پرسش: شادی و سرور یكی از نیازهای حیاتی انسان و جوامع بشری است. در این رابطه چه راهكارهایی برای تحقق شادی و سرور در فرد و جامعه وجود دارد؟
پاسخ: در بخش های قبلی پاسخ به این سؤال مهم ترین راهكارهای شادی آفرین و سرورانگیز از دیدگاه آیات و روایات شامل: ایمان، رضایت و تحمل، عبادت، هدف مندی در زندگی، مثبت نگری، در حال زیستن، تبسم و خنده، شوخی، بوی خوش، پوشیدن لباس های روشن، ورزش، تغذیه مناسب و مسافرت مورد بحث و بررسی قرار گرفت. اینك در بخش پایانی دنباله مطالب را پی می گیریم.
رویكرد به ادبیات و شعر:
شعر و شادی، هر دو منشأ درونی دارند و بین آن ها رابطه مستقیم برقرار است. از این رو هرگاه انسان بخواهد احساسات و عواطف خود را بروز دهد، از شعر استفاده می كند. وقتی كسی غمگین می شود، اقدام به آوازخوانی می كند. اگر علتش را جویا شوید، می گوید: دلم گرفته است و می خواهم غم هایم را فراموش كنم.
اعتماد به نفس:
یكی از اسباب شادی، اطمینان به خود و تجربه آن در عمل است. خانم الیزابت هارلوك، روان شناس معاصر سه میم را عوامل اصلی شادی می داند: 1.محبوبیت؛ 2.مقبولیت؛ 3.موفقیت. این سه وقتی حاصل می شود كه انسان به خود اعتماد داشته باشد.
تكنیك های تقویت اعتماد به نفس و كسب شادی:
الف) خود را سرزنش نكنید: سرزنش و سركوفت زدن به خود، نشاط و شادمانی را از شما سلب می كند؛ زیرا نسبت های ناروا به خود دادن، در ضمیر ناخودآگاه باقی می ماند و از ضمیر ناخودآگاه پیام های منفی به ذهن مخابره می شود و در این شرایط، احساس می كنید كه توان انجام دادن كاری را ندارید. البته این گفته بدان معنا نیست كه اشتباه ها را نادیده بگیرید؛ بلكه نشان می دهد كه راجع به نقاط ضعف و قدرت، باید قضاوت منصفانه داشت.
ب) خود را تشویق كنید: انتظار نداشته باشید كه دیگران از شما تعریف كرده یا شما را تشویق كنند. چه بسا بی توجهی یا حسادت و نظایر آن، باعث می شود كه دیگران كمتر شما را تشویق كنند؛ ولی خودتان را هر چند وقت یك بار تحسین كنید و پاداش بدهید. این امر، وجودتان را از شور و شوق و شادمانی لبریز می كند.
ج) بر نقاط قوت خود پافشاری كنید: بالیدن به توانایی های خود، برچسب منفی به خود نزدن و برجسته كردن امتیازات، احساس رضایت و خرسندی به شما خواهد داد. پس با هر نوع تفكر منفی برخورد كنید، تا غم و غصه شما را فرا نگیرد.
د) محدودیت ها و كمبودهای خود را بپذیرید و با آن ها كنار بیایید: از مشكلات نهراسید و به شكست ها نیندیشید، بلكه به موفقیت ها فكر كنید و بدانید فقط شما نیستید كه دارای این مشكل هستید. از این طریق، جرئت پیش روی و مسئولیت پذیری پیدا می كنید و شادی بر زندگی تان حاكم خواهد شد.
حضور در جمع افراد شاد:
بعضی محققان، برقراری ارتباط با خویشاوندان، تشكیل اجتماعات خانوادگی، محافل دوستانه و صمیمی و بحث و گفت وگو با آنان را در ایجاد شور و نشاط درونی مؤثر می دانند؛ هم چنان كه آدم عبوس و غمگین، دیگران را اندوهگین می كند، انسان متبسم و خنده رو نیز دیگران را به شادی وامی دارد.
خوش سخنی:
در همه زیبایی ها، سخن زیبا از جای گاه خاصی برخوردار است؛ زیرا از یك طرف، سخن زیبا شادی ساز است و از سویی دیگر، سایر زیبایی های عالم به وسیله سخن بیان می شود. سخن و كلام، هم در كمال و شادی انسان مؤثر است و هم در سقوط و غم و اندوه وی اثر دارد و این، بستگی به انتخاب كلمات و طرز ادای آن دارد. مسائلی كه در این باره باید مورد توجه قرار گیرد، تا سخن زیبا تأثیر خود را در شاد زیستن حفظ كند، عبارت اند از:
1.سخن، گزنده و نیش دار نباشد.
2.همراه با ادب اسلامی باشد.
3.با تبسم همراه گردد.
4.آهنگ متنوع داشته باشد.
5.با گرمی و صمیمت درونی همراه باشد.