تبیان، دستیار زندگی

پپام عاشورا :

فلسفه قیام كربلا، احیاى دین و ترویج نماز وگسترش معنویات ومبارزه با منكرات است . پیروان اباعبدالله ( علیه السلام) با ایمان و عمل و تقوا و جهاد خویش، نشان مى‏دهند كه این فلسفه را شناخته و آن را پذیرفته‏اند و در راه آن تلاش مى‏كنند .

امام حسین (ع) :

 اگر دنیا باارزش شمرده شود، منزل آخرت و دار ثواب الهی باارزشتر و والاتر است . و اگر بدن و جسم انسانها برای مرگ آفریده شده ، به خدا سوگند كشته شدن انسان با شمشیر (شهادت ) بهتر است . و اگر رزق و روزی موجودات تقسیم شده و مقدر گردیده ، زیباتر و نیكوتر آن است كه انسان در طلب رزق و روزی كمتر حرص داشته باشد. اگر جمع كردن اموال برای ترك كردن آن است ، چرا انسان آزاده نسبت به این چیزی كه ترك كردنی است بخل بورزد.

فإن تكن الدنیا تعد نفیسة فدار ثواب الله أعلی و أنبل و إن تكن الأبدان للموت أنشئت فقتل امرئ بالسیف فی الله أفضل و إن تكن الأرزاق قسما مقدرا فقلة حرص المرء فی الرزق أجمل و إن تكن الأموال للترك جمعها فما بال متروك به الحر یبخل

بحارالانوار، ج 44، ص 374

علت‏شهادت امام حسین(ع)وعلت ترغیب ائمه(ع)به اقامه عزاى حسینى

كتاب: مجموعه آثار ج 17 ص 475

نویسنده: شهید مطهرى

با دو سؤال مواجه خواهیم شد و خوب است كه جواب اینها را قبلا بدانیم كه هم خود ما روشن باشیم و هم از عهده جواب بر آییم:یكى اینكه چرا امام حسین شهید شد؟دیگر اینكه چرا ائمه دین دستور دادند كه عزاى امام حسین همیشه اقامه شود و در نتیجه ما وقتها و عمرها و پولها و نیروها و انرژیها هر سال در دو ماه محرم و صفر و بلكه در غیر این دو ماه صرف كنیم.

راجع به قسمت اول باید بگوییم در این زمینه خیلى حرفها گفته شده.دشمنان گفته‏اند امام حسین قصد حكومت داشته و كشته شد،هدف شخصى داشت و نرسید.دوستان نادان گفته‏اند كشته شد كه گناهان امت‏بخشیده شود،جنبه آسمانى و خیالى به قضیه دادند،آن را گفتند كه نصارى در باره مسیح گفته بودند.

حقیقت همان است كه خود امام حسین علیه‏السلام فرمود در مواردى از قبیل:

«ما خرجت اشرا و لا بطرا...»

«الا ترون ان الحق لا یعمل به و ان الباطل لا یتناهى عنه،لیرغب المؤمن فى لقاء الله محقا...»

«ایها الناس من راى سلطانا جائرا...».

در قسمت دوم هم باید گفت تكالیف شرعى بدون حكمت نیست.منظور این نبوده كه همدردى و تسلیتى باشد براى خاندان پیغمبر،به قول روضه خوان‏ها زهرا را خوشحال بكنیم. خیال مى‏كنیم هر اندازه ما گریه كنیم تسلى خاطر بیشترى براى حضرت رسول و حضرت زهرا هست.چقدر در این صورت ما حضرت رسول و حضرت زهرا و حضرت امیر را-كه همیشه آرزوى شهادت مى‏كردند و فخر خود مى‏دانستند-كوچك كرده‏ایم و خیال مى‏كنیم هنوز هم بعد از هزار و سیصد و بیست‏سال در حال جزع و فزع مى‏باشند!بلكه مقصود این است كه داستان كربلا به صورت یك مكتب تعلیمى و تربیتى همیشه زنده بماند.در حقیقت جواب سؤال اول اگر درست داده شود،جواب سؤال دوم هم معلوم مى‏گردد.

در لؤلؤ و مرجان،صفحه 3 از كامل الزیارة نقل مى‏كند كه حضرت صادق علیه السلام به عبد الله بن حماد بصرى فرمود:

بلغنى ان قوما یاتونه(یعنى الحسین علیه السلام)من نواحى الكوفة و ناسا من غیرهم و نساء یندبنه و ذلك فى النصف من شعبان،فمن بین قارى یقرا و قاص یقص و نادب یندب و قائل یقول المراثى‏».فقلت له:نعم،جعلت فداك قد شهدت بعض ما تصف.فقال:«الحمد لله الذى جعل فى الناس من یفد الینا و یمدحنا و یرثى علینا و جعل عدونا من یطعن علیهم من قرابتنا او من غیرهم یهددونهم و یقبحون ما یصنعون ⁽¹⁾ .

ایضا در صفحه 38 نقل مى‏كنند:

ان لقتل الحسین حرارة فى قلوب المؤمنین لا یبرد ابدا.

پس معلوم مى‏شود فلسفه این كار تهدید دشمن و تقبیح كارهاى آنهاست،تحسین این دسته و تشویق به این نوع كار و تقبیح آن دسته و ایجاد نفرت[نسبت‏به]آن نوع كار است ⁽²⁾ .

البته حضرت زهرا خوشحال مى‏شود اما از باب اینكه نیت و هدف حضرت زهرا و حضرت رسول و حضرت امیر و حضرت امام حسین همه یكى است و آن

«یتلوا علیهم ایاته و یزكیهم و یعلمهم الكتاب و الحكمة‏» ⁽³⁾

است،البته خوشحال مى‏شود كه به وسیله ذكر فرزندش حسین،مردم در دنیا و آخرت سعادتمند شوند،مردم در همان راهى حركت كنند كه فرزندش حسین حركت كرده است.

پى‏نوشت‏ها:

1) [به من خبر رسیده كه در نیمه شعبان گروهى از نواحى كوفه و مردمى دیگر بر سر مزار حسین علیه السلام مى‏آیند و نیز زنانى كه براى آن حضرت نوحه‏گرى مى‏كنند و عده‏اى قرآن مى‏خوانند و پاره‏اى حوادث كربلا را بیان مى‏كنند و دسته‏اى نوحه‏گرى مى‏كنند و گروهى دیگر مرثیه مى‏خوانند.عرض كردم:فدایت‏شوم،آرى من نیز پاره‏اى از آنچه فرمودى دیده‏ام.فرمود:سپاس خداى را كه در میان مردم گروهى را قرار داد كه به نزد ما مى‏آیند و ما را مى‏ستایند و براى ما مرثیه مى‏خوانند،و دشمنان ما را كسانى قرار داد كه بر ایشان خرده مى‏گیرند از خویشان ما یا غیر آنها،آنان را تهدید مى‏كنند و اعمال ایشان را زشت مى‏شمرند.]

2) [در حاشیه این پاراگراف،استاد شهید نوشته‏اند:]آیا منظور از عزادارى همدردى و تسلیت است و یا منظور بردن ثواب است؟!در صورتى كه خود ثواب و كار درست و معقول داراى مصلحت ذاتى است.پس نخست‏باید ببینیم كه آن مصلحت ذاتى كه در سلسله علل حكم است چیست تا نوبت‏برسد به ثواب كه در سلسله معلولات حكم است.

3) جمعه/2.

حضرت امام حسین (ع)

أیها الناس إن رسول الله (ص ) قال من رأی سلطانا جائرا مستحلا لحرام الله ناكثا عهده مخالفا لسنة رسول الله یعمل فی عباد الله بالإثم و العدوان فلم یغیر علیه بفعل و لا قول كان حقا علی الله أن یدخله مدخله .

مقتل خوارزمی ، ج 1، ص 234

ای مردم ! رسول خدا فرمود: هر كس سلطان زورگویی را ببیند كه حرام خدا را حلال نموده ، پیمان الهی را می شكند و با سنت و قوانین رسول خدا از در مخالفت در آمده و در میان بندگان خدا، راه گناه و معصیت و ستم و دشمنی را در پیش می گیرد، ولی با عمل یا سخن اظهار مخالفت نكند، بر خداوند است كه او را در محل و جایگاه آن سلطان ظالم قرار دهد. 

......آب شراب طهور را که شنیده ای ، تنها تشنگان راز را می نوشانند و ساقی اش حسین ( ع ) است ؛ حسین ( ع ) از دست یار می نوشد و ما از دست حسین ( ع ) . انشاالله .

امام حسین (ع) :

 به درستی كه من بیهوده ، گردنكش ، ستمگر و ظالم حركت نكردم ، بلكه برای اصلاح در امت جدم محمد (ص ) حركت كردم و می خواهم امر به معروف و نهی از منكر كنم و به روش جدم محمد (ص ) و پدرم علی بن ابی طالب (ع ) رفتار كنم .

و أنی لم أخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و إنما خرجت لطلب الإصلاح فی أمة جدی صلی الله علیه و آله ، أرید أن آمر بالمعروف و أنهی عن المنكر و أسیر بسیرة جدی و أبی علی بن أبی طالب علیه السلام .

بحار الانوار، ج 44، ص 329

الا .. . اى محرم!

تو فجرى، تو نصرى تویى «لیله القدر» مردم تو رعدى ، تو برقى تو طوفان طفى تویى غرش تندر كوهساران!

امام حسین (ع) :

 خداوندا، تو آگاهی كه آنچه انجام دادیم ، نه برای رقابت در كسب جاه و مقام بود و نه برای چیزهای پوچ و بیهوده دنیا، بلكه برای این بود كه نشانه های راه دینت را ارائه دهیم و (مفاسد را) در شهرهای تو اصلاح كنیم تا بندگان مظلوم تو در امنیت و آسایش باشند و به احكام تو عمل كنند.

أللهم إنك تعلم أنه لم یكن ما كان منا تنافسا فی سلطان ، و لا التماسا من فضول الحطام ، ولكن لنری المعالم من دینك و نظهر الإصلاح فی بلادك ، و یأمن المظلومون من عبادك ، و یعمل بفرائضك و سننك و أحكامك .

تحف العقول ، ص 239

روزشمار رویدادهاى محرم  - روز چهارم

در روز چهارم محرم، عبیدالله بن زیاد مردم كوفه را در مسجد جمع كرد و سخنرانى نمود و ضمن آن مردم را براى شركت در جنگ با امام حسین علیه السلام تشویق و ترغیب نمود .

به دنبال آن 13 هزار نفر در قالب 4 گروه كه عبارت بودند از:

1 . شمر بن ذى الجوشن با چهار هزار نفر;

2 . یزید بن ركاب كلبى با دو هزار نفر;

3 . حصین بن نمیر با چهار هزار نفر;

4 . مضایر بن رهینه مازنى با سه هزار نفر;

به سپاه عمر بن سعد پیوستند . بهم پیوستن نیروهاى فوق از این روز تا روز عاشورا بوده است .

امام حسین (ع) :

مصیبت و گرفتاری شما از همه مردم بیشتر است ، زیرا مقام و مسند دانشمندان - اگر بفهمید ( یا بنابر فرض این كه لیاقت آن را داشته باشید ) - از دست شما گرفته شده است و این مصیبتها بدان جهت است كه رتق و فتق امور و اجرای احكام باید به دست دانشمندان خداشناسی باشد كه بر حلال و حرام خدا امینند. اما این مقام و منزلت از شما گرفته شده ، بدان جهت كه شما از حق كناره گیری كردید و با وجود دلیلهای آشكار و واضح در سنت پیغمبر اختلاف كردید. اگر شما در برابر آزار و اذیت صبر و مقاومت می كردید و رنج و سختی را در راه خدا به جان می خریدید، امور الهی در دست شما قرار می گرفت و منشأ و مرجع آنها شما بودید. ولی شما ستمكاران را بر مقام خود مسلط كردید و امور الهی را به دست آنها سپردید، در حالی كه آنان به شبهات عمل می كنند و شهوترانی را پیشه خود قرار داده اند. و آنچه موجب قدرت ستمكاران در این امور شده ، فرار شما از مرگ و دلخوشی به این زندگی ناپایدار است ...

و أنتم أعظم الناس مصیبة لما غلبتم علیه من منازل العلماء لو كنتم تشعرون (تسعون ) ذلك بأن مجاری الأمور و الأحكام علی أیدی العلماء بالله الأمناء علی حلاله وحرامه فأنتم المسلوبون تلك المنزلة و ما سلبتم ذلك إلا بتفرقكم عن الحق و اختلافكم فی السنة بعد البینة الواضحة، و لو صبرتم علی الأذی و تحملتم المؤونة فی ذات الله ، كانت أمور الله علیكم ترد و عنكم تصدر و إلیكم ترجع ، ولكنكم مكنتم الظلمة من منزلتكم ، و اسلمتم أمور الله فی أیدیهم یعملون بالشبهات ، و یسیرون فی الشهوات ، سلطهم علی ذلك فراركم من الموت ، و إعجابكم بالحیاة التی هی مفارقتكم ...

تحف العقول ، ص 238