زن می داند نامحرمهایی با قصد لذت به او نگاه می كنند جایز نیست مگر برای ضرورتهای زندگى. استفتاء.
42. بهجت: پوشانیدن بدن و دست و صورت لازم نیست. استفتاء.
43. بهجت: بخشی از بدن كه پوشانیدن آن واجب است، نپوشاندن آن حرام است ولو دیگری به حرام نیفتد، و در جایی كه پوشاندن واجب نیست در فرض كمك به حرام پوشاندن واجب است. استفتاء.

برگرفته از : کتاب احکام روابط زن ومرد / نویسنده : سید مسعود معصومی

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:9
حجاب و عفاف

پوشش ؛ موجب استواری اجتماع

کشانیدن تمتعات جنسی از محیط خانه به اجتماع، نیروی کار و فعالیت اجتماع را ضعیف می کند.بر عکس آنچه که مخالفین حجاب خرده گیری کرده اند و گفته اند: «حجاب موجب فلج کردن نیروی نیمی از افراد اجتماع است » بی حجابی و ترویج روابط آزاد جنسی موجب فلج کردن نیروی اجتماع است.
آنچه موجب فلج کردن نیروی زن و حبس استعدادهای اوست حجاب به صورت زندانی کردن زن و محروم ساختن او از فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی است و در اسلام چنین چیزی وجود ندارد.اسلام نه می گوید که زن از خانه بیرون نرود و نه می گوید حق تحصیل علم و دانش ندارد - بلکه علم و دانش را فریضه مشترک زن و مرد دانسته است - و نه فعالیت اقتصادی خاصی را برای زن تحریم می کند.اسلام هرگز نمی خواهد زن بیکار و بیعار بنشیند و وجودی عاطل و باطل بار آید.پوشانیدن بدن به استثنای وجه و کفین مانع هیچ گونه فعالیت فرهنگی یا اجتماعی یا اقتصادی نیست. آنچه موجب فلج کردن نیروی اجتماع است آلوده کردن محیط کار به لذت جویی های شهوانی است.
آیا اگر پسر و دختری در محیط جداگانه ای تحصیل کنند و فرضا در یک محیط درس می خوانند دختران بدن خود را بپوشانند و هیچ گونه آرایشی نداشته باشند بهتر درس می خوانند و فکر می کنند و به سخن استاد گوش می کنند یا وقتی که کنار هر پسری یک دختر آرایش کرده با دامن کوتاه تا یک وجب بالای زانو نشسته باشد؟ آیا اگر مردی در خیابان و بازار و اداره و کارخانه و غیره با قیافه های محرک و مهیج زنان آرایش کرده دائما مواجه باشد بهتر سرگرم کار و فعالیت می شود یا در محیطی که با چنین مناظری روبرو نشود؟ اگر باور ندارید، از کسانی که در این محیطها کار می کنند بپرسید. هر مؤسسه یا شرکت یا اداره ای که سخت مایل است کارها به خوبی جریان یابد از این نوع آمیزشها جلوگیری می کند.اگر باور ندارید تحقیق کنید.
حقیقت این است که این وضع بی حجابی رسوا که در میان ماست و از اروپا و آمریکا هم داریم جلو می افتیم از مختصات جامعه های پلید سرمایه داری غربی است و یکی از نتایج سوء پول پرستی ها و شهوترانیهای سرمایه داران غرب است، بلکه یکی از طرق و وسائلی است که آنها برای تخدیر و بی حس کردن اجتماعات انسانی و درآوردن آنها به صورت مصرف کننده اجباری کالاهای خودشان به کار می برند.
«اطلاعات » 5/9/47 گزارشی از اداره کل نظارت بر مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی نقل کرده است.درباره لوازم آرایش چنین می نویسد:
«تنها در ظرف یک سال 210 هزار کیلو مواد و لوازم آرایش از قبیل ماتیک، سرخاب، کرم، پودر، سایه چشم برای مصرف خانمها وارد شده است.از این مقدار 181 هزار کیلوگرم آن انواع کرم بوده است.در این مدت به 1650 قوطی و 2500 دوجین پودر صورت و 4604 عدد روژ لب، 2280 عدد صابون لاغری، 2280
آمپول آرایشی اجازه ورود داده شده است.البته باید 3100 عدد سایه چشم و 2400 خط چشم را نیز به آن اضافه کرد.» آری باید زن ایرانی به بهانه «تجدد» و «تقدم » و «مقتضیات زمان » هر روز و هر ساعت با وسائلی که در دنیای سرمایه داری تهیه می شود خود را در معرض نمایش بگذارد تا بتواند چنین مصرف کننده لایقی برای کارخانه های اروپایی باشد.اگر زن ایرانی بخواهد خود را فقط برای همسر قانونی و یا برای حضور در مجالس اختصاصی زنان بیاراید، نه مصرف کننده لایقی برای سرمایه داران غربی خواهد بود و نه وظیفه و ماموریت دیگرش را که عبارت است از انحطاط اخلاق جوانان و ضعف اراده آنان و ایجاد رکود در فعالیت اجتماعی، به نفع استعمار غرب انجام خواهد داد.
در جامعه های غیر سرمایه داری با همه احساسات ضد مذهبی که در آنجا وجود دارد کمتر شنیده می شود که چنین رسواییها به نام آزادی زن وجود داشته باشد.

برگرفته از : مجموعه آثار جلد 19 ، مطهری، مرتضی؛
منبع :
http://www.hawzah.net

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:8
حجاب و عفاف

پوشش و عفاف حضرت فاطمه (س)

مقدمه
در مكتب فاطمه (سلام الله علیها)
این بحث را با رعایت اختصار بیان می كنیم بدان خاطر كه بحث درباره پوشش و عفاف فاطمه (سلام الله علیها) كه اسطوره عفت و تقواست بسیار بیمورد به نظر می رسد. مگر ممكن است كه در این زمینه غفلت و جهلی باشد كه برای بیان و اثبات آن تلاشی لازم باشد؟
آیات متعدد قرآن در خانه پدر حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نازل شده و امر به حجابش كرده - مگر ممكن است در این مورد غفلتی پدید آید - آنهم برای زنی كه ملكه اسلام والگوی مجسم یك بانوی اسلامی است؟
اینكه در عین حال راجع به آن سخنی به میان می آید بدان خاطر است كه:
اولاً : سری مباحث مربوط به مكتب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) كامل باشد .
و ثانیاً : مرز پوشش و عفاف و حد روابط آزاد مرد و زن ازطریق آن تا حدودی روشن گردد .
و ثالثاً : زن مسلمان بداند بانوی او كه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) است چگونه زندگی می كرد و چگونه عمل می كرد و این درسی باشد برای آنها.

 
رمز حجاب و پوشش
بر طبق آیات قرآن وروایات سخن ازستر و پوشش زن است و براساس آنچه كه در سنت است اصل بر این است زن بگونه ای مشی و حركت داشته باشد كه در عرصه اجتماعی جز به ضرورت هنوز چشمگیر نداشته باشد و از پوششی برخوردار باشد كه حجم بدن و زیبائی او پیدا نشود و این همان مسأله ای است كه در جامعه تحت عنوان، حجاب مطرح است.
حجاب برای زنان بر خلاف تصور عده ای عامل مصونیت زن از نگاه های ناروا و پیشگیری از تبدیل شخصیت و ارزش وجودی او به كالای قابل مبادله است، ممكن است آن را از دیدی محدودیت بحساب آورند ولی این محدودیت برای حفظ مصالح عالیتری است كه در سایه آن شرافت و شخصیت زن محفوظ می ماند.
ساختمان وجودی مرد و زن بویژه در بعد طلب و تسلیم، و در جنبه پذیرش و رد، و یا در تصرف و انعطاف بگونه ای است كه این ستر و پوشش مصلحهً باید توسط زنان اعمال گردد و شوق طلب و دعوت مرد را بهمراه داشته باشد. در غیر این صورت حیات عاطفی و اجتماعی، و به دنبال آن حیات اقتصادی و شخصیتی زن در معرض خطر است و این مسأله ای است كه باید در مجلد دیگری مورد بررسی قرار گیرد. فی الجمله این نكته كفایت كننده را باید در نظر داشت كه صدور حكم حجاب از سوی پروردگار بدان خاطر نیست كه خدای خواسته باشد محدودیتی را برای زن و آزادی و بی بند و باری را برای مرد پدید آورد و یا بی جهت موجب مزیتی و فضیلیتی از فردی برای دیگران شود. اعتماد به امر و نهی حكیمانه خدا ریشه بسیاری از افكار و اندیشه های انحرافی را در این زمینه می زداید.
 
الگوی عفاف حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
درمسأله پوشش و روابط مرد و زن در اسلام كیست كه از نظر الگوئی برتر از حضرت فاطمه (سلام الله علیها) باشد؟
آنچه كه او عمل كرد و موضع گرفت حجتی است برای همه زنان در جامعه اسلامی، باید سعی بر این باشد از حضرت فاطمه (سلام الله علیها) عقب نمانند و هم در مواردی از او جلو نزنند. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) یك میزان و محك است، یك معیار و وسیله سنجش است. اگر در گوشه و كنار جامعه انحرافی بچشم می خورد و اگر خدای نخواسته در جاهائی در كوچه و خیابانی از جامعه اسلامی زنان و دختران بی بند و باری حضور دارند بدان خاطر است كه یا دین را نمی فهمند و یا اطلاعات دینی درست به گوشش شان نخورده است و البته جمع كسانی كه این چنین اند و جداً از حیات الگوئی حضرت فاطمه ( سلام الله علیها ) بیخبرند اندك نیست.
این نكته مهمی است كه باید پیام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را به گوش ها رساند، افراد از منابع مطمئنی باید خبر بدست آورند كه او چگونه می زیسته و چه راه و روشی را در ارتباط با مردم اتخاذ می كرده است. یا حضور اجتماعیش چگونه بود و به چه صورتی با دیگران آمد و شد و سخن داشته است.
 
طرز فكر حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
برای اینكه طرز فكر حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در رابطه اش با مردان روشن گردد به سخن زیر توجه شود كه راویان آن متعدد و از جمله انس بن مالك از امیرالمؤمنین و دیگران است كه قبلاً از آن سخن گفتیم واینك هم مكرر می كنیم. علی ( علیه السلام )فرمود نزد پیامبر بودیم و او در منبر بود. پرسید:
- اخبرونی ای شئ خیر للنساء؟
به من خبر دهید و بگوئید چه چیز برای زن از همه چیز بهتر است؟
هر كس سخنی گفت و به نتیجه ای منجر نشد. مردم درمانده و متفرق شدند. من به نزد حضرت فاطمه (سلام الله علیها) آمدم وسؤال پیامبر را تكرار كردم.
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمود: خیرللنساء ان لا یرین الرجال ولا یراهن الرجال .
- بهترین چیز برای زن این است كه آنها مردی را نبینند و مردی هم آنها را نبیند.(1)
خبر را به پیامبر بردیم تحسین و تأكید كرد و حضرت فاطمه (سلام الله علیها ) را در كنار گرفت و فرمود ذریه بعضها من بعض(2)
و یا در شب ازدواج حضرت فاطمه (سلام الله علیها) به هنگامی كه او به خانه شوهر رفت از پدرش پرسید تكلیف و وظیفه من وعلی در این خانه چیست؟
و پیامبر كارهای داخل خانه را به حضرت فاطمه (سلام الله علیها) سپرد وكارهای بیرون را به علی - علیه السلام - . حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از تقسیم كار گفت جز خدا كسی نمی داند كه چقدر خوشحال شدم كه رسول خدا - صلی الله علیه و آله - مرا از مواجهه با مردان معاف نمود.(3)
در دیدار مردم او ضوابط پوشش را در رابطه با نامحرم كاملاً رعایت می كرد وسعی داشت از غیر محارم كناره گیری داشته باشد(4) و داستان ذیل این سخن را نشان می دهد. روزی پیامبر به عمران بن حصین فرمود: با من به دیدن فاطمه نمی آئی! عمران گفت چرا یا رسول الله مایل به دیدار او هستم و با هم به سراغ فاطمه (سلام الله علیها) رفتیم. در زدیم و پیامبر از فاطمه (سلام الله علیها) رخصت خواست و فاطمه (سلام الله علیها) اجازه ورود داد. رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود كسی همراه من است آیا با او داخل شوم؟
فاطمه (سلام الله علیها) گفت جز پارچه ای پشمین وسیله ای برای پوشش و ستر خود ندارم. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دستور پوشش داد كه چنین و چنان خود را بپوشان تا وارد شویم فاطمه (سلام الله علیها) عرض كرد چیزی كه سرم را بپوشاند ندارم - پیامبر پارچه ای كهنه به همراه داشت كه با این پارچه سرت را بپوشان، و فاطمه (سلام الله علیها) خود را پوشاند وآنان وارد شدند.(5)

دامنه ستر و عفاف
دامنه عفاف او بمیزانی است كه حتی از فردی كور ونابینا حجاب می كند، ابن مكتوم بهمراه پیامبر بر حضرت فاطمه (سلام الله علیها) وارد شد. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) خود را مستور كرد وكنار آنان آمد. دخترم او كور است و ترا نمی بیند چرا حجاب كردی؟
عرض كرد: او مرا نمی بیند ولی من اورا می بینم اگر در پرده نباشم او بوی مرا استشمام می كند (كنایه از اینكه آن هم روا نیست) پیامبر فرمود گواهی می دهم كه تو پاره تن منی اشهد انّك بضعه مِنی(6). همانگونه كه می ببینید حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از جهت عفاف در كمال اوج است و زن مسلمان اگر بانوئی چون حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دارد باید از او تبعیت كند نه دیگران.
آری،اینكه حدی كمتر از آن را مراجع تقلید و فقها اجازه دادند، بدان خاطر است كه عُسر و حرَجی در میان نباشد و كسی به خاطر احساس در بند بودن، خویشتن را گرفتار نبیند وگرنه برای آنكس كه خواستار حفظ عفت است و می خواهد همگام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) باشد چاره ندارد جز آنكه اینچنین بیندیشد و عمل كند.

صورت جنازه حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در امر ستر و عفاف حتی برای پس از مرگ خود در اندیشه بود. به اسماء كه محرم رازش بود فرمود: خوش ندارم بر جسد زن پس از مرگ جامه ای افكنند و حجم بدن را ورای جامه نمایان باشد در این باره چه می اندیشی؟
اسماء گفت در حبشه چیزی در مورد تابوت دیدم كه اینك صورت آن را بر تو نشان می دهم.
چند شاخه تر گرفت و آنها را خم كرد و به صورت عماری درآورد و متذكر شد كه جسد مرده را در دورن آن قرار می دهند و حجم بدن نمایان نمی شود. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) آن را دید و پسندید و فرمود چیز خوبی است نقش زن و مرد در آن از هم متمایز نیست. و چون وفات یافتم تو مرا بشوی ونگذار كسی بر كنار جنازه ام بیاید و مرا در این گونه از تابوت گذارده (7) و در دنباله آن در برخی از روایات آمده است كه فاطمه (سلام الله علیها) فرمود: سترتنی سترك الله، مرا پوشانده ای خداوند تو را بپوشاند (و می گویند تابوت محمل گونه، از آن زمان پدید آمد).

زینت های آن حضرت
توصیه و دستور اسلامی این است كه زن خود را زینت كند ولی برای شوهر، متجمل باشد ولی در خانواده و برای همسر. و اسلام آن را یك وظیفه برای زن می داند و لذّات پدید آمده از آن را لذّاتی مشروع و حلال. در آنچه كه مربوط به بیرون است اسلام اصرار دارد كه زن متجمل نباشد، خود را به بوئی خوش نیاراید لباس شهرت نپوشد، در وسط خیابان راه نرود، از كفش و پای او صدائی برنخیزد و... و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) این چینن بود و در تمام مدت عمر چنان عمل می كرد.
روایات ما سخن از این دارند كه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) خود را برای همسر خویش آراست وحتی در یكی از جنگهای صدر اسلام كه علی بسلامت از جنگ باز می گشت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) خود را آرایش كرد و به استقبال علی رفت، و این لذت حلالی است كه اسلام بر آن صحه گذارده و بانوی اسلام بدان عامل است و ما قبلاً در این مورد سخن گفته ایم.
در عین حال این سخن پیامبر - صلی الله علیه و آله - هم برای بیرون محیط خانه مطرح است كه فرموده بود:
« یا فاطمه ما من امراه تزینت حسنه»، ای فاطمه زنی نیست كه خود را بیاراید، «و خرجت من بیتها باحسن ملبوس»، ازخانه خود با زیباترین پوشش خارج شود، «حتی ینظر الیها الناس» و در پی آن در دید و منظر مردم قرار گیرد، « الا لعنها ملائكه السموات السبّع و الارضین» جز آنكه فرشتگان آسمان هفت گانه و زمین ها بر او لعنت فرستند، «و كانت فی غضب اللّه حتی تموت»، او هم چنان در خشم وغضب خداست تا بمیرد،«و یمور بها الی النار» و فرمان می دهد او را در دوزخ اندازند.
در عین حال در عین چنان پوشش و عفافی، زن می تواند به ضرورت نیاز جامعه و خودش حضور اجتماعی داشته باشد، از حق خود و خانواده، و از حق شرافت جامعه و اسلام دفاع كند. پوشش و ستر مانع حق گوئی و حق طلبی، و حتی مانع كار و تلاش نیست، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در عین چنان پوشش و ستر و در عین خانه داری و فرزندی داری :
معین و همكار همسر است، دارای حضور اجتماعی به موقع است، در مسیر هدایت زنان و بانوان است، خط سیاسی روشنی را تعقیب می كند، حق طلب است، مبارز است و در برابر ناروائی ها و نامرادی ها با تمام وجود می ایستد و حتی خلیفه زمان را به محاكمه می كشاند. تاریخ فریقین پر است از اینگونه تلاش ها و اقدامات و این از یكسو پاسخی است به آنها كه حجاب را عامل محدودیت و قید وبند برای كار و تلاش اجتماعی معرفی می كند و از سوی دیگر درسی است برای همه آنها كه می خواهند در صراط مستقیم و وادی حق در سیر و سعی باشند.

پی نوشت ها :
(1) منتهی الامال، ج 1 ص 133.
(2) سوره آل عمران، آیه 34.
(3) وسایل الشیعه، ج 14، ص 122.
(4) ریاحین الشریعه، ج 1 ص 216.
(5) حلیه الاولیاء، ج 2، ص 42.
(6) منتهی الامال، ج 1، ص 134.

برگرفته از : سیره ائمه اطهار (علیهم السّلام)- تاریخ‌ اسلام‌- فضایل حضرت فاطمه (سلام الله علیها)- عفت- حجاب- فاطمه زهرا (سلام الله علیها), 8 قبل از هجرت -11ق.

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:7
حجاب و عفاف

تاریخچۀ پیدایش حجاب

آغاز و پیدایش حجاب و پوشش مربوط می‌شود به دوران زندگانی حضرت آدم و حوا( علیهم السلام), هنگامی که آن دو بزرگوار مرتکب آن خطا شدند, چون از آن درخت تناول کردند زشتی‌هایشان آشکار شد و بر آن شدند تا از برگ درختان بهشت خود را بپوشانند.
فَدَلاَّهُما بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا یَخْصِفانِ عَلَیْهِما مِنْ وَرَقِ الْجَنَّة (اعراف/22) در تفسیر آیه فوق آمده است که آدم و حوا (علیهم ‌السلام )، قبل از ارتکاب این خلاف ، برهنه نبودند بلکه پوششی داشتند که در قرآن ، نامی از چگونگی این پوشش برده نشده ، اما هر چه بوده نشانه‌ای بر شخصیت آدم و حوا و احترام آنها محسوب می‌شده که با نافرمانی ، از اندامشان فرو ریخته است.
به این ترتیب خوردن از میوه ممنوعه توسط آدم و حوا (علیهم ‌السلام) صرف نظر از فلسفه و حکمت آن در نظام آفرینش ، نخستین تحولی که در آنها بوجود آورد، این بود که آنهارا در حریم «ستر» و عفاف با حقیقت برهنگی روبرو کرد و بلافاصله با برگ درختان بهشت خود را پوشاندند. این واقعیت تاریخی به سادگی نشان می‌دهد که حجاب و پوشش بعنوان یکی از مظاهر حیا و عفت ، امری فطری و طبیعی بوده و برای تامین سلامت روح و روان فرد و جامعه از کمال اهمیت برخوردار است.
اطلاع تاریخى ما آنگاه كامل است كه بتوانیم درباره ی همه ی مللى كه قبل از اسلام بوده اند اظهار نظر كنیم. قدر مسلّم این است كه قبل از اسلام در میان بعضى ملل حجاب وجود داشته است.

حجاب در یونان
مترقی ترین وباشکوه ترین ملت های پیشین تاریخ از لحاظ ترقیات علمی و اجتماعی ملت یونان است.در ابتدای عصر ترقی این ملت،زن از نظر اخلاق و حقوق قانونی و رفتار اجتماعی در اوج بدبختی و تیره روزی به سر می برد.زیرا برای این موجود ارزشمند،در اجتماع متمدن یونان هیچ گونه مقام آبرومندی وجود نداشت و بهترین شاهد این مطلب این است که داستان های یونانی از یک زن خیالی به نام (پاندورا)ساخته می شد.این بانوی خیالی در نظر یونانیان سرچشمه ی همه ی دردها و مصیبت ها ی انسانیت به شمار می آمد.همان گونه که داستان های ملت یهود پیکره حوا را ،سرچشمه همه ی دردهای بی درمان و اندوه های جانگذار بشریت معرفی می کرد. زن در این تمدن نه احترامی داشت و نه مقام آبرومندی و در این جامعه از چهار طرف هدف تیر ذلت و حقارت قرار می گرفت.
بعد از مدتی و براثر تابش علم و دانش و از برکت پرتو تمدن،ارج و عظمت زن اندکی اوج گرفت و از آن تنگنا دوزخی و رکود نکبت بار سابق ،دگرگون گردید.کم کم حال زن رو به بهبودی نهاد و ارجی پیدا نمود.این جا بود که زن یونانی از حالت رکود برهوتی خود درآمد و رئیس خانه شد،و وظایفش فقط در میان مرزخانه و کاشانه محدود گردید.و پاکدامنی ،از گرانبهاترین سرمایه زن به حساب آمد.خانه های اشرافی از دو قسمت ساخته می شد.بیرونی و اندرونی،یکی حرمسرا و دیگری ویژه پذیرایی عمومی بود.زن هرگز در شب نشینی ها شرکت نمی کرد. و در اماکن عمومی پدیدار نمی گردید.ازدواج و شوهرداری برای زن یکی از آثار نجابت و شرف بشمار می آمد.

حجاب در روم
در ابتدای مجد و عظمت روم ،حجاب نزد رومیان مانند یونانیان معمول نبود،اما باز هم زنان و جوانان را به طور عموم به قیدهای سنگین نظام خانوادگی مجبور می کردند.زیرا پاکدامنی در نظر این ملت،بسیار مورد احترام بود.بخصوص درباره زن؛ و میزان شخصیت و جوانمردی را پایه پرهیزگاری می سنجیدند.

تاریخچه حجاب در دین یهود
دین یهود با قدمت 3300 ساله از قدیمی ترین ادیان صاحب شریعت محسوب می‌شود. در تعالیم یهود، اعم از كتاب آسمانی و سنت و سیره پیامبران و بزرگان بنی اسرائیل، علاوه بر اشاره به رعایت عفاف و پاكدامنی و تاكید بر حجاب زنان، همواره قوانینی برای حفظ عفت عمومی وجود داشته است و اگرچه در اثر پراكندگی قوم یهود، تفاوت هایی در كیفیت رعایت آن مشاهده می‌شود، اما به هر حال می توان از متون مقدس این آئین، قاعده اصلی و روش كلی را بدست آورد.
در تورات بر اهمیت رعایت عفت دختران چنین آمده:
« دختر خود را بی عصمت مساز و او را به فاحشگی وا مدار. مبادا زمین مرتكب زنا شود و زمین پر از فجور گردد»(تورات، سفر لاویان:19/30)
علاوه بر این عباراتی در تورات و نیز كتب انبیا وجود دارد كه رواج استفاده از حجاب سر و اندام و حتی صورت با روبند یا برقع را در قوم حضرت ابراهیم (علیه السلام) و نیز بنی اسرائیل نشان می‌دهد؛ چنان كه در نقل ماجرای ازدواج اسحاق(پسر ابراهیم (علیه السلام) یا رفقه یا به زبان لاتین ربكا) در سفر پیدایش آمده است:« رفقه چشمان خود را بلند كرد و اسحاق را دید و از شتر فرود آمد، زیرا كه از خادم پرسید، این مرد كیست كه در صحرا به استقبال ما می‌آید و خادم گفت آقای من است. پس برقع خود را گرفته خود را پوشانید».(تورات، سفر پیدایش: 24/65-64)
ویل دورانت مى نویسد:اگر زنى به نقض قانون یهود مى پرداخت چنانكه مثلاً بى آنكه چیزى بر سر داشت به میان مردم مى رفت و یا با هر سنخى از مردان درد دل مى كرد یا صدایش آنقدر بلند بود كه چون در خانه اش تكلم مى نمود همسایگانش مى توانستند سخنان او را بشنوند، در آن صورت مرد حق داشت بدون پرداخت مهریه او را طلاق دهد.

حجاب در ایران
درایران پس از داریوش مقام زن مخصوصاً در طبقه ی ثروتمندان تنزل پیدا كرد. زنان فقیر چون براى كاركردن ناچار از آمد و شد در میان مردم بودند آزادى خود را حفظ كردند ولى در مورد زنان دیگر گوشه نشینى زمان حیض كه برایشان واجب بود رفته رفته امتداد پیدا كرد و سراسر زندگى اجتماعى شان را فرا گرفت، و این امر خود مبناى پرده پوشى در میان مسلمانان به شمار      مى رود. زنان طبقات بالاى اجتماع جرأت آن را نداشتند كه جز در تخت روان روپوش دار از خانه بیرون بیایند . زنان شوهردار حق نداشتند هیچ مردى را ولو پدر یا برادرشان باشد ببینند. در   نقش هایى كه از ایران باستان بر جاى مانده هیچ صورت زن دیده نمى شود و نامى از ایشان به نظر نمى رسد.
چنانكه ملاحظه مى فرمایید حجاب سخت و شدیدى در ایران باستان حكمفرما بوده، حتى پدران و برادران نسبت به زن شوهردار نامحرم شمرده مى شده اند.

تاریخچۀ پیدایش حجاب
 
حجاب در هند
در هند نیز حجاب سخت و شدیدى حكمفرما بوده است ولى درست روشن نیست كه این امر قبل از رواج اسلام در هند و جود داشته است یا بعد از آن, و آیا  هندوان غیرمسلمان تحت تأثیر مسلمانان و مخصوصاً مسلمانان ایرانى حجاب زن را پذیرفته اند؟! آنچه مسلّم است این است كه حجاب هندى نیز نظیر حجاب ایران باستان سخت و شدید بوده است. از گفتار ویل دورانت در جلد دوم تاریخ تمدن برمى آید كه حجاب هندى به وسیله ی ایرانیان مسلمان در هند رواج یافته است.

حجاب در میان اعراب
در جاهلیت
عرب حجاب وجود نداشت و به وسیله ی اسلام در عرب پیداشد.
ام المومنین عایشه رضی الله عنها همواره زنان انصار را اینچنین ستایش مى كرد:
مرحبا به زنان انصار. همین كه آیات سوره ی نور نازل شد یك نفر از آنان دیده نشد كه مانند سابق بیرون بیاید. سر خود را با روسریهاى مشكى مى پوشیدند.
«وَ قُل لِلمُؤمِناتِ یَغضُضنَ مِن أَبصارِهِنَّ وَ یَحفَظنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنها وَ لیَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‏ جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَو آبائِهِنَّ أَو آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبنائِهِنَّ أَو أَبناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخوانِهِنَّ أَو بَنی‏ إِخوانِهِنَّ أَو بَنی‏ أَخَواتِهِنَّ أَو نِسائِهِنَّ أَو ما مَلَكَت أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی الإِربَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفلِ الَّذینَ لَم یَظهَرُوا عَلى‏ عَوراتِ النِّساءِ وَ لا یَضْرِبنَ بِأَرجُلِهِنَّ لِیُعلَمَ ما یُخفینَ مِن زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمیعاً أَیُّهَا المُؤمِنُونَ لَعَلَّكُم تُفلِحُون‏» (النور, 31)
ام سلمه می گوید: پس از آنکه آیه ی سوره ی احزاب (یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلابیبِهِنَّ) نازل شد،زنان انصار چنین کردن.
«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأَزواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤمِنینَ یُدنینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِكَ أَدنى‏ أَن یُعرَفنَ فَلا یُؤذَینَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً» (احزاب/ 59)
دانشمندان، تاریخ حجاب و پوشش زن را به دوران ما قبل از تاریخ و عصر حجر نسبت می‏دهند، كتاب «زن در آینه تاریخ» پس از طرح مفصل علل و عوامل تاریخی حجاب، می‏نویسد: با توجه به علل ذكر شده و بررسی آثار و نقوش به دست آمده، پیدایش حجاب به دوران پیش از مذاهب مربوط می‏شود، و به این دلایل، عقیده عده‏ای كه می‏گویند «مذهب» موجد حجاب می‏باشد، صحت ندارد، ولی باید پذیرفت كه در دگرگونی و تكمیل آن بسیار موثر بوده است.
آنچه مسلم و کاملا واضح است،این است که پدیده ی برهنگی تقریبا مختص شصت ،هفتاد سال اخیر است.یعنی در قرن گذشته،در هیچ کجای دنیا نه شرق و نه غرب،نه در جوامع یهودی،زرتشتی ،مسیحی،مسلمان،حتی قبائل دور افتاده،پدیده ای به نام برهنگی مرد و زن ،بخصوص برهنگی زن،تقریبا وجود نداشته است.
در همین سیر تاریخی تصاویر می بینید،مسأله برهنگی اجتماعی و بخصوص برهنگی زن،حداکثر مربوط به 100سال اخیر است.به خصوص از جنگ جهانی دوم به بعد،در غرب و اروپا برهنگی زن به جای یک ضدارزش و توهین،تحت عنوان آزادی به اسم یک ارزش مطرح شد و بعد از آن به کل جهان سرایت کرد.
به خاطر سلطه ی نظامی،فرهنگی و اقتصادی اروپای غربی و آمریکا در یکی دو قرن اخیر،این فرهنگ به همه جای دنیا،منتقل شد.در ایران در قالب کشف حجاب توسط رضاخان و به دستور انگلیس و غرب با زور انجام شد و حالا بدون نیاز به زور ،با تدبیر رسانه ای فرهنگ سازی و تبلیغات ،کاری می کنند که بی حجابی با انگیزه ی درونی مورد استقبال واقع می شود.

منابع :
قرآن کریم
- جامعه شناسی تاریخی زن،اثر محمدقطب،ترجمه:محمدعلی عابدی؛انتشارات البرز
- عفاف نماد هویت انسانی؛ نویسنده: حسن رحیم پور ازغدی،نشر سنابل
- تاریخچه حجاب در دین یهود : http://opiran.blogfa.com/page/jud.aspx
- پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری http://www.mortezamotahari.com
- درگاه پاسخگویی به مسائل دین http://www.porsojoo.com

منبع : http://www.islahweb.org

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:7
حجاب و عفاف

تاریخ ایران مدیون زنان با درایت

زن در دوران قاجار کانون مشورت بود
جامعه ایران در عصر قاجاریه وارد مرحله جدیدی از تحول و تغییر سیاسی اجتماعی گردید که با دوران ماقبل آن تفاوت چشمگیری داشت. شکل گیری حرکت مشروطه خواهی ایرانیان بر تحولات سیاسی آینده ایران تاثیرات زیادی بر جای گذاشت. حکومت مستبد پادشاهی در طول تاریخ بر زندگی سیاسی و اجتماعی ایرانیان اثرات منفی و زیانباری گذاشته بود. اعمال یکجانبه قدرت و پاسخگو نبودن حاکمان در قبال اقدامات و کارهای خودسرانه و بی قید و بند، انزجار و سیاست گریزی را در میان توده های مردم فراهم آورده بود. نگرش و شیوه حکومت پاتریمونیال (پدرسالاری) و بازتاب آن بر حوزه اجتماعی جامعه، زنان را بیشتر از مردان در رنج و مشقت قرار می داد. اگر مردان اجازه ورود و مشارکت حوزه سیاسی را نداشتند، در عوض در حوزه اجتماع راحت و آسان تر می توانستند به اقدامات گروهی و جمعی دست بزنند اما زنان نه تنها در حوزه سیاسی بلکه در حوزه اجتماعی هم از قدرت منسجم شدن و حرکت جمعی در جهت تحقق خواسته ها و تقاضاهای زنانه برخوردار نبودند. از نیمه دوم قرن نوزدهم، به ویژه در عصر ناصری حرکت های مخالفت گرایانه با تصمیمات سیاسی کارگزاران حکومتی و عمال آن ها پدیدار گردید. در واقع این مخالفت ها سبب حضور و مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در کنار مردان گردید.

وظایف زن در خانه
سعیده سلطانی مقدم مراقبت از کودکان از جمله وظایف مهم زنان بود، هر زن ایرانی غالباً فرزندان بسیاری به دنیا می آورد. به دیل ازدواج های زودرس اغلب زنان در سن سی سالگی مادربزرگ می شدند. وظایف مادری برای مادران در عهد قاجار با توجه به ازدواج زودرس فرزندان محدود به چند سالی بود، به قولی، کودکان فقط تا سن 11 تا 12 سالگی زیردست مادر، بزرگ می شدند. در خانواده های معمولی زنان علاوه بر پرورش کودکان به وظایف دیگری چون آشپزی، نظافت منزل، دوخت و دوز لباس های افراد خانواده و خرید خارج از منزل را نیز به عهده داشتند. آنان در کنار این مسوولیت ها به کارهای دیگری چون قالی بافی، پشمریسی و دیگر هنرهای دستی نیز می پرداختند.

نقش زنان در تولیدات اقتصادی
زنان در عهد قاجاریه، خواه از طریق تولید برای خانواده و خواه تولید برای امرار معاش نقش مهمی در معیشت خانواده ایفا می کردند، این نقش در اقتصاد کشور بی تأثیر نبود. استفاده از نیروی جسمی زنان، در تولیدات دامپروری و کشاورزی بود. در میان قبایل ترکمان، ازدواج با زنان بیوه، به دلیل تجربیاتی که آنان در قالی بافی و دامپروری داشتند، از اولویت بیشتری برخوردار بود. قدر و قیمت یک زن تا حد زیادی بر اساس مهارت های تولیدی او مشخص می گردید. هر دختری بعد ازدواج فرش دستباف خود را به خانه شوهر می برد، تا از طریق دقت و حوصله ای که در آن به خرج داده، حوصله و وفاداری او نسبت به همسرش معلوم گردد. یکی از عرصه های اشتغال رایج زنان خدمتکاری آن ها با عناوین متفاوتی چون «گیس سفید» و دایه در نزد خاندان های متمول بود، به طوری که وجود آن ها از عوامل مهم در به گردش درآوردن چرخ زندگی خانواده های متمول به حساب می آمد، چرا که زنان این قبیل خانواده ها، به خاطر حفظ ظواهر اشرافی حتی المقدور از پرورش کودکان خودداری می کردند و نسبت به وظایف دیگر یک زن خانه دار، نظیر آشپزی، خرید از بازار و نظافت منزل نیز بیگانه بودند. زنان علاوه بر مشاغل خدماتی به طبابت سنتی با تکیه بر گیاهان دارویی می پرداختند، زنان در یکی از تکایای تهران آن روزگار، بیمارستان و یا درمانگاه عمومی تشکیل داده بودند و از مراجعان که اکثر بانوان بودند، معاینه به عمل می آوردند. زنان عهد قاجار در مبادلات تجاری و بازار نیز در سطح بسیار محدودی سهیم بودند؛ بدین صورت که یا مانند فروشندگان دوره گرد به فروختن پارچه در منازل می پرداختند و یا اینکه در خیابان ها مشغول دست فروشی می شدند، از جمله در بازار «وکیل شیراز» و در «مسجد نو» و «شاه چراغ» این شهر زنان به کار«دست فروشی» مشغول بودند. جالب است! بدانیم که زنان در اواخر دوران قاجار و در زمان سلطنت احمدشاه (1327-1343 ه. ق.) وارد نظمیه می شدند و به عنوان پلیس مخفی در مکان هایی که به وجود آنان نیاز بود به خدمت می پرداختند.

زن در جامعه
فعال ترین بعد حضور اجتماعی زنان در دوره قاجار شرکت در مراسم عزاداری ماه محرم، روضه خوانی و نمایش های تغزیه بود. مشاهده مراسم نمایشی تغزیه که در واقع بازسازی حوادث خونین عاشورای حسینی بود، از علایق وصف ناپذیر زنان بود. کسب اجر اخروی نیت برای توبه از معاصی، افزودن بر اطلاعات دینی، دیدن رجال سیاسی، روحانیون و مراجع بزرگ و شنیدن مواعظ آن ها در کنار بازیگری حزن انگیز و دلنشین «تعزیه گران»، لذت در جمع، واقع شدن و مشارکت در طبخ غذا و تناول آن به خصوص برای زنان طبقات محروم از انگیزه هایی بودند، که به حضور زنان در این مراسم قوت می بخشید. مشارکت اجتماعی زنان در صحنه های اجتماعی همواره با پوشش سخت سنتی و ملاحظات اخلاقی مبنی بر تفکیک زنان از مردان همراه بوده است. پاره ای از زنان در دوران قاجار حتی به حکمرانی نیز رسیدند. «حُسنِ جهان» خانم ملقب به «والیه»، از دختران فتحعلیشاه، سال ها در کردستان شخصاً با کمال استقلال حکمرانی کرد. «فخرالملوک» دختر«ناصرالدین شاه» مدت زمانی در قم دست اندرکار رتق و فتق امور شهر بود.

فعالیت فرهنگی زنان
عده محدودی از دختران این امکان را داشتند که در محدوده خانه با استفاده از اعضای باسواد خانه مثل پدر یا برادر به آموختن سواد بپردازند. دختران عامه اجتماع از طریق مکتب خانه ها موفق به آموختن سواد می شدند. «جمشید ملک پور» ارتباط زن ایرانی با هنر نمایش را اواخر دوران مظفری می داند. یعنی زمانی که «تاج ماه آفاق الدوله» به ترجمه نمایشنامه «نادرشاه» می پردازد. برای اولین بار در زمان سلطنت «احمدشاه» زنان ارمنی بازیگری در تئاتر را آغاز کردند، آن ها نه تنها در مجامع خصوصی و یا دربار بلکه برای عموم نیز نمایش اجرا می کردند.

فعالیت سیاسی زنان
زنان در جریان نهضت مشروطه یا خود حضور داشتند و یا مشوق مردان در نهضت بودند. آن ها در صورت عدم توانایی شرکت مستقیم، از ایثار کمک های مالی در راه پیشبرد اهداف مشروطه دریغ نداشتند. زنان در لحظه لحظه ی این حرکت مهم سیاسی و اجتماعی فعالانه حضور داشتند و هنگامی که مخالفت با دولت آغاز شد و مردم در مسجد شاه تهران بارها و بارها بست نشستند، زنان نیز عهده دار مسوولیت های مهمی بودند. آنان ضمن همراهی با مردان در آوردن علما به مسجد برای سخنرانی، مسئولیت حفظ جان علما را هم بر عهده داشتند. ضمن اشغال اطراف منبر، آماده می شدند، تا در صورتی که طرفداران استبداد قصد بلوا و اغتشاش داشتند به سرکوب آن ها بپردازند. در سال 1338 ه. ق. انجمن مخدرات وطن به ریاست «بانو آغابیگم» در تهران تأسیس شد. هدف این انجمن دفاع از استقلال کشور، مخالفت با وام گرفتن از بیگانگان و نیز جلوگیری از خرید کالاهای خارجی و تبلیغ مصرف کالاهای داخلی بود. هنگامی که مردم شهرهای تهران، تبریز و رشت و دیگر شهرهای ایران در حمایت از مجلس و مخالفت با اولتیماتوم روسیه جهت اخراج «شوستر» آمریکایی به اعتراض می پردازند، زنان تهران نیز خود را برای دفاع از کشور آماده کردند و مصرانه در امر تحریم کالاهای روسی و انگلیسی شرکت می کنند. در همین زمان از سوی برخی از نمایندگان، زمزمه هایی در باب پذیرش اولتیماتوم روس ها آغاز شد؛ لیکن زنان در حالی که مسلح بودند، به سمت مجلس حرکت کردند و از رئیس مجلس اجازه ملاقات خواستند و به او هشدار دادند؛ اگر وکلای مجلس در انجام فرایض خود و محافظت و برقرار داشتن شرف ایران تردید نمایند، مردان و فرزندان و خودمان را کشته و اجسادشان را همین جا می اندازیم.

تاثیر زنان در اقتصاد دوران قاجار
بحران ها و مشکلات اقتصادی در دوران قاجار همواره عرصه را به مردم تنگ می کرد. گرانی نان از جمله مهم ترین و حیاتی ترین مشکل اقتصادی مردم این دوره بود زنان اغلب در اعتراض به وضع بحرانی نان پیش قدم بودند و به طرق مختلف به ابراز نارضایتی می پرداختند. «اعتمادالسلطنه» در کتاب خود در باب گرانی نان می آورد: یکشنبه 6 شعبان 1309 ه. ق. عصر، ناصرالدین شاه به خانه امام جمعه رفته بود، در آنجا شنید که زن ها باز از گرانی نان شکایت کرده بودند. در جامعه عهد قاجار، فاصله چندانی بین کودکی و ازدواج دختران وجود نداشت. دختران اغلب از هفت تا سیزده سالگی ازدواج می کردند. عواملی چون دستیابی به استقلال اقتصادی، رشد سریع دختران در آن روز و پایین بودن میانگین عمر به دلیل شیوع بیماری در افزایش این ازدواج های زودرس موثر است. دختران و پسران هیچ گونه اختیاری در برگزیدن همسر آینده خود نداشتند. رایج ترین شکل ازدواج عقد دائم بود. از دیگر شیوه های رایج ازدواج، ازدواج موقت یا صیغه کردن دختران و زنان بر اساس قرارداد و توافق بود. فقر مالی نیز سبب می شد تا خانواده ها به ازدواج موقت دختران خویش رضایت دهند. صیغه کردن زنان در عرف جامعه کاملاً قابل قبول بود و زن های صیغه ای پس از به پایان رسیدن دوره قرارداد به آسانی به عقد دائمی اشخاص دیگر درمی آمدند. شکل دیگر ازدواج شامل دختران یا زنانی می شد که از طریق جنگ ها و یا دزدیده شدن و یا تجارت برده، اسیر و فروخته می شدند. نظام چندزنی در شهرها، معمولا مختص به اشراف بوده است؛ ولی در ایالات نیز رواج داشت. در بین ایالات بلوچ حتی مردان کم بضاعت نیز گاه تا 8 زن می گرفتند و این نیز به این دلیل بود که زن در ایالات نه تنها هزینه ای برای شوهر نداشت؛ بلکه نیروی تولیدی کارآمدتری نسبت به شوهر به حساب می آمد.

نظام خانوادگی در دوران قاجار
در نظام خانوادگی دوران قاجار، حق طلاق با مرد بود. درخواست طلاق از سوی مرد با بهانه و یا بدون بهانه برای اجرای آن کافی است. نازایی و خروج از جاده عفاف از عمده ترین دلایل طلاق زنان بوده است. گاه نیز بد قدم بودن زن به هنگام ورود به خانه همسرش می توانست؛ دلیل طلاق باشد. زن در مورد خاصی چون عدم دریافت نفقه از مرد، انحرافات اخلاقی و یا ناتوانی جنسی مرد، می توانست درخواست طلاق نماید. با وجود مجاز بودن طلاق، این مسأله به ندرت رخ می داد. در واقع سرنوشتی که پس از طلاق در انتظار زن بود، او را از طلاق بر حذر می داشت. وظیفه نگهداری کودکان از سوی مردان و مشکل پرداخت مهریه نیز مردان معمولی جامعه را نیز از فکر طلاق زنانشان منصرف می کرد. «پولاک» می نویسد: در داخل خانه آرایش زنان غلیظ تر و پوشش آن ها سبک تر و کمتر است. در خانه زن معمولاً سر خود را با پارچه یا شالی می پوشاند که گوشه های آن از پشت آویزان است و پیراهن، عبارت از پارچه ای نازک و ابریشمی به رنگ صورتی یا آبی که گلدوزی شده با حاشیه های طلایی می باشد. کلیه زنان ایرانی از هر قشری، علاقه زیادی به استفاده از طلا و جواهر به عنوان زینت آلات از خودنشان می دادند. زینت آلات نقره ای مخصوص قشر محروم و کم بضاعت، اغلب به صورت دستبند و انگشتر نقره ای به کار می رفت، گردنبندهای نقره ای مخصوص نوکر و کلفت سیاه پوست از خانواده عیان و اشراف بود.

کدبانویی زنان ایرانی
خانم «کارلاسرنا» در مورد کدبانوی زنان ایرانی می نویسد: خانم های ایرانی در تهیه مربا و شیرینی سلیقه خاص و طولانی دارند. اغلب اوقات وقتی که آن ها برای دیدار کسی می روند، به عنوان ابزار محبت مقداری از شیرینی های دست پخت خود را پیشاپیش می فرستند. خدمتکاران، آن ها را در سینی هایی که رویش روپوش قلابدوزی شده، انداخته شده است، به خانه دوست مورد نظر می بردند.

برگرفته از : ماهنامه دنیای زنان شماره71
منبع:
http://rasekhoon.net

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:6
حجاب و عفاف

تاریخچه حجاب در اسلام

حجاب به معنای پوشاندن بدن زن در برابر نامحرم از احكام ضروری دین اسلام است. در ادیان الهی دیگر از جمله آئین زرتشت، یهود و مسیحیت نیز این حكم با تفاوتهایی وجود دارد. برخی نویسندگان چنین اظهار نظر كرده اند كه پوشش اسلامی نتیجه تعامل فرهنگی بین اعراب و ایرانیان و رومیان است و در نتیجه، اسلام نسبت به چگونگی حضور زن در برابر نامحرم قانونی خاص ندارد و آن چه امروز به صورت دستوری شرعی در آمده، مستندی شرعی ندارد. این نوشتار به تحقیق درباره صحت و سقم نظر می پردازد.
 
مفهوم لغوی حجاب 
به گفته اهل لغت این واژه به صورت متعدی به معنای در پرده قرار دادن به كار می رود. ابن درید می گوید:«حجبت الشیء... اذا سترته، و الحجاب:الستر...، احتجبت الشمس فی السحاب اذا تستترت فیه». پوششی است كه روی شیء را فرا می گیرد و حجاب یعنی پرده...، زمانی كه خورشید در ابر فرو می رود عرب می گوید: احتجبت الشمس فی السحاب». فیومی این واژه را چنین توضیح می دهد:
حجب فعلی متعدی است و به معنای مانع شدن به كار می رود. به پرده، حجاب می گویند، زیرا مانع از دیدن است و به دربان حاجب گفته می شود، زیرا وی مانع از ورود افراد است. این واژه در اصل بر موانع اطلاق می گردد، ولی برخی مواقع به موانع معنوی نیز حجاب گفته می شود.
از گفتار اهل لغت می توان نتیجه گرفت كه در زبان عرب، حجاب به پوششی گفته می شود كه مانع از دیدن شیئی پوشانده شده می شود. شهید مطهری نتیجه تحقیقات لغوی خود را درباره این واژه، چنین بیان می كند:
كلمه حجاب هم به معنای پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب، بیشتر استعمال به معنی پرده است. این كلمه از آن جهت مفهوم پوشش می دهد كه پرده وسیله پوشش است و شاید بتوان گفت كه به حسب اصل لغت هر پوشش حجاب نیست؛ آن پوشش حجاب نامیده می شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد.
این واژه در قرآن و حدیث نیز با عنایت با معنای لغوی به كار رفته و معنای خاصی پیدا نكرده است. شهید مطهری می فرماید: در قرآن كریم در داستان سلیمان غروب خورشید را این طور توصیف می كند:« حتی تورات بالحجاب» یعنی تا آن وقتی كه خورشید در پشت پرده مخفی شد. تعبیر حجاب با همین معنا در آیه51 سوره شوری و نیز در آیه 53 سوره احزاب به كار برده شده است... . در دستوری كه امیرالمؤمنین(علیه السلام) به مالك اشتر نوشته است می فرماید:« فلاتطولن احتجابك عن رعیتك» یعنی در میان مردم باش كمتر خود را در اندرون خانه از مردم پنهان كن. حاجب و دربان تو را از مردم جدا نكند بلكه خودت را در معرض ملاقات و تماس مردم قرار ده.
 
حجاب در ایران و روم باستان
در كتاب تمدن می خوانیم: پس از داریوش مقام زن خصوصاً در طبقه ثروتمندان تنزل پیدا كرد. زنان فقیر چون برای كار كردن ناچار ازآمد و شد در میان مردم بودند آزادی خود را حفظ كردند، ولی در مورد زنان دیگر گوشه نشینی زمان حیض كه برایشان واجب بود رفته رفته امتداد پیدا كرد و سراسر زندگی اجتماعی شان را فرا گرفت... . زنان طبقات بالای اجتماعی جرأت آن را نداشتند كه جز در تخت روان روپوش دار از خانه بیرون بیایند و هرگز به آنان اجازه داده نمی شد كه آشكارا با مردان آمیزش كنند. زنان شوهر دار حق نداشتند هیچ مردی را ولو پدر یا برادرشان باشد ببینند درنقشهایی كه از ایران باستان بر جای مانده هیچ صورت زن دیده نمی شود و نامی از ایشان به نظر نمی رسد. شهید مطهری از سخنان جواهر لعل نهرو چنین استنباط می كند كه او معتقد است كه«رومیان نیز(شاید تحت تأثیر قوم یهود) حجاب داشته اند و رسم حرم سراداری نیز از روم و ایران به دربار خلفای اسلامی راه یافت».
 
پوشش زنان عرب قبل از اسلام
شواهد متعددی از قرآن از این نكته است كه در جامعه عرب قبل از اسلام زنان برای حضور در اجتماع از پوشش مناسب و مطلوبی برخوردار نبودند. به همین دلیل همسران پیامبر-صلوات الله و سلامه علیه و آله- از متابعت آن الگو منع می شوند: یا نساء النبی لستن كاحد من النساء ان اتقیتن فلا تخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض و قلن قولا معروفاً*و قرن فی بیوتكن و لا تبرجن الجاهیله الاولی؛ ای همسران پیامبر شما مانند هیچ یك از زنان[دیگر] نیستید اگر سر پروا دارید پس به ناز سخن مگویید تا آن كه در دلش بیماری است طمع ورزد و گفتاری شایسته گویید. و درخانه هایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیت قدیم زینتهای خود را آشكار مكنید. دستورهای اصلاحی اسلام نسبت به پوشش زنان نیز حاكی از برخی نقص ها و كاستی ها در پوشش زنان آن دوره و فاصله آن با پوشش مورد سفارش اسلام است:
یا ایها النبی قل لازواجك و بناتك و نساء المؤمنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلك ادنی ان یعرفن فلا یوذین و كان الله غفوراً رحیماً؛ ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو پوشش های خود را بر خود فروتر گیرند این برای آن كه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند[به احتیاط] نزدیك تر است و خدا آمرزنده مهربان است. همین نكته، از آیات سوره نور نیز كه درباره آن ها بحث خواهد شد، فهمیده می شود. شأن نزول آیه 30 سوره نور اشاره ای به كیفیت پوشش قبل از دستور حجاب دارد. در این شأن نزول آمده است«كان النسا یتقنعن خلف آذانهن؛ زنان دنباله مقنعه خود را به پشت گوش های خود می انداختند» بنابراین، گلو و بنا گوش آن ها هویدا بود. تاریخ پژوهان نیز این نكته را كه زنان جزیرة العرب از حجاب مناسبی برخوردار نبودند، تأیید می كنند. اكنون سخن در این است كه این وضعیت به دنبال وضع قانون اسلامی مبنی بر ضرورت حجاب بر هم می خورد.
 
اصطلاحات مزبور:
واژه جلباب در آیه 59 سوره احزاب«یا ایها النبی قل لازواجك و بناتك و نساءالمؤمنین یدنین علیهن من جلابیبهن...» به معنی پوشش سراسری زن است كه در قدیم مرسوم بوده است و این واژه در قرآن خطاب به زنان امر شده است كه جلابیب را به خود نزدیك كنید. این قرآن پژوه افزود: جلبات نوعی چادر امروزی و یك روپوش بسیار گشادی بوده است كه زنان در قدیم می پوشیدند كه در روایات مربوط به خطبه فدكیه نیز عنوان شده است كه حضرت زهرا(سلام الله علیه) برای رفتن به مسجد و ایراد خطبه فدكیه جلبات خود را می پوشید. قرآن می فرماید« وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُوْلِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاء وَلَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ »سوره نور آیه 31.
در اینجا بر اساس كلمات«لایبدین زینتهن الا ما ظهر» این برداشت می شود كه حجاب مقدار پوششی است كه زینتهای بدن زن را بپوشاند چه زینت مربوط به بدن زن كه در عرف مشخص است و یا زینت عاریه ای مثل گوشواره، گردنبند و... باشد. روایات ما نیز همانی است كه در قرآن ذكر شده است و در روایات بر پوشش تمام بدن زن به جز كف و وجه یعنی دست تا مچ و گردی صورت كه در نماز هم همین مقدار استثنا شده است، تأكید شده است.
روایات جدا یا در عرض قرآن مساله ای را بیان نكرده اند بلكه در روایات آیات الهی روشن می شود و آنچه در روایات در مورد پوشش بدن زن به ویژه مستوری مو و زینتهای زن و هر آنچه باعث تحریك مردان می شود مثل خلخال و... آمده بر اساس آیات قرآن است. در قرآن كلیت و اصول آمده است و در روایات ذكر مصداق و تبیین و تطبیق به مورد ذكر شده است و امر یا نهی در قرآن دلالت بر وجوب و یا حرمت می كند كه بر اساس آیات سوره احزاب و نور وجوب حجاب مشخص شده است.

برگرفته از : نشریه دنیای زنان، شماره 70
منبع : http://rasekhoon.net

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:5
حجاب و عفاف

جامعه هنری ، گلوگاه مسئله حجاب

هفدهم دی ماه در کشور ایران، یادآور یکی از حوادث بسیار تلخ فرهنگی بود که بنیان بسیاری از ناهنجاری ها و مشکلات فرهنگی و اجتماعی تاریخ ایران شد.هفتاد و شش سال پیش در چنین روزی میرپنج بی سواد به اشارت اربابان غربی اش حجاب را از سر ناموس شیعه برداشت.
به عقیده نویسندگان و صاحب نظران، مبارزه با حجاب اسلامی زنان مسلمان در كشورهای اسلامی هیچگاه یك پدیده درونی نبوده و منشأ بیرونی داشته است. این پدیده، تهاجمی استعماری با هدف مسخ هویت اسلامی مردم، ایجاد انشقاق و جدائی در میان ملل مسلمان، ترویج فرهنگ غرب، رواج ابتذال در جوامع اسلامی و نهایتاً انهدام اساس استقلال مسلمانان می‌باشد.
«همفری» كارشناس و جاسوس معروف انگلستان در كشورهای اسلامی كه از فعالان رواج فرهنگ غربی در میان ملل مسلمان می‌باشد، در كتاب خاطرات خود به موارد متعددی از خصوصیات مسلمانان از جمله اعتقاد به مبانی اسلامی، حفظ حجاب اسلامی، استحكام كانونهای خانواده و تبعیت فرزندان از روش پدران و نیاكان اشاره كرده و لزوم مبارزه با این مبانی و ارزش ها را مورد تأكید قرار داده است.
وی كه مأمور اعزامی وزارت مستعمرات انگلیس به كشورهای اسلامی بوده، از بی‌حجابی و برداشتن حجاب زنان و رواج بی‌بند و باری به عنوان یكی از مؤثرترین روش ها در مبارزه با استقلال ملت های مسلمان یاد كرده است. توصیه‌های «همفری» در بسیاری از كشورهای اسلامی توسط دولت هائی كه به دربار لندن و یا متحدان اروپائیش وابسته بوده‌اند، به اجرا گذارده شده است.
به گزارش اسناد تاریخی، اسماعیل پاشا در مصر كه در 1863 میلادی بر تخت سلطنت نشست در 1870 به آزادی زنان با مفهوم اروپائی آن در كشورش رسمیت داد. در الجزایر نیروهای اشغالگر فرانسوی برای در هم شكستن انقلاب مردم، از جمله به مبارزه علیه حجاب زنان روی آوردند.
در تركیه، مقابله با حجاب اسلامی از نخستین برنامه‌های كمال آتاترك برای اسلام‌ زدائی بود. این برنامه‌ای بود كه در كنار سایر تصمیمات از جمله منسوخ‌كردن دادگاه های شرعی، تعطیل مدارس علوم دینی، جایگزین كردن قوانین اروپایی به جای نظام شریعت، رواج رسم‌الخط لاتین، تغییر تاریخ هجری به میلادی، اعلام تعطیلی یكشنبه‌ها به جای جمعه‌ها و ... به اجرا گذارده شد.
در افغانستان نیز امان‌الله خان با تأسیس «انجمن حمایت از نسوان» در 1928، بانی مبارزه با حجاب زنان مسلمان آن كشور گردید. كشف حجاب در ایران كشف حجاب در ایران نیز پدیده خودجوش داخلی نبود و محرك‌های خارجی داشت. این پدیده ناشی از تأثیر فرهنگ و آداب و رسوم غربی تحت عنوان «تجددخواهی» در میان ایرانیان، به ویژه كسانی است كه افكار و زندگی غربی را تجربه كرده‌اند. در این بین اراده دولتمردان نقش مكمل داشته و در اشاعه آن تأثیر بسزایی داشته است.
در عین حال نباید فراموش کرد، جدیت و قساوت پهلوی کودتاگر برای اجبار زنان برای حذف حجاب به حدی بود که موضوع کشف حجاب در ایران به نوعی دیگر رنگ و بوی متفاوتی گرفت و آثار آن پدیده بعد از هفتاد و چند سال هنوز جامعه ی اسلامی را آزار می دهد.
حکومت پهلوی حدود 4 دهه نه تنها رنگ چادر و روسری زنان را به خاک و خون و تحقیر و ناچیز شمردن پیوند داد . بلکه در گام های بعدی نوامیس شیعه را به ابتذال هایی بالاتر و زشت تر از پدیده ای مثل بی حجابی رهنمون شد.که کمترین آن قانونی شدن تن فروشی بود. قانونی شدن پدیده ای که بعد از گذشت سال ها در 39 ایالت از 40 ایالت آمریکای لیبرال و سکولار هنوز غیر قانونی است.
بی عفتی هایی که بر سر زنان آبرومند ایرانی در جشن های ننگین تخت جمشید روا داشته شد ،هنوز رازهای سر به مهر تاریخ سیاه پهلوی ها ست و حکایت از آن دارد که برنامه ی پهلوی در حوزه رفع حجاب و مقابله با آن یک برنامه ی یک جنبه ای نبود.
درباره ی این که سیاهی چادر و عظمت حجاب زنان مسلمان چرا همیشه خار چشم استعمارگران بوده و هست و چرا هنوز هم - علیرغم ادعای آزادی در غرب – برای رفع حجاب از سر هنرمندان و شخصیت های مسلمان در رسانه های جاسوسی جشن گرفته می شود، سخنان بسیاری گفته شده است ، و این که چرا شیطان به مستی بنیان کن نوع بشر با شراب ، زن و غضب هنوز دل بسته و امیدوار است؟ اما هنوز هنر حجاب و عفاف و طریقت نشر آن در جامعه ی اسلامی ، جریانی نیست که بتواند زیبایی های این چنینی اش را به دنیا نشان دهد و این باعث تاسف برای همه ماست که ودیعه ی فرهنگی حجاب در میان گنجینه های فرهنگی ما هم چنان در حجابی از کم مسئولیتی من و ماست .
یکی از سوالاتی که همواره در زمینه کار فرهنگی برای جبران صدمات کشف حجاب مطرح بوده و هست این است که جامعه هنری به عنوان راهنمای جامعه چقدر توانسته خود را از فرهنگ غرب زده ی شاهی بیرون کشیده است تا بتواند در این زمینه گام های مناسبی بردارد؟
و به عکس انتظاری که همیشه از قشر پیشرویی مانند هنرمندان می رود،چرا بخش های قابل توجهی از جامعه هنری ما، بیش از سایر بخش ها از طاعون شل حجابی و بی حجابی رنج می برد و پشت صحنه ی مراسم هنری ، محافل هنری و بسیاری از بخش های مطرح این حوزه مایه شرم هنر متعهد ایرانی و اسلامی است و چرا حجاب برای هنر ایرانی یک ارزش عملیاتی نیست ،و هنوز شبکه های جاسوسی برای کشف حجاب مجدد و از بین بردن حرمت پوشش دینی بیش از سایر قشر - متاسفانه - روی هنرمندان کشور ما حساب باز می کنند؟
اینها اموری است که بعد از سی سال از پیروزی انقلاب اسلامی باید بدان دقت بیشتری مبذول داشت. و باید دانست تا الگوهای جامعه این چنین درباره ی رعایت هنجارها بی توجه و کم توجه است و اگر اباحه گری در جامعه ی فرهیخته ی ما امری معمول باشد ،نباید از جامعه انتظار داشت که به صلاح و سداد آید و به بیان دیگر:
قشر هنرمند ،گلوگاه اصلاح جامعه و گلوگاه مسئله حجاب در امت اسلامی ما است.
و هنرمند ایرانی که به اسلام تعهد دارد باید بیش از این ها در مورد حق خود جدی باشد ،حالا که جبهه کفر بر سر ناحق خود این گونه پافشاری می کند...

برگرفته از : سازمان بسیج هنرمندان 
منبع : http://rasekhoon.net

 

سه شنبه 11/9/1393 - 20:4
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته