چه کسی حاضر است مبلغ هنگفتی بپردازد تا بتواند چند دقیقهای از خدمات مراکز ماساژ استفاده کند اما بعد از چند روز عضلاتش درد بگیرد یا مشکلات دیگری برایش پیش بیاید؟
مسلما هیچ انسان عاقل و سالمی چنین تصمیمی نمی گیرد، ولی اگر هم بخواهید از بعضی مراکز ماساژ وقت بگیرید و از خدمات شان استفاده کنید، می بینید باید در نوبت بمانید. پس چطور است و چرا چنین خدماتی این همه طرفدار دارد؟
یکی از دلایلش شاید این باشد که مردم فقط درباره مزایا و فواید ماساژ نکاتی را شنیده اند و از دردسرهایش چیزی نمی دانند. بعضی ها هم فقط برای این که بتوانند از نتایج ماساژ برای زیبایی،
لاغری، ریلکسیشن و... بهره مند شوند، به این مراکز مراجعه می کنند و اصلا کاری به خوب یا بد بودنش ندارند.
شاید باور کردنش سخت باشد، اما بعضی از مراکزی که خدمات ماساژ ارائه می کنند برای چند دقیقه ماساژ دادن، چندصد هزار تومان می گیرند و با این حال هنوز هم مشتریان خودشان را دارند. خانم سیاحی که یکی از مشتری های ثابت ماساژ صورت و بدن است و حداقل ماهی یکبار از این خدمات استفاده می کند، می گوید: ماساژ تنها راهی است که خستگی های کار روزانه را برطرف می کند و دردهایم را کاهش می دهد. البته تاکنون هم برای من مشکلی پیش نیامده که بخواهم ماساژ را کنار بگذارم. البته خیلی ها مثل خانم سیاحی هستند و مشکلی برایشان ایجاد نشده یا آنها متوجه آن نشده اند، ولی گروه دیگری هستند که شاید کمتر مورد توجه قرار بگیرند. خانم طلوعی یکی از همین افراد است که ماساژ نادرست و غیرعلمی، باعث بروز درد در ناحیه گردن و دستش شده است. او دیگر به این مراکز مراجعه نمی کند، اما حالا هم نمی داند چطور باید از این درد بی دلیل و ناخواسته رها شود.
ماساژ، آرام ترتان می کند
«ماساژ لاغری، زیبایی، ریلکسیشن و آرام سازی بدن» این کلمات قرار است تبلیغی باشد برای جذب مشتریان بیشتر و استفاده از خدمات ماساژ که در یکی از آرایشگاه های زنانه تهران ارائه می شود، اما وقتی بخواهید کمی بیشتر در این باره بدانید و به قول متصدی آرایشگاه، مشاوره اولیه داشته باشید، متوجه خواهید شد خدمات ماساژی که ارائه می کنند، فقط به زیبایی و لاغری محدود نمی شود. رفع خستگی، کاهش درد بخصوص دردهای ناحیه سر و گردن و پیشگیری از ایجاد چین و چروک هم در برنامه کاریشان قرار دارد و جالب تر این که در جلسه مشاوره رایگان، هیچ صحبتی از بیماری های احتمالی که شاید مانع استفاده از این خدمات باشد نیز نمی شود و فقط درباره خدمات بیشتر و هزینه مربوط به آن صحبت می کنند.
بعضی ها هم هستند که می گویند به کمک ماساژ حتی می توان صورت را لاغرتر یا چاق تر از قبل کرد و همه اینها در کنار هم، نشان می دهد اگر واقعا دنبال این باشید که ماساژ چه فوایدی دارد (البته براساس آنچه مسئولان این مراکز ادعا می کنند)، می توانید ده ها مورد متفاوت را پیدا کنید. در صورتی که هیچ یک از این افراد، به دردسرها و ضررهای احتمالی ماساژ اشاره نمی کنند. با این حال، متخصصان می گویند نقش ماساژ درمانی در ایجاد حس آرامش تائید شده است. البته در صورتی که ماساژ به شیوه ای صحیح و از سوی فردی با تجربه انجام شود.
ماساژ درمانی از سوی چه کسی؟ با چه هدفی؟
قرار نیست خوبی ها و فواید ماساژ را نادیده بگیریم و فقط به معایب آن اشاره کنیم. ماساژ به خودی خود، دردسرساز نخواهد بود و مشکل وقتی شروع می شود که افراد ناآگاه و کسانی که تجربه و علم کافی در این زمینه ندارند، دست به کار می شوند و چنین خدماتی ارائه می کنند. حتما کسانی هستند که می توانند بهترین ماساژ را ارائه کنند و خدمات شان بدون دردسر خواهد بود.
دکتر فرزانه ترکان، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با اشاره به این که ماساژدرمانی یکی از شاخه های درمان های دستی (Manual Therapy) است، می گوید: ماساژ درمانی طرفداران زیادی دارد، اما وقتی می خواهیم از ماساژ استفاده کنیم، باید بدانیم چه کسی می تواند این خدمات را بدرستی ارائه کند، برای چه مشکلاتی می توان از آن کمک گرفت و چه نتیجه ای در پی خواهد داشت.
دکتر ترکان در این زمینه یادآور می شود: کسی که می خواهد خدمات ماساژ ارائه کند، حتما باید دوره های ویژه ای گذرانده و تخصص لازم را کسب کرده باشد.
خیلی وقت ها با کسانی مواجه می شویم که ادعا می کنند دوره های تخصصی ماساژ را گذرانده اند یا حتی گروهی هستند که به کمک کتاب ها و فیلم های مختلف، فنون ماساژ را می آموزند. این افراد اما به هیچ عنوان نمی توانند ماساژی صحیح و علمی ارائه کنند و آن طور که این متخصص طب فیزیکی می گوید، بهترین کسانی که می توانند این دوره های تخصصی را طی کنند و خدمات ماساژ را به شیوه علمی و صحیح ارائه دهند، فیزیوتراپیست ها و کاردرمان ها هستند. این افراد که ساختار بدن و عضلات آن را بدرستی می شناسند، بهترین ماساژدرمانگران خواهند بود. با وجود این، متأسفانه بعضی از کسانی که در آرایشگاه ها، باشگاه های ورزشی، هتل ها و چنین مراکزی خدمات ماساژ ارائه می دهند، فاقد تحصیلات آکادمیک هستند و شاید فقط به صورت تجربی مواردی را آموخته باشند؛ در حالی که به گفته دکتر ترکان، افرادی که فقط دوره های آموزش ماساژ را طی می کنند و تحصیلات مرتبط با آن را ندارند، به دلیل ناآشنایی با ساختار بدن نمی توانند به شیوه ای صحیح و علمی کار ماساژ انجام دهند.
ماساژ، لاغرتان نمی کند
کافی است تصمیم بگیرید
لاغر شوید و آن وقت است که همه اطرافیان تان، نقش کارشناس و متخصص تغذیه را بازی می کنند و شیوه های جالبی به شما پیشنهاد می دهند. عده ای می گویند باید ورزش کنید (این راه حل استثنائاً درست است) و خیلی ها هم رژیم های مختلف لاغری را برایتان تجویز می کنند؛ رژیم هایی که ممکن است پایه و اساس علمی هم نداشته باشد، ولی آنها را لاغر کرده یا شاید هم نکرده باشد. عده ای هم به ماساژهای مخصوص لاغری اعتقاد دارند و چند سالی است برای آنها، این روش جایگزین قرص ها و پودرهای لاغری شده است. آنها که به ماساژهای لاغری روی می آورند معمولا تصور می کنند ماساژ، بی ضررترین شیوه کاهش وزن و لاغر شدن است. علاوه بر این، استفاده از این خدمات هم خیلی راحت تر از رژیم گرفتن و ورزش کردن خواهد بود بخصوص حالا که دسترسی به این خدمات آسان تر از قبل شده و در مکان های متفاوتی می توان از آن استفاده کرد.
اما اگر بدانید ماساژ لاغری واقعا لاغرتان نمی کند، چطور؟ دکتر ترکان با تاکید براین که ماساژهای لاغری به هیچ عنوان تائید نمی شود، در این باره توضیح می دهد: استفاده از خدمات ماساژ با هدف لاغر شدن مورد تائید پزشکان نیست و از نظر علمی رد می شود. به عبارت دیگر، هیچ نوع ماساژی وجود ندارد که باعث سوزاندن چربی های اضافه بدن شود.
خانم محبی که مدتی برای
لاغری موضعی از این ماساژها استفاده کرده بود، می گوید: بعد از جلسه اول ماساژ، هم بدنم درد می کرد و هم کبود شده بود. با این حال به من گفتند برای این که هرچه زودتر لاغر شوم و اثرش هم بیشتر باقی بماند، باید یک روز در میان این کار را تکرار کنم. من هم با وجود درد و کبودی رفتم و دیگر افراد هم می گفتند باید صبر داشته باشم تا کم کم آنچه می خواهم، اتفاق بیفتد. او پس از چند وقت، از درد خسته شده و کار ماساژ را نیمه تمام گذاشته است، اما دکتر ترکان هم تاکید دارد به کمک ماساژ نمی توان لاغر شد. او می گوید: شاید به کمک بعضی از انواع ماساژهای دستی یا دستگاه های سنگین، پس از چند جلسه چربی ها جابه جا شود و فرد احساس کند میزان چربی ها کاهش یافته اما در اصل، فقط جابه جا شده و بعد از مدتی دوباره به حالت قبل برمی گردد.
عواقب دردناک ماساژ
آنها که از ماساژهای مختلف استفاده می کنند، هدف شان هرچه باشد مسلما ایجاد درد و ناراحتی نیست. در حالی که خیلی وقت ها چنین اتفاقی می افتد و به دلیل ماساژ نادرست و غیرعلمی یا ارائه ماساژ برای کسانی که نباید از این خدمات استفاده کنند، افراد دچار دردهای عضلانی یا مشکلات دیگر می شوند. دکتر ترکان ضمن تائید این مطلب می گوید: اگر فردی که ماساژ می دهد، نسبت به عضلات و ساختار بدن آگاهی نداشته باشد ممکن است موجب درد و ناراحتی شود. این موضوع بخصوص برای کسانی که در دوران سالمندی هستند و ممکن است دچار پوکی استخوان یا ضعف عضلات باشند، بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد. چون برای این گروه حتما باید با توجه به توان عضلانی، اسکلتی فرد، شدت و فشار ماساژ تعیین شود. از طرف دیگر، کسانی که از سوی فردی ناآگاه تحت ماساژهای طولانی مدت و غیرعلمی قرار می گیرند، ممکن است با مشکلاتی مانند ضعیف شدن عضلات و ایجاد دردهای عضلانی پراکنده روبه رو شوند؛ بنابراین حتما باید به مراکز مخصوص ماساژ مراجعه شود که افراد کارآزموده و ماهر خدمات ارائه می کنند.
دکتر ترکان در نهایت توصیه می کند: برای کاهش فشارهای عضلانی از ورزش کمک بگیرید و خودتان به صورت فعال مشغول ورزش شوید. در حقیقت ماساژ برای کاهش فشارهای کاری و عضلانی، حتی در صورتی که از سوی مجرب ترین و مطمئن ترین افراد انجام شود نیز نمی تواند به اندازه ورزش کردن موثر باشد.