هدفمند كردن یارانهها به زبان ساده اقتصاد سالم و قدرتمند، اقتصادی است
كه در آن دولت هیچ «یارانه»ای مگر در برخی موارد استثنایی و اضطراری و نیز
مواردی كه به طور ویژه در اختیار دولت است (مثل هزینههای نظامی و ...)
اختصاص ندهد.
اقتصاد سالم و قدرتمند،
اقتصادی است که در آن دولت هیچ «یارانه»ای مگر در برخی موارد استثنایی و
اضطراری و نیز مواردی که به طور ویژه در اختیار دولت است (مثل هزینه های
نظامی و ...) اختصاص ندهد.
به گزارش سیماب به نقل از
شبهه:اما کشورهای عقب افتاده، در حال توسعه و حتی برخی از کشورهای قدرتمند
اقتصادی در دوره های بحران، یا به خاطر چرخش تولید، یا رقابت و ...،
یارانه هایی را اختصاص می دهند که آنها نیز باید هر چه سریع تر «یارانه» را
در چرخش اقتصادی به حداقل برسانند.
الف - حال فرض کنیم که
نظام اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، سالانه مبلغی حدود 40.000 میلیارد تومان
(فرضی – برابر با سرمایه ی احداث سالانه 40.000 کارخانه ی یک میلیارد
تومانی که اگر در هر کدام فقط 20 فرصت شغلی ایجاد شود، برابر با سالانه 800
هزار فرصت شغلی جدید است) از بودجه و درآمد خود را به یارانه ، آن هم برای
مواد مصرفی و یا به اصطلاح کالاهای ضروری [مثل: حامل های انرژی یا گندم،
روغن، شکر و ...] اختصاص می دهد! در واقع اختصاص چنین بودجه ای از
درآمدهای یک کشور، آن هم کشوری چون جهموری اسلامی ایران که هنوز عقب
افتادگی های بسیاری دارد، نشان از بیماری مهلک اوضاع اقتصادی است که باید
هر چه سریع تر درمان شده و بهبود یابد.
ب – اولین موضوع قابل
توجه این است که این بودجه از فضا تزریق نمی گردد، بلکه از همان درآمدهای
دولت که عمدتاً از ناحیه ی فروش نفت است جدا می شود. و در واقع همان بیت
المال متعلق به تک به تک مردم است.
ج – اگر عدالت اجتماعی را
هدف و منظور از برنامه های اقتصادی قرار دهیم، و جمعیت جمهوری اسلامی
ایران را 70 میلیون نفر در نظر بگیریم، سهم هر ایرانی از این بودجه رقمی
معادل سالانه (حدود) 570 هزار تومان و ماهانه حدود 47500 تومان می شود.
د – حال دقت کنیم که در
شیوه متداول، (روش هزینه ی بودجه ی یارانه ای که تا کنون اعمال می شد)، سهم
عمده ای از این بودجه به یارانه ی بنزین اختصاص می یافت و سهم عمده دیگر
به سایر حامل های انرژی مانند: گاز، برق و ... . و در این روش هر کس مصرف
بیشتری داشت، سهم بیشتری از بیت المال را به خود اختصاص می داد.
به عنوان مثال: مصرف
بنزین ایران روزانه حدود 60 میلیون لیتر، یعنی سالانه حدود 22 میلیارد لیتر
می باشد. حال اگر لیتری 300 تومان یارانه به بنزین اختصاص یابد، سهم کلانی
از این بودجه صرف بنزین شده است و حال آن که میانگین تعداد خودرو به جمعیت
کشور، هر شش نفر یک خودرو است. در واقع هر یک نفری که صاحب خودرو است، حق
بیت المال 5 نفر دیگر را مصرف می کند! و اگر یک نفر سه خودرو داشته باشد،
حق 15 نفر دیگر را مصرف می نماید!
یا به فرض سرمایه گذاری
بنای بزرگی را به شرکت یا کارخانه ی خود اختصاص داده است، فعالیت اقتصادی
می کند تا سود بیشتری از سرمایه و کار خود ببرد، اما هزینه ی یارانه ای برق
مصرفی او، از جیب کسی که یک اتاق با یک لامپ یا در نهایت یک آپارتمان ملکی
یا اجاره ای با 5 لامپ و مقداری وسایل برقی دارد می رود!
در چنین روشی، هر کس
خودروی بیشتری دارد، بیشتر از یارانه استفاده می کند! هر کس کاخ، ویلا،
خانه و آپارتمان بیشتر یا بزرگ تری دارد و تعداد لامپ ها یا وسایل الکتریکی
اش بیشتر است، ماشین آلات صنعتی برقی بیشتری استفاده کند و ...، سود
بیشتری از این یارانه می برد و در واقع هر کس سرمایه دارتر و مصرف کننده تر
باشد، سهم بیشتری از بیت المال را به خود اختصاص می دهد! و این روش کاملاً
غیر عادلانه بود و هست.
ھ – اکنون می گویند: روش
عادلانه این است که هر ایرانی سهم خود از بیت المالی که به «یارانه» اختصاص
داده شده است را دریافت کند. آن کسی که خودرو ندارد، یا آن کسی که در
نهایت یک یا دو لامپ و یک تلویزیون یا یخچال دارد، با کسی که چند خودرو یا
در هر اتاقی چند لوستر چلچراغ دارد، سهم برابر می برند. نه آن که هر کسی
بیشتر دارد، سهم بیشتری در بیت المال دیگران داشته باشد.
و – اما این که آیا این
روش به نفع ملت است یا دولت؟ باید گفت: اگر دولت با تقوا و خدمتگزار باشد،
اگر به نفع حزب خود کار نکند، اگر سراغ رانت خواری و تشکیل باندهای اقتصادی
به نفع خود، آقازاده های نامحترم و حزب و سازمان و گروه و دسته ی خاص
نرود، دولت و ملت یکی می شود. در چنین سیستمی، هیچ سودی برای دولت در نظر
گرفته نمی شود، بلکه دولت منتخبینی هستند که توسط ملت برای خدمتگزاری در
دوره ی معینی انتخاب شده اند.
ز – اما در مورد کافی یا
ناکافی بودن مبلغ «یارانه»، دقت شود که اگر چه هر یک ریال یارانه ضرری است
که مردم از جیب خود می پردازند، اما در این برنامه «کفایت» هدف نیست. چرا
که دولت چیزی از مقدار یارانه ی اختصاصی کم نکرده است، لذا پیش از این نیز
بیش از این یارانه ای اختصاص نمی یافت، بلکه تفاوت در این است که پیش از
این ثروتمندتر ها حق یارانه ی دیگران را نوش جان می کردند، اما اکنون حق هر
کس به خودش پرداخت می شود تا نظام توزیع یارانه هدفمند و عادلانه گردد و
مصرف نیز از جیب دیگران نباشد.
ح – دقت شود که در نظام
اقتصاد یارانه ای (هر کجا که باشد)، مصرف کننده عقل محاسبه گرش را تعطیل
نموده و بدون هیچ دلسوزی و نگرانی خاصی مصرف می کند. گمانش این است که
هزینه اش را دولت می پردازد و توجهی ندارد که این هزینه از جیب و سرمایه ی
خودش هدر می رود. لذا در یک زندگی اروپایی که مجبورند محاسبه گر باشند، در
یک آپارتمان 70 متری ممکن است یک لامپ یا در نهایت دو لامپ کم مصرف روشن
باشد، اما در یک نظام یارانه ای (مثل ایران) در یک آپارتمان مشابه دست کم
12 لامپ و گاهی چند لوستر روشن است.
اما اگر یارانه را حذف
کنند، اگر چه نرخ تولید گران تر می شود، اما میزان مصرف عاقلانه تر و به
مراتب کمتر می شود و در واقع هزینه ی کاهش می یابد. چرا که اگر یک خانواده ی
چهار نفره ماهانه 320 هزار تومان نقدی دریافت کنند، به طور قطع ماهانه دست
کم یکصد هزار تومان نیز کمتر مصرف می کنند. لذا به طور مساوی به هر خانوار
چهار نفره در ماه 420 هزار تومان تزریق می شود.
تبریز و اولین های تاریخ ایران
تَبْریزْ یکی از شهرهای
بزرگ ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. این شهر بزرگ ترین شهر
منطقهٔ شمال غرب کشور بوده و قطب اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی،
صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته می شود. تبریز به دلیل جای
دادن بسیاری از کارخانه های مادر و بزرگ صنعتی در خود و نیز وجود بیش
از ۶۰۰ شرکت قطعه ساز در آن، دومین شهر آلوده و نیز دومین شهر صنعتی
کشور پس از تهران به شمار می رود و به دلیل صنعتی بودن، یکی از مهم
ترین شهرهای مهاجرپذیر ایران محسوب می شود. این شهر قطب صنعت
خودروسازی و قطعه سازی کشور بوده و با تولید سالانهٔ ۱۶ هزار دستگاه
موتور دیزل، به عنوان بزرگ ترین تولیدکنندهٔ این نوع دستگاه در سطح
منطقهٔ خاورمیانه شناخته می شود. تبریز با ۱٬۳۷۸٬۹۳۵ نفر جمعیت در سال
۱۳۸۵ خورشیدی، چهارمین شهر پرجمعیت ایران پس از شهرهای تهران، مشهد و
اصفهان محسوب می گردد.
اولین چاپخانه، اولین
خیابانی که در ایران دارای برق شد، اولین پستخانه و اولین خط انتقال
پست و... در تبریز بوده اند و به همین علت، تبریز شهر اولین ها
نامیده می شود. در ذیل توضیحات بیشتری در مورد اولین های تاریخ ایران
در تبریز را می خوانید ...
:: چاپ و چاپخانه
در مورد اینکه چه کسی
ابتدا چاپخانه را در ایران دایر کرد اختلاف است اما اولین چاپخانه
سربی با حروف فارسی و عربی توسط میرزا زین العابدین تبریزی در تبریز
دایر شد. اولین کتاب منتشر شده توسط این چاپخانه رساله جهادیه
میرزاعیسی خان قائم مقام بود. این چاپخانه در سال ۱۲۴۵ تعطیل شد. در
آن زمان هنوز واژه چاپ متداول نشده بود و به این دلیل آن را باسمه
خانه، بصمه خانه، مطبعه، دارالطباعه و دارالطبع می نامیدند.
بعد از دایر شدن چاپخانه
سربی در تبریز، اولین روزنامه شهرستان های ایران به نام "روزنامه
ملتی" نیز در تبریز منتشر شد که خبری از آن در شماره های سال ۱۲۷۵
هجری قمری وقایع اتفاقیه دیده می شود.
راجع به محل چاپ اولین
قرآن در ایران اختلاف نظر وجود دارد. به عقیده برخی از مورخین در
اواسط سال های ۱۱۹۹ هجری شمسی قرآنی توسط میرزاحسین خطاطی شده و توسط
میرزا اسدالّله لیتوگرافی (چاپ سنگی) شد، در حالی که کمی قبل از آن
میرزا عبدالوهاب به سال ۱۱۹۵/۱۱۹۶ هجری شمسی قرآنی را چاپ کرده بود.
گزارش تاریخی دیگر حاکی از آن است که از بین چاپ های قرآن که با
استفاده از روش لیتوگرافی انجام شده اند، اولین در سال ۱۲۱۲ هجری شمسی
در تبریز انجام شد.
:: کتابخانه
کتابخانهٔ عمومی تربیت،
نخستین کتابخانهٔ دولتی ایران است که در سال ۱۳۰۰ به همت محمدعلی
تربیت در شهر تبریز ایجاد شد. این کتابخانه در ابتدا "کتابخانه و
قرائتخانهٔ عمومی معارف" نامیده می شد که بعدها به احترام بنیانگذار
آن، تربیت نامیده شد. در سال ۱۳۳۵ به علت کمبود فضای مطالعه،
کتابخانهٔ ملی تبریز تأسیس شد که نسخه های خطی کتابخانهٔ تربیت پس از
انقلاب به آن منتقل شده است. همچنین وقف نامه ربع رشیدی که اولین اثر
ثبت شدهٔ ایران در حافظهٔ جهانی است، در این کتابخانه نگهداری می
شود.
:: سینما
اولین سینمای عمومی
ایران، به نام سینما سولی (خورشید) در سال ۱۲۷۹ در سالن نسبتاً بزرگی
در طبقه دوم آموزشگاه کاتولیک فرانسوی در جنب کلیسای کاتولیک ها توسط
آنان در تبریز تأسیس شد. تاسیس نخستین سالن سینمای عمومی تهران توسط
میرزا ابراهیم خان صحاف باشی در سال ۱۲۸۴ به چهار سال بعد مربوط است.
:: مدرسه
نخستین مدرسه تحصیلات
ابتدایی به شیوه نوین در ایران توسط میرزا حسن رشدیه در ششگلان تبریز
بنیاد نهاده شد. میرزا حسن رشدیه در جوانی به بیروت رفت و در آنجا روش
آموزش در دبستان ها را بررسی کرد پس از آن عازم استانبول شد آنگاه به
مصر سفر کرد و پس از بازگشت به تبریز دبستانی به شیوهٔ آنها تاسیس
کرد. مدرسه مموریال نیز از مدارس قدیم شهر تبریز است که توسط آمریکایی
ها اداره می شد.
:: کودکستان و مدرسه کر و لال ها
نخستین کودکستان و نخستین
مدرسه کر و لال های ایران نیز در تبریز بنیاد گذاشته شد. جبار باغچه
بان ابتدا در تبریز کودکستانی را تحت عنوان "باغچه اطفال" دایر کرد و
به این دلیل خود را باغچه بان نامید. صمد سرداری نیا در کتاب "مشاهیر
آذربایجان" در شرح زندگانی جبار باغچه بان می نویسد:
مدرسه کر و لال ها را
جبار باغچه بان در سال ۱۳۰۳ با وجود مخالفت های زیاد از جمله رییس
فرهنگ وقت دکتر محسنی در تبریز دایر کرد. این کلاس جنب باغچه اطفال
باغچه بان در کوچه انجمن در ساختمان معروف به عمارت انجمن تأسیس شد.
جبار باغچه بان اولین
مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران است. او از سال ۱۳۰۷ خورشیدی علیرغم
دشواری های وسیع چاپ و کلیشه، چاپ کتاب های ویژه کودکان را با نقاشی
هایی که خود می کشید آغاز کرد. یکی از کتاب های وی با عنوان "بابا
برفی" توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده و شورای
جهانی کتاب کودک آن را به عنوان بهترین کتاب کودک انتخاب کرد.
:: ادبیات نوین
میرزا عبدالرحیم نجارزاده
تبریزی معروف به "طالبوف" بنیانگذار انشای جدید نامیده شده است. وی
با کنار گذاشتن نوشتار ثقیل آن زمان، مطالب خود را با زبانی ساده و بی
تکلف نشر داد و بدین ترتیب تأثیر زیادی بر متون فارسی گذاشت. وی به
همراه میرزا زین العابدین مراغه ای در نثر و داستان نویسی و میرزا
جعفر خامنه ای در شعر نخستین کسان بودند که تحول شگرفی را موجب شدند.
میرزا فتحعلی آخوندزاده
بنیانگذار نمایشنامه نویسی ایران محسوب می شود. آخوندزاده نخستین
ایرانی الاصلی بود که نمایشنامه نویسی را آغاز کرد. وی به دلیل اقامت
در تفلیس از طریق سنت تئاتری آنجا با جهان تئاتر آشنا شده و آن را
بهترین وسیله برای ترویج افکار نو یافته بود. آخوندزاده با شیوه ای
متاثر از مولیر، پنج نمایشنامه به زبان ترکی نوشت. همچنین وی با نوشتن
نخستین رمان ایرانی با عنوان ستارگان فریب خورده - حکایت یوسف شاه
سراج در سال ۱۸۵۷ میلادی پیشکسوت نویسندگان این رشته ادبی نیز به شمار
می آید. همچنین میرزا آقا تبریزی اولین نمایش نامه نویس ایرانی است
که نمایش نامه های فارسی نگاشته است.
:: پول کاغذی یا اسکناس
در سال ۶۹۳ هجری قمری در
دوره گیخاتوخان مغول اولین پول کاغذی به نام چاو در تبریز چاپ شد. اما
مردم آن را نپذیرفتند و پس از مدتی چاپ آن متوقف شد.
:: سکه ماشینی
از سال ۱۲۹۸ هجری قمری
ضرابخانه ماشینی به طور رسمی در ایران برقرار و تمام ضرابخانه های
شهرهای معتبر برچیده شد. فکر ایجاد چنین ضرابخانه، سال ها قبل از این
تاریخ، یعنی به سال ۱۲۲۲ هجری قمری در زمان ولیعهدی عباس میرزا نایب
السلطنه در تبریز مورد توجه بوده و اقدام به تهیه مسکوک رسمی یا چرخی
گردیده ولی به علت گرانی هزینه در حدود ۲۰۰ قطعه سکه سیمین تهیه و
ضرابخانه تعطیل شد.
:: اتاق تجارت
نخستین اتاق بازرگانی
ایران نیز در تبریز بنیاد نهاده شده است. تاریخ تأسیس اتاق تجارت در
تبریز به سال ۱۲۸۵ هجری خورشیدی بر می گردد و اولین اتاق تجارت در سطح
کشور بوده است. اتاق تجارت تهران بعد از اتاق تجارت تبریز بنیاد
یافته است.
:: شهربانی
اولین نظمیه یا شهربانی
به مفهوم امروزی توسط انجمن ایالتی آذربایجان در سال ۱۳۲۵ هجری قمری
در تبریز به وجود آمد. اجلال الملک که نماینده انجمن ایالتی آذربایجان
بود به سمت نخستین رییس شهربانی انتخاب شد. از جمله کارهای این
سازمان انتشار نشریه ای بود که به نام "نظمیه تبریز" منتشر شد.
:: شهرداری
شهرداری تبریز نخستین
شهرداری - یا به اصطلاح آن روز، بلدیه - ایران بود که در سال ۱۲۸۷
بنیاد یافت و قاسم خان والی تحصیل کرده دانشگاه سن سیر (saint cyr)
فرانسه به عنوان اولین شهردار تبریز انتخاب شد.
:: تلفن
اولین مرکز تلفن ایران در
سال ۱۲۸۰ به همت قاسم خان والی در تبریز ساخته شد که وی چند سال بعد
به عنوان اولین شهردار تبریز انتخاب شد.
:: برق
قاسم خان والی در سال
۱۲۸۱، امتیاز اولین کارخانه برق ایران را برای احداث در تبریز به دست
آورد. وی در ابتدا توانست اطراف خیابان مجیدی (مجدالملک) را روشن
نماید.
:: بلیط الکترونیکی
نخستین مجری سامانه بلیط الکترونیکی در ورزشگاه های ایران. این سامانه برای اولین بار در ایران در ورزشگاه سهند تبریز اجرا شد.
کارت اعتباری اتوبوس شهری :
اولین شهری در ایران است که اتوبوس های شهری آن از کارت های هوشمند بدون تماس به جای بلیت های کاغذی استفاده می کنند.
کارت هوشمند مسابقات فوتبال :
اولین شهری در ایران است که برای تماشای مسابقات فوتبال، به جای بلیط کاغذی، از کارت هوشمند غیر تماسی استفاده می شود.
:: آتش نشانی
تبریز نخستین شهر ایران
است که دارای آتش نشانی است. اولین آتش نشانی در تبریز در سال ۱۲۲۱
هجری شمسی هنگامی که نیروهای روسی در تبریز مستقر بودند، ساخته شد.
این شهر در حال حاضر دارای ۱۵ ایستگاه آتش نشانی است که بر اساس
استاندارد جهانی (یک ایستگاه برای هر 50.000 نفر)، شهر تبریز باید ۳۰
ایستگاه داشته باشد.
:: مؤسسه خیریه غیردولتی
اولین و قدیمی ترین مؤسسه
خیریه غیردولتی در ایران، جمعیت خیریه نوبر تبریز است. این تشکل در
سال ۱۳۲۶ توسط عده ای از خیرین محله نوبر تبریز با هدف مبارزه با فقر و
کمک به مستمندان تأسیس شد و در سال ۱۳۳۱ رسماً به ثبت رسید.